Ik snap er het fijne nog steeds niet van.
Soms zie je zo’n schijf met zon/maan-sterren op een horloge, maar ik heb begrepen dat dit niet steeds een maanfase-indicator is, maar ook een dag/nacht indicator kan zijn ?
Maar wat zie je dan precies bij een maanfase-indicator: alléén de maan(fase) ? Ook overdag ?
Inderdaad gaat het hier om twee verschillende aanduidingen. De dag/nacht-indicator zoals die in meestal niet al te dure horloges wordt ingebouwd is niets anders dan een 24-uursschijf; tussen 6.00 en 18.00 uur dag en tussen 18.00 en 6.00 uur nacht. Eigenlijk is dit meer een soort “opleuken” van de wijzerplaat dan een nuttige functie.
Een maanschijf geeft een indicatie van de omloop van de maan rond de aarde en de schijngestalten die ontstaan door de stand van beide hemellichamen t.o.v. de zon. Hier kan sprake zijn van een eenvoudige schijf met 59 tanden en twee manen, die dan om beurten in een speciaal gevormd venster verschijnen en op deze manier een omloop van 59:2=29,5 dagen simuleert (de “maanmaand”), of er is (in dure horloges en dan veelal gecombineerd met een “eeuwigdurende” kalender) gekozen voor een veel complexer systeem, dat met behulp van ingewikkelde tandwielcombinaties de echte omlooptijd van 29,5306… dagen zo dicht mogelijk benadert.
Dat zou logisch zijn. Immers, de dag/nacht-aanduiding geeft de eigen rotatie van de aardbol aan (eenmaal per 24 uur) en een maanschijf (in sommige dure horloges kan dat overigens ook een klein ronddraaiend bolletje zijn) de omloopduur van de maan rond de aarde.
In de meest toegepaste, goedkope uitvoering wordt de maanschijf eenmaal per 24 uur één tandje verplaatst en omdat je nu eenmaal geen 29 en een half tandje kan toepassen, werd het tandental van de schijf verdubbeld. Zodoende moesten er ook twee maanschijven op geschilderd worden. De uitvoering wordt natuurlijk aan creativiteit van de desbetreffende kunstenaar overgelaten en dus zie je naast de maan veelal ook de nodige sterretjes verschijnen.
Wel, die sterretjes zorgden bij mij voor de nodige verwarring
Meestal dan wel redelijk dure horloges ?
En soms staat er “moonphase” bij, terwijl dit helemaal niet zo is, imho…
Je kan het zo duur en ingewikkeld maken als je maar wilt. Er zijn inderdaad horloges met “fake”-maanschijven te koop, en die zijn dan altijd van dubieuze (Chinese) afkomst.
En zoals ik al schreef: die sterretjes dienen als decoratie, net als een gezicht in de maan. In dure horloges worden die sterretjes nogal eens van echt bladgoud gemaakt en dat geldt dan meestal ook voor de maantjes.
En kijk maar eens op de wijzerplaten van Amsterdamse staande of Friese klokken; de eenvoudige techniek is zo goed als identiek aan die in pols- of zakhorloges. In antieke staande horloges worden soms naast de maanfase ook de van de stand van de maan afhankelijke getijden aangegeven; nuttig en zeker belangrijk wanneer de eigenaar van de klok een reder was! Een schitterend voorbeeld daarvan staat o.a. in het Museum van Speelklok tot Pierement in Utrecht. Aanbevolen!
Wil je de werking testen? Heel eenvoudig: gewoon de wijzers richting twaalf uur draaien en op een gegeven moment draait het schijfje een streepje verder. Een maanfase-aanduiding wordt nogal eens gecombineerd met een datumaanwijzing; 's avonds rond een uur of twaalf bedient hetzelfde pennentje dat 's middags de maanschijf verzette de datumring.
De dag/nacht-indicator zoals die in
meestal niet al te dure horloges wordt ingebouwd
is niets anders dan een 24-uursschijf; tussen 6.00
en 18.00 uur dag en tussen 18.00 en 6.00 uur
nacht. Eigenlijk is dit meer een soort "opleuken"
van de wijzerplaat dan een nuttige functie.
Een 24-uursschijf kan nuttig zijn, bijvoorbeeld als het betreffende horloge een jaar- of eeuwige kalender heeft die je alleen mag verstellen als de wijzers op 06:00 staan (althans binnen een bepaald bereik). Aan het schijfje kun je dan zien of het 06:00 of 18:00 is.
In de nieuwe Chronos, die van de week in m’n brievenbus viel, staat een leuk artikeltje over de maanstand op horloges. Zowel theoretische als ook de practische uitvoering die enkele merken toepassen.
Goed (duits) blad trouwens, als je zoiets zoekt, een aanrader:)
Bedankt voor de beschrijving. Ik vind het een erg mooie techniek!
Zijn er eigenlijk ook moonphase horloges met een wat sportiever uiterlijk? Volgens mij zijn het namelijk in de regel dresswatches die een moonphase hebben. Of kijk ik niet goed genoeg?
De MakTime horlogefabriek is opgericht in 1996. Volgens eigen zeggen behoort het bedrijf nu tot de drie grootste horlogemakers in Rusland. Naar schatting zouden in Rusland in meer dan 7000 winkels Maktime-horloges worden verkocht.
Modellen van MakTime die op het internet worden verkocht zijn MakTime, MWG en Solo. Het zijn voornamelijk mechanische chronografen met roestvrij stalen kast.
De fabriek maakt ook gouden horloges in een vrij hoog prijssegment (enkele duizenden euro) en zou de grootste fabrikant van gouden polshorloges in de Russische Federatie zijn.
Sinds april 2007 produceert MakTime een gelimiteerde lijn exclusieve horloges en horloges op individuele bestelling, waaronder met edelstenen afgezette skelet-horloges van edelmetaal.
Daarnaast is MakTime de fabrikant van de bekende kaliber 3133 chronograafuurwerken die worden gebruikt door Volmax, Poljot, Denissov en anderen. Het merkwaardige feit doet zich voor dat de fabriek zelf (en die niet alleen) deze uurwerken aanduidt met de merknaam Poljot, terwijl het horlogemerk Poljot geen eigendom van MakTime is.
In 2003 verwierf MakTime een meerderheidsbelang in de Penza Derde Uurwerkenfabriek. Deze in 1940 opgerichte fabriek maakte polshorloges met de merknamen Zvedza, Pobeda, Zaria, Mechta, Unost en Vesna.
In 2005 kocht MakTime de Poljot-productielijn van de Eerste Moskouse Uurwerkenfabriek waar het bekende 3133 chrono-uurwerk en daarvan afgeleide kalibers worden gemaakt. Werknemers van Poljot die aan deze productielijn werkten, kwamen in dienst bij MakTime.
In 2006 verkreeg MakTime een aandeel in de Tweede Moskouse Uurwerkenfabriek, Slava Moskou. Hierdoor kon het bedrijf het volume en de kwaliteit van zijn productie opvoeren.
Even een geheel andere vraag. Ik ben lid van dit forum maar heb tot nu toe geen bericht geplaatst. Nu is echter het moment aangebroken. Wat is er aan de hand? Ik ben op zoek naar een onder deeltje!!! Ik heb een tweedehands Poljot chronograaf waarvan de minutenpijp defect is. Wie kan mij hier aan helpen tegen een redelijke vergoeding!!! Ik ben via een zoek actie “Kaliber 3133” op deze discussie groep gekomen vandaar misschien dit ongewone bericht maar ik hoop dat een van jullie mij verder kan helpen.
Met vriendelijk groet,
Beste Robbert,
Het is geleden van 2008 dat u dit bericht gepost hebt. Ik was net op zoek naar het instellen van de maanstand bij mijn oude tafelklok dat ik pas gekocht heb. Morgen is het volle maan. Maar nu vraag ik me af wanneer ik nu precies die maan op 15 moet zetten? is dat morgenvroeg of morgenavond? En ik heb nu na 2 dagen in het bezit van dit klokje te zijn stilaan de indruk dat die maanstand niet beweegt of beweegt hij erg traag? Alvast bedankt, Groeten, Bart Schepers.
Bedankt voor uw reactie. Dat de schijf erg traag draait is duidelijk. Ik heb ze vandaag, dinsdag 21 september om 17.00u op 15 gezet omdat het vannacht volle maan is. Ben benieuwd of ze wel degelijk werkt! Groeten, Bart.