Zeer leerzaam weer, altijd fijn om je verslagen te lezen.
Boeiend lees materiaal
Yep, meen van wel.
Dank!!
Les 18 & 19 (als het goed is): Smeren, spoelen, smeren, spoelen, montage!
Deze update volgt wat sneller dan de afgelopen updates. Heb even wat tijd gevonden die ik de afgelopen tijd heb moeten besteden aan andere zaken. De afgelopen twee weken zijn we bezig geweest met het smeren en oliën van het uurwerk, het handmatig spoelen of machinaal spoelen, en opnieuw smeren en oliën van het uurwerk. Ieder van ons zit net in een andere fase in dit gehele proces, waardoor de een dus net zijn eerste smeer-rondje heeft gedaan en de ander al bezig is met machinaal spoelen en voor de laatste keer monteren en smeren/oliën. Het einde is nu ook echt in zicht, en afgelopen dinsdag (les 19) is de horlogekit uitgedeeld: kast, band, wijzers, wijzerplaat, achterdeksel. Alles wat we straks nog hebben om van alleen een goed lopend uurwerk, een compleet horloge te maken! Supergaaf natuurlijk, maar zover zijn we nog net niet!
Zoals altijd, ook een stuk theorie. We hebben uitgebreid uitleg gekregen over de spoelmachines, nadat we eerst allemaal met een glazen potje en wasbenzine het gehele uurwerk handmatig hebben gereinigd. Na die eerste reiniging heeft iedereen zoals eerder al aangegeven zijn uurwerk moeten smeren en monteren. Gertjan heeft de inspectie onder de microscoop gedaan en groen licht gegeven (of niet, daar waar iets is overgeslagen) om te demonteren en machinaal te spoelen.
Dit kan op 2 type machines; handmatig machinaal, of volautomatisch. De handmatige machines zijn in de loop der jaren niet veel veranderd en werken tot op de dag van vandaag nog prima. De totale reinigingstijd is echter langer, en je hebt meer handelingen zelf te doen. Hoe het werk is dat je je uurwerk gedemonteerd in een korf plaatst. Alle onderdelen moeten uit elkaar, ook de chatons en de dekstenen e.d.
De korf zijn drie gaasbakjes met verschillende compartimenten waarover je de onderdelen kunt verdelen. Voor de allerkleinste onderdelen is er nog een mini-korfje met nóg fijner gaas beschikbaar. Hier kunnen het anker, het ankerrad, de stenen en de chatons in, en kun je in de grotere korf plaatsen. De balans monteren we op de platine om te voorkomen dat de veer in de knoop schiet door het reinigingsproces. De rest van de onderdelen worden apart in de korf geplaatst.
De handmatige machine heeft 3 potten, en een droogkamer verdeeld rond een centrale as. De eerste pot wordt gebruikt om voor te spoelen. In die pot zit een spoelmiddel om alle vuiltjes, olie en vet te verwijderen. De tweede pot is eveneens een spoel-pot om dit proces nog een keer te herhalen. De derde pot heeft een ander soort reinigingsmiddel om de onderdelen helemaal schoon te spoelen. In elke pot wordt de korf rondgedraaid door de arm waar de kort in vastgeklikt zit. Door de draaiing ontstaat een centrifugale werking van de vloeistof waardoor deze door de korf getrokken wordt en alle onderdelen goed kan spoelen.
Als de spoeling in een pot klaar is kun je de arm omhoog halen en de korf laten draaien waardoor overtollige vloeistof terug in de pot geslingerd wordt. Als laatste is er dan de mogelijkheid om de korf te drogen in de droogkamer. Opletten om de korf niet op direct op de bodem te plaatsen, het warmteplaatje onderin de kamer kan te heet worden waardoor de korfhouder kan smelten als je niet scherp genoeg bent.
Dan de volautomatische. Die doet in wezen hetzelfde, met de toevoeging van een tweede spoelpot en optioneel een sonische reinigingskamer. Dus, sonisch reinigen, twee keer spoelen, twee keer nat reinigen en drogen, in één machine die verschillende programma’s kan draaien. Bij alles is het opletten dat je de onderdelen goed verdeeld over de korf. Dus niet teveel onderdelen bij elkaar, geen stalen schroeven bij de platine of kloven, de veerton zonder veertonas en deksel ondersteboven in de korf plaatsen, en de kleine veertjes (hebelveer en de veer van de pal) niet meenemen in de korf. Deze toevoeging kwam voor de meeste van ons echter te laat, en één iemand was dus een veertje kwijt. Die kan vast blijven zitten in de korf of door het gaas heen schieten en dus in een spoelpot achterblijven.
Ik krijg het voor elkaar om in de les van 3 maart mijn uurwerk op de valreep gedemonteerd én gespoeld te krijgen. De volautomatische machine kost ongeveer 25 minuten van je tijd en precies op het einde van de les is hij klaar. Snel alle onderdelen zorgvuldig uit de korfjes halen en weer in mijn werkbakjes en daarna inpakken en naar huis.
Deze week is er een open dag waardoor het enorm druk is op de Vakschool. We beginnen dan ook met praktijk ipv theorie, om na de koffiepauze nog even stil te staan bij kasten, glazen en kronen. Dus, gereedschap erbij halen, en alles weer monteren, smeren, oliën en afregelen. Het begin is goed, en de technische handleiding van ETA die we in de map hebben zitten helpt om te identificeren welke olie of vet op welke plek moet komen. De uitleg hierover hebben we in een eerdere les gehad. Het valt me echter op, en daar ben ik niet alleen in, dat de technische handleiding niet in de meest handige volgorde is opgesteld. Het is geen handleiding in de zin van “plaats schroef a1 in opening B2 en draai rechtsom vast, smeer daarna de tap vanaf de werkzijde van het uurwerk en ga naar stap 17”. Laten we zeggen dat ze best een lesje van de Ikea kunnen gebruiken.
Anyway, we krijgen nu ook aanvullende uitleg over het smeren van de paletten van het anker, en hoe dit te doen. Dit doe je vóórdat de balans gemonteerd wordt, en onder een bepaalde hoek voor a) het beste zicht en b) de beste bereikbaarheid met de oliegever. Je geeft de uitgaande pallet olie, waarna je 5 tanden van het ankerrad laat schieten, de uitgaande pallet wederom olie geeft, weer 5 tanden laat schieten en voor de 3e keer de uitgaande palet van olie voorziet. Daarmee is er voldoende olie over de paletten en de tanden van het ankerrad verdeeld wat een optimale smering zou opleveren.
Montage gaat prima, geconcentreerd stap voor stap alle onderdelen weer monteren en daarna meteen smeren. Ik begin met de chaton met deksteen aan de wijzerplaatzijde, daarna de radartrein met kloof, daarna de veerton met kloof, dan door naar het wijzerverzetmechanisme. De hebel en hebelveer werken weer eens niet mee, daahaag hebel!! Weer op handen en knieën rond de werkbank zoeken naar een minuscuul onderdeeltje. Eenmaal gevonden met wat gemopper uiteindelijk de hebel en hebelveer weer op zijn plek en de tiretteveer erop. Hmm, ik mis wat…. Na 6x inspecteren van mijn onderdelenbakje, moeten concluderen dat er niet veel onderdelen meer over zijn maar ik toch echt de tiretteschroef mis. Gertjan heeft na lang zoeken een vervangend schroefje voor me, dus ik kan weer verder. Nadat ik dat heb gedaan is het volgende de pal, het opwindrad en het kroonrad.
Vervolgens is het anker met de ankerkloof aan de beurt, voordat ik de paletten kan smeren en de balans terug kan plaatsen. Ik loop vaker te klooien met het anker en de ankerkloof maar vandaag lijkt hij extra weerbarstig. De tappen zijn zó klein, en de uitsparingen in de stenen idem dito, dat ik moeite heb het scherp te zien met mijn loupe. Ik denk tot 3x toe dat hij correct gemonteerd zit, maar bij voorzichtig aandraaien van de schroeven die de kloof en dus het anker op zijn plek houden blijkt het telkens anders. Uiteindelijk maar weer uit elkaar dus, en wat blijkt bij inspectie? Tap afgebroken! Wederom de walk of shame richting Gertjan, dit is het eerste wat ik écht sloop. Ik heb eerder een stuk of 4 tanden van een rad verbogen met het te gehaast terugplaatsen van de minuutpijp, maar dat was te fixen. (inmiddels is ook dát rad vernieuwd trouwens!)
Ik krijg een nieuwe balans van hem, en doe mijn best om deze in 1x goed terug te plaatsen. Dat lukt god zij dank, dus balans erop en klaar voor vandaag! De avond is om, dus het smeren van de paletten en het afregelen komt de volgende keer.
Groetjes, Robin.
Goed gewerkt, je kunt gaan douchen.
In België geen school meer tot 3/4 en dan is het 2 weken vakantie…
Dus 5 weken afkicken!
Heel leerzaam weer, bedankt voor het delen
Mooie draad dit. Had ik nog niet eerder gezien. Dit staat ook op mijn Bucket list. Eerst wat rustiger en dan ga ik dit doen. Zeker weten na lezen van deze verslagen!
Man, wat een leuke avonden volgens mij. Je leert een hoop zo te horen. Bedankt voor het delen en dat je ook dat vol weet te houden, want het is elke keer weer genieten om het te lezen.
In je eerste post staat ook iets over monochrome, komt daar ook een artikel tzt?
Voorlopig kan ik geen updates met jullie delen, Zadkine heeft alle locaties gesloten en dus gaan onze lessen op dinsdagavond niet door. Wel wordt er gekeken naar een stuk virtuele les voor het theorie-gedeelte via Twitch. Nog geen idee of ik hier een beetje lekker updates van kan geven in dit topic, maar wie weet. Praktijklessen worden later ingehaald zo lijkt het.
Ladies and gentlemen, boys and girls…
IT GIET OAN
Recent hebben we bericht gehad dat de cursus weer gaat starten. Per 1 juni start onderwijs op de Vakschool weer, en daardoor worden de laatste 4 lessen van de avondcursus ook weer opgestart. Op 16 juni gaan we weer aan de slag, en uiteraard ga ik mijn best doen die laatste stapjes ook voor jullie vast te leggen en daar een mooi verhaal van te maken. Stay tuned dus!!!
Hoi Robin. Het is al een tijdje stil. Hoe staat het met je opleiding?
Morgen hebben we alweer lesdag 4 van cursus 2. Vorig schooljaar betrof het de handwinder 6498 van ETA en nu dit schooljaar gaan we door met de extra complicaties zoals automatisch uurwerk en de date schijf. Je raadt het al… nu met de Eta 2824-2.
Het is weer heel gaaf om te doen en alles lijkt net ff makelijker. Dit komt natuurlijk door je opgedane ervaring met de 6498.
Helaas moesten sommigen van afgelopen schooljaar deze editie overslaan aangezien de groep door corona ook nog maar uit zo’n 10 personen mag bestaan.
Morgenavond hopen we ons uurwerk, na in de eerste week gedemonteerd te hebben, weer opgebouwd te hebben
Succes man! En hou ons op de hoogte!
Heel goed, hoe makkelijk ontgaat een item de belangstelling…
Ik had sinds begin dit jaar het plan mij in te schrijven voor deze cursus, leek mij fantastisch! Maar toen in de zomer bleek dat 2020/2021 digitaal gegeven zou worden heb ik er van af gezien. Natuurlijk volledig begrijpelijk, maar in mijn ogen is het onmogelijk een vak als dit digitaal zo goed aan te bieden als face to face in een werkruimte. Wellicht volgend jaar!
Super mooi om te lezen @RNooij!
Volgende week begint voor mij les 1. Jouw blog schept zo een mooi beeld van wat mij te wachten staat. Heb er ontzettend veel zin in!
Famous last words…