Het wordt weer een inleiding met veel tekst. De plaatjes komen ook, maar wat verder op. Als je geen zin hebt om te lezen, sla de inleiding dan maar over en bekijk, na wat door scrollen, alleen de plaatjes.
Hoewel het hieronder vrijwel geheel over vintage horloges gaat, plaats ik dit topic toch in het algemene rode deel omdat het thema hier niet specifiek ‘vintage’, is maar vriendschap en geschenken. Dat is voor iedereen een mooi onderwerp, niet alleen voor liefhebbers van oude meuk.
Als je als verzamelaar van – in mijn geval voornamelijk vintage – horloges een nieuwe aanwinst hebt verworven is dat eigenlijk altijd weer een feestje. Elk nieuw horloge is een avontuur. Of je het nu nieuw in de winkel of een webshop hebt gekocht, of een gebruikt exemplaar op een beurs, een rommelmarkt of een veilingsite hebt gevonden of ‘gewonnen’ doet er niet zoveel toe. Er zit bijna altijd een verhaal achter.
Met name bij gebruikte, vintage of zelfs antieke horloges is de kans dat zo’n verhaal zo leuk is dat je er wat over kunt vertellen of schrijven vaak nog wat groter dan bij een nieuwe. Ook omdat er dan soms ook nog een stukje best interessante geschiedenis mee komt. Het uitvogelen van de herkomst, vooral bij relatief of soms volkomen onbekende fabricaten, is daarom voor mij een flink deel van het plezier van het verzamelen.
Een hele aparte categorie bij het verwerven van stukjes in de verzameling is het ten geschenke krijgen van een exemplaar. In deze context is dat dan een horloge. Ik verzamel nu al een flink aantal jaren meestal oude, gebruikte horloges en ik deel mijn plezier dat ik daarbij ondervindt, de ervaringen die ik opdoe en de kennis die ik daarbij mee krijg graag met mijn horlogevrienden op dit forum. Ik schrijf en correspondeer er regelmatig over en dat heeft tot mijn grote plezier in de loop der tijden geleid tot het leren kennen van een best groot aantal mensen waarmee op diverse manieren een vriendschapsrelatie is ontstaan. Niet dat we bij elkaar nu dagelijks ‘over de vloer komen’, maar wel dat we elkaar wat beter hebben leren kennen en vooral waarderen dan de willekeurige voorbijganger in dit wereldje. Een van de aspecten van een vriendschappelijke relatie is, vind ik althans, dat je elkaar wat gunt en elkaar op die manier ook waardeert door af en toe eens een cadeautje te geven. Niet speciaal en traditioneel voor een verjaardag of zo, maar gewoon omdat je soms het gevoel hebt: ohh, dit ding is echt wat voor die of die. Ik geef in dit verband zelf ook wel eens wat weg, maar daar ga ik het nu niet over hebben, ik wil hier schrijven over wat voor moois ik in een aantal gevallen als spontaan geschenk van diverse van mijn horlogevrienden heb mogen ontvangen. Ik noem daarbij wat namen van de goede gevers. Het is gebruikelijk een Forum naam als ‘tag’ te merken met een @ tekentje ervoor, maar omdat ik er maar 4 of 5 in een post een tag mag geven heb ik die apenstaartjes hier weggelaten.
Wie de schoen lekker zit, trekke hem aan. In al mijn arrogantie neem ik aan dat de betrokken forumleden deze post toch wel lezen.
Toen ik, ter voorbereiding van het schrijven van dit verhaaltje, eerst eens wat cadeau gekregen horloges bij elkaar heb gelegd, kwam ik tot de verbazende en ook wel vreugdevolle conclusie dat het een flink aantal was, die cadeautjes van mijn vrienden op het Horloge Forum. Ik heb er een aantal uitgezocht die ik zo in de afgelopen twee jaar heb mogen ontvangen. Het zijn er in totaal 13 stuks, waarbij moet worden opgemerkt dat dit nog lang niet alle horlogegeschenken zijn die in mijn thee- en Ikea dozen wonen. Ik presenteer hier met trots en blijdschap 13 stuks die, zoals het spreekwoord zegt, in het dozijn horen. Die 13 in het dozijn is niet negatief bedoeld, integendeel! Dat er bij mij 13 in een dozijn gaan, betekent dat de waarde en de waardering meer is dan het schijnbare totaal van het dozijn.
Eerst maar eens een plaatje van dat totaal. Wie goed kijkt, ziet trouwens dat er geen 13 maar 14 objecten zijn, 1 ervan is geen horloge.
Hieronder volgt een beschrijving van elk van deze schoonheden. Van links naar rechts en van onder naar boven.
Ik begin (omdat het toevallig de eerste in het rijtje is) met een horloge van Arie, op het Forum beter bekend als ‘Betula’.
Hij had het ding net in zijn bezit en er een postje op HF over gemaakt. Nu is het zo dat ik een speciale belangstelling heb voor horloges uit Zweden met vogelnamen. Die zijn of waren, in de jaren 50, 60 en 70, daar kennelijk heel populair. Zo zijn er de Svalan (Zwaluw), de Tärnan (Zeemeew of Stern) en de Larkan (Leeuwerik). Die van Arie is een Örnen (Adelaar). Ik feliciteerde hem met de mooie vondst en vertelde hem gelijk dat ik ook nog naar die vogelsoort op zoek was. Zijn spontane reactie was om zijn adelaar aan mij cadeau te doen! And the Eagle landed safely at Lexaf’s place!
Zie hieronder aan de pols: een in bijna nieuwstaat verkerende Zweedse Örnen (Swiss made) met een strak lopend FHF/ST 97 uurwerkje, uit ca. 1975.
Het tweede exemplaar in het rijtje is qua merk een beetje vreemde eend in de bijt, namelijk een ‘RIAM’. Op Mikrolisk ga je dat niet terugvinden, want het is een vergeten Nederlands ‘plak’merk van een firma die behalve horloges onder andere ook elektrische scheerapparaten per postorder verkocht in de jaren 60 van de vorige eeuw. Een grappig ding om te zien met zijn wonderlijk gegroefde en über vierkante kastje. Binnenin tikt een nogal zeldzaam Duits HB111 aka Badenia 1128 uurwerkje. Het horloge is een gift van Patrick aka VmaxNL, die het ding op een van de Rikketik beurzen van afgelopen jaar aan mij bij de koffietafel overhandigde met de mededeling: Alsjeblieft Lex, dit lijkt me wel wat voor jou… Vintage en Vierkant! Inderdaad Patrick! Heel erg bedankt! Het inmiddels netjes opgepoetste en goed lopende horloge heeft inmiddels een plaatsje in de collectie gevonden.
De volgende, nummer drie van linksboven op de introductiefoto is een goede gave van Bas, alias basvg, een forumlid die ik door de passie die wij delen voor mooie oude horloges inmiddels ook tot mijn vriendenkring mag rekenen. Het horloge is een Franse manufactuur, ‘LIP’. Een eigenwijs Frans merk, dat voor zover ik weet nog steeds bestaat en dat zich kenmerkt door origineel en vaak eigenzinnig ontwerp en design. In house ontwerp en fabricage, ook de uurwerken, maakten en maken LIP horloges tot gezochte objecten voor de liefhebber. Ik bezat er destijds geen een, tot Bas die leemte opvulde door me deze cadeau te doen: “Alsjeblieft Lex, een LIP had je geloof ik nog niet”. Hoera, weer een gat in de collectie gevuld. Inmiddels bezit ik er 3 (!). De andere twee zijn, hoe is het mogelijk, óók geschenkjes, maar die twee komen later in dit verhaal nog aan de beurt.
Deze LIP, van Bas, is al vrij oud , de vormgeving is traditioneel en klassiek maar wel representatief voor de periode van fabricage. De ‘pink page’ uit de Ranfft documentatie laat een voorbeeld van het R25 uurwerk zien uit ca. 1945. Het zou Bas niet zijn als ie er niet voor had gezorgd dat het uurwerkje keurig schoon en netjes op tijd nog steeds na 80 (!) jaar zijn dagelijkse rondjes kan draaien en dat doet ie dan ook zo af en toe als ie weer eens een dagje uit de Ikea doos komt, wordt opgewonden en aan mijn linker pols mag.
Een aardig detail , kenmerkend voor de (ook toen al) eigenwijzigheid van de LIP ontwerpers, bij dit horloge is het wonderlijke extra binnendekseltje. Een binnen deksel voor extra bescherming van het uurwerk onder de achter plaat komt bij meer (kwaliteits) horloges voor, maar ik heb er nog nooit eerder een gezien die ook nog eens demonstratief zit vastgeschroefd en in twee talen een vermanende mededeling heeft: “Ne me touchez pas. portez moi chez votre horlogier - Don’t touch me, take me to your watchmaker”. Bizar en grappig!
Nummer vier in deze presentatie van horlogecadeautjes is een ‘BUREN’ en die komt van de zelfde goede gever als de LIP. De wijzerplaat is van een vrijwel identiek klassiek ontwerp als het LIP horloge hierboven, maar de herkomst is een geheel andere. Het is eveneens een manufactuur horloge, dus met een ‘in house’ ontworpen en vervaardigd uurwerk. De kast is heel anders. Ook rond, maar met prachtige zgn. fancy lugs. Iets wat ik altijd een bijzonder aantrekkelijke eigenschap vind bij vintage horloges.
Buren heeft een turbulente geschiedenis . Het is van oorsprong een Zwitserse horloge fabrikant, in 1898 overgenomen door het Engels H. Wiiliamson Ltd. In 1929, na de grote wereldwijde financiële beurs crash werd het bedrijf weer Zwitsers onder de naam Uhrenfabrik Buren AG. Het werd in 1966 overgenomen door Hamilton en in 1972 weer verkocht. Momenteel is het merk in handen van het Duitse bedrijf ‘Swiss Watches Editions in Hamburg. Het exemplaar in dit overzicht is met het manufactuur kaliber 410 uit ca. 1945 is dus uit de Zwitserse periode (1929 – 1966).
Ook al weer zo’n 80 jaar oud, maar mede dankzij het servicewerk van Bas: still going strong!
Het volgende exemplaar is voor mij echt heel bijzonder. Het heeft namelijk - als merk – mijn naam! Een echt origineel LEX horloge. Hoe leuk is dat. Ik kreeg het, tijdens een van de koffietafel bijeenkomsten op de Rikketik beurs van Tim, ook wel bekend onder de forumnaam TKH en Bram, die op HF Bram27 heet. Tim had het horloge ergens als behoorlijk wrak opgeduikeld, maar bedacht onmiddellijk dat een horloge met de naam LEX wel iets voor LEXAF zou kunnen zijn. Hij besteedde er de nodige tijd en moeite aan om het oude originele Cupillard 233 uurwerkje (dus niet de latere modernere France Ebauches FE 233-6x) weer aan de praat, of liever gezegd, aan het tikken te krijgen. De kast en de wijzerplaat waren er ook al niet te best aan toe. Tim had de plaat deels al schoongemaakt en Bram heeft zijn vaardigheden met het opnieuw verchromen van mishandelde en half vergane horlogekastjes er op losgelaten. De wijzerplaat bleek nog meer details vrij te geven dan Tim bij het schoonmaken al had ontdekt; bij een nog wat verdergaande poetsbeurt door mijzelf kwam ik er achter dat de wijzerplaat wel degelijk een echt bulls eye ontwerp was. Zie hieronder het resultaat. De leeftijd van het horloge is moeilijk in te schatten, want het oude model Cupillard 233 werd al vanaf ca. 1935 gemaakt volgens wijlen de wijze Dr. Ranfft, maar ik schat het daarom toch zeker op een leeftijd van zo’n 80 à 85 jaar. Dank voor het weer tot leven brengen van dit taaie oudje, Tim en Bram. Ik ben zelf ook niet meer de jongste, maar het is toch leuk om een horloge te hebben dat ruim ouder is dan ik zelf en zeker bijzonder om zo’n ding, dat ook nog eens mijn eigen naam draagt, cadeau te krijgen van je horlogevriendjes. Grote blij met dit tijdmachientje!
Foto Marnix
Een paar maanden geleden , medio juli dit jaar, kreeg ik een PB-tje van Magni80, oftewel Marnix in het gewone leven en een aantal keer per jaar mijn favoriete grabbeldozen verkoper op de Rikketik beurs. Zijn vraag: “Jij spaart toch leeuwtjes?” kwam bij mij binnen op een pb-tje op HF. Mijn antwoord: Jazeker, leuk ding, mag ik die van je overnemen als je ‘m kwijt wilt? (Mijn belangstelling voor Finse Leijona horloges en verwante Finse en Zweedse katachtigen is bij die en gene hier op het forum wel bekend, zie ook mijn postjes over Leijona en de ‘Leeuwentroep’). Antwoord van Marnix: “deze krijg je van mij en ik vind het leuk dat die bij je verzameling kan“.
Wow! Dank je wel Marnix!
Er moest het een en ander aan gepoetst worden en het oude AS 984 uurwerkje kwam wat moeizaam op gang met behulp van een paar kleine druppeltjes wasbenzine. Een servicebeurtje moet dus nog plaats vinden. Maar wat een leuk ding. De relatie met de Finse Leijona (Fins voor leeuw) en de Zweedse Lejon ( Zweeds voor leeuw) horloges is dat beide merken uiteindelijk afkomstig zijn van de fabrikant Camille Barré uit Bressaucourt en Porrentruy in Zwitserland. Dit exemplaar is waarschijnlijk een origineel Zwitsers model, mogelijk geen export model voor Zweden. Het verschil zit ’m in de logootjes op de wijzerplaat. De Finse en Zweedse Leijona’s en Leon’s hebben een vignet van een leeuw met twee staarten, de Zwitserse Lejon Leeuw heeft een staart die naar voren ligt en (wat ik noem) ‘een oude mannetjes gezicht’.
Het exemplaar van Marnix wat nu bij mij is opgenomen in de leeuwentroep is inmiddels nog wat opgeknapt.
Het ziet er niet slecht uit voor een horloge met een oud model AS 984 uurwerkje uit de jaren 40 van de vorige eeuw.
Niet groot, slechts zo’n 30 mm doorsnede zonder kroon, maar met een stoere bronzen bulls eye wijzerplaat en een military style uitstraling. Natuurlijk wel een zgn. ‘Radiumbak’maar als je er een beetje voorzichtig en zorgvuldig aan werkt is dat voor mij niet echt een probleem en voor mij ook, qua formaat, geen probleem om te dragen.
Nogmaals grote dank aan Marnix.
Dit waren er 6 van de 13. Het verhaal over de horlogecadeautjes wordt al aardig lang en ik ben nog niet op de helft van mijn selectie, zoals ik die in het overzicht in de inleiding liet zien. Maar om te voorkomen dat het postje zo lang wordt dat niemand het meer helemaal kan lezen voordat de vermoeidheid toeslaat of de telefoon batterij leeg is, stop ik op dit punt en zal ik later, in een vervolg artikel in dit topic, verder gaan met een tweede deel, waarin te zien zullen zijn: een ‘Evita’ van Bas, een ‘Leijona Quartz’, een ‘HENO’ en een ‘Hema Ancre’, alle drie van van Harry alias Hadoe. Dan ook nog een ALP, alweer van Bas en tenslotte ‘nog een tweetal ‘LIP’ horloges van HF’s onvolprezen horlogerestaurateur die zich ‘Vintagewatchstuff’ noemt.
Veel plezier met het lezen van en kijken naar dit eerste deel over de gekregen horloges en tot later in het vervolg.
+1
Een fijne warme post!
of iets anders, heb al een idee 