Dit is hem
De band ziet er nog redelijk uit maar de sluiting is defect, dus die moeten we straks vervangen
Het serienummer is in drie delen dus dit horloge is van na 1974, nauwkeuriger bepalen is lastig, gebruik een mesje om de pop-off caseback te verwijderen
De caseback bevat het uurwerk, en ligt er dus niet op zoals gebruikelijk. Het uurwerkje is gemarkeerd als Certina 396, dit is eigenlijk een rebadged Peseux 7001, een super plat uurwerkje dus
De wijzerplaat heeft wat patina maar is nog in redelijk goede staat
Verwijder met een presto puller de wijzers
Door de twee schroefjes langs de zijkant van het uurwerk los te draaien komt de wijzerplaat los, zet daarna het uurwerk meteen in een houder
Verwijder eerst het middelste rad en gebruik daarna weer de presto puller voor de minuutpijp, die is hol en gaat makkelijk stuk
Verwijder de tirette (knipveer) en maak altijd een foto hoe de onderliggende onderdelen in elkaar haken, in dit geval niet zo spannend maar er zit wel wat uitgelopen olie op een aantal plekken
Verwijder als eerste het veertje met een pincet terwijl je een ander punt omlaag duwt met een schroevendraaier om wegschieten te voorkomen
Zoals ik al aangaf ontbrak de kroon en de stift, het restant van de stift zat er nog in, met wat gepriegel heb ik die er uitgekregen
Verwijder rustig alle onderdelen en leg deze in een bakje van de stolp
Dan draai je het uurwerk om, en met een schroevendraaier op de veerton draai je deze een klein stukje en gebruik je een pincet om de klik los te houden. Daarna kun je de veer laten ontspannen door de schroevendraaier langzaam terug te laten draaien (kan normaal ook met de kroon maar die mist in dit geval).
Let op, als je niet eerst de kracht uit de veer haalt dan loop je de kans dat al je onderdelen door de lucht vliegen of door de kracht vervormen, vergeet dit dus niet.
Schroef de balansbrug los, en gebruik de schroevendraaier om via een inkeping in de zijkant deze een stukje op te wippen
Pak nu met een pincet de complete balans in één keer op en leg hem in de stolp
Schroef nu de ankerbrug los
Verwijder de brug en daarna ook het anker (geen foto, sorry)
Draai nu de schroef van de veerton los
Verwijder nu het veertje en de klikker (samen de weerstand bij het opdraaien)
Nu gaan we het koppelrad verwijderen, vaak hebben deze omgekeerd schroefdraad (anders zou hij zichzelf losdraaien) in dit geval bestaat het uit twee delen waarbij het middelste vastzit en dus gewoon normaal geschroefd zit
Verwijder nu de veertonbrug, veel olie op de veerton, de vorige die hieraan geknutseld heeft is een grotere prutser dan ik
Verwijder nu de veerton
Verwijder nu de raderbrug
De volgorde van het verwijderen bruggen wordt bepaald door de overlapping, in dit geval lag de veertonbrug over het centrumrad en moest er dus eerst af
Verwijder nu alle raderen, en leg ze in de stolp bij de rest
Ik maak momenteel alles handmatig schoon (ik heb ook een ultrasoon maar heb nog geen goede werkwijze gevonden). Gebruik een glazen bakje met wat wasbenzine, een borsteltje, handpompje en wat toiletpapier. Borstel de onderdelen in het bakje schoon, tik met zo’n onderdeel even het papier aan om de wasbenzine eraf te laten trekken en blaas ze daarna droog.
Om de hairspring niet te beschadigen is het verstandig om de complete balans op de platine vast te maken en ze dan samen te reinigen
Leg de veerton met de tandenkant omlaag, zet er een pincet omheen en druk het geheel dan met beleid omlaag
De veer en veerton zijn tamelijk smerig, onthoud altijd de richting waarin de veer staat, in dit geval met de klok mee
Pak met een pincet voorzichtig de binnenste winding vast en probeer deze rustig zelf te laten uitrollen
Maak ondertussen de veerton en het deksel schoon met wasbenzine
Ik gebruik een verenwinder, zoek een passende cilinder bij de omvang van de veerton
Zet het bijpassende hendeltje in de veer (leg deze in tegenovergestelde richting, in dit geval tegen de klok in)
Zet de hendel met de veer in de cilinder en draai hem er in
En toen PLING! het weerhaakje van de veer brak af, balen…
Maar goed, je moet toch door en ik heb gelukkig wat veren op voorraad, dus we meten de lengte en de breedte van de veer.
Helaas is de Peseux 7001 een ultra plat uurwerk en is ook de veer heel erg smal, en helaas heb ik zoiets niet in huis. Dus het project lag een week stil.
Post uit Engeland!
Een gloednieuwe veer, dus we kunnen weer verder
Het plaatsen van een nieuwe veer is heel erg simpel, gewoon boven de veerton leggen en erin drukken
Als je nu een gigantische voorraad hebt aan veren dan zou ik alleen maar nieuwe gebruiken, erg praktisch.
Klem de veerton in een werkhouder, plaats de veertonas (arbor) terug in de veer
Zet drie streepjes D-5 olie op de veer, en langs de rand van het gat in het deksel
Leg het deksel op de veerton, pak ze er samen uit met een pincet en druk deze gelijkmatig dicht
Nu zijn we helemaal klaar om alles weer te assembleren
Plaats heel voorzichtig de raderen terug
Het laatste rad (centrumrad) krijgt wat D-5 op de plek waar deze op de jewel ligt, bijna onderaan de as
Plaats het centrumrad terug in het uurwerk, zorg dat alle raderen al redelijk recht staan en elkaar juist raken
Plaats de brug terug over de raderen, leg deze voorzichtig over de gaten heen, kies een drukpunt uit op een hoek en kijk met een loupe of de assen in de gaten zijn gevallen, wiebel voorzichtig met een pincet de raderen op hun plaats, dit vereist wat gevoel en vooral geduld
Zet drie puntjes olie onder op de veerton waar deze tegen de platine schuurt en lepel de veerton dan onder het centrumrad
Voordat we de veertonbrug kunnen plaatsen moeten we de schroef terugplaatsen waarmee de stift wordt vastgezet(NIET VERGETEN!)
Plaats de veertonbrug en schroef deze vast
Plaats wat olie waar het veertonrad de brug raakt
Plaats het veertje terug (gebruik een extra schroevendraaier tegen het wegspringen)
Zet wat olie rond de as van de tikker, plaats deze terug en schroef hem weer vast
Zet het veertonrad terug en schroef deze vast
Draai het veertonrad om en zet drie druppels olie op de ring waarmee hij de brug raakt
Leg het rad op de brug, en plaats wederom drie druppels D-5 maar dit keer op de binnenkant van het rad
Plaats de binnenkant van het rad terug en schroef deze vast met de twee kleine schroefjes
Gebruik de kleine rode oliegever met wat 9020 en plaats deze tussen de as en de jewel in totdat je een rondje kunt waarnemen rond de as
Herhaal dit voor alle jewel holes behalve die van het anker! Dus ook aan de onderkant!
Nu gaan we het anker terugplaatsen, maar deze moet eerst wat olie ontvangen op de uiteindes van de anker jewels, en dat is klein, heel klein
Ik houd in één hand een oliegever vast met 9010, en dan pak ik met een pincet het anker vast en tik met de uiteindes het beetje olie op de oliegever aan, dat is voldoende
Plaats nu het anker terug in het uurwerk
Schroef de ankerbrug voorzichtig terug, en wind daarna de veer op met een schroevendraaier
Als alles goed is kun je door nu voorzichtig het uiteinde van het anker aan te raken het anker laten verspringen
Pak de complete balans uit de stolp en draai deze op zijn plek (zo ongeveer 45-90 graden), dit moet je gewoon een keer gezien hebben
Open nu de incabloc klem op de balanssteen
Laat de incabloc in de wasbenzine vallen en de deksteen valt er direct vanaf
Haal ze weer uit de wasbenzine en leg deze op je werkmat, de deksteen met de platte kant naar boven
Zet een klein druppeltje 9010 in het midden van de deksteen
Draai het andere deel met de metalen kant naar boven en leg deze op de deksteen, deze hechten daarna aan elkaar als één geheel
Zet het geheel terug in de balansopening, en zet daarna de klem weer vast
Op de achterkant zit er nog één
Wind nu het uurwerkje even op en controleer of de balans mooi ronddraait, afregelen doen we later
Ontspan voor de laatste maal de veer
We beginnen met de assemblage van het opwind- en stelmechanisme
Voordat ik aan dit project begon heb ik eerst een vervangende stift besteld bij windingstems.com een Nederlands bedrijf
Steek de stift in het uurwerk
Plaats het heveltje die de stift moet vasthouden en schroef deze aan de andere kant van het uurwerk vast
Doe wat D-5 olie rond de as van de lange hevel, op het middenstuk van het rondsel en plaats direct ook het veertje terug
Ga nu verder met de raderen voor het stelmechanisme
Plaats alle raderen terug en schroef de tirette vast, controleer dan direct of je kunt schakelen tussen opwinden en instellen
Het uurwerkje in nu in de basis klaar
Het enige wat ik nu nog mis is een kroon, omdat de stift 0,8mm dik is moet ik op zoek naar een goudkleurige kroon met die schroefdraad maat en ongeveer 5mm diameter van de kroon zelf
Ik open het cilindertje linksboven, en de kroon daarin paste niet. Ik open degene in de tweede rij, tweede van boven, en wat rolt er uit…
Een originele Certina knop in precies de juiste kleur en afmetingen, een moment waar je bijna religieus van zou worden (mijn vrouw snapte overigens totaal niet waarom dat zo bijzonder is ;))
Defecte band verwijderen, mijn nummer één kastopener en bandwisseltool is gewoon een aardappelschilmesje, it just works
Schroef de wijzerplaat met de twee kleine schroefjes in de zijkant van het uurwerk weer vast. De stift is nu natuurlijk nog veel te lang.
En nu wordt het tricky, je hebt geen referentiepunt dus je moet feitelijk gewoon stukjes afknippen, vijlen en passen met de kroon tot je de juiste maat hebt bereikt
Met een pinvise kunt de stift vasthouden zodat je de kroon er vast op kunt draaien, in dit geval is lijm/loctite niet eens noodzakelijk
Dit is de uiteindelijke maat geworden
Omdat de kast geen tube heeft is deze extra gevoelig voor vocht, de kroon heeft een uitsparing dus ik besluit om een rubber pakking toe te voegen
Het is niet ideaal maar beter dan niks
Tijd om de wijzers terug te plaatsen
Lijn de wijzers één voor één uit op een heel uur, en druk ze dan met beleid vast, controleer of de wijzers netjes horizontaal staan en de wijzerplaat of elkaar niet raken tijdens het draaien
Nu is het tijd om de kast en glas onder handen te nemen
Ik heb ervoor gekozen om gewoon alles te poetsen met Peek, niets schuren of dremelen gewoon met de hand terwijl je ondertussen een documentaire kijkt
Mirror finish
Ook het glas gewoon met Peek gedaan, krasjes vielen mee (ik had ook gewoon geen zin om allemaal verschillende schuurfoto’s te maken ;))
Even een macro shot, gewoon omdat het kan
Ik heb nog wat nieuwe bandjes maar natuurlijk niets met een gouden gesp, maar dat is natuurlijk snel opgelost
Tijd voor het eindresultaat
Heel licht in de plus
Is het geen plaatje?
Zo’n kroon maakt het helemaal af
Op wat andere Certina handel (een case opener pomp)
En om de pols
Dit was een project met wat pech, wat extra moeite en een berg geluk.
Aanschaf horloge: 2,50
Aanschaf stift: 4,50
Aanschaf veer: 8,00
Zelf geservicede Certina dresswatch die loopt als een naaimachine: priceless
Ik hoop dat jullie het met plezier gelezen hebben, en schroom niet om zelf eens een fotoserie te maken, want leren van elkaar is voor mij de kern van horlogeforum!