Corona verveling of het maken van een Frankenwatch

In deze rare tijd van hele en halve lockdowns, beperkingen bij het bezoeken en ontvangen van vrienden en familie, alle leuke locaties gesloten of niet toegankelijk, zit een mens meer en vaker thuis dan leuk is. Als gepensioneerde heb ik behoorlijk veel vrije tijd te besteden maar hele dagen strandwandelingen maken is ook niet zo mijn ding. Af en toe sleept Mw. Lexaf me achter de PC vandaan om even te gaan wandelen of ‘mag’ ik mee voor de boodschappen, maar daar vul ik toch niet al mijn dagen mee.

Gelukkig heb ik mijn horlogehobby en kan ik dus lekker veel tijd doorbrengen in het knutselhoekje, ook wel ‘Dad’s-Fix-It-shop’ of ‘mijn werkplaats’ genoemd.
Hoewel mijn dochter nu al weer vele jaren niet meer thuis woont maar in Zwitserland, wordt ondanks die afstand het verzoek: “Pappa maken?” nog steeds regelmatig gehoord en ingewilligd.


Dad’s Fix It Shop.

Vandaag viel er even niks te ‘Pappamaken’ en met het koude en grauwe weer was het buitengebeuren ook geen aantrekkelijke optie.
Zo vatte ik het plan op om weer eens aan een horloge te gaan knutselen.

Het idee en het daaruit voortkomend projectje:
Ik had een los Citizen uurwerkje zonder kastje en een heleboel junk onderdelen zoals (sloop) kastjes, oude glaasjes, bandjes plus nog een hele boel klein spul zoals schroefjes etc.
Het idee was geboren: Maak de ultieme Frankenwatch. Een Mumbay Special uit de Lage Landen.

Ik vergeet altijd weer om foto’s te maken van het beginstadium van zo’n knutselklus. Dat bedenk ik me meestal pas halverwege als ik me realiseer dat het leuk zou zijn om er een fotoverslagje van te maken. Daarom verderop helaas geen foto van het blote kalibertje zoals ik het vond, maar het horloge in gerede staat, samen met de diverse gebruikte onderdelen.


Het inmiddels al gerede horloge. Het blote kalibertje lag, in dezelfde toestand als de andere 7 in dit bakje, te wachten op betere tijden.

In de verscheidenheid aan bakjes, zakjes en doosjes uit de inmiddels welbekende boodschappentas van Ferry, reeds genoemd in eerdere postjes, bevonden zich ook enkele doosjes met vakjes met daarin verscheidene horloge kalibertjes in meer of mindere staat van ontbinding. Na een inventarisatie bleef er één doosje over met 8 uurwerkjes waar misschien nog wel iets van te maken viel, met wijzerplaat en hier en daar ook nog wijzers en een kroontje. Na verder onderzoek bleek dat slechts één van die uurwerkjes ook echt redelijk goed wilde lopen: Een Citizen automaat type 6000-602726KH volgens de aanduiding onder de 6 uur positie op de mooie metallic blauwe wijzerplaat. Er zat een gesigneerde, werkende kroon op, de wijzers klopten en na een Seiko Shuffle en nog wat draaien aan de opwindkroon begon het klokje zowaar te lopen.

Een origineel bijpassend kastje zat er natuurlijk niet bij. Verrassend genoeg vond ik wèl een leeg compleet Citizen kastje uit, zo te zien, de zelfde periode (ca. 1970). Maar die was voor een handopwinder, dus te ondiep voor een automaat èn in diameter aan de binnenzijde een halve mm te klein voor het wijzerplaatje. Dat ging dus sowieso niet passen. Die maar bewaren voor een volgend project en dan nu proberen een horloge samen te stellen uit de wel beschikbare (sloop) onderdelen.

Dus werd het graven in het doosje met de in de loop der tijden (d.i. de afgelopen ca. 15 jaar) door mij bewaarde lege kastjes. Hopen dat er iets bij zat waar het Citizen motortje in paste. De moeilijkheid daarbij was natuurlijk dat het om een automaat ging, dus het aantal kastjes met een deksel die daarvoor geschikt is, d.w.z. diep genoeg, was gering.


Doos vol ouwe kastjes, wie weet zit er wat bij.

En zowaar, na wat spitwerk en diverse paspogingen kwam er een wat wonderlijk vormgegeven kastje tevoorschijn waar het uurwerkje met de wijzerplaat passend in te krijgen was. Het leek iets Russisch, met een simpel klemdekseltje, maar wel duidelijk bedoeld voor een automaat. Met behulp van een extra spanringetje onder het glas kon het Citizen werkje van boven af in het kastje gemonteerd worden, zonder dat de wijzers tegen het glas aan liepen.

Het vinden van een glas was ook weer een kwestie van geluk hebben. Omdat ik geen echt nieuw (plexi) glas wilde opofferen aan zo’n knutselproject (In Mumbay recycleren ze ook eindeloos eerder gebruikte onderdelen) zocht ik een exemplaar in mijn voorraadje ‘oud maar misschien nog wel bruikbaar’.
En geluk had ik! Een passend glaasje!


Glaasje er bij zoeken. 31.0mm blijkt de juiste maat.

Nu het glas er op zat nog eens goed kijken hoe het stond met de passing van het uurwerk in het kastje. Hoera! Het gat voor de opwindas kwam uit op de goede hoogte! Het uurwerkje lag echter nog wel los te rammelen in de kast. Normaliter los je dat op met een passende spacer ring, die dan vervolgens in combinatie met een schroefdeksel het uurwerk in de kast fixeert. Hier niet dus. Er was geen schroefdeksel maar een klemdeksel en de ruimte tussen het uurwerk en de rand van de kast was heel smal, te smal voor een ring. Even kreatief zijn:
Een tiewrap! Die dingen zijn gemaakt van een hard, stug, maar wel buigbaar soort nylon. Uit de voorraad een dun exemplaar gezocht.


Het Citizen uurwerkje paste nipt in her Russische(?) kastje. Tiewrap er bij gezocht voor de fixatie

Van die tiewrap heb ik twee stukje afgeknipt en op twee plaatsen onder en boven in de ruimte tussen de binnenrand van de kast en het uurwerk geprutst. Je zult het niet geloven, maar het paste precies. Echter, daarmee zat het uurwerkje nog niet vast. Nu is het bij sommige horloges zo, dat je het uurwerk in de kast vastzet met een schroefje met een kraagje onder de schroefkop en aan één zijde een afgevlakt stukje. Een horloge uurwerk heeft vaak aan twee zijden een gat met een schroefdraad waar zo’n schroefje in past. In mijn geval zouden 2 van die schroefjes dan het uurwerk tegen de stukjes plastic tiewrap aan in het kastje moeten fixeren. In een doosje met diverse schroefjes (ik bewaar alles…) vond ik twee exemplaren met de juiste schroefdraad. Ik moest nog wel de hoge ronde kop van de schroefjes afslijpen omdat anders de rotor van de automaat er tegen aan liep. Lang verhaal kort: ook dat lukte. Zie de detailfoto. Rechts onder de kroon zie je hoe het klemschroefje het uurwerk op het stukje nylon tiewrap vast zet.


Doos met kleine onderdeeltjes en een nylon tiewrap voor in de smalle ruimte tussen uurwerk en kast.


Fixeren met een exenter schroefje en een stukje tiewrap nylon.

Toen kwam het moment surpreme: zou alles blijven zitten en niet vastlopen als het achterdeksel erop ging?
Ik zou dit verhaal niet gepost hebben als dat niet zo was. Ja! Haha! Alweer geluk. Ook dit paste!


De verdiepte achterplaat van het kastje, geschikt voor een automaat.

Nu moest er nog een bandje gezocht. Om het Frankenwatch idee nog wat te benadrukken besloot ik er een ouderwets Fixoflex ‘epileerbandje’ op te zetten. Je weet wel zo’n jaren ’50 of ’60 uitrekbandje waar zo fijn de haartjes op je pols tussen gaan zitten.
Graven in het bewaardoosje met oude rekbandjes dus. En geloof het of niet: ook hier vond ik een passend exemplaar. Op de foto’s heb je de band er al steeds op zien zitten.


Passend Fix-O-Flex bandje.

Hij loopt nog steeds vanaf het moment dat ik vroeg in de middag aan dit klusje begon tot en met nu terwijl ik al weer even bezig ben dit verslagje te schrijven. Inmiddels is het een uur of 11 ’s avonds en gaat hij een paar minuutjes vóór in vergelijking met mijn radioklok. Maar ik moet het ding nog afregelen en het zal me niet verbazen als het waarschijnlijk ook nog wel gaat lukken om het helse machientje op tijd te laten lopen.


Om de pols en zeg nou zelf: leuk klokje toch?
Zoals je misschien kunt zien steekt de kroon iets te ver uit. Dat laat ik lekker zo, want wie weet, komt er nog eens een origineel Citizen6000 kastje boven water en als ik nu het asje inkort, zou het straks niet meer passen in het originele kastje als dat ooit komt.
Als iemand van de lezertjes toevallig nog een donortje heeft liggen houd ik mij ten zeerste aanbevolen!


De Helse Machine.

Ten slotte: Ik hoop dat jullie net zo veel plezier hebben gehad met lezen en plaatjes kijken als ik met het uitvoeren van dit knutsel projectje en het schrijven van dit verslag.

Tot later maar weer en tot een volgend verhaaltje.
Lex

71 likes

Erg leuk om te lezen Lex. Zo te zien heb je genoeg reserven onderdelen om “Lexaf Special” een nieuw begrip te maken haha.

Hopelijk heb ik over een paar jaar ook genoeg reserven onderdelen om lekker tussen te graven.

Fijne avond nog :+1:t4:

2 likes

Tiewrap-hack is heeeeel lelijk. Ik ben bijna trots :slight_smile:

Als het werkt, werkt het. En plastic is plastic.

Applaus

2 likes

Ik zou willen dat ik de kennis, de kunde en de onderdelen had om zoiets te ondernemen. :slight_smile:
Mooi gedaan, ben benieuwd wat er nog meer mogelijk is aan Frankenwatches uit al die onderdelen.

1 like

Vind dit zulke top topics :ok_hand::ok_hand:

1 like

Wat gaaf man! Dankjewel voor het delen!;:+1:

Ik krijg hier gewoon weer zin van om ook weer eens achter de horloge werkbank te kruipen!:slightly_smiling_face:

1 like

Ik kan niet wachten tot de volgende Lexaf-special…
Erg leuk, hoe je ons meeneemt in jouw beleving van je hobby.

1 like

Met zo’n topic begin je de dag met een grote glimlach.
Wel gevaarlijk.
Je krijgt hierdoor zin om ook eens een paar horloges open te trekken, en ik heb al 50 jaar geleden, met mijn bromfietsen geleerd dat ik dat niet moet doen.
Lex. Bedankt voor het delen.

1 like

Dank je!!! Geeft een glimlach!!!

1 like

Knap en ozo leuk verhaal erbij :+1: :+1:

1 like

Heerlijk geknutseld weer Lex, dank voor het delen :+1::grin:

1 like

Heel herkenbaar dit.
Mooi lex, mooie pappamaken-hok ook. :+1:

3 likes

Mooi gedaan Lex. En zeer creatieve oplossingen bedacht. Je hebt er een mooie Franken aan over gehouden :+1:

1 like

Kan het ook veel mooier? :rofl:
Ik had misschien de schroefkop van het exenter schroefje nog moeten polijsten… :thinking:
Maar ja, dat doen ze in India ook niet hoor…


Een èchte Mubay Special (plaatje van eBay)

Plaatje van het www

Plastic fantastic Lex! Leuk projectje, ik ben ook van plan zo iets te gaan doen met wat restmateriaal. Leuk projectje :+1:

1 like

Super leuk verslag en de foto’s erbij maken het goed af.ik heb nog niet genoeg durf gehad om veel horloges uit elkaar te halen dus heb ik nog niet genoeg reserve onderdelen. Kennis en gereedschap ontbreekt.
Van de week bij de workshop opperhoofd geweest wellicht leuk om een workshop te besteden aan puur het leren gebruiken van bepaalde gereedschappen. Glasverwijder gereedschap tot treurniet(triebniet of zoiets) veer opwind dinges enz. Leuk om een mooi apparaat te hebben om te meten hoe je horloge loopt. Maar ja mijn Duits is niet zo goed,:wink:

1 like

Mooi werk weer en leuk om te leźen, ga zo door :+1:

giphy

1 like

:+1: leuk gedaan

1 like

Wat een gaaf knutselhoekje! leuk projectje ook :grin:

1 like

:nerd_face: Goed bezig :+1: :clap: :clap: :clap: :beers:
Groeten Iwan :motorcycle:

1 like