Beste allemaal. Helaas is mijn vorige (veel te lange) bericht op een of ander manier niet helemaal doorgekomen. Ik kijk dagelijks met veel bewondering en respect naar jullie berichten naar en van elkaar. Vooral de horlogemakers hebben vaak hele mooie berichten met plaatjes en/of filmpjes. In september ga ik naar Zadkine om het horlogemakersvak te gaan leren. Ik ben in de tussentijd echter nogal leergierig en ik heb heel veel geleerd van allerlei internetsites. Ik heb echter nog een vraag. Willen jullie mij svp vertellen hoe een eenvoudig mechanisch horloge werkt. Ik weet in theorie al heel veel benamingen, maar hoe het horloge werkt kan ik nog steeds niet helemaal achter komen. Volgens mijn bescheiden menig werkt het alsvolgt: Veerton met veer wordt opgewonden door het palrad en/of kroonrad. Deze geeft zijn energie door aan het tweede, derde en vierde rad via tandrondsels. (tandwielen op de as van een rad?) Vervolgens wordt de energie gedoseerd doorgelaten doordat de balans (met veer) heen en weer draait waardoor het anker (voorzien van ingangspallet en uitgangspallet) het ankerwiel tegenhouden. Deze zogenaamde âankergangâ is uitgevonden door Thomas Mudge. Ik weet dat er ook nog heel veel andere echapements zijn zoals; kommagang, cilindergang, duplexgang, enz. Ik wacht met veel respect van jullie kennis op een antwoord. Misschien zeggen jullie wel; wacht maar tot je naar school gaat dan krijg je alle boeken en benodigdheden die je nodig hebt. In dat geval wacht ik. Met vriendelijke groeten, Ben van den Broek.
Mijn beste,
Fantastisch dat je het vak van horlogemaker in gaat. (tu)
Ik kan je niet echt helpen met het beantwoorden van je vraag, doch er zijn er hier zat op het forum die dat wel kunnen.
Overigens ben ik zelf op zoek naar een cursus die qua opzet zoals de âmasterklasâ van âhorlogemagazineâ is. Een eenvoudige cursus van een paar avonden. Misschien een leuk idee voor de kenners van het horlogeforum om zelf een cursus op te zetten, of een soort thema-avonden in de geest van het âLimbo Watch Treffenâ
Orologio Signaturis temporis
op zich een simpele vraag, maar of 't simpel uit te leggen is, is natuurlijk een tweede.
In principe heb je het helemaal goed begrepen, maar ik zal (hoewel ik geen horlogemaker ben) een poging doen om 't principe begrijpelijk uit te leggen met behulp van plaatjes van de TZ website, dus helaas wel met Engelse terminologie, hopelijk is dat geen probleem; we gaan uit van een simpel ouderwets horloge met kleine sekondewijzer:
Het gangwerk:
De veer wordt opgewonden in de veerton en die drijft een serie tandwielen aan; als we de veer-energie ongeregeld los zouden laten, dan zwiepen de tandwielen (en dus de wijzertjes) rond, en dan heb je er natuurlijk weinig aan.
We moeten het hele spul dusdanig regelen zodat het centrumrad 1 keer per uur rondgaat (de minutenwijzer), en dat het 4e rad 1 keer per minuut rondgaat (de sekondenwijzer)
Om te voorkomen dat de hele tandwieltrein ongekontroleerd ronddraait, moeten we deze tegenhouden, en dat doen we op het snelst draaiende rad, dus hiervoor houdt het anker (9) het ankerwiel (14) tegen door een tand te blokkeren met een ankersteen (pallet , 11-12)
Als je het anker heen en weer beweegt (de beweging wordt beperkt door de twee pennen 8), wordt er telkens een tandje âvrijgegevenâ door de ene pallet, dan draait het ankerwiel een stukje door, totdat het andere tandje geblokkeert wordt door de andere pallet (het rad draait per 2 bewegingen van het anker telkens 1 tandje verder)
Voor dat heen-en-weer bewegen van het anker zorgt de zwaaiende balans, de elips (impulssteentje - 2) in het plateau (3) tikt het anker heen en weer (blauwe pijl in animatie).
Die balans beweegt natuurlijk niet vanzelf, daar is een âimpulsâ voor nodig, wordt er geen energie toegevoerd, dan zwaait de balans een paar keer en stopt.
Die âenergietoevoerâ vind plaats vlak nadat het anker wordt bewogen door de elips, een tand op het ankerwiel wordt vrijgegeven en op dat moment âduwtâ de top van de tand (aangedreven door de opwindveer) tegen het schuine vlakje van de pallet (groene pijl) en geeft het anker via het steentje in het plateau de balans een âzetjeâ waardoor deze doorzwiept, totdat hij gestopt wordt door de spiraal, weer terugzwiept enz. enz. enzâŠ
Vergelijk de balans die telkens een impuls krijgt met een schommel die telkens een duwtje krijgt; een schommel wordt in zijn beweging gestopt en terug bewogen door de zwaartekracht, een balans stopt en zwaait terug door het âspannen en ontspannenâ van de spiraal (balansveer)
De snelheid waarmee de balans per tijdseenheid heen en weer zwaait, en waarmee het anker dus heen en weer beweegt, en waarmee dus het aantal omwentelingen per tijdseenheid van het ankerwiel bepaald wordt, wordt geregeld door die spiraal, door die te verlengen zwaait de balans trager, door de spiraal te verkorten zwaait de balans sneller heen en weer.
Een balans heeft een vast tikgetal, van oudsher was dat 18000 tikken per uur; op dit tikgetal regelt een horlogemaker een uurwerk dan zo precies mogelijk af.
De balans maakt dus 18000 keer per uur een zwaai, dat betekend dat 5x per sekonde het anker een richting op bewogen wordt, dus per sekonde worden 2,5 tandjes âvrijgegevenâ op het ankerwiel; stel we maken 15 tandjes op het ankerwiel, dan draait het ankerwiel 1 omwenteling per 6 sekonden; nou maken we een overbrenging van 1:10 naar het 4e rad, dan draait dat dus 1x per 60 sekonden rond: steek daar een wijzertje op en we hebben een sekondewijzer!
Als we dan nog via het 3e rad naar het centrumrad een overbrenging maken van 1:60, dan draait het centrumrad 1x per uur, daar steken we dus de minutenwijzer op: we hebben een uurwerk!
Pfoei, wat een verhaal, maar hopelijk maakt dit de werking ietsje duidelijker, als ik ergens een foutje gemaakt heb (zit er dik in), dan graag een korrektie van iemand die er wel verstand van heeft 
Groet,
Paul
Edit: verhaal met tikgetal en overbrenging aangepast, hopelijk nu OK.
Paul, fantastisch! Volgens mij is dit een enorme goede uitleg. Bedankt. Dat betekend dan ook dat ik het echt begin te begrijpen. Aan jouw berichten en uitleggen over diverse dingen lijk jij wel enorm op een goeie horlogemaker. Ik heb hier heel veel aan. Als ik naar school ga dan krijg ik vanzelf wel de complicatiesâŠMet vriendelijke groeten, Ben.
Aan jouw berichten en uitleggen over diverse dingen lijk jij wel enorm op een goeie horlogemaker.
Dat lijkt maar zo⊠B)-
Groet,
Paul
<>
Toch genieten er heel wat mensen mee!
Keep up the good work.
Groet, Aguja.
Ik volg met een hoop lol de cursus van Time Zone Watch School. Voor een paar honderd euro gereedschap en een uurwerk thuis. Begeleiding via Internet van Michiel Kalf (die volgens mij ook op Zadkine lesgeeftâŠ).
Een aanrader!
Beste Paul, bedankt voor de link, echter heel toevallig keek ik zojuist uitgebreid naar de cursus van Michiel. In september ga ik naar hem toe om horlogemaker te worden. Vriendelijke groet, Ben.
Is alweer een tijdje geleden deze post 
Maar aangezien ik mij vandaag aan het verdiepen was in de werking van mechanisch uurwerk, kwam ik de post tegen en de informatie was enorm waardevolâŠdus ik wilde nog even mijn dank geven @Paul_K 