Hallo horlogeforummers,
Op sommige pilotenhorloge`s zit een flyback functie de meeste weten wel hoe dat werkt.
Je drukt op je pusher van je chronograaf de grote secondenwijzer gaat terug naar nul en begint direct weer te lopen.
Mijn vraag waar gebruikte piloten deze functie voor?
Om terug te vliegen? 
1 like
Ik zou mij kunnen voorstellen dat je een bepaalde tijd hebt om een bepaalde zone binnen te vliegen (vijandelijk gebied? radardetectie?), vervolgens je bommen te gooien of bijv. para’s te droppen, en dat je dan vervolgens ook weer meteen een bepaalde - beperkte - tijd hebt om buiten die zone te geraken.
Ik ben geen piloot, maar iets van deze orde kan ik me wel voorstellen, want dan zou een flybackfunctie handig kunnen zijn.
Maar misschien sla ik de plank ook wel helemaal mis, hoor!
Een zgn “flyback” functie of “Retour en Vol”, zorgt ervoor dat de chrono-teller door druk op één knop onmiddellijk terug vanaf nul start, ongeacht de positie van de chrono-wijzer op dat moment. En dit niet door de gebruikelijke start/stop knoppen op een chronograaf, maar door een derde knop.
Het eerste merk dat deze functie in polshorloges introduceerde was naar verluid Breitling, maar het uiteindelijke patent voor de functie zoals we die vandaag kennen werd behaald door Longines.
In z’n meest simpele gebruik is deze functie gewoon zeer handig als men met één knopdruk de chrono-functie tegelijkertijd terug naar nul kan terugstellen én starten om plots een “bijkomende” tijdsmeting uit te voeren.
Verder zou het zo zijn (ik ben geen piloot, maar een collega van me die wél vliegt vertelde me dit ooit) dat sommige manoeuvers binnen een bepaalde tijd moeten uitgevoerd worden of “getimed”, waarbij gebruik wordt (werd) gemaakt van een chronograaf.
Dit terwijl ook de lopende tijd van een langduriger activiteit ook ononderbroken “getimed” moet worden.
Daar is een volledige flyback functie uiteraard heel handig voor (meten van een geheel en daartussendoor ook nog een “submeting” kunnen starten).
Een volledige “Flyback”-functie zorgt er immers voor dat na het stoppen, de chrono-wijzer de totale afgelopen tijd terug aangeeft. (Paul G’s uitleg klopt dus wel, imho)
Tegenwoordig, vermoed ik, zal dit wel electronisch gebeuren door de boordcomputer.
De flyback functie werd trouwens niet enkel gebruikt in de luchtvaart, maar bij m’n weten ook in de scheepvaart en in de ballonvaart.
Just my 2 cents,
Met Terugvliegende Groeten,
Morse.
Las onlangs in een horlogeblad dat het de meest zinloze “complicatie” is die ooit voor horloges was verzonnen. Zal eens opzoeken welk blad dat ook al weer was…
Jur
Ben het met je eens Jur, het is an sich een zinloze complicatie. Aangezien Morse weet wie het gepatenteerd heeft, weet hij mischien ook wanneer ??
Maar voor zover ik heb het begrepen, is het niet een militaire aangelegenheid, maar gewoon puur voor dead reckoning. Wat mijn inziens alleen kan kloppen als dat patent van zeg maar van voor 1940 is. Dead reckoning houdt in dat je navigeerd met een vluchtplan dat bestaat uit headings en tijd (al of niet gecorrigeerd voor zijwind).
Bijvoorbeeld je vliegt op een heading van 180° magnetisch voor een bepaalde tijd, zeg 5 minuten, en als je daar bent moet je een bocht maken om een heading van 250° magnetisch aan te houden voor 7 minuten. Op het moment dat je dus op die 5 minuten bent, druk je de flyback funtie in en gaat je chrono direct weer lopen. De huidige (kleine) luchtvaart gebruikt het nog steeds, en het is nog steeds een deel van het examen, maar ik gebruik daar gewoon een normaal horloge voor, zonder flyback. Ik tel gewoon de minuten bij elkaar op en kijk hoe laat het is. Daarom een nutteloze complicatie. Je kunt het ook gewoon zelf doen. Aangezien de luchtvaart grotendeels op de zeevaart is gebaseerd heb je het daar uiteraard ook…
Het Longines patent dateert van 1936.
Of het een zinloze complicatie is weet ik niet. Jij bent blijkbaar piloot en weet het dus.
Maar ik ben toch iets voorzichtiger, want bij elke snelle opeenvolgende tijdmeting (sport, professioneel gebruik enz…) kan een instant-nulzetting soms van pas komen.
Als ik beroepshalve bvb het omschakelen tussen twee satelliet-uplinks wil “timen” en kort daarop eveneens het “locken” van de ontvangers wil kennen (visuele vaststelling), dan heb ik telkens spijt dat ik (nog) geen horloge heb met “flyback” functie. Een gewone chrono kan immers een tijdsperiode meten, maar met het hele gedoe van stoppen, terugzetten en starten gaan seconden verloren. (PC’s bieden daar trouwens ook geen oplossing, want “real time” is nog steeds “real time”).
Met een Flyback functie kan je dat zondermeer.
Heb overigens ergens gelezen dat deze functie (electronisch) courant gebruikt wordt bij het aanmeren en afvaren van Ferry-boten in eilandrijke gebieden (Griekenland) om hun vaar-rendement te vergroten.
Met Vriendelijke Groeten.
Morse.
Morse Schreef:
Of het een zinloze complicatie is weet ik niet.
Jij bent blijkbaar piloot en weet het dus.Maar ik ben toch iets voorzichtiger, want bij elke
snelle opeenvolgende tijdmeting (sport,
professioneel gebruik enz…) kan een
instant-nulzetting soms van pas komen.
Nou, ik vind het niet nodig, maar als je het hebt op je horloge is het mischien wel handig. Zat er gister nog eens over na te denken en mischien moet ik mijn kijk op de zaak wat corrigeren. Zal eens kijken of ik iemand kan vinden die het gebruikt…
Als ik beroepshalve bvb het omschakelen tussen
twee satelliet-uplinks wil “timen” en kort daarop
eveneens het “locken” van de ontvangers wil kennen
(visuele vaststelling), dan heb ik telkens spijt
dat ik (nog) geen horloge heb met "flyback"
functie. Een gewone chrono kan immers een
tijdsperiode meten, maar met het hele gedoe van
stoppen, terugzetten en starten gaan seconden
verloren. (PC’s bieden daar trouwens ook geen
oplossing, want “real time” is nog steeds “real
time”).Met een Flyback functie kan je dat zondermeer.
Heb overigens ergens gelezen dat deze functie
(electronisch) courant gebruikt wordt bij het
aanmeren en afvaren van Ferry-boten in eilandrijke
gebieden (Griekenland) om hun vaar-rendement te
vergroten.
Grappig detail, de functie blijkt meervoudig inzetbaar…
Welke fabrikant heeft een flyback functie behalve Breitling en sommige quartzen ??
Hent Schreef:
Welke fabrikant heeft een flyback functie behalve
Breitling en sommige quartzen ??
Allereerst, om verwarring te voorkomen, even het onderscheid maken tussen twee verschillende functies die soms al eens door elkaar worden gehaald: de zgn “flyback” functie en de zgn “rattrapante” (aka “doppelchronograph” of “split second”).
Ik citeer even uit de documentatie van Timezone:
"What is a Rattrapante?
A “Rattrapante” is a chronograph with an added second hand, to allow, for example, lap times in a multi-lap event to be read off without stopping the chronograph. A chronograph is usually started with one pusher, which starts both second hands moving (one superimposed over the other). When the operator desires to read an intermediate time, he/she pushes a second pusher. On the dial, one of the second hands stops (the “split” hand), while the main second hand continues. If the second pusher is pressed again, the split seconds hand “catches up” with the main second hand, and is ready to be used again.
An example of this function is on the IWC Doppelchronograph or Breitling Chronoracer (a mecaquartz (!) rattrapante).
What is a Flyback?
A “Flyback” or “Retour en vol” is a function which allows the chronograph to be reset to zero without having to stop the chronograph first (recall that a normal chrono requires one to stop the timing before resetting). This is useful for aviation, where several segments or legs of a route are flown for specific periods of time in sequence; the act of stopping, resetting, and restarting leads to a short delay in the beginning of timing the next leg. This delay, reportedly, can be a factor in some precision military operations, for example. "
Bij mijn weten zijn er bij mechanische horloges meerdere merken die een “flyback” functie hadden (of hebben): oa. Hanhart, Longines, Dodane en Panerai.
Rattrapantes vindt je o.a. bij Breguet, Blancpain,
Via deze link worden er nog een aantal (blijkbaar flybacks gemengd met Rattrapantes) opgesomd: http://www.watchreport.net/index.php?page=articles&catid=8
Verder is dit ook interessant leesvoer i.v.m. deze complicaties: http://www.htexplained.com/watches/Flyback-Rattrapante.htm
Met Vriendelijke Groeten,
Morse.
Morse Schreef:
Hent Schreef:
Welke fabrikant heeft een flyback functie
behalve
Breitling en sommige quartzen ??Bij mijn weten zijn er bij mechanische horloges
meerdere merken die een “flyback” functie hadden
(of hebben): oa. Hanhart, Longines, Dodane en
Panerai.Met Vriendelijke Groeten,
Morse.
Ja en nog een merk waar je het helemaal niet van verwacht.
En daarom juist zo bijzonder en zeldzaam maakt.
Laat ik er nou 1 van de week aangeschaft hebben een vintage van rond `73.
In originele staat want dat is ook wel belangrijk.
Laten we zeggen wordt vervolgd…
Ah, vandaar je vraag, ik ben benieuwd…
Klopt, zo deed ik dat vroeger ook. Ik had wel een chronograaf, maar die gebruikte ik daarvoor niet. Gewoon de tijd doortellen en even checken of je op de berekende tijd bij de juiste plaats, dorp of kruising of zoiets was aangekomen.
Groeten, Tom Vreeken.
Zat ook te denken waarom die functie er al was in 1936 en de bekendste horloges uit de tweede wereldoorlog die functie niet hadden. Ze waren groter maar in feite niet meer functies dan een hacking functie om hem gelijk te zetten. Terwijl in die tijd toch erg veel, zeker in het begin, via dead reckoning werd gevlogen… Idee voor een onderzoek mischien…
kweenie zeker wat de “bekendste” horloges uit de 2e wereldoorlog waren, maar de (volgens mij) meest gebruikte pilotenchrono’s waren de Tutima (urofa kaliber 59) en de Hanhart (kaliber 41), beiden uitgerust met de “flyback” funktie…
Of de funktie noodzakelijk is weet ik (als niet vlieger) zo niet, maar wellicht maakt het enig verschil of je op zondagmiddag in een sportvliegtuigje aan het toeren bent, of dat je in een jachtvliegtuig op topsnelheid een aantal manoevres moet timen terwijl om je heen een batterij aan luchtafweer explodeert… 
Just my $0.02
Groet,
Paul
Revue Thommen Flyback Airspeed.
Kewl om the horen, maar waar is het op gebaseerd ? Is dat op afgeleverde aantallen (staan die ergens uit die tijd??) of omdat die het meest voorkomen in de markt??
Voor zover ik weet waren bij jachtvliegtuigen zowel aan duitse als geallieerde kant gewone horloges zonder chronograaf in gebruik. De navigatoren aan duitse kant hadden vaak chrono’s, maar aan geallieerde kant ben ik daar niet zo zeker van.
Ze staan in sommige boeken wel genoemd, maar of ze veel werden uitgegeven is mij niet bekend…
PS: als je beschoten word is het timen van een manaouvre niet meer echt iets waar je je druk over maakt. Eerder maken dat je wegkomt… Trouwens ik zou zo gauw niet een manouvre weten die je timen moet, behalve navigatie dan. En daar gebeuren de meeste metingen op hele of halve minuten… De vliegerij is in het algemeen in tegenstelling tot het algemeen geloof, geen exacte wetenschap…
Bij de RAF werden er blijkbaar wel enkele modellen gebruikt. (we spreken wel degelijk van polshorloges, niet de stopwatches met gelijkaardige functie)
Hieronder een citaat uit een artikel van A. Taylerson, ‘Horological Journal’ Sept./Oct. 1995 (British Horological Institute) : (het volledige artikel vindt je hier: http://www.megacycles.co.uk/photos/watch.htm
"It was with the RAF that issue service wrist watches formally surfaced for me. Presumably, too many of those pocket-size Watches, 30-hour, non-luminous Mark V, mentioned earlier, had been used up in service. At any rate, in February l941 Wrist Watches, Mk VIIA and VIIB were listed for aircraft navigators. Both were Longines instruments.
There was an Omega version of the Mk VIIA RAF wrist watch, and another by Movado, both of these types had a 36-hour keyless movement and Mk VIIA watches had the Longines Weems ‘Hour-Angle’ rotatable bezel. When not fitted with that bezel, those watches were designated Mk VIIA*.
The Mark VIIB RAF wrist watch instead had Longines’s ‘half-chronograph work’, which is to say that its running centre-second hand could be returned to the 12 o’clock position by button in the case-band, and released to time some event of less than sixty seconds duration. "
Met Vriendelijke Groeten,
Morse.
peebee Schreef:
Revue Thommen Flyback Airspeed.
Nope…
de Tutima en Hanhart waren beide echte “Dienstuhren” (de uurwerken waren nooit bedoeld voor in burgerhorloges), ontwikkeld en gemaakt naar strikte voorschriften (daarom lijken ze ook zoveel op elkaar) voor gebruik als “flieger-chrono”; als je even googelt dan vind je volop info over deze (toch wel heel erg bekende) horloges.
Als een jagerpiloot uit die tijd zijn job net zo goed had kunnen doen met een normaal 3-wijzer horloge, lijkt het mij redelijk onnozel om een chrono met flyback te specificeren die dan ook nog binnen twee jaar kompleet nieuw van de grond af ontwikkeld moest worden; maar goed, dat is slechts mijn gedachte…
Van de Tutima zijn er blijkbaar 30.000 stuks gemaakt, geen idee of dat veel is; ook geen idee of men aan de geallieerde kant de moeite heeft genomen (of de tijd heeft gehad) om een specifiek uurwerk voor jagerpiloten te ontwikkelen.
Groet,
Paul
Paul K Schreef:
Van de Tutima zijn er blijkbaar 30.000 stuks
gemaakt, geen idee of dat veel is;
Als ze gemaakt zijn om mee te kunnen navigeren zoals Hent schetste, lijkt mij dat ze voornamelijk handig waren voor bommenwerpers. Als je 7 minuten “zo en zoveel” graden zuidwaards vliegt, dan 25 minuten “zo en zoveel” graden westwaards en je laat je bommen vallen heb je je doel getroffen. Kan niet missen lijkt mij als je geen rekening met wind houdt… En als er dan voor dat doel 30.000 zijn gemaakt… zijn het er erg veel. Maar ze zullen er meer doelen voor hebben gehad, hoewel ik niet denk dat daar vredelievende doelen bij hebben gezeten