Fidus met Parrenin 87 uurwerk

Ik ben al een tijdje bezig met een Fidus horloge waar een Parrenin 87 uurwerk in zit. Heb hem gekocht omdat ik het een leuk horloge vind en ik hoop dat ik er wat moois van kan maken.

Zo kwam hij binnen

Onder het glaasje schuilt een mooie wijzerplaat.

Er is denk ik een hoop “geprutst” aan dit uurwerk. Met name de balans … en de kloof met deksteen.
De deksteen lijkt wel in gezaagd (helaas een foto van).

Wel een foto van de regulator waar het blokje en pin op te zien zijn. Ook hier geen gleufje om een schroevendraaier te zeggen en met een tang de boel moeten verdraaien zo vast dat het blokje zit. Niet fijn om zo te moeten werken.

Na de servicebeurt zag ik dat de balans zo’n enorme wobble had en tegen de platine aanliep waardoor het uurwerk vrij snel stopte.

Een tijdje geleden op de Rikketik een B.H.T. Trupois gekocht. De balansveer en de roller van de balansas afgehaald.

Het balanswiel in de trupoise gezet en vooraf een beeld gemaakt.

Daarna de trupoise gesloten en het balanswiel zo goed als mogelijk gericht. Overigens is het voor mij de eerste keer dat ik alles op deze wijze uit elkaar haal.

Het balanswiel na het richten. Nog een minimale “wobble”, maar redelijke recht.

Vervolgens de balans met veer en roller weer in elkaar gezet met de ponsset.

Daarna de balans weer in het uurwerk gestoken, maar het bleef helaas niet lopen. Heel kort en daarna stopte het. Na lang zoeken kwam ik erachter dat wanneer ik druk op de veerton bleef houden het uurwerk wel bleef lopen. Het arbre had ook te veel speling in de veertonbrug. Ik had dat al wel gezien, maar wilde eerst eens zien wat het uurwerk deed.

Dus veertonbrug eraf gehald en de Boley ponsset erbij gehaald. Van de week eens wat gelezen en beken hoe je dat op de meest goede manier kan doen. Kalle heeft er een mooie video van gemaakt.

Dus het spul in de ponsset gezet.

Het uurwerk bleef na mijn aanpassing in ieder geval lopen, maar nog niet denderend. De originele veer (spiraalveer) zat er nog in. Deze eruit gehaald en er een nieuwe veer in gezet.

Et voila, het uurwerk liep stukken beter en we hadden nu zelfs beeld.

Bovenstaand beeld is na wat manipulatie van de balansveer. En nu komt eigenlijk de hamvraag:

Wie heeft er tips voor me om dit beeld beter te krijgen. De regulator werkt, maar die beeld is in de uiterst “snelle” stand en nog loopt het uurwerk te langzaam. Wat ik wil is dat de regulator ongeveer n het midden van de inregeling komt en rondom nul seconden komt te zitten.

Een tweede vraag :

Ik kwam er ook achter dat de kloof een schroefje mist om de piton van de balansveer vast te zetten. Ik had hier wel wat schroefjes liggen, maar zijn allemaal te groot. Is er iemand die voor dit type uurwerk of soortgelijk een schroefje voor de kloof heeft?

Vandaag een hele hoop geleerd en ben er blij mee dat ik van een niet lopend uurwerk dit resultaat heb gehaald. Het uurwerk draait al een heel aantal uren in het rond en zie morgenochtend wel of het nog steeds loopt.

Ik zou het toch wel heel fijn vinden als ik de afregeling op orde weet te krijgen zodat ik dit horloge kan gaan dragen. Een nieuw glaasje heb ik mede dankzij @TKH ook al liggen.

Ik lees jullie tips graag.

11 likes

Humhum, da’s een raar beeld inderdaad. Paar dingen:

Is je lift angle correct? Ik vind niet meteen iets terug voor deze.

Alle juwelen/bussen proper, geolied, alle tappen in acceptabele staat (dat vermoed ik van wel want je lijnen zijn verder wel mooi strak recht)?

De beat error is gigantisch, ik zou die eerst netjes krijgen voor ik verder kijk.

Dat schroefje

weet ik niet hoeveel invloed dat kan hebben op de cijfers maar gelijk hoe, da’s niet iets dat je zo wil laten. Kijken of een schroefje van een sloper past?

Maar als bovenste in orde zijn en je blijft met zo’n cijfers zitten… een hele lage amplitude kan aan veel dingen liggen, van een versleten trein (waar je duidelijk wel kans op hebt) tot een te slappe of vermoeide veer. Maar dan zou ik die niet verwachten zo veel te traag te lopen. Hoeveel scheelt het tussen kompas max en min?

De radertrein kan niet genoeg kracht afleveren om het balanswiel ver genoeg te doen uitslaan, maar tegelijk doet dat wiel er veel te lang over - zou je al bijna denken dat het balanswiel te zwaar is, meer kracht nodig om rond te draaien dan het werk kan geven en zwaarder dan de balansveer kan terugkrijgen.

Paging doctor @Vintagewatchstuff, wat kan lage amplitude + traag lopen nog veroorzaken :sweat_smile:

1 like

Zeker wel 600 seconden van wat ik heb gezien.

Zat me te bedenken dat ik ergens nog een bakje heb staan met kleine uurwerkjes. Helemaal vergeten en zal eens zien of ik daar een passend schroefje weet te vinden.

Zat al te denken aan: nog een keer uit elkaar. Het is allemaal wwl schoon, maar het uurwerk was wel enorm vervuild. Zal de tapjes anders nog een keer controleren en poetsen.

ai ai ai, voor mij zou dit trouwens een no go horloge geweest zijn waarvoor een compleet vervangend uurwerk gezocht zou worden. Parrenin is op ebay nog redelijk goed te vinden aan redelijk fatsoenlijke prijzen

Richten balansband:

bij het richten op de BHT, normaal is een gesloten balansband niet eentje die je gaat richten, tenzij ik nu echt verkeerd gekeken heb en het over een splitbalans gaat. Is het een gesloten balansband en heb je die toch moeten richten dan is naar alle waarschijnlijkheid de balansas ooit opnieuw geklonken en verkeerd geklonken. Richten is in principe iets voor bij de splitbalansen. Wobbles bij gesloten balansen komen meestal voort uit kromme tappen al dan niet in combinatie met beschadigde lagering, normaal nooit als gevolg van een balansband die niet vlak is, tenzij er verkeerd geklonken is bij het plaatsen van een nieuwe balansas. En om dat goed te krijgen, dat gaat niet. Op je filmpje na richten, zie je nog steeds een wobbel, zij het minder, maar hij zit er nog.

Als je volgende keer wil richten, moet je ook de plateau niet verwijderen, die verwijder je in principe niet, ook niet bij afwegen. Enkel de spiraal dien je te verwijderen. Als je de plateau verwijdert, moet ie nadien op exact dezelfde wijze terug geplaatst worden, ik markeer altijd de stand van de plateausteen op de balansband zodat ie echt exact terug gaat.

de beat error heeft nl te maken met relatieve positie plateau - spiraal en die plateau moet echt juist terug gestoken worden. Je kan nu om de BE goed te krijgen, de positie van de spiraal veranderen in relatie tot de plateausteen.

Heb je de regelsleutel vervangen? Ook de stand van het pinnetje van de regelsleutel kan de BE én de loop van een uurwerk beïnvloeden. Op de foto is niet enkele het pinnetje maar ook het afdekplaatje boven het pinnetje beschadigd, is aan vervanging toe.

Het schroefje voor de pitonblok is idd nodig, zonder zal je nooit een correct beeld krijgen van hoe iets loopt.

Veertonbrug:

Als je veertonlager dusdanig uitgesleten is dat er zichtbare speling is dan is het in principe brug vervangen en in 2de instantie lagering corrigeren maar dat doe je door hetzij een bus hetzij een jewel als je die in die maten liggen hebt te gebruiken. Het dichtkloppen, kan enkel maar bij een minimaal te veel aan speling. Zelfs bij de klokken wordt er niet meer dicht geklopt, dat is bus steken en bij horloges is het in principe brug vervangen.

Lage amplitude:

Heb je de opwindveer nagemeten op correctheid van maatvoering en nagekeken op vlak van elasticiteit?

is alle speling weg op je veertonlager?

zit er geen speling op hoogtes in het raderwerk?

Geen gechipte/gebroken rubis?

Balanslagering in orde?

Loop van het uurwerk:

in de snelste stand zoveel te laag wil doorgaans zeggen balansband te zwaar of spiraal te lang. Je gaat dan de balansband lichter maken of de spiraal inkorten.

ga hier eens kijken: uurwerk loopt te traag in zijn snelste stand, wat nu?

Echter, vooraleer je dat doet maak je regelbeelden in de 3 basisstanden. Zit er ook niet een positioneel verschil op de standen?

Ik vermoed spiraal vervangen en als ik naar de regelsleutel manipulaties kijk, zou dat best zomaar eens kunnen

Vooraleer je aan de balansopstelling (lagering, spiraal en band) gaat werken moet elke andere fout weg zijn. Wanneer je aan de balans gaat werken, zorg je eerst dat de lagering 100% in orde is en dan pas ga je aan de balans zelf werken.

Dus de hamvraag is, zijn al de fouten in de mechaniek weg? Als je dat niet met zekerheid kan zeggen, wordt het moeilijk het regelbeeld te verbeteren, je kan niet aan een balans gaan werken als er verderop in de mechaniek nog fouten zitten, die moeten er eerst uit.

5 likes

Tja … deze kwam in een lotje van twee en vond hem gewoon gaaf eruit zien. Is als niet lopend verkocht voor niet al te veel. De andere van de twee is al lang weer weg dus kosten heb ik er niet aan (qua aanschaf) :sweat_smile:

Daar ben ik mee bekend, maar had ik nog niet versteld. Die moet ik nog terugzetten naar een lagere waarde door het spiraal te verdraaien op de balansas.

Die B.H.T. Trupoise kreeg ik niet dicht omdat het plateau in omtrek te groot was. Vandaar dat ik hem heb verwijderd.

Klopt, met mijn kennis en kunde was dit voor mij op dit moment het beste wat ik eruit kon halen.

Was ik niet mee bekend … oeps.

Nope, alles zo goed mogelijk teruggeplooid, maar een andere balans met regelsleutel zat ook al in mijn gedachte.

Ik heb in ieder geval uit jouw verhaal weer een hoop opgestoken en ik heb gisteren een aantal vaardigheden kunnen “oefenen” op een uurwerk waar al het nodige aan scheelde. Zou bijna zeggen dat het er niet slechter op geworden is. Sterker nog … het loopt in ieder geval weer. Toen ik vanmorgen opstond tikte het uurwekje nog vrolijk in het rond en dat heb ik al anders meegemaakt.

Ik ga er weer mee aan de slag en ga een zien wat ik verder kan verbeteren. Thanks Huib :+1:

1 like

Oh ja, ik heb opgezocht welke veer erin moest en die had ik nog nieuw op voorraad en erin gestoken.

Daar zat waarschijnlijk een zwarte veer in, dan heb je ook een zwarte veer er weer in gestoken.

Die woont hier 80 km vandaan, en die kan tegen een boom… voor mij is dat moeilijk :rofl: :rofl:

3 likes

Oh ja……. duh :see_no_evil:
Das @vinwat

Ik haal jullie nicknames wel eens door de war :sweat_smile::grimacing:

1 like

Geef niks hoor, dat heeft iedereen wel eens, want hoeveel forumleden zijn er wel niet.

Precies. Maar……… het uurwerk loopt al wel zo’n 24 uur rond te tikken.

Dus ergens heb ik wel iets goeds gedaan :smile::sunglasses:

5 likes

Het uurwerk wil wel lopen. Vanmiddag en vanavond alles nog een keer door de schoonmaak gehaald, astappen gepoetst, beat error beter ingeregeld…….

Nu de inregeling van de snelheid nog. Die blijft maar strakke lijnen te langzaam geven.

En anders maar een nieuwe balans met veer erop en eventueel een nieuwe regulator. We komen een stap dichterbij, maar nog niet waar ik zijn wil.

Zou het langzaam lopen misschien te maken kunnen hebben met het feit dat deze balansveer best ver afgepint is en uberhaupt nog vrij lang na de laatste winding? Oftewel klopt de balansveer wel voor dit uurwerk of is er aan geknutseld?

2 likes

Ik zie regelschijfjes onder een paar schroeven zitten dus er is sowieso aan gesleuteld.
Mocht je het willen proberen met deze balans dan kan je gewicht af gaan nemen en telkens testen op de balanswaag. Als je genoeg afneemt zou hij sneller moeten gaan lopen.

2 likes

Daar heb ik ook al over zitten nadenken. Er is inderdaad heel veel aan dit uurwerk geknutseld. Ook de deksteen van de balans en regulator heb ik mijn twijfels bij na het bekijken van andere HP 87 uurwerken. Gisteren wat vervanging besteld voor deze onderdelen. Denk namelijk dat in het verleden ook een keer de balansas vervangen is is (kon ik zien bij het balanswiel). Het blokje en de pin van de regulator zijn ook niet fris meer. Kortom, besloten om wat spul ter vervanging te laten komen in de hoop dat ik het daarmee weet op te lossen.

3 likes

Ongeacht de uitkomst, altijd super leerrijk om met zo’n ding aan de slag te gaan - begin je in te zien op hoeveel verschillende manieren dingen scheef kunnen gaan, en wat voor effect een “kleine” aanpassing kan hebben. En als het op een uurwerk is waar niet veel aan verloren is, kan je naar believen op testen en uitproberen. :smile:

3 likes

Exact dat dus. Ik heb op dit uurwerk al weer een heel aantal vaardigheden kunnen oefenen.

2 likes

Nu nog de piton verschuiven om te testen welk effect dat heeft :stuck_out_tongue_winking_eye:

Op het huidige materiaal? Daar zou ik inderdaad nog naar kunnen kijken of me dat lukt (zonder de boel te slopen).

1 like

Precies lekker doen, mocht je dit doen, doe het in plastic zakje zodat de pin niet wegschiet.

2 likes