Het binnenwerk van de Marie-Antoinette (Foto: PPD)
Officieel heet het de Breguet nummer 160, naar zijn maker, maar het staat algemeen bekend als de Marie-Antoinette, naar de eigenaar. Experts zijn het er over eens dat het het duurste horloge ooit is.
Het uurwerk van de Franse koningin is niet alleen legendarisch vanwege de verfijnde materialen waar het uit bestaat (18 karaats goud, 63 edelstenen), maar ook vanwege haar enorme complexiteit en de tragische geschiedenis.
Het kleinood werd besteld door de mogelijke geliefde van de koningin, graaf Axel de Fersen. Hij gaf de fameuze horlogemaker Breguet de opdracht “het meest complexe en verfijnde horloge ooit" voor haar te maken. Tijd en geld waren geen bezwaar.
Guillotine
Breguet nam zijn opdracht serieus. Het uiteindelijke resultaat was een onovertroffen mechanisme dat volgestouwd was met vernuftigheden: het wond zichzelf op, gaf aan hoeveel energie het nog had, was anti-shock en bood ondermeer een thermometer en eeuwig durende kalender.
Marie-Antoinette zou het nooit te zien krijgen. Het horloge werd afgeleverd in 1827, 44 jaar na de bestelling, 34 jaar nadat de koningen haar hoofd had verloren op de guillotine.
Spoorloos
Experts twijfelen er niet aan dat het meer waard is dan de recordprijs van 11 miljoen dollar die ooit voor een horloge werd betaald op een veiling. Maar sinds 1983 was het spoorloos, gestolen uit een museum in Jeruzalem.
Dat was ondraaglijk voor Nicolas Hayek, een van de oprichters van horlogefabrikant Swatch en eigenaar van de firma Braguet. Hij deed er alles aan om het horloge op te sporen, maar toen dat uiteindelijk niet lukte, besloot hij het dan maar te gaan reconstrueren.
Vrijdag presenteerde hij het resultaat op een horlogebeurs in Zwitserland.
Trots
"Wat een karwei," verzuchtte Hayek bij de presentatie, “Er was een enkele tekening beschikbaar, alleen een paar foto’s en beschrijvingen.”
Drie jaar lang werkte Hayek met een team van horlogemakers aan het uurwerk. De cassette waar de replica in wordt opgeborgen werd gemaakt uit het hout van de lievelingsboom van Marie-Antoinette in Versailles, die toevallig toch geveld moest worden.
Maar enkele maanden voor de presentatie, in november 2007, dook het origineel weer op in Jeruzalem. Nu zijn er dus twee Marie-Antoinettes, al is het origineel sinds de vondst nog niet tentoongesteld.
Hayek is er niet minder trots om. Hij overweegt nieuwe replica’s te maken en te verkopen.
Overgenomen van de website van het NOS-journaalhttp://www.nos.nl/nosjournaal/artikelen/2008/4/5/050408_horloge.html