Bestaat er naast een secondenstop ook een minutenstop?

Wanneer de opwindstift in de wijzerverzetstand staat heb je een directe koppeling tussen de kroon en de minuutpijp.
Als het horloge loopt, zal theoretisch de stift ook aangedreven worden door het uurwerk, maar ik verwacht dat in werkelijkheid de frictie daarvoor te groot is.
Er zitten meestal nog een of twee ongelagerde tussenraderen tussen de minuutpijp en het opwindrad,met daarbij een zware opwindstift en kroon om rond te draaien.
Mijn verwachting is dat vanwege die frictie de wijzers zullen stoppen met draaien.

1 like

Zou het kunnen dat je probleem hier exact beschreven staat?

Blijkbaar heeft het uurwerk een bekend probleem dat na verloop van tijd erger wordt, totdat je wijzers niet meer meelopen (maar de secondewijzer en het uurwerk fijn door tikt). Hoe vaker je de wijzers verzet, hoe sneller het proces.

In het kort heeft het volgens het artikel hierboven te maken met een slecht functionerend second wheel. Aangezien de wijzerwrijving in dat wiel is geĂŻmplementeerd.

Foerster_212_Grossbodenrad

Dit tandwiel is de boosdoener, de slip heeft te weinig frictie door slijtage. Geen idee of dit te fixen is. Ik zou een ander second wheel zoeken.

Disclaimer; ik ben niet zeker of dit hetzelfde probleem is en de info is copy past uit het artikel hierboven. Ik ben geen professional (nog maar een student) en ken het uurwerk niet.

Dat was het grote probleem dat hij in den beginne had op z’n middeleeuws gezegd.
Het uurwerk liep maar de wijzers draaien niet mee( in gelijk welke stand de kroon ook stond) maar de secondenwijzer liep dus wel.
Ik heb dan het bovenste tandwieltje van het onderdeel dat jij toont gehaald omdat het grossbodenrad de frictie levert, Het asje daarvan geknepen, gesmeerd en terug geplaats en het uurwerk liep goed.


Tot hij s’anderendaag stil stond en bleek dat er tandjes wegwaren van de onderstaande tandwieljes.

Waarschijnlijk door een probleem met de opwindveer maar of dat klopt weet ik niet.
Dus ging ik op zoek naar een donor uurwerk waaruit ik dus beiden tandwieltjes heb gerecupereerd. Het 'grossbodenrad" heb ik gereinigd en niet opnieuw gedemonteerd of gesmeerd omdat het niet zo simpel is als het lijkt, maar met het resultaat zoals boven beschreven.

Nu ik ben pas sinds een paar weken aan het sleutelen aan uurwerken zonder voorgaande opleiding of kennis en vind van mezelf dat het aardig lukt natuurlijk met de nodige mislukkingen :joy:

Nu mij stoort het uberhaupt niet dat de minutenwijzer niet loopt als je het uurwerk gelijk zet. Het gelijkzetten zoals wij Belgen zeggen duurt slechts een paar seconden. Waarschijnlijk was ik er zelfs niet achter gekomen als de kroon niet toevallig net uitgetrokken was toen de telefoon ging en ik de kroon uitgetrokken liet tijdens het gesprek van enkele minuten.
Wat het resultaat op langere termijn zal worden valt uiteraard af te wachten.
Zo’n Grossbodenrad ter vervanging vond ik trouwens nergens.
Hij loopt nu op een -7 seconden, 0,5 MM BE en een amplitude van 264 (daarvoor echt wel een pak slechter).

1 like

Ja de directe aandrijving verloopt via dit sliprad waardoor het echt het zwakke punt is van het uurwerk.

Waarschijnlijk heb je het oorspronkelijke probleem dus nu tijdelijk verholpen maar zal naar verloop van tijd hetzelfde probleem weer terugkeren. Om ellende te voorkomen, is het misschien een wijs idee om te zorgen dat hij amper stil valt en je de wijzers niet hoeft te verstellen of heel sporadisch gebruiken ens op tijd zetten zonder spanning op de veer.

Bij het rad dat je hebt gepoogd te repareren, heb je denk ik de frictie te groot gemaakt waardoor juist de tanden afgeknaagd zijn als gevolg omdat de slipfunctie niet naar behoren werkte. De directe overbrenging is dan te sterk voor het materiaal keuze. Ansich is het je dus, zoals het lijkt, goed gelukt om dit probleem te tekkelen, echter een beetje te goed :sweat_smile:

Als je pas een paar weken autodidactisch bezig bent, ben ik wel onder de indruk. Netjes :+1:. Ga lekker zo door, mooi man.

Zal ook nog wel een poosje duren. Ik zou het zo laten als het voor jezelf is en je ogen openhouden (als het horloge je dierbaar is) voor een aantal reserven onderdelen waar het probleem zich in bevindt.

1 like

Sorry heb je vraag verkeerd begrepen ik dacht dat je wilde weten hoe het werkte.

Correct, als de wijzerklemming goed is, alles goed gesmeerd en geen slijtage dan draait de opwindas/kroon mee als het liggend opwindrad in de ingrijping op het wijzerverzetrad staat.

Zoals eerder gezegd als het uurwerk gewoon verder loopt maar de wijzers blijven stil staan als je de kroon uittrekt dan is de wijzerklemming niet goed of er zit iets anders niet goed of is versleten.

1 like

De wijzerklemming zit op het 3e rad (third wheel in het engels) en niet op het seconderad, het seconderad zit tussen het 3e rad en het ankerrad in.
De wijzerklemming op het 3e rad is wat minder handig dan een standaard minuutpijp dat geef ik toe maar het principe is hetzelfde, als de klemming de correcte smering en frictie heeft dan is er niks aan de hand en werkt het perfect.
Demontage en montage van het wijzerklem rondsel is ook geen probleem met het juiste gereedschap
Probleem is dat sommige niet weten dat daar de wijzerklemming zit, en niet zorgen voor de juiste fricite of niet smeren na schoonmaak dan gaat het inderdaad problemen opleveren.

1 like

Kan je me duidelijk maken welk gereedschap dan nodig is?

Voor dit soort klusjes is een triebniet handig ofwel staking tool in het engels

Dank @Floris155, @BorisK voor het beantwoorden van mijn vraag. All clear!

Nu probeer ik dit eens uit bij 2 van mijn horloges, beide Zenith, non-hacking.
Een vintage (jaren 60) Respirator, service historie onbekend (staat op de nominatie om te laten servicen) en een El Primero Rainbow (jaren 90, volledige servicebeurt gehad 2 jaar terug).
Bij beiden de kroon uitgetrokken in wijzerverzetstand.
In beide gevallen loopt de secondewijzer door (als verwacht), maar uitgerekend alleen bij de Respirator lopen de uren/minutenwijzers door. De El Primero blijft op de huidige tijd staan (vergelijkbaar met het probleem van de TS).
Heeft mijn El Primero nu ook een probleem

of is het gewoon dat

?

Edit: Bedenk me nu dat het ‘probleem’ eigenlijk een voordeel is aangezien dit de mogelijkheid geeft voor een non-hacking uurwerk om de uren/minuten wijzers goed te zetten (op de minuut) en op het moment dat de secondewijzer op de 12 staat de kroon in te drukken.
De ‘minutenstop’ waar @Yoeri40 op doelde?

Het ging hier over een uurwerk dat uit de kast was dus gewoon een losse opwindas/kroon daar zit wel een klein verschil in zodra het in de kast zit heb je een pakking in de kroon/tube zitten die zorgt voor de afdichting dus frictie veroorzaakt, en is ook afhankelijk van de staat van de pakking een uitgedroogde pakking zorgt ervoor dat de kroon zwaarder draait en meer frictie veroorzaakt.
Maar komt toch weer terug op de basis als de wijzerklemming goed is en alles goed vrij loopt dan zouden de wijzers niet stil moeten blijven staan.
El Primero uurwerken staan bekend om als de wijzerklemming wat aan de lichte kant is dat de wijzers niet goed meekomen maar extra frictie dan van de kroon in uitgetrokken stand kan dan zorgen dat de wijzers blijven staan, de wijzerklemming voor dit uurwerk moet aan de zware kant zijn volgens Zenith specificaties

2 likes

Mooi en leerzaam topic geworden, heren.

Chapeau.

1 like