Het Amerikaanse tijdschrift Watchtime publiceerde in het decembernummer van 2003 een artikel van 15 pagina’s over chronograafuurwerken. Daarin werd een historisch overzicht gegeven van de – althans volgens de schrijver, Gisbert L. Brunner – belangrijkste hedendaagse voorbeelden. Illustere namen natuurlijk, Valjoux 7750, Zenith El Primero, Audemars Piguet 2894 en ga zo maar door. Maar tussen al dit geweld was er ook een plaatsje ingeruimd voor het Poljot kaliber 3133. Ik zal de komende tijd een aantal van deze stukjes vertalen en hier op het forum plaatsen. Het zijn geen diepgravende artikelen, maar gewoon korte encyclopedische stukjes die allemaal bij elkaar een aardig overzicht vormen. Dat ik begin met Poljot zal niemand mij euvel duiden. En omdat het allemaal geen supertechnisch verhaal is, plaats ik het lekker onder Algemene Horlogepraat (nog steeds mijn favoriete subforum) en niet onder Archief, Techniek & Reviews. Dat de in dit stukje genoemde jaartallen tegenstrijdig lijken te zijn, ligt niet aan mij – I’m only the messenger – maar aan bovengenoemde heer Brunner.
Poljot 3133
De Duitse horlogefabrieken in Glashütte behoorden tot de oorlogsbuit waarmee de overwinning van de Sovjet-Unie in 1945 gepaard ging. In de jaren na de oorlog gingen de Sovjets op zoek naar precisiemachines en –werktuigen in Zwitserland om kalibers te maken waarvan de productie later wegens een te geringe vraag werd gestaakt. Een daarvan was het Poljot kaliber 3133 dat van 1969 tot 1978 werd geproduceerd op basis van het Valjoux 7734 handopwinduurwerk, een Zwitsers kaliber dat destijds werd vervaardig in Le Bioux. De Russen modificeerden dit Zwitserse kaliber door de vorm van balans en lagers te veranderen. Het Poljot kaliber 3133 verscheen voor het eerst in het openbaar in 1982, toen een foto van dit kaliber werd afgedrukt op het omslag van de catalogus van de Eerste Moskouse Uurwerkenfabriek. De producte was hervat in 1975.
Het uurwerk:
Poljot kaliber 3133, gebaseerd op een Valjoux 7734, diameter = 31 mm, hoogte – 7,35 mm, 23 stenen, handopwinder, 43 uur gangreserve met uitgeschakelde chronograaf, 37 uur met ingeschakelde chronograaf, chronograaf beschikt over een 30-minuten teller.
Leuk artikel Adriaan(tu) Wat me verbaast is dat, volgens dit artikel, de 3133 al in 1969 zijn intrede deed. Ik heb altijd begrepen dat het eind jaren '70 was.
Wat wel het geval is is het feit dat er twee typen van de 3133 zijn:
Bij type I bestaat die uit drie delen: de ‘lever’ heeft een lange sleuf tot bijna aan de schroef, een extra schroef en nog een klein 'lever’tje. Zie het pijltje.
Bij type II bestaat de ‘lever’ uit één stuk en heeft een veel kortere sleuf.
Zoals gezegd, lijken de jaartallen tegenstrijdig. Ik denk dat de schrijver eigenlijk bedoelt dat de Valjoux 7734 van 1969 tot 1978 in Zwitserland werd geproduceerd, en de Poljot 3133 vanaf 1975 in Moskou. Maar zo staat het er niet, en ook dat klopt niet echt, want dan zouden de Russen en de Zwitsers drie jaar lang gelijktijdig op dezelfde machines geproduceerd moeten hebben. Ik ga het nog wel eens wat nauwkeuriger uitzoeken, maar voorlopig ben ik wel even zoet met dit projectje.
Niet alleen leuk om te lezen, doch ook zeer verhelderend.:#
Derhalve een prima initiatief om het forum op deze manier bij te praten over de magie der chronografen.
Mijn tweede foto, de Poljot Pilot chronograaf met zwarte wijzerplaat, heeft geen kaliber 3133 uurwerk, maar een 31681. Het is overigens wel gebaseerd op een 3133, maar beschikt over een extra complicatie, namelijk een 24-uursaanduiding.
mechanical caliber 31681
diameter 31 mm, height: 7.35 mm
manual winding
shock protection
25 jewels
balance periode 0,33(3) sec
avarage course deviation -20 to +50 sec/day
power reserve with stop function activated: 37 h
power reserve with stop function deactivated: 42 h
Conform informatie van de site van “Poljot” (www.fmwf.ru) begon de fabriek het 3133 in 1976 te produceren (voor “Okean” en nieuwe “Sturmanskie”).
De “Strela” had echter het op Venus gebaseerde 3017 kaliber. Dit horloge had de kosmonaut A. Leonov om toen hij op 12 juni 1965 als eerste in de ruimte buiten het ruimteschip stapte.
Conform informatie van de site van “Poljot”
(www.fmwf.ru) begon de fabriek het 3133 in 1976 te
produceren (voor “Okean” en nieuwe
"Sturmanskie").
De “Strela” had echter het op Venus gebaseerde
3017 kaliber. Dit horloge had de kosmonaut A.
Leonov om toen hij op 12 juni 1965 als eerste in
de ruimte buiten het ruimteschip stapte.
Groet,
Alex
Dat van de Strela klopt helemaal (alleen was het uitstapje op 18 mei 1965;))
Maar de foto die Adriaan laat zien is een moderne heruitgave en daar zit wel een 3133 in.
Conform informatie van de site van “Poljot”
(www.fmwf.ru) begon de fabriek het 3133 in 1976
te
produceren (voor “Okean” en nieuwe
"Sturmanskie").
De “Strela” had echter het op Venus gebaseerde
3017 kaliber. Dit horloge had de kosmonaut A.
Leonov om toen hij op 12 juni 1965 als eerste
in
de ruimte buiten het ruimteschip stapte.
Groet,
Alex
Dat van de Strela klopt helemaal (alleen was het
uitstapje op 18 mei 1965;))
Maar de foto die Adriaan laat zien is een moderne
heruitgave en daar zit wel een 3133 in.
Hehe Tom,
Ja, wat “Strela” betreft, heb ik even niet opgelet dat het op de foto niet de originele was. Deze (made in Russia i.p.v. Made in CCCP) heeft inderdaad 3133 binnen.
Over de datum gesproken - dat is altijd gevaarlijk eerste de beste site te pakken (wat ik heb gedaan) - de datum van de eerste ruimtewandeling is niet 12 juni en ook niet 18 mei maar 18 maart 1965 :). Om 11.30 uur MSK om precies te zijn.
