Verwarring; Smering Japan vs Zwitserland

[Nash]

Vraagje aan de horlogemakers, knutselaars en techneuten alom;

TLDR waarschuwing .

Onlangs kreeg ik een onderhoudsschema van een 6r uurwerk in handen. Wat ik aantrof verbaasde me compleet en na het bestuderen van het document heb ik meer vragen dan antwoorden. Ik ben benieuwd naar jullie wijsheid.

Ik constateer namelijk een enorme verschil tussen de wijze waarop S Japan aangeeft waar/met welk middel gesmeerd dient te worden en de wijze zoals ik het aangeleerd krijg (die veelal vergelijkbaar is voor onderhoud bij de meeste Zwitserse horloge huizen).

Enkele voorbeelden die meteen opvielen (het gaat zo wel even door).

Echappement.

Hoe ik het geleerd krijg;

Anker palletten smeer je op de uitgaande steen, met idealiter 9415. De pivot van de anker zelf wordt niet gesmeerd.

Voorbeeld;

De pivots van het ankerrad smeer je met 9010.

En nu S Japan;

Èèn en dezelfde olie en twee soorten vet voor heel het uurwerk. Of je nu het radarwerk of de uitgaande steen van het anker of de pivots van het anker rad smeert. Maakt niets uit joh. Alles gelijk.

Meteen beide anker palletten smeren en als je toch bezig bent, ook maar even de pivots van het anker zelf meenemen . Prellen die uurwerken vanaf design of wat is hier aan de hand?

Voorbeeld;

keyless works;

Vergeleken met wat ik gewend ben, is onderstaande voorbeeld bizar. Veel vet op sommige punten, vet op punten waar zover ik zou weten een iets dikkere olie beter fungeert en juist te weinig smering op delen waar het volgens mij nodig is.

Voorbeeld;

Hoe ik het ken;

S Japan;

Wat als?

Wat nu, als je een 6R volgens de zwitserse principes smeert en afstelt? Lopen die uurwerken dan opeens veel beter met een hogere amplitude en beter regulatie beeld?
Of is dit onverstandig en is het uurwerk ontworpen rondom eigenaardigheden zoals het smeren van de anker pivots en resulteert dit tot langer termijn schade of problemen?

---

Ik ga het sowieso testen, daar niet van. Maar ik ben erg nieuwsgierig wat jullie hiervan vinden en waarom jullie denken dat S Japan hier voor een totaal andere manier van smering gaat dan andere horloge huizen.

Tevens ben ik ook benieuwd of jullie de S Japan wijze aanhouden bij hun uurwerk of gewoon smeren zoals jullie dat gebruikelijk doen, met eigen ondervinding en gewoontes.

[joostdh]

Heel interessant dit. Er is regelmatig gesprek over de consistentie van de 6r-uurwerken. Ik heb zelf drie prachtige (al zeg ik het zelf) horloges die hiervan voorzien zijn een eerlijk: ik zou ze niet aanraden als iemand een accuraat uurwerk zoekt.

Verder weet ik niets meer over de techniek dan dat ik heb opgepikt uit drie of vier YouTube filmpjes en kan ik helaas niets bijdragen aan jouw vragen. Maar ik ben wel heel benieuwd.

Enne als je wat wil uitproberen op 6r-uurwerken heb ik wel kandidaten

[Betula]

@Nash

De pivots van het anker rad smeer je met 9010

Die smeer ik nooit. Had begrepen dat je ankerpaletten enkel het uitgaande steen smeert.

[Nash]

*Ankerrad oftewel escapewheel. Spatie zorgt voor verwarring.

[Betula]

Ja, je hebt gelijk. Las te snel

[Lexie2797]

Mogelijk gaan ze bij seiko uit van iets meer common sense en is de afdeling verantwoordelijk voor deze publicaties niet gelijk een horlogemaker, tevens denk ik dat ze heel erg voortborduren op wat ze in het verleden deden qua olie en vet, ze maken hun eigen olie met eigen eigenschappen, deze zijn niet gelijk aan de Zwitserse. Ik behaal met de Zwitserse methode prima regelbeelden voor seiko’s.

Afgebeeld een 6145 uurwerk.

[wbcoupe]

Of je van het anker alleen de uitgaande palet of beide smeert maakt uiteindelijk denk ik niet veel uit, ze raken beide het ankerrad dus wordt de olie toch vanzelf verdeeld over beide paletten; enige wat daar van belang is is de hoeveelheid olie die je totaal gebruikt.

Tappen van het anker is inderdaad apart, dat doen we hier niet.
Toevallig heb ik net een oude Tissot geserviced die z’n hele leven in Japan heeft doorgebracht en het viel me bij de demontage op dat de tappen van het anker olie hadden gehad; Ik vroeg me gelijk af wie daar was bezig geweest, maar mogelijk is dat in Japan inderdaad de gewoonte

[Jenneke]

Voor mijn oude Gruen uurwerken zijn er sowieso geen technische bladen met beschrijving van smeersels. Walvisolie denk ik.

En op een anker zit soms wel, soms geen olie residu op. Dus was in Amerika ongetwijfeld afhankelijk van de voorkeur & (on)kunde van de horlogemaker.

En ook nu heeft iedere horlogeprutser of ervaren horlogemaker zijn eigen voorkeur. In de hoelogemakercursus op heel veel plekken DX, terwijl ik daar zelf D5 zou smeren.

[Nash]

@Lexie2797

6145 uurwerk.

Nog nooit een vintage schema gezocht maar wist dit van de vintage GS uurwerken. Die ik persoonlijk open had gemaakt had geen olie bij de anker tappen. Dus geen idee.
Wel echt een top tegenbeeld verder​:+1:

Ik bedacht me dat het mogelijk een aanpassing in de nieuwere uurwerken betrof, uitgedacht om de automatische productie te versimpelen en zo koste efficiënt te werken?

Na wat nadenken zou het smeren van het anker mogelijk ook minder verschillende veren per uurwerk opleveren en smeren ze het anker om de kracht te verminderen zodat hij niet gaat prellen?

@wbcoupe

maar mogelijk is dat in Japan inderdaad de gewoonte

Aa interessant

@wbcoupe

beide het ankerrad dus wordt de olie toch vanzelf verdeeld over beide paletten; enige wat daar van belang is is de hoeveelheid olie die je totaal gebruikt.

Zeker een punt. Mogelijk geen epilame en meer smering nodig

@Lexie2797

iets meer common sense en is de afdeling verantwoordelijk voor deze publicaties niet gelijk een horlogemaker

Dit zou heel goed kunnen kloppen Lexie. Het zijn nu ook niet de meest gecompliceerde werken, dus ik kan het mij goed voorstellen.
Ik heb namelijk ook genoeg fouten in service documenten van Zwitserse huizen gezien. Dusdanig verwarrend dat bij èèn document, de chronograaf nooit gemonteerd kon worden in de aangegeven volgorde .

Uiteraard is de tolerantie van de nieuwere, middel klasse uurwerken waaronder 6r, dusdanig groot dat het natuurlijk allemaal niet zou nou komt. Maar ik denk echt dat die uurwerken veel beter kunnen lopen als hier aandacht aan gegeven wordt.

@joostdh

als je wat wil uitproberen op 6r-uurwerken heb ik wel kandidaten

Dat aanbod neem ik graag van je aan na mijn examen. Heb dan nog een 7750 tag op de planning en een blue ribbon. Daarna wel tijd

[Nash]

@Jenneke

In de hoelogemakercursus op heel veel plekken DX, terwijl ik daar zelf D5 zou smeren.

Zeer benieuwd naar je gedachten hierachter Jenneke. Zou je die willen delen?

Vind dx nu niet echt prettig aanbrengen, daar dat vet zo aan je oliegever gecoat blijft. Maakt het wisselen van smeermiddel nogal vervelend. Maar geen idee of dit èèn van je redenen is.

Door gebrek aan eigen meters houd ik me nog aan de wijze hoe ik het geleerd krijg, maar als iets beter voor iemand werkt wil ik het graag proberen

[PeterLC]

Valt me altijd op dat bij elke Seiko de ankertappen geolied zijn, inderdaad… …het gebruik van dat vieze zwarte grafietvet dat zich gaandeweg in het hele uurwerk verspreidt (wordt door hun gebruikt op het automaatpalrad, of hoe noem je dat ) is ook een hardnekkig ding. Ik heb dat vet niet eens in de collectie.

[Batteraof]

Ik vind het een interessant Topic. Ik weet dat er verschillend gedacht wordt over de wijze van smeren en ben benieuwd hoe ervaren horlogeherstellers daar over denken. Als beginneling houd ik me voorlopig maar aan de Zwitserse methode, de manier waarop ik het aangeleerd krijg door mijn zéér ervaren docenten.

[Jenneke]

@Nash

Zeer benieuwd naar je gedachten hierachter Jenneke. Zou je die willen delen?

Belangrijkste overweging: zo had ik het mezelf al aangeleerd voordat ik de cursus bij Kalle ging volgen.

Molykote DX is goedkoop dus wellicht typisch hollands omdat dan maar zoveel mogelijk te gebruiken? Ik vind het voor mijn gevoel op veel plekken te dik en plakkerig. Gebruik er sowieso een andere oliegever voor.

D5 is microgliss dus tussen olie en vet in. En ook nog eens 5? Keer zo goedkoop als HP1300.

Bij de cursus was de tip om het ankerrad langs de oliegever met 914 te laten roetschen. Ik vind zelf 9415 met accupunctuur naald op ankersteen aanbrengen fijner. En dan 3x5. ik gebruik wel fixodrop want op oude stenen blijft die olie gewoonweg niet op zn plek. Heel interessant (irritant) om dat te zien wandelen.

Mijn schema, kleine variatie dus afhankelijk van het formaat. Sorry, wel in het Engels.

Ooit vergeleken met een Amerikaanse gruen verzamelaar/horlogeprutser. En die doet het vergelijkbaar. Alleen geen DX maar ander vet, dacht KT22. Mijn schema is volgens mij ook vergelijkbaar met de antwerpse horlogemaker opleiding.

En breaking grease (grafietvet) heb ik dus niet, want nog niks gedaan met automaten.

[wbcoupe]

@Jenneke

Gebruik er sowieso een andere oliegever voor.

DX breng ik altijd met een penseeltje aan

[Nash]

Vergeten te reageren .

@Jenneke bedankt voor de opheldering! Gezien de Gruens die je verzamelt, volg ik je redenering helemaal! Die zijn wel gebouwd op de smering van destijds, dx bestond toen nog niet.

Valt me verder op dat Kalle wel erg veel plekken met Dx doet, maar ook die redenering kan ik wel volgen voor de gemiddelde hobbyist. Dan wil je geen voorraad aan tig verschillende vetten die je nooit op zal maken.

Een accupunctuur naaltje ga ik nog eens proberen. Tot nu toe werkt voor mij een kleine oliegever prima, maar wie weet wekt dit beter

@wbcoupe Geweldige tip! Meteen getest en werkt erg prettig :).

[Lexie2797]

S4? Heb er nog aan gedacht dit te bestellen maar van af gezien nog enige wat ik me wel afvraag is hoe vet jij het palrad dan nu?

[PeterLC]

Heel licht met Molykote DX.

[Lexie2797]

Zou 9504 ook kunnen vroeg ik me nog af?

[MiesZ]

Het beste kan je punt van de naald plat slaan met de triebniet, werkt prima, uitvinding van @vinwat

[Nash]

Goede vraag Lexie. Ik dacht zelf aan kluber p125, daar dit ook een grafiet vet is, net als s4.

Maar dan blijf je met het zelfde probleem zitten en ik vermoed dat kluber p125 nog plakkeriger is. Blijft het wel op zijn plek, dat dan weer wel.

9504 zou een betere hechting moeten hebben. Poging waard lijkt me

Het gaat me vooral ook om de duurzaamheid van een service. Ik wil niet dat na 1.5 jaar blijkt dat het horloge opnieuw op de pijnbank moet. Testen en 1.5 jaar wachten is ook weer ellende

Ik zal eens rond mailen. Misschien weten kluber of moebius zelf meer