Hallo HFers,
Na een tijdje topics te hebben gelezen en af en toe wat te reageren denk ik dat het toch maar eens tijd is om mezelf even voor te stellen. Ik was al eerder van plan een voorstel topic aan te maken maar in de planning stond nog een JLC Atmos reparatie, en hoe tof is het om dit samen te voegen.
Om te beginnen ben ik Jorick, 23 jaar en vind het vooral interessant om horloges te repareren. Mijn opa repareert klokken en horloges en toen we samen naar de wel bekende Rikketik gingen begon het bij mij ook te kriebelen.
Eerst een simpel setje gereedschap gekocht met een AliExpress zakhorloge om te kijken of het echt leuk is. Nu een aantal jaar later is m’n gereedschap geüpgraded en uitgebreider waaronder het gereedschap om de Atmos klok mee onderhanden te nemen.
Voor de leden die nog niet precies weten wat de JLC Atmos klok is hier even een korte uitleg. De Atmos klok is een mechanische klok die in plaats van de gebruikelijk gewichten of opwindsleutel zichzelf opwindt via het temperatuurverschil gedurende de dag. De klok heeft een druk blik wat ethyl chloride gas bevat wat rond kamer temperatuur uitzet en krimpt. Dit blik drukt tegen een veer die het uurwerk opwindt. Hierdoor zorgt 1 graden Celsius temperatuurverschil al in een opwindreserve van 2 dagen.
Maar helaas kwam mijn Atmos met kerst 2021 stil te staan. Na het opnieuw starten van de klok kwam die binnen een dag weer tot stilstand. Ik had de opties om de klok naar een gespecialiseerde Atmos reparateur te brengen of een poging zelf te ondernemen. Om er voor te zorgen dat ik de klok wel op de juiste manier uit elkaar haal en mechanismen om de juiste manier test heb ik het boek van D. Rod Lloyd “The Atmos Clock Repairer’s Bench Manual” gelezen.
Na het bestuderen van het boek en het gereedschap te hebben gekocht kon de poging van start.
De eerste stap was om wijzers en wijzerplaat er af te halen en vervolgens het blik met het gas. In dit blik heeft LeCoultre het jaartal van productie gekrast wat voor mijn klok op 15-4-1964 duidt, naast de service in 1992. Om te checken of het blik nog in goede staat is hebben we bij 23 graden Celsius de diepte van het blik gemeten wat uitkwam op 23.2 mm wat 1.2 mm afwijkt van de ideale 22.0 mm op 21.7 graden Celsius, wat onder andere komt door het temperatuurverschil.
De volgende stap is om het uurwerk van het skelet te halen en te demonteren.
Vervolgens kunnen de onderdelen in de bakjes voor de schoonmaak. Tijdens het schoonmaken is de snaar van de balans gecontroleerd door de balans 360 graden te draaien en vervolgens vrij te laten lopen. Als de balans na 40 minuten nog een oscillatie heeft is er een grote kans dat de snaar nog in een oké conditie is, wat bij mij het geval was.
Na de schoonmaak kan alles weer terug in elkaar zonder iets te oliën. Omdat de Atmos zeer frictie gevoelig is en langzaam tikt (2x per minuut) smeert de olie niet. De olie kan gaan stollen en kan gaan schuren in plaats van smeren. Het opwind mechanische kan daarentegen wel een druppeltje olie gebruiken.
Alles leek goed te gaan maar nadat de wijzers waren gemonteerd nam de minutenwijzer bij het instellen niet de urenwijzer mee. Hopend dat er niks was gebroken kwamen we via het internet er achter dat dit probleem makkelijk op te lossen is. In het uurwerk zit deze bladveer die er voor zorgt dat er een juiste frictie bestaat tussen het gaande werk en het opwind mechanisme. Door de frictie van de bladveer blijven de tandwielen van het echappement geblokkeerd maar kan het gedeelte van het uurwerk voor de minuten en uren wel draaien als de tijd handmatig wordt ingesteld.
De oplossing was om de minutenwijzer harder op de as te duwen. Aangezien de as voor minuten best wel fragiel is was de tip om met 1 vinger de wijzer in het midden gecontroleerd naar beneden te drukken en vervolgens met de ander hand de wijzer rustig met de klok mee te draaien. klik en de minutenwijzer zat vast en nam bij het verzetten mooi de urenwijzer mee.
De Atmos klok loopt nu alweer 2 maanden en nog steeds op de minuut correct.
Hopelijk vinden jullie het een interessant stukje om te lezen en aangenaam kennis te maken.
Groetjes,
Jorick
en een mooi stukje werk 
