Vorig jaar omstreeks deze tijd trof ik in mijn vaders kluis twee zakhorloges. Een gouden Eterna chronometre en een ongeveer 55 mm gouden zakhorloge met een onbekend merk en bouwjaar. Het laatste trok mijn aandacht. Na veel juweliers en horlogemakers bezocht te hebben kwam ik in verwarring door verschillende meningen en opmerkingen van deze vakmensen.
De een vertelde dat het horloge niet meer te repareren was omdat de onderdelen niet meer verkrijgbaar waren. De ander vertelde dat er onderdelen ontbraken. Niet meer te maken en rijp voor de sloop.
Tot slot wende ik mij bij een oude Oost Duitse klokkenmaker. Voor het eerst hoorde ik dat het ging om een verge fusee 17 K gouden zakhorloge vermoedelijk net na 1800 gebouwd. Hij durfde de reparatie niet aan en verwees me naar het horlogeforum.
Op het horlogeforum raakte ik onder de indruk van de restauratiekunsten, de posten “Voor & Na” van Erik de Ijs, ook wel bekend met de postnaam pocketwatch123.
Na een korte mailwisseling tussen mijzelf en Erik, stond ik al snel met het horloge bij Erik op de stoep.
Erik bood aan het zakhorloge te restaureren. Een deel van het restauratieverslag staat op het forum,
“Voor & na: gouden zakhorloge met repeater”.
Voor mij ook een speurtocht om uit te zoeken wat voor een horloge het ging. Dankzij de gedetailleerde verslaglegging met foto’s en tekst van Erik bleek het om een Franse Golden Empire quarter repeater te gaan. Het horloge museum in Neuchatel (Zwitserland) identificeerde het als een Frans zakhorloge die vervaardigd was onder supervisie van Frederic Japy.
Eind maart 2012 kreeg ik het horloge na ruim zes maanden weer in mijn bezit. Het lijkt wel nieuw!
Een prachtig sober uitgevoerde gouden zakhorloge met repeater.
Het horloge loopt prachtig. Ook het loopwerk, voor zover ik er in kan kijken lijkt fonkel nieuw.
Het slagwerk loopt en klinkt perfect. De balans loopt prachtig en rustig.
Ik heb hem enige tijd laten lopen, en telkens opgewonden. Wonderlijk dat een dergelijk uur mechanisme van meer dan 200 jaar oud nog geen minuut per acht uur te snel loopt.
Ik hoef niet te zeggen dat ik een goede ervaring heb met Erik de Ijs. De vakkundige reparatie (tandwielen repareren) en enthousiasme van Erik spreken voor zich.
Tot slot liet ik het zakhorloge na de restauratie aan de oude Oost Duitse klokkenmaker zien, lopend en wel.
Duidelijk geëmotioneerd sprak hij uit dat hij onder de indruk was dat juist dit horloge van meer dan 200 jaar oud weer tikt alsof er niets is gebeurd. Wie die dit horloge heeft gerestaureerd mag zich zichzelf als een vakman zien.
Geweldige prestatie! Met enige moeite zal ik het horloge weer moeten opbergen om af en toe hem weer eens te bekijken en op te winden.
Alexander Kleijn
