Uit een recente erfenis van mijn oma is het volgende horloge van mijn opa naar boven gekomen. Vermoedelijk heeft hij sinds het overlijden van mijn opa, zo’n 20 jaar geleden niet meer gelopen. Het is een handopwinder en toen ik hem opwond liep hij en nog redelijk nauwkeurig ook (ik vermoed dat hij ~1 minuut per dag uit de pas loopt).
Hij zou in 1989 zijn aangeschaft. De kast is 32mm, op de wijzerplaat staat Indusa en onderin staat Swiss made. Toen ik hem vond zat er een metalen band aan, waarvan ik vermoed dat het niet de originele is. Ik heb er zelf een zwarte leren band aangezet (zie foto’s).
Ik kan zelf weinig over het merk Indusa vinden, vandaar dat ik benieuwd ben of iemand er meer over weet. Zoals welk model dit is, waar dit merk vandaan komt en of het nog bestaat, wat een dergelijk horloge destijds gekost heeft, enzovoorts. Daarnaast zou ik het horloge graag een keer helemaal na laten kijken, weet iemand een goede plek waar ze dat kunnen doen?
Dit doet mij meer aan de 50s denken dan aan 1989. Vormgeving, grootte, en breedte van de band zijn typisch voor die tijd.
2e handsje voor opa destijds? Wel een hele leuke! Mooi gevormde bandaanzetten. Wel jammer dat het chroom zoveel geleden heeft, de mooie wijzerplaat maakt wel heel veel goed.
De kast is gegoten (“fonte injectee”), waarschijnlijk een aluminium legering vergelijkbaar met Matchbox of Dinky Toy speelgoedautootjes. Dat verklaard ook de conditie van de kast. Dat is wat minder slijtvast dan bijv messing of staal en goedkoper te produceren. Opletten met poetsen, het chroom poets je er zo af.
De kast constructie en het gebruikte materiaal doet vermoeden dat het destijds een niet al te duur horloge is geweest. Het Zwitsers uurwerkje wat er in zou moeten zitten zou kwalitatief toch best goed kunnen zijn. Mijn aanname: Een betrouwbaar horloge voor de gewone werkmens.
Als je hem open kunt krijgen (voorzichtig, niet aan te raden als je niet weet wat je doet) kunnen de experts hier daar uitsluitsel over geven en een betere schatting van de leeftijd gemaakt worden. Het lijkt een klikdeksel. Dit kun je zien als aan de rand daarvan ergens een kleine inkeping zit. Met een bot mesje kun je hem er dan afwippen.
Wees je er wel van bewust dat de groene puntjes en driehoekjes op de wijzerplaat en wijzerinzetten mogelijk radioactief zijn. Destijds werd het glow-in-the-dark effect nog vaak vervaardigd met Radiumverf. Zolang het horloge dicht is volgens velen geen probleem, gewoon draagbaar. Maar het wil wel eens verpulveren of afbrokkelen, je wilt daar geen deeltjes van binnenkrijgen.
Erfstukjes zijn altijd leuk! Koesteren. Als je het wilt kunnen dragen is een servicebeurt van een horlogemaker (geen juwelier) aan te bevelen. Kosten zijn een stuk hoger dan de dagwaarde in de huidige conditie, en ga je er bij verkoop niet uithalen. Maar onderhoud=behoud! Dan heb je wel een (nauw)keurig uniek horloge met een mooie geschiedenis.
Dat inderdaad, en sub second op die plaats is ook erg typisch. Zou me hard verbazen moest die later dan jaren 60 zijn.
Mooi ding! En staat inderdaad stukken beter op dat leer. De kast eens goed (voorzichtig!) poetsen, eventueel glaasje vervangen als het nodig is, onderhoud wellicht aan te raden na zolang stil te staan. En veel veel dragen.
Bedankt voor je uitgebreide reactie. Veel van wat je zegt herken ik wel als passend bij mijn opa. Ik heb het nog eens nagevraagd en mijn opa heeft het waarschijnlijk niet in 1989 maar in 1959 gekregen, je vermoeden dat het een ouder horloge is klopt dus. Ik ga kijken of ik het ergens langs kan brengen voor een service beurt, en zal t.z.t. nog wel laten weten wat voor uurwerk erin zit.
Het ‘base metal’ dat je hier beschrijft, Geert, is ZAMAC of ZAMAK of ‘Potmetaal’, een legering van Z ink, A luminium, MA gnesium, K upfer (koper.
Je kunt het herkennen aan de typische dof grijze kleur die tevoorschijn komt als de chroom- of goud laag van het horlogekastje doorslijt. Het werd vaak gebruikt i.p.v. messing bij wat goedkoper geproduceerde horloges, met name in de jaren '50 en '60. Het is wat harder dan aluminium, maar ook brosser. Productie van Zamak onderdelen is ook goedkoper omdat onderdelen met spuitgiet techniek (diecast) in massa vervaardigd kunnen worden (Dinky Toys!).
Zamak horlogekastjes zijn berucht om de eigenschap dat het materiaal erg oxideert en dan zwarte vlekken en pukkeltjes krijgt. De chroom- of goud plating hecht slecht en het materiaal wordt brosser naarmate het veroudert en dus wil er bij een ZAMAK horlogekastje nog wel eens een lug afbreken. In de huidige tijd worden potmetaal-achtige legeringen nog al eens toegepast bij de goedkoopste klasse Chinese polshorloges die je in de prijsklasse van 2 à 3 tientjes voor een fantasiemerk automaat nogal eens tegenkomt op aanbiedingen via AliExpress. Het lijkt, als het nieuw is, erg op chroom of RVS, maar dat is het beslist niet. Kan ook niet voor dat geld.
Ik heb mij zelf vroeger overigens ook wel ‘schuldig’ gemaakt aan het kopen van die Chinese dingen. Ze zien er best aardig uit, maar de kwaliteit is, nou ja… value for money. Nog geen € 20,-- in dit geval (een paar jaar geleden). Hier een voorbeeldje: een Chinese ‘Winner’ met een tot ‘automaat’ opgewaardeerd standaard chinees mechanisch uurwerkje.
Redelijk bekende Zwitserse merken uit de jaren '50 en '60, die horloges lieten vervaardigen met ZAMAK kastjes zijn Omicron en Darwil, prijstechnisch voordeliger dan horloges met stalen of vergulde messing kasten door het goedkopere materiaal en mede daarom geproduceerd voornamelijk voor de Oost-Europese markt. De uurwerken die er in zitten zijn overigens meestal/vaak wel van goede (Zwitserse) kwaliteit.
Hier nog wat meer info:
Wat het merk INDUSA betreft, kan ik je niet verder helpen. De bekende horlogemerken database van Mikrolisk geeft geen enkele referentie. Mogelijk is er een relatie met het Nederlandse handelsmerk INDUS, dat ook horloges in Zwitserland liet vervaardigen, maar dat is puur een gokje…
Op een (oude) veiling post van Catawiki vond ik een Indusa horloge terug dat als twee druppels water lijkt op een Indus horloge in mijn eigen collectie.
Ook deze heeft een goedkope (verchroomde) Zamak kast, maar ook een mooi militair gespecificeerd Unitas UT6325 uurwerk. Bij de achterzijde zie je duidelijk de verwering in de kast.
Iedereen bedankt voor de input! Inmiddels het ik het horloge voor een servicebeurt weggebracht. Het uurwerk blijkt een Arogno 125 te zijn van eind jaren 40. ‘Een zwitsers weinig toegepast kaliber van middelmatige kwaliteit’, om in de woorden van de horlogemaker te blijven. Zie bijgevoegde foto’s
Ik las hier op het forum dat het merk uit Argentinië zou komen. Indusa zou Industry South America of zo zijn, maar andere bronnen beweren dat het Zwitsers is. Er staat “Swiss Made” op de wijzerplaat van jouw Indusa, Arogno uurwerkjes zijn Zwitsers.
Heel leuk dat je dit nog even terugkoppeld en dat je opa’s horloge met de juiste zorg laat servicen. Lekker duidelijke foto’s ook, smullen! Onderhoud=behoud.
Super mooie wijzerplaat nog trouwens! De band die je erop gezet hebt komt waarschijnlijk aardig overeen met de band die er destijds bij aankoop op zat. Je zou ook kunnen overwegen voor een gekleurde lederen band te kiezen, bijv. blauw hagedis, of iets met een “vintage” look (geschuurd op op kleur gewaxt leer). Opletten dat het niet te veel gaat afleiden, maar het kan het sieraad als geheel nog wat meer schwung geven. Maakt het wellicht draagbaarder in den modernen tijd. Zelf draag ik beide (klassiek bruin/zwart en gekleurd, evt. met dierlijk motief), naar gelang mijn stemming.
Fijne adresjes: de forumsponsor horlogebanden.com of bijv. Het Duitse watch-band-center.com
Een tijdje geleden opgepikt als project en wil er binnenkort eens aan beginnen, die groene wijzerplaat intrigeert mij wel.
De datum loopt niet en een onderhoudsbeurtje zal m goed doen.
Hier zit overigens een Frans uurwerkje in, maar herken het logo niet:
