Zo nu en dan houd ik mij een beetje bezig met aan horloges te sleutelen. Omdat alle begin moeilijk is had ik van mijn eerste voorzichtige stapjes in het horlogemaken nog geen enkele verwachting, dus daar was ik aanvankelijk best tevreden over. Ik snapte een klein beetje hoe een horloge in elkaar zat en had er nog plezier in ook. Maar toen ik wat verder wilde gaan dan chinese Unitas replica’s in- en uit elkaar halen kwam ik al gauw tot de conclusie dat oude vintage horloges een andere tak van sport zijn die (bij een verkeerde behandeling) gemakkelijk kapot gaan en dat je dan niet even makkelijk een tweede erbij kunt kopen voor donoronderdelen.
Zodoende heb ik destijds best een paar uurwerkjes gesloopt die daarna rechtstreeks de prullenbak in konden (niet gedaan uiteraard, want je weet maar nooit waar je die onderdelen nog voor nodig hebt).
Het komt er op neer dat ik het een klein beetje snap, maar dat ik écht nog wat tips, tricks en handigheidjes kon gebruiken om de horlogemaakhobby naar een aanvaardbaar niveau te tillen.
Toen alom bekend forumlid @koen in een topic een workshop ‘Watchmaker for a day’ verlootte, heb ik bovenstaande probleem als motivatie ingestuurd en tot mijn grote plezier en verrassing werd ik uitgekozen om een dagje met Koen mee te draaien.
Na een paar berichtjes heen en weer hebben we afgelopen zondag afgesproken. Hieronder een verslag van de dag.
Ik werd warm verwelkomd door Koen, waarbij we onder het genot van een verse kop koffie en een stuk appeltaart even hebben gekletst over -uiteraard- horloges, wat theorie hebben besproken en een plan hebben gemaakt van wat ik ongeveer wilde leren. Ik mocht zelf een horloge meenemen dat we tijdens die dag onder handen zouden nemen. Dat is deze Mora geworden, een eenvoudig jaren ’60 ETA handwindertje. Niks waard, maar toevallig ook het oude horloge van wijlen mijn opa, dus daarom voor mij extra leuk om onder goede supervisie weer aan de praat te krijgen.
Voordat we echt begonnen nam Koen me nog even mee door zijn imposante hoeveelheid gereedschap en apparatuur en vertelde bij alles wat het was en waarvoor het gebruikt wordt. Geweldig interessant, voor alle vaak en minder vaak voorkomende reparaties heeft hij de juiste spullen in huis. Ook zijn professioneel ingerichte werkbank is een plezier om aan te werken.
Toen ging het horloge open en hebben we het stap voor stap gedemonteerd, waarbij Koen van alle onderdelen de werking uitlegde en vaak ook waarom we welk onderdeel in welke volgorde loshaalden.
Ik was onder de indruk van die goede microscoop die hij heeft, waarmee je (in tegenstelling tot door een oogloupe) zulke ongelooflijke details kunt zien zoals de kristallen van ingedroogde olie in een lagersteentje en bijvoorbeeld) maar dat was later pas) ook hoe de olie vloeit bij het olie geven van de asjes en tapjes. Ik wil nu zelf ook zo’n microscoop. 
Toen het hele uurwerk was gedemonteerd hebben we alles in Elma mandjes gesorteerd en verdwenen alle onderdelen in de schoonmaakmachine. De kast mocht ook even badderen in de ultrasoonreiniger, zodat ook die er -op wat krassen in de vergulding na- weer op en top uit kwam te zien. Ook was er tijdens het reinigen nog tijd om het glaasje te polijsten en wees Koen me nogmaals uitgebreid op de noodzaak van hygiënisch werken en een schone en lege werkplek. Dus nog een keer het werkblad schoongemaakt met wasbenzine, goed handen wassen en vingercondooms om.
Daarmee was alles in gereedheid om de boel weer op te bouwen en tegelijkertijd te smeren. Koen heeft me de werking van alle smeermiddelen uitgelegd en waarvoor ze werden gebruikt. In principe geldt de regel: hoe hoger de wrijving of weerstand, hoe dikker de olie of het vet.
Bij het monteren kwamen ook een paar dingen aan de orde waar ik normaal veel moeite mee heb: het openen, sluiten en oliën van de incablocs en het zonder schade terugplaatsen van de raderen en de bijbehorende brug. Daarbij heb ik eerder namelijk nogal eens een paar asjes gebroken. 
Ook daarbij was de microscoop een geweldig hulpmiddel, omdat je daardoor heel goed kon zien hoe de olie vanaf de oliegever op de onderkant van de deksteentjes en tussen de asjes en de stenen gleed.
Voor het terugplaatsen van de raderen gaf koen me een paar goede tips. De belangrijkste was dat je gewoon bij elke paar slagen van je schroeven moet checken of de raderen nog soepel draaien zodat je niets kunt breken door er teveel druk op uit te oefenen.
Na zo alle onderdelen te hebben gesmeerd en gemonteerd heeft Koen hem nog even afgeregeld op de timegrapher en kon de wijzerplaat erop. Als laatste de wijzers erop en hebben we het glas geplaatst.
Resultaat: het horloge spint weer als een naaimachientje, ziet er weer top uit en ik heb een lange, leuke en super leerzame dag gehad bij Koen, die echt een vakman is gebleken.
Koen, hartstikke bedankt! Enorm leuk dat je dit zo hebt gedaan! 
