Ik ben al enige tijd aan het vechten met dit uurwerk en toch kom ik elke keer iets verder. Het is inmiddels iets persoonlijks geworden tussen mij en dit AS1704/05 uurwerk😅.
Dit uurwerk was een grote bende toen ik eraan begon maar intussen wil deze toch al wat beter gaan tikken. Deze is intussen al 2 keer aan de beurt geweest op mijn werkkamertje en na wat aanpassingen in hoogtespeling en het terug buigen van de begrenzingsstiften heb ik toch weer wat amplitude terug gewonnen. Eigenlijk moet er nog wel een ander veertje in maargoed, dat komt nog wel. Nu zit ik dus met de volgende waarde op mijn timegrapher:
De beat error is in alle gevallen kleiner of gelijk aan 0.1ms. Zoals je ziet is het verschil in rate tussen kroon omhoog en omlaag een groot verschil. Nu is mijn vraag: hoe vliegen jullie zo’n probleem aan? Zit dit in de afstand van de compass pennen? De spiraal heeft in ieder geval een prima vorm zoals op de foto te zien.
Spiraal moet vlak, centrisch en in het midden van het kompas liggen. Tussen spiraal en kompas pennen links en rechts ongeveer een 1/2 dikte van de spiraal veer. Als dit allemaal klopt dan heb je een zwaartepunt in je balans.
Dus richten totdat geen 1 kant van de kompas pennen door de spiraal wordt geraakt in rust positie? Waar ga dit richten doen? Bij de piton? Maar dan ligt waarschijnlijk mijn hele spiraal niet centrisch?
Ik snap niet helemaal wat je hiermee bedoeld. Het zwaartepunt van je balans bepaal je toch altijd zonder spiraal met een balanswaag.
Dat is statisch afwegen daarna ga je dynamisch afwegen met de combinatie van balans met spiraal maar dat is behoorlijk hogere horlogerie en daar is de kwaliteit van dit uurwerk niet naar.
Je kunt nog wel je balans tappen opnieuw afronden dan wordt het verschil tussen DU en DD mischien al wat kleiner
Ik sloop liever een goedkoop uurwerkje dan een dure.
Ja die rate verschillen zijn echt minimaal. Er zitten gewoon twee grote verschillen in de verticale richtingen. Ik denk niet dat ik er dan veel mee opschiet om dan de balanstappen verder af te ronden.
Nou ik heb mijzelf er maar is aan ge(balans)waagd en gelukkig met succes. Op een later moment maar even de balans terug in het uurwerk stoppen en kijken of ik mijn rate weer een beetje op orde heb. Anders even kijken in welke verticale positie die te snel loop icm welke amplitude, dan weet ik waar mijn zwaartepunt ligt. Ik heb hier wat aan zitten rekenen en afhankelijk van de amplitude <220 of >220 graden kun je zeggen waar het ‘zwaartepunt’ van de balans icm de spiraal ligt. Het zal nu in ieder geval al ongetwijfeld beter zijn dan wat ik had.
Dit was voor mij de eerste keer en ik had ook niet echt een goede tool om massa te verwijderen. Deze balans schroeven konden ook niet los. Dus ik heb maar aan de kant uit het zicht een stukje weg gevijld. Was ook maar om wat ervaring op te doen. Het heeft zijn werk gewoon prima gedaan zoals in de video te zien .
Yes! Ik wil zon boek kopen van Hans Jendritzki (Watch Adjustment) maar die valt nergens te vinden (tips zijn altijd welkom waar dit aan te schaffen is. Ik heb het al ergens op het forum los gelaten een paar dagen terug). Echt goede literatuur met de ‘waarom’ uitleg is ook niet echt te vinden op het internet dus dan maar zelf aan de gang. Ik kan zelf gelukkig het stuntje uithalen met de dynamische bewegingsvergelijkingen opstellen en oplossen met specifieke solvers (dat wiel is, met het zwaarte punt uit het midden, een niet lineair systeem). Ik kom tot het volgende resultaat voor de rate ten gevolgen van amplitude in verticale positie met het zwaartepunt wijzend naar beneden en het lijkt overeen te komen met veel literatuur (lees ik op fora en blogs over dyn. afregelen die verwijzen naar die boeken). Mochten er mensen hier geïnteresseerd zijn in de theoretische achtergrond wil ik deze best hier in detail toelichten, een wiskundige/dynamica achtergrond is dan wel een beetje een vereiste.
De zwarte lijn is gegeven een bepaalde radius naar het zwaartepunt en de rode is met een 2 keer zo grote radius. Interessant om te zien dat het verloop van rate tgv amplitude alleen in waarde veranderd en niet perse in ‘vorm’. Lijkt een recht evenredigheid in te zitten met de afstand tot het zwaartepunt maar de algehele dynamica blijft hetzelfde. Uiteindelijk hebben we hier nu met een pendulum concept te maken ipv een zuiver inertia wiel. Hier zie je ook duidelijk de 220 graden amplitude zonder rate problemen onafhankelijk van de afstand tot het zwaartepunt.
Ook wel een logische keuze om rond de 180 graden ergens te gaan zitten bij dynamisch afwegen. Amplitude van >220 is gewoon lastig haalbaar voor vintage en vooral met balans problemen. Als dit wel zou kunnen zou je de denkwijze moeten omkeren. Dan gaat het horloge achterlopen met het zwaartepunt in de balans wijzend naar beneden. Maar inderdaad, ik begrijp wel dat je toch een stuk onder die 220 graden wil zitten uiteindelijk
Thanks! Eigenlijk wil ik nog is terug kijken naar de TG resultaten en waar het zwaartepunt lag om te kijken of deze resultaten overeen komen met waar ik nu materiaal weg heb gehaald. Dus theoretisch is de stap al gemaakt, nu nog eventjes gaan kijken hoe en waar het nieuwe zwaartepunt ligt als ik hem op de TG leg.
Van dynamica weet ik niks. maar ik probeer het te snappen.
Wat heb ik precies aan dit plaatje? Anders dan je moet eerst zorgen dat de amplitude ok is, dan volgt de rate automatisch me de goede kant op. Of wil je op basis van metingen en een grafiek de optimale plek (en hoeveelheid massa) gaan bepalen waar je wat moet verwijderen?
En wat ik me afvraag, geeft dit plaatje de werkelijkheid weer of de theoretische lijn. Zonder invloeden van niet perfecte tapjes, niet ronde/vlakke balansbanden etc.
Dit geeft aan dat je altijd ellende hebt bij poising fouten. Als ik dit plaatje maak van een andere oriëntatie heb je weer een andere plaatje dan die ik hier geplaatst heb. Ik denk dat de grootste conclusie is dat je altijd rate problemen hebt zodra je balans in ‘onbalans’ is, omdat de zwaartekracht onder verschillende posities anders aangrijpt op het wiel. Daarom is het essentieel dat je zwaartepunt mooi in het midden ligt om in alle posities een soortgelijke rate te behalen. Kijk is naar de TG resultaten in het begin van dit topic, je ziet dat je in 1 positie een zwaar negatieve rate hebt en in de tegenover gestelde positie een zwaar positieve. Dit is helaas niet af te regelen met het kompas, maar zit gewoon echt in de massa distributie van de balans.
In essentie laat het plaatje zien dat dit effect ook nog is afhankelijk is van de amplitude van je balans. Dit maakt het helemaal lastig van als je horloge niet helemaal volledig is opgewonden gaat je rate helemaal verschuiven door balans problemen. Ofwel, als mijn amplitude lager wordt dan in de TG resultaten bovenin dit topic, dan wordt het probleem alleen maar erger. Dit uurwerk was gewoon niet af te regelen met balans problemen. Hopelijk nu wel… we will see
Goede opmerking. Uiteraard is dit een model wat bepaalde effecten niet mee neemt. Het is belangrijk rekening te houden met andere dingen zodra dit nodig is. Ieder model is fout, maar goed genoeg zolang het de dynamica beschrijft waar je in geïnteresseerd bent. Binnen de dynamica groep waar ik werkzaam ben heb ik wel is dingen horen vallen als: ‘simuleren is net masturberen, zolang je het maar vaak genoeg doet begin je nog te denken dat het de werkelijkheid is’. Blijf dus altijd bewust dat de werkelijkheid sterk kan afwijken als er dus inderdaad dingen zijn die niet mee gemodelleerd zijn.
Dit model beschrijft waar wij met de afstelling van een uurwerk in geïnteresseerd zijn. Kromme tappen etc zal uiteraard weer andere problemen geven dan beschreven bovenaan in dit topic. Eigenlijk stel je bij het afregelen van een horloge de eigenfrequentie af van je systeem. In Layman’s terms, die eigenfrequentie is de frequentie waar die balans van nature op gaat trillen. Voor een 18000BPH uurwerk is dit 2.5Hz. Zodra deze maar het minimale begint af te wijken, gaat je horloge sneller of langzamer lopen.
Deze eigenfrequentie gaat samen met massa/inertia en de veerstijfheid van de spiraal. Zodra het massa middelpunt uit het midden komt te liggen, heeft dit effect op de eigenfrequentie omdat het massamiddelpunt ook een intertia effect geeft om het punt van rotatie. Horizontaal is dit niet een groot probleem omdat de zwaartekracht daar theoretisch niks mee doet maar pas echt als je hem verticale posities gaat plaatsen. Dan grijp de zwaartekracht altijd anders aan en heb je dus voor alle posities als het ware een andere ‘eigenfrequentie’.
De veerstijfheid stellen we eigenlijk af met het kompas, des te korter de veer, des te hoger de stijfheid. Deze veerstijfheid werkt door in alle posities buiten het effect van de kompaspennen mee genomen… Hier is volgens mij ook een hele bak literatuur over te vinden. Dus uiteindelijk moeten beide: de massa/inertia en de spiraal juist zijn om je rate consequent te krijgen in alle posities.
Hopelijk heb ik het een beetje ‘normaal’ kunnen toelichten.
Trouwens: ja dit is eigenlijk het dynamisch afregelen. Omdat dat je dan met metingen en het hierboven theoretische concept het dynamisch zwaartepunt kan bepalen. Dus als je zegt dat je bijv. op 3 uur omlaag de laagste rate hebt (op de TG), en je amplitude lager is dan 220 graden, dan weet je dat je zwaarte punt ook aan de onderkant zit.
Wat ik nu dus ga doen.
alle verticale posities bekijken op de TG (ook tussenposities) en kijken wat de laagste rate geeft bij amplitude van zon 180 graden.
dan die positie uiteraard onthouden. spanning van het uurwerk halen.
In die zelfde positie plaatsen en balans uit laten zwaaien tot stilstand.
het onderste punt arceren met een stift o.i.d.
balans weer helemaal van de kloof en spiraal eraf (kan je eigenlijk laten zitten maar waarschijnlijk is het veiliger materiaal verwijderen als je hem eraf haalt).
Materiaal verwijderen bij arcering.
de boel terug in elkaar schroeven en opnieuw op de TG leggen.
Hopelijk een vreugde dansje doen dat het heeft gedaan wat het moest doen.
Dit zou je direct kunnen doen natuurlijk, maar het is veel sneller het eerst op een balanswaag te doen, en dan op de ‘dynamische’ manier aangezien het denk ik best wel wat werk kost…
Spiraal laten zitten, als je die eraf haalt en weer terug plaatst dan is de kans groot dat je het een klein beetje verdraait en dan verandert het zwaartepunt weer
Dat was zojuist dus ook door men hoofd aan het spoken. Uiteindelijk zal die spiraal rol wel weer uit center massa middelpunt geven, vandaar het dyn. afregelen denk ik… die spiraal zal niet heel veel doen met het massa middelpunt verwacht ik. Thanks!
en gelukkig met succes. Op een later moment maar even de balans terug in het uurwerk stoppen en kijken of ik mijn rate weer een beetje op orde heb. Anders even kijken in welke verticale positie die te snel loop icm welke amplitude, dan weet ik waar mijn zwaartepunt ligt. Ik heb hier wat aan zitten rekenen en afhankelijk van de amplitude <220 of >220 graden kun je zeggen waar het ‘zwaartepunt’ van de balans icm de spiraal ligt. Het zal nu in ieder geval al ongetwijfeld beter zijn dan wat ik had.
.
maar ik probeer het te snappen.