Een paar plaatjes van een nieuwe aanwinst: een Type 1 polshorloge, uit de Eerste Moskouse horlogefabriek, gebouwd in het 3e kwartaal van 1938 (markering 3-8).
Het “15 jewels” uurwerk is uiteraard schoongemaakt en geolied, en is voorzien van een nieuwe opwindveer (handig dat de speciale veer met T-uiteinde identiek is aan de oude Hampden!)
Het verhaal over de start van de Russische horlogeindustrie zal voor sommigen bekend zijn,
maar het blijft interessant, heel in het kort een kleine geschiedenisles:
Op 20 december 1927 wordt door de Sovjet-regering het besluit genomen om een nationale horlogeindustrie op te zetten,
er is vrijwel niks, dus de technologie zal in het buitenland gekocht moeten worden.
Een kommisie onder leiding van Andrej Bodrow bezoekt in diverse landen fabrieken in Europa, maar hoewel er kontakten gelegd worden slaan de Russen in juli 1929 hun grote slag in Amerika:
men koopt de volledige technologie, ontwerpen, gereedschappen, fabrikagelijnen en materialen van de Dueber Hampden fabriek uit Canton Ohio.
Tijdens hetzelfde bezoek koopt men trouwens ook nog de volledige Ansonia fabriek op, welke klokken en goedkope “Dollar-watches” fabriceert.
De Hampden produktielijn zal volgens de strakke planning in 1930 worden opgebouwd in Moskou, waarvoor de “Eerste Staatshorlogefabriek” uit de grond gestampt wordt.
Op 24 mei 1930 komen 50 treinwagons met materialen en gereedschappen, plus 30 Amerikaanse horlogemakers welke voor de begeleiding en opleiding zullen zorgen in Moskou aan.
De basis voor de uurwerkproduktie is het Hampden “16 size” uurwerk, welke in Moskou de toepasselijke benaming “Type 1” krijgt. (het kleinere 12-size Hampden uurwerk wordt blijkbaar ook gebouwd als “Type 2”, maar daar heb ik nog nooit een Russische versie van gezien)
De allereerste uurwerken worden nog opgebouwd uit materialen uit Canton Amerika, maar al gauw produceert men in Moskou
volledig hun eigen uurwerkjes.
Er worden tov de Hampden konstruktie diverse wijzigingen doorgevoerd, er wordt oa een tirette plus titetteveer toegevoegd en uurwerktechnisch wordt het plateau en anker aangepast, zodat men in plaats van het ouderwetse "single roller"
een “double roller” construktie maakt.
De allereerste serie van 50 zakhorloges met uurwerkjes uit Moskou is op 7 november 1930 gereed,
precies op tijd voor de 13e viering van de Oktoberrevolutie!
In 1935/36 wordt de fabrikage omgestruktureerd, de oude machines van Hampden zijn te oud om de gewenste aantallen te kunnen produceren, en er wordt zwaar geinvesteerd in nieuwe (Duitse en Zwitserse!) machines en gereedschappen, waaronder 220 stuks automatische en halfautomatische fabrikagemachines;
de produktieaantallen bedroegen in die jaren 450.000 stuks.
Een ander belangrijk punt in 1935 is dat de “Eerste Moskouse horlogefabriek” een nieuwe naam krijgt ter ere van de in 1934 vermoorde S.M. Kirow (Sergei Mironowitsch Kostrikow); de horloges dragen vanaf die datum “Kirowa” of “Kirovskie” op de wijzerplaat.
Het horloge naast een origineel Hampden 16S zakhorloge met kaliber 109, naast de overeenkomsten dus ook duidelijke verschillen:
Het uurwerk “Type 1” heeft een verbluffend lang leven en zal uiteindelijk in verschillende Russische uurwerkfabrieken (met kleine technische verschillen) gebouwd worden, voor gebruik in zakhorloges, polshorloges, boordklokken, schakelklokken, tijdmechanismen enz. enz.
Tot ongeveer het jaar 2000 wordt het in Slatoust gefabriceerd, waar het in de bekende monsterlijk grote RVS duikers gebouwd wordt.
Groet,
Paul