Watch??

Dit weekend gevonden in een bak met rommel op een giga vintage en antiek markt in Gorizia, Noord-Italië nabij de Sloveense grens.
Ik ken het merk niet en vraag me af of het een Franken horloge is.
Ik vond het een leuk ding en voor €20,-, wat kan er fout gaan? Hij loopt. Een service krijgt hij wel.





n

13 likes

I watched. I saw. I conc… ah neen.
Leuk ding. Ziet er oud uit.

1 like

De manier waarop ‘Watch’ geschreven is lijkt het op een IWC, international watch Company van voor de jaren 80.

2 likes

Dat is nog een echt oude. Heeft nog een cilindergang uurwerk en daarmee is het geen IWC.
Cilindergang uurwerken waren tot en met de jaren 20 van de vorige eeuw vrij gangbaar in goedkopere, minder nauwkeurige (zak) horloges. Ze zijn helemaal verdrongen door de Swiss lever uurwerken.

Ik zie bij de kroon nog een knopje zitten waarmee de tijd verzet kan worden. Een beetje de overgang tussen zakhorloge en polshorloge.

Het is frontloader maar dat had je waarschijnlijk al gezien.

3 likes

Betekend dit dat het uurwerk eerst in een zakhorloge heeft gezeten en is overgezet?
Of is er een polshorloge om het uurwerk gebouwd?
Uit welk jaar zou deze kunnen zijn kunnen zijn? 1920-1930?

1 like

Ja, dat knopje: ik vroeg me af de functie ervan? Het lijkt vast te zitten. Hoe functioneert dat?

1 like

Knopje ingedrukt houden en de wijzers kunnen worden verzet. Overigens: niet echt fijn voor de duim/vinger. :confounded:

1 like

Je kunt dat met je nagel indrukken en als je dan aan de kroon draait kun je de wijzers verzetten om het horloge op tijd te zetten

1 like

@Batossai Daar is de W in een ander font bij IWC.

Maar op het uurwerkje staat een stempel ingeslagen, en daar lees ik BMZ. En dan kom je bij Mikrolisk uit bij dit:

Edit:
Bij nader inzien van de andere afbeeldingen zou het ook EMZ kunnen zijn, en dat zou kunnen staan voor Emil Zoppi

1 like

Heb ooit een heel sterk gelijkend uurwerkje van FHF gezien.
Gezocht bij Ranfft, en deze gevonden.
Is het uurwerk in de “Watch” maat 11‴ (nagenoeg 25mm) ?

1 like

cc10bd49ac4e319dd504c4ea5bb03ca6198f5fd6
Dit is de afbeelding bij/van Ranfft

Dit werkje dateert van 1905.

De vormgeving van “Watch” zou ik inschatten zo rond 1935/1940. Dat zou inhouden dat het loopwerk veel later in dit horloge is ingebouwd.

Een interessant en best geslaagd geheel. Loopt het ?

3 likes

Goedemorgen Alphons,
Dank voor de info.
Ja, hij loopt. Weliswaar lijkt hij wat haastig want ik noteer ruwweg zo’n +10 minuten op 12 uur.
Ik ga hem de komende dagen wat in mijn broekzak meenemen, want ik heb geen 18 mm bandje beschikbaar. Eens kijken wat hij dan doet.

2 likes

Ik heb het horloge getracht te reguleren, opgewonden, plat op een tafel gelegd en na 12 uur opnieuw gekeken wat de afwijking is. Aangezien ik alleen de minuten kan zien vanwege het ontbreken van een secondewijzer lijkt hij nagenoeg gelijk te lopen. Heel bijzonder.
Ik laat hem eens op een time grapher leggen de komende week. Ben benieuwd wat die aan zal geven.

3 likes

Een beetje laat met reageren, want ik had dit postje kennelijk gemist.
Het is altijd bijzonder om zo’n oud polshorloge met een cylindergang uurwerk te vinden.
Dankzij het altijd weer geweldige speurwerk van @chi_kwadraat weten we nu dat het hier om een FHF 11 kaliber gaat.

Volgens Ranfft is dit dus een uurwerkje van ca.1905.

De datering van het horloge is lastig. Het wijzerverzet met behulp van een apart knopje, zoals dat in de tijd van de zakhorloges van voor 1920 gebruikelijk was, komt overeen met de door Ranfft genoemde productietijd.

Zowel het signatuur ‘BMZ’ als ‘EMZ’ is mogelijk. Bij BMZ uit Zürich vind je in Mikrolisk geen registratiedatum. Bij EMZ vind je bij Mikrolisk niks, maar wel een website op het www:
https://www.myswitzerland.com/en/experiences/zoppi-chur
Verrassend genoeg in het plaatsje Chur, zo ongeveer aan de andere kant van Zwitserland als waar zich het centrum van de Zwitserse horloge industrie zich bevond en bevindt.

image

De beschrijving van de firma EMil Zoppi geeft een interessante associatie met de herkomst van het “Watch” horloge:

Toch matcht ook de oprichtingsdatum van de fa. Zoppi niet met de veronderstelde datum van het uurwerk. Tenzij…

Een klein stukje persoonlijke ervaring: al geruime tijd geleden kreeg ik van vriend @basvg een qua vormgeving èn qua type uurwerk vergelijkbaar horloge ten geschenke. Een ‘Dalila’

Over het merk is niets maar dan ook helemaal niets terug te vinden. Aan het ontwerp en het uurwerk te zien zou je zeggen: vroege jaren 20 van de vorige eeuw, want een cylindergang uurwerk. (NB wèl al een wijzerverzet met uittrekbare kroon). Van dit uurwerk heb ik overigens nog steeds geen maker en geen kaliber nummer kunnen terugvinden. Nog vreemder: Dalila is in een perfecte, vrijwel n.o.s., zeg maar mint conditie! Een replica? Wie zou zoiets doen?

Nu ben ik met enige regelmaat in Zürich, omdat mijn dochter met haar gezin daar woont. Vrijwel direct om de hoek waar zij woont bevindt zich een mooie oude klokken- en horlogewinkel. Als je binnen loopt sta je gelijk helemaal in de jaren '50 van de vorige eeuw. De horlogemaker is van de bijbehorende leeftijd. Ik heb Dalila dus een keer daar naartoe meegenomen en de vriendelijke oude man gevraagd of hij het merk kende. En dat was zo. Jawel, Dalila horloges kende hij wel. Eenvoudige horloges van goede kwaliteit. Op mijn vraag hoe het kon dat dit horloge er nog als nieuw uitzag na 100 jaar antwoordde hij dat het waarschijnlijk helemaal niet zó oud was. Dit type cylindergang horloges werd met name door de kleinere (ebauche)fabrikanten nog tot ver in de jaren '60 geproduceerd en gemonteerd in de wat eenvoudiger en goedkopere horloges en niet of nauwelijks geëxporteerd. De bejaarde horlogemaker schatte de productiedatum van mijn exemplaar op ergens in de jaren '50.

Dat er van dit type polshorloge inmiddels nog maar heel weinig over zijn heeft naar mijn mening te maken met het gegeven dat er vrijwel geen onderdelen meer van te vinden zijn. Als ze defect raken, kunnen ze heel vaak niet meer hersteld worden en verdwijnen ze in de bak met schroot. Ook de vaak nog wat oudere zakhorloges met cylinder uurwerken hebben dit probleem. Maar daar zijn er veel langer en oneindig veel meer van gemaakt, dus die kom je nog regelmatig tegen.

Dit alles verklaart veel. Een hypothese: het zou zomaar kunnen zijn dat het horloge van @Bram3 is gemaakt (lees: samengesteld) bij de firma Emil Zoppi uit Chur, dat al actief was vanaf 1932, toen cylindergang horloges nog volop in productie waren.

image

Vermelding van de Fa. Zoppi in de Davoine catalogus van 1940

Dat het om een ontwerp uit 1905 gaat doet er eigenlijk niet zoveel toe. Een goed uurwerk ontwerp kon jaren lang in productie blijven. De stormachtige ontwikkeling van steeds maar weer nieuwe uurwerken, vooral nieuwe ankergang uurwerken en varianten daarop kwam pas in de periode na 1910 razendsnel op gang. Dit mede als gevolg van de explosieve ontwikkeling van de Zwitserse horloge industrie met steeds meer als paddestoelen uit de grond schietende producenten. Pas later in de jaren '50 kwam, mede door een door de Zwitserse wetgeving gesteunde regulering alsmede concernvorming en kartelwerking enige stilstand in die wildgroei. Die concern- en kartelvorming zorgde overigens nog eens 20 jaar later in de jaren '70 tot een vrijwel ineenstorting van die Zwitserse horloge industrie. Ook de beruchte ‘quartz’ crises droeg haar steentje bij en sleepte daarbij ook de Duitse en Franse horloge industrie mee de malaise in. Het grootste deel van al die kleine firmaatjes, merkjes en een deel van de onderdelen toeleveringsindustrie verdween van de markt. Alleen de ‘grote jongens’ bleven over en leven tot op de dag van vandaag voort in, jawel, weer nieuwe concerns, zoals de Swatch Group, Richemont en LVMH. De geschiedenis dreigt zich wat dat betreft te gaan herhalen, want in China zijn ze ook heel goed met massaconcerns en ze zitten daar bepaald niet stil, ook niet in de zich kwalitatief razendsnel ontwikkelende horloge industrie.

Mea culpa voor deze lange lap tekst. Maar het leek mij nuttig te proberen een bijdrage te leveren aan het begrip voor het fenomeen van de verdwijning van de duizenden kleine merken en fabrikanten uit de Europse en met name de Zwitserse horlogewereld. Vele van die duizenden merken en fabrikantennamen zijn slecht of soms helemaal niet gedocumenteerd.

Vondsten van exotische exemplaren zoals de ‘Watch’ (what’s in an name!) van Bram of de Dalila (Parole, parole, what’s in name?) die ik van Bas kreeg zijn daardoor soms een bijna niet op te lossen uitdaging om de achtergrond en de geschiedenis van zo’n horloge terug te vinden.

Er af en toe dan maar eens een paar woorden extra aan wijden kan daarom, vind ik, gee kwaad.

20 likes

Dankjewel Lex! Heel leerzaam! Mikrolisk is razend knap , maar zelfs daar staat niet alles op, natuurlijk.
Ik heb een horloge met Stylt erop. Vreemd genoeg zit er een Pontiac binnenwerk in!?
Het is een horloge in ‘mint condition’ en ik verwacht niet dat het een Frankenwatch is. Ik dacht: zal wel een reclamering zijn of zo. Maar onlangs kwam ik nog een heel ander type horloge tegen met dezelfde naam en logo.
Maar goed dat er raadsels overblijven, dat houd het spannend!

2 likes

Goedenavond Lex,
SUPER. wat een info. Ik moet dit een paar keer lezen en op mij laten inwerken.
Fantastisch. Dank nogmaals.
GR
Bram3

1 like

Research is, voor mij, een belangrijk aspect van de hobby. Wie weet wat we over Stylt nog terug kunnen vinden en misschien heeft @Maurits nog wel inside information met wie de Fa. Pontiac vreemd gegaan is…
@Bram3 Graag gedaan!

1 like

Ik vond het best een boeiend verhaal!

Succesvol enkele minuten een ratelende Mvr. Huub uitgefilterd.

2 likes

Nee, die heeft er al eens zijn hoofd over gebroken.

1 like

O, trouwens…
Kon het niet laten!:face_with_open_eyes_and_hand_over_mouth::crazy_face:

1 like