Hallo allemaal,
Vraag: is het mogelijk aan de buiten- of voorkant van een vintage horloge te zien of er een penankeruurwerk in zit?
Meestal koop ik budgethorloges op de rommelmarkt, ebay of op CW. Omdat ik geen verstand heb van binnenwerken neem ik daarmee een risico en heb ik al een paar keer een kat in de zak gekocht, een oudje met een mooie buitenkant maar een gaar binnenwerk wat niet meer op te knappen is. Vaak is dat dan een penankeruurwerk. Dus zou het voor mij handig zijn om vooraf te kunnen zien, aan de buitenkant, of dat het geval is.
Ik weet inmiddels dat een tikkende penanker veel meer lawaai maakt dan een beschaafd tikkend zwitsters horloge. Maar die diagnose kun je alleen stellen als het uurwerk loopt en dat doen niet alle vintage horloges.
Maar bijv. de toevoeging 1 of 17 of 21 rubis, is dat niet de manier om zeker te weten dat het uurwerk gesteend is? Of de toevoeging onderaan bijna buiten de wijzerplaat Swiss made, is dat geen garantie dat het een gesteend horloge betreft?
Nee, men kan niet een penanker van de buitenkant herkennen behalve wat de Roskopf zakhorloge betreft.
Steenen zijn ook in penanker, maar niet aan de anker.
Van sommige oude horloges bestaat de kast uit wee helften, die vrij eenvoudig van elkaar te scheiden zijn.
Door horlogemakers vroeger wel spottend âschoenpoetsdoosjesâ genoemd.
Het horloge werk ligt daar dan als het ware los in. Meestal zijn dat (eenvoudige) penanker klokjes. Er zijn echter ook zeer fraai uitziende horloges gemaakt, compleet met schroefbodem en vergulde kast, waar toch ook een penanker uurwerk in zat. Lang niet altijd aan het uiterlijk te onderscheiden dus. Onderschat penanker horloges niet, ze lijken heel primitief t.o.v de veel mooier gebouwde horloges met een gesteend anker, maar ze werken soms na al die jaren nog verbazingwekkend goed. Als ze stuk zijn en zeker op de combinatie balans / anker, zijn ze inderdaad moeilijk te repareren. Daar staat tegenover dat het nogal eens leuke ontwerpen zijn qua uiterlijk en dat ze vaak heel goedkoop zijn te verwerven als vintage aanbod. Er bestaan vele, vele merken van dit soort horloges. Merken waarvan de herkomst niet of nauwelijks te achterhalen valt. Maar binnen hun eigen soort en charme vind ik het wel degelijk verzamelwaardige horloges. De toevoeging Swiss made (meestal aan de onderkant van de wijzerplaat) zegt niets. Ook de Zwitsers maakten veel penankers, met name in de tijd dat de Japanse quartz horloges massaal en goedkoop op de markt kwamen. De Zwitserse horloge industrie heeft zich in die tijd trachten te verweren tegen die concurrentie door het maken van goedkope penanker uurwerkjes. Daar zijn ook hele leuke en hele goede bij. Ik heb er een aantal. Ik heb momenteel niet echt bruikbaar fotomateriaal bij de hand, maar zal een poging doen om er de komende dagen een paar te fotograferen en alsnog te posten.
Een paar merken: Ruhla (voormalig DDR), Anker (Nederlands handelsmerk met Swiss uurwerk), Formo (Swiss), Zurich (Swiss), Dator (Swiss), Timex (USA?), Kelton (ook van Timex). Er zijn er nog veeel meer, dit was een greep uit mijn eigen collectie.
Er zijn geen foolproof manieren, maar er zijn wel vaak aanwijzingen. 1 jewel is er inderdaad eentje. Wat je ook regelmatig ziet, is dat er jeweled op de wijzerplaat staat en er dus vaag gedaan wordt over het aantal.
Daarnaast zie je ook de meest vreemde zaken vermeld op de wijzerplaat en deksel. Met de bedoeling om de koper te overdonderen met allerlei nietszeggende claims om verwarring te zaaien.
Ik kan zo snel niet van die beweringen herinneren, maar als je ze ziet, herken je ze meteen.
Als ze nog lopen, terwijl je daar tussen de herrie op de rommelmarkt staat is het vaak al te horen, ja, ze maken meestal een fors geluid t.o.v. de gesteende horloges. Maar niet altijd, mijn Lucerne klokje bijvoorbeeld is wel een penanker, maar ook met wel 17(!) steentjes en die hoor je nauwelijks (ook in een rustige omgeving, tegen je oor aan).
Herkenbaar? ja vaak wel. De meeste penankers hebben, los van het hoge tik volume, vaak ook een apart tik geluid. Ik kan het niet goed omschrijven, het is niet zoiets als: tiktiktiktik⊠van een âgewoonâ horloge, maar meer tikketokketikketokke, zeg maar, en langzamer.
Ik heb ook een redelijk aantal penanker horloges en er zitten echt prachtige ontwerpen bij. Er zijn er bij die verbazingwekkend goed lopen. Een penanker uurwerkje kan ook gesteend zijn en er zijn er zelfs bij die robijnen pennetjes hebben.
Zoals hier al gezegd, als er jewelled op de wijzerplaat staat, is het penanker. Zo hebben horloges met een Ruhla UMF 24 kaliber vaak op de achterdeksel staan " electronically timed"
De jaren 70 duikertjes met zoân scuba duiker op de achterdeksel hebben vaak een penanker uurwerk, maar niet allemaal.
Dan zijn er nog merken die gewoon bijna altijd een penanker uurwerk hebben zoals Ruhla, Karex, Buler, Lings, Aseikon, Mortima en zo zijn er nog tientallen meer.
Bedankt voor jullie reacties allemaal, erg interessant. Jammer dat het niet echt duidelijk te zien is aan de buitenkant, maar het feit dat bepaalde merken bijna altijd een penanker uurwerk hebben is handig om te weten. Dat er vaak âjewelledâ op de wijzerplaat staat en âelectronicly timedâ op het achterdeksel ook.
En kijk mijn laatste aanwinst, een netjes tikkende redelijk puntgave Ruhla met âelectronicly timendâ achterop het deksel. Dus hij voldoet precies aan een van de criteria
âŠen hij klinkt luid en duidelijk.
Ik durf hem niet open te maken, het deksel is nog zo mooi krasloos, dat wil ik graag zo houden.
En @GhentWatch, de verkoper ziet me aankomenâŠ
Maar de waarheid is dat ik nog niet zo handig ben in het snel even openmaken van een horloge.
@Lexaf, Leuke Dator en wat een mooie Lucerne.
Maar wat ik niet snap, als daar pennetjes/asjes in zitten ipv stenen, hoe kunnen ze dan tegelijk 17 jewels hebben? Waar zitten die dan?
Een Anker kan bestaan uit robijnen steentjes of uit stalen pennen. Verder is de opbouw van het uurwerk hetzelfde. De asjes kunnen lopen in robijnen lagertjes (die noemen ze steentjes, rubies of jewels) of gewoon in het materiaal waar de platine van gemaakt zijn.
Omdat een penanker uurwerk gemaakt werd om kosten te sparen, bespaarde men vaak ook op de stenen lagertjes, maar hoeft dus niet. De betere penankers waren dus ook gewoon âgesteendâ met uitzondering dus van het anker.
Elke keer als ik denk dat ik alles heb gezien dan kom ik toch weer een nieuw soort penanker tegen, je leert wel de usual suspect merken kennen (zoals Ruhla), of de wijzerplaten met 17, 21 maar dan geen jewels maar prix of helemaal niks, het duikertje op de caseback (geen garantie voor penanker), of een caseback die lijkt op een schroefbare maar alsnog een pop-off is, een penanker voelt heel ratelig aan bij het opwinden maar dat is wel heel subjectief. Ik denk dat je ook gewoon moet accepteren dat je soms je neus stoot, het is niet andersâŠ
Niet erg. Mijn neus is al behoorlijk rood Maar alles bij elkaar wordt het toch wel ietsje duidelijker, ik weet nu waar ik op de rommelmarkt op kan en moet letten.
<img
Maar alles bij elkaar wordt het toch wel ietsje duidelijker, ik weet nu waar ik op de rommelmarkt op kan en moet letten.