Volgorde van demontage zakhorloge

Hallo,
Ik heb een stuk of wat zakhorloges en zou zelf willen schoonmaken en smeren.
Nu gebruik ik mn allergoedkoopste als demo. wat is de juiste volgorde van demonteren?
Meestal zie ik dat mensen de twee buitenste schroeven loshalen. Moet ik dan de schroeven loshalen bij de blauwe pijlen? Of moet ik de schroeven bij de rode pijlen loshalen? Ik kan het glas er niet vanaf halen dus kan pas de wijzers weghalen als het uurwerk eruit is. En is er daarna een bepaalde volgorde die je moet aanhouden? En iemand zei dat het ankerrad heel belangrijk is voor het uurwerk. Zijn daar voorzorgsmaatregelen bij betrokken? Naar mijn beperkte inzicht zou het ankerrad in de buurt van de groene pijl moeten liggen(kan het mis hebben). En kun je daarna gewoon de tandwieltjes losschroeven(zoals bij de zwarte pijlen?? Of zijn er nog vitale onderdelen? <img src="/uploads/db9961/original/3X/c/d/cd0b82906b70ce89c6a15f568a0eba0cda661186.JPG" width=“375” height=“500”

Ik wil niet vervelend doen, maar als ik je vragen lees, zou ik er even mee wachten.
Er zijn genoeg artikels op het forum te vinden die stap voor stap het demonteren, schoonmaken en monteren laten zien. Dit is zo te zien een uurwerk van het formaat horloge in een zakhorloge kast dus deze verslagen zijn prima te gebruiken.
Of je zou deze serie kunnen kijken, geweldig leerzaam: https://www.youtube.com/watch?v=mXUXpNeTKkI

Ik kan je al zeggen dat de schroeven bij de rode pijlen ervoor zijn om het uurwerk te zekeren in de kast. die moeten dus los. Daarna het kleine schroefje rechts van de bovenste zwarte pijl wat slagen los zodat de kroon plus de opwindstift eruit kan worden genomen. Daarna de wijzers en de wijzerplaat eraf.
Dan begin je met de balans en daarna de ankerkloof plus het anker. Dan moet je naar de wijzerplaatkant, omdat je zonder de minuutpijp eraf te nemen niet aan de wielentrein moet beginnen. Zoals je ziet, blijft het ankerrad nog heel lang zitten :slight_smile:
Veel succes!

3 likes

En voordat je iets uit elkaar neemt moet je ten eerste de mainspring helemaal zonder kracht brengen. Daarvoor moet je de kroon houden, een beetje draaien om de click van de veerton los laten (met bijvoorbeeld een toothpick), en tegelijk de kroon heel voorzichtig laten terug draaien. Dat moet je doen totdat er helemaal geen kracht meer is.
Anders kan je dingen breken als je de anker of de balanswiel voor een cylinder escapement af neemt.
:slight_smile:

1 like

Ik heb twee horlogemakers gezien die dat niet deden. Gewoon balans eraf en het horloge stopt met tikken. Daarna met het verwijderen van de ankerkloof en het anker een penhout tegen het centrumrad houden. Daarna het penhout weghalen en de wielentrein begint (vrij hard) te draaien totdat de kracht uit de opwindveer is.
Lijkt me niet de bedoeling, maar goed.

Ja, maar als de wielen vast zetten, of tanden weg zijn, laten draaien kan gevaarlijk zijn. En als je dat met een cylinder escapement doet begin alles zo vlug te draaien dat pivot zonder olie kunnen beschadig worden, zonder over de wijzers te spreken die tegen elkaar raken en dan kunnen breken of de dial kratsen. :wink:

Vandaar deze opmerking. Gewoon volgen zoals in meerdere artikels hier op het hf en in het Youtube filmpje wordt uitgelegd.

1 like

Ik kan alleen de schroef om de kroon eruit te halen niet zo goed localiseren.
Groet Rob

En hoe maak je de onderdelen uiteindelijk schoon? Hoor vaak ultrasone reiniger, hoe werkt dit en moeten hier alle onderdelen in of alleen tandwielen of iets anders?
Groet Rob

Ultrasonic hoeft niet : vroeger bestond dat niet en ik ken nog een oude horlogemaker die dat nooit heeft gekocht. Als je een hebt is het goed, maar kan ook dingen beschadigen : dials, shellac…
Anders kan je met “benzine” schoon maken en de oude gedroogde olie van de gaten van de pivot met een houtstick (pegwood) afnemen. Pithwood is om de pivot schoon te maken, maar het beste daarvoor volgens mij is Rodico.
Het belangrijkste is daarna nieuwe olie (de goede, en op de richtige plaats, met de richtige hoeveelheid !) terug te geven. :slight_smile:
Pas op om de veer van de veerton uit te nemen !
Edit : Kijk eens deze filmpje :

Nu woont er een horlogekenner bij mij in de buurt die zegt dat het volstrekt onnodig is om het uurwerk uit elkaar te draaien. Hij zegt dat het zakhorloge er alleen maar minder van wordt en dat je omdat het uurwerk toch afgesloten is het uurwerk er alleen maar minder van wordt als je hem uit elkaar haalt? Voor het schoonmaken kun je dus wasbenzine gebruiken?

Als dit maar goed gaat… :sweat_smile:

Sorry Robin, maar als je niet een beetje theoretische basis hebt, en dus echt niet weet wat je aan het doen bent, gaan er dingen stuk, en/of ze vliegen je straks om de oren (veertjes).

Het begint er bijvoorbeeld al mee dat je het kroonrad rechtsom los moet draaien. Je draait de schroef anders gegarandeerd stuk. En schoonmaken in wasbenzine - ik vind het niks, maar bij gebrek aan een schoonmaakmachine is het “een” manier. Gebruik dan wel minstens twee “baden” om residu te voorkomen.

Maar lees je eerst eens in de materie in, er is online best wat te vinden.

2 likes

En hoe kom je aan een schoonmaakmachine?

Zoek op Elma Super Elite op Marktplaats, of een andere zoekterm die op dit ding uit zou moeten komen.

Hier nog even buiten dienst, ben een nieuw atelier aan het inrichten, vandaar. Ding is plm. 55 jaar oud, da’s redelijk normaal. Je kunt ook een nieuwe kopen op eBay, Indiase kopie, voor 600 euro. De mijne was 150 inclusief nieuwe pakkingen.

En nu mag iemand anders het overnemen, ik ga op m’n balkon zitten. :wink:

1 like

Oke,
Is hier iemand die bij voorkeur fietsafstand van Assen woont die voor kan doen hoe je zon uurwerk uit elkaar haalt, schoonmaakt, smeert en in elkaar draait?
Groet Rob

Ikke ! Google zegt fietsafstand :cold_sweat:

4 likes

Ik bedoel meer in de buurt van assen in een straal van 10-15 km

1 like

Dat had ik begrepen :slight_smile: 16 U rijden is een beetje ver.
(Maar toch is er een HF lied van Rotterdam thuis gekomen om dat te leren :wink: )

1 like

Maar is het zoals die vent zegt, stel je demonteert een zakhorloge volgens het boekje, maakt hem schoon en monteert hem weer, wordt het uurwerk daar echt minder van? Volgens hem wel.

“Horlogekenner” was-ie he? Yeah right. Ongelooflijke onzin - hoe verzint iemand het.

p.s. - wel alles smeren he…! Anders heeft-ie nog gelijk ook. En dat smeren - dat gaat je echt niet lukken zonder toezicht, je moet dat echt in de vingers krijgen - en de juiste olie (meerdere soorten), oliegevers, kortom - ga maar vast sparen voor een atelier-uitzet. :wink:

3 likes

Ik twijfelde er gelijk aan.
Als je het uurwerk zorgvuldig uit elkaar draait hoe kan hij er dan slechter van worden? Ik wil het liefste dat mijn zakhorloges mn leven meegaan dus ook echt werken. Hij zei dat ik de zakhorloges moest laten lopen zolang ze het deden en als ze stukgaan dan koop je een nieuwe.