U voelt hem aankomen, een “wat is dit voor iets en wat is het waard” vraag van iemand die verder niets zal posten . Dit zakhorloge is waarschijnlijk nog van mijn overgrootvader geweest; meer details over de achtergrond heb ik niet. Ik ben beperkt tot een enkele afbeelding, dus het uurwerk:
Wat lastig te zien, maar de letters “R” en “A” zijn rechts zichtbaar. Op een serienummer in de deksel na zijn er verder geen markeringen.
Op de achterkant is de tekst “Cylindre, Quatre Rubis” te vinden, met twee gaten, een voor het opwinden en een voor het afstellen van de wijzers. Een cilinderwerkje dus, met naar belofte 4 robijnen (wat voor zover ik begrijp niet veel is).
Ik ben vooral geïnteresseerd in de geschatte leeftijd van dit werkje, de conditie ervan (het horloge tikt en de wijzers bewegen na opwinden, dat is alles wat ik ervan kan zeggen) en of er misschien nog meer over de herkomst te vertellen is. En aangezien ik zelf niets met horloges heb, wat dit voor een liefhebber waard zou zijn (geen uitnodiging om een bod te doen, overigens) en of het de moeite waard is om het een onderhoudsbeurt te geven bij een horlogemaker. Van wat ik zelf online bij elkaar heb gepuzzeld gaat het hier waarschijnlijk om een horloge uit de 19e eeuw, in grote getale door de Zwitsers vervaardigd, van geen bijzonder grote waarde – maar ik ben geen expert.
Die letters A en R bij het schroefje zijn om aan te geven welke kant op je het schroefje moet draaien om het horloge sneller (Avant) of langzamer (Retard) te laten lopen.
Dat verklaart dat dan ook weer – dat betekent dat het horloge in ieder geval nergens een identificatie van welke soort dan ook heeft, wat me doet denken dat het zeker aan de onderkant van de markt zat. Ter volledigheid nog de wijzerplaat. Ondanks hoe het op de foto lijkt zijn de markeringen onbeschadigd – de strepen lijken veroorzaakt door normaal onzichtbare krasjes op het glas.
Zou het ergens op een mooi plekje in huis neerzetten.
Dat is het hem nu net, ik ben bezig met de voorjaarsschoonmaak en ik heb geen mooie plekjes in mijn huis. Mocht dit horloge inderdaad feitelijk niets waard zijn dan heb ik de keus tussen de prullenbak, de eerste de beste opa die mij ooit nog vraagt hoe laat het is (als dat ooit nog gebeurd in deze tijden waarin zelfs de opa’s al smartphones hebben), en de spreekwoordelijke gek op het internet die het gewoon leuk vind om te verzamelen. Spullen bewaren omdat het kan, daar ben ik wel klaar mee.
Tsja, je bent wel op een horlogeforum. Vol met gekken die ouderwetse (pols)horloges nog leuk vinden.
Zelf zou ik zoiets houden uit nostalgisch oogpunt aangezien t geen enorm ding zal zijn. Wil je dat niet, dan zou ik hem marktplaatsen. Met wat geduld krijg je er dan een paar tientjes voor.
Toen ik laatst voor een 1900 feestje een zakhorloge nodig had heb ik een grotere puinbak als jouw ding van marktplaats getrokken voor 50 euro. Maar het is wel een slechte markt.
Het verbaasde mij inderdaad enigszins om te horen dat polshorloges van niet al te lang geleden nog steeds zeer in trek zijn (en niet zelden voor astronomische bedragen van eigenaar wisselen) terwijl de juist antieke horloges nauwelijks aftrek vinden (zelfs mooie exemplaren vaak niet meer waard dan het edelmetaal waar ze van gemaakt zijn). Gedeeltelijk kwestie van vraag en aanbod, veronderstel ik, maar tegelijk speelt blijkbaar ook heel erg mee of je het nog praktisch kunt dragen of niet. Tja, het is dan ook niet mijn hobby.
Het heeft iets met bruikbaarheid te maken, en afwerking.
Polshorloges zijn bruikbaarder dan zakhorloges in de moderne tijd. Je ziet dan ook dat antieke polshorloges vanaf 1925 nog steeds aftrek vinden. Vooral horloges uit de 40’s-70’s zijn populair. Hoe beter het merk en afwerking, hoe duurder. Bekende merken met een goede afwerking in zakhorloge formaat zijn ook nog steeds wel wat waard, maar veel minder dan een verder vergelijkbaar polshorloge.
Je merkt wel dat dit om enkele merken gaat en vooral topstukken, en het merendeel van de oude horloges is eveneens tientjeswerk geworden. Zeker aan de onderkant van de markt voor zak en polshorloges is veel aanbod… en weinig vraag
En toch, je hebt het over secuur in elkaar gezette mechaniekjes die een soort ode aan de vernuftigheid vormen, zelfs (of misschien juist) als het gaat om bescheiden exemplaren die oorspronkelijk voor weinig verkocht zijn als praktisch hulpmiddel aan iemand uit vervlogen tijden. Het is dat ik er de tijd en het geduld en zeker de vaardigheid niet voor heb, anders zou je nog willen dat je een plekje kon inrichten waar alle uurwerkjes die het nog doen of makkelijk te herstellen zijn, hoe bescheiden en ongewild ook, een plekje kunnen vinden.
En zo zie je dat ik mezelf toch weer heb omgeluld om het ding gewoon te houden. Het is er maar eentje, het eet geen brood…
Het is een cyliinder gang. Er is dus geen anker.
De 4 robijnen zijn 2 voor elke balans tap : een pivot steen (met een gat) en een contre pivot (zonder gat om de tap in plaats in de gat te houden).
Maal 2 voor de andere kant.
Dus zo op de foto kan je alleen maar de bovenste steen van de bovenste balans tap zien, de drie anderen zijn onder en onzichtbaar.
Toch nog een kleine bump/vervolgvraag. Mijn plan is nu om het ding gewoon netjes te bewaren, want voor die paar tientjes ga ik niet moeilijk doen met verkopen en verzenden en het blijft toch een stukje familiegeschiedenis, ook al heb ik dan geen warme herinneringen aan mijn overgrootvader.
Hij doet het nu nog (althans, minstens 8 uur kan hij lopen met een afwijking van een paar minuten of zo, dit is niet heel wetenschappelijk gemeten). Ik zal hem in het dagelijks leven natuurlijk niet gaan dragen. Heeft het nog zin of meerwaarde om het een onderhoudsbeurt te laten geven bij een horlogemaker zodat hij er bij wijze van spreke de volgende honderd jaar ook weer tegen kan of voegt dat niets toe? Ik heb het dan even niet over de kosten – ik snap dat de kosten voor zoiets makkelijk de verkoopprijs van het horloge zouden overstijgen – maar puur over het behouden van de historische waarde en het uurwerk zelf.
Spijker op z’n kop, cilindergang horloge van lage kwaliteit, gemaakt omstreeks 1860-1880, waarde ongeveer 30-60 euro. Staat is redelijk, wijzers zijn allemaal vervangen en verschillend (geen set).
Nee, dat heeft geen enkele toegevoegde waarde. Wanneer je het horloge laat lopen zonder dat het schoongemaakt en gesmeerd is, kan het snel verslijten. Wanneer je het niet laat lopen, heeft onderhouden geen enkele zin of positief effect op het horloge. Zolang je hem opslaat op een droge plek dan kan hij over 100 jaar gewoon weer “tot leven gewekt” worden door een horlogemaker. Het periodieke onderhoud is alleen van toepassing als een horloge loopt. Ik heb vaak zat horloges die al tientallen of wellicht 100 jaar stilstaan, en binnen een paar uurtjes lopen ze weer als nieuw na een onderhoudsbeurt.
Bedankt voor de bevestiging. Dan ga ik dit niet langer gewaardeerde kleinood gewoon veilig opbergen tot wellicht de dag dat het ondankbare nageslacht er weer waardering voor heeft, en tot die tijd ben ik de bewaarder van een stukje geschiedenis.
. Dit zakhorloge is waarschijnlijk nog van mijn overgrootvader geweest; meer details over de achtergrond heb ik niet. Ik ben beperkt tot een enkele afbeelding, dus het uurwerk:
Mocht dit horloge inderdaad feitelijk niets waard zijn dan heb ik de keus tussen de prullenbak, de eerste de beste opa die mij ooit nog vraagt hoe laat het is (als dat ooit nog gebeurd in deze tijden waarin zelfs de opa’s al smartphones hebben), en de spreekwoordelijke gek op het internet die het gewoon leuk vind om te verzamelen. Spullen bewaren omdat het kan, daar ben ik wel klaar mee.
