Beste…,
Wie kan uitleggen hoe de stand van het balanswiel, het anker en het ankerrad ten opzichte van elkaar moeten staan om een optimale afstelling te krijgen van een uurwerk. Het gaat dan om de stand als het uurwerk niet is opgewonden en niet loopt.
Daarnaast ben ik benieuwd hoe groot de draaicirkel van een zakhorloge balans hoort te zijn. Voor polshorloges ligt dit ronde de 275 en 310 graden.
Mvg,
Erik
Wanneer de balans in rust is, moet de elips (rubi) van de plateau op de balans juist in het midden van de vork van de anker staan, dan heb je ook één lijn op het regelaparaat, noemt men ook het recht tikken of répert.Kan geregeld worden bij oudere uurwerken door de spiraalrol of virole, te verdraaien op de balansas, kan ook met de plateau maar deze zit meestal heel vast op de as en dus moeilijker te verdraaien, ook meer gevaar voor beschadigen.
De amplitude van een balans hangt af van de hoek van de ankerstenen, normaal is dat 52°, maar er zijn er ook al van 47° en meer.
Bij een gereinigt uurwerk en zonder sleet op de astappen en een veer in goede conditie, zou de amplitude ook rond de 300° moeten zijn, maar dikwijls bij oudere zakhorloges zijn de tanden al een beetje afgesleten, ook de balansas heeft al loopsporen en dan zal automatisch de amplitude heel wat minder zijn.
Wanneer de balans in rust is, moet de elips (rubi)
van de plateau op de balans juist in het midden
van de vork van de anker staan, dan heb je ook één
lijn op het regelaparaat, noemt men ook het recht
tikken of répert.Kan geregeld worden bij oudere
uurwerken door de spiraalrol of virole, te
verdraaien op de balansas, kan ook met de plateau
maar deze zit meestal heel vast op de as en dus
moeilijker te verdraaien, ook meer gevaar voor
beschadigen.De amplitude van een balans hangt af van de hoek
van de ankerstenen, normaal is dat 52°, maar er
zijn er ook al van 47° en meer.
Bij een gereinigt uurwerk en zonder sleet op de
astappen en een veer in goede conditie, zou de
amplitude ook rond de 300° moeten zijn, maar
dikwijls bij oudere zakhorloges zijn de tanden al
een beetje afgesleten, ook de balansas heeft al
loopsporen en dan zal automatisch de amplitude
heel wat minder zijn.
Mooi en leerzaam antwoord! (tu)
Inderdaad een leerzaam antwoord. Bedankt daarvoor. Ik ga er mee aan de slag.
Geldt dit ook voor de oudere fusee uurwerken? die met een ketting worden aangedreven. Hier zitten de langwerpige ankers in die zeg maar haaks op de balans of het anker staan? Ik bedoel niet de snek uurwerken maar uurwerken net daarna.
Groet,
Erik
Nooit gedacht dat daar nog zoveel bij kwam kijken. Bedankt voor de les Freddy.
het gaat om uurwerken zoals hieronder staat.
Die amplitude is zeker lager. Bij deze uurwerken mag men al blij zijn als ze tikken. Het zijn uurwerken die dikwijls al meer dan één leven achter de rug hebben.Hebben dikwijls een afwijkend tikgetal to. de hedendaagse moderne calibers, soms een deelvoud van een 18000 of 19700.
Natuurlijk moet hier ook de balans in rust afgesteld worden zodat de impuls van de anker gelijk is langs beide kanten van de schommeling, dus ook regelbaar door de virolle of aanhechtingspunt van de spiraal op de as, te verschuiven naar links of rechts. Ik doe dit door de balansbrug met balans af te nemen, men kan dan de brug vast zetten op een houdertje met een konische stift zodat de balans komt te hangen door zijn gewicht , men neemt de balans tussen twee vingers en met de andere hand door middel van een fijne schroevendraaier of dikke oliegever, kan men dan de virole verdraaien, wel zien dat deze bij het verdraaien niet omhoog komt. Balans terug plaatsen in het uurwerk zonder vast te zetten en al eens even op het regelaparaat leggen en men ziet of het resultaat al beter is, ik bedoel de twee lijnen al dichter naar mekaar zijn toegekomen.Deze bewerking herhalen tot het resultaat goed is.
Bedankt zover voor de info.
Een regelapparaat heb ik nog niet maar zit daar wel over te denken. Deze kan mij zeker helpen in de afregeling.
Groet,
Erik
Die amplitude is zeker lager. Bij deze uurwerken
mag men al blij zijn als ze tikken. Het zijn
uurwerken die dikwijls al meer dan één leven
achter de rug hebben.Hebben dikwijls een afwijkend
tikgetal to. de hedendaagse moderne calibers, soms
een deelvoud van een 18000 of 19700.
Natuurlijk moet hier ook de balans in rust
afgesteld worden zodat de impuls van de anker
gelijk is langs beide kanten van de schommeling,
dus ook regelbaar door de virolle of
aanhechtingspunt van de spiraal op de as, te
verschuiven naar links of rechts. Ik doe dit door
de balansbrug met balans af te nemen, men kan dan
de brug vast zetten op een houdertje met een
konische stift zodat de balans komt te hangen door
zijn gewicht , men neemt de balans tussen twee
vingers en met de andere hand door middel van een
fijne schroevendraaier of dikke oliegever, kan men
dan de virole verdraaien, wel zien dat deze bij
het verdraaien niet omhoog komt. Balans terug
plaatsen in het uurwerk zonder vast te zetten en
al eens even op het regelaparaat leggen en men
ziet of het resultaat al beter is, ik bedoel de
twee lijnen al dichter naar mekaar zijn
toegekomen.Deze bewerking herhalen tot het
resultaat goed is.
Geweldig!
Wat is hier op het forum toch een vakkennis aanwezig:} :}
GR harb
Als je geen regelaparaat hebt, kan je bij benadering zien of je balans recht tikt.
Veer opwinden, balans stil houden in ruststand en kijken waar je ankervork zich bevind, is deze niet in rechte lijn met de plateausteen rubi, dan moet je bijregelen dus spiraalrol of virol verdraaien in tegenovergestelde richting naar waar de balans moet gaan. Is weeral moeilijk uit te leggen zonder te tonen.
Dus als de balans niet direct zelf begint te bewegen is het niet goed, staat hij uit zijn rustpunt. Ook kan je dit horen aan de tik tak, de tik moet even lang zijn als de tak.
Ik zal eens proberen een afbeelding te vinden op google.
Hier een knappe voorstelling van een bewegende zwitserse ankergang.
http://www.dirkvanswinderen.nl/klokkenliefhebber/zwitsersanker/zwanker3.html
Zal al een beetje een beter inzicht geven van het probleem.
Hallo Freddy,
Op het plaatje is het inderdaad goed te zien. Nu een paar keer oefenen en kijken of ik het uurwerk uit stilstand door middel van het opwinden vanzelf aan het lopen krijg.
Ik zal een paar foto’s maken als me dat lukt en hier posten.
Erik