hoogbejaarde longines van 97 jaar - het olie proces

Vandaag eindelijk een beetje tijd gevonden om de hoogbejaarde longines een keer open te gooien. Het gaat over deze

Ai ai ai de bezel is een grote secondenlijm zooi. de witte schijn en alle brokjes die je ziet zijn secondenlijm, oude secondenlijm, oeroud zelfs. Dat belooft niet veel goeds. Nu ja daar ga ik me pas op het einde mee bezig houden.

Het klikdeksel achteraan klikt niet meer en valt open. Dat heb ik wel terstond opgelost door 2 punten te zetten op de nog goed zijnde klikrand, gevolg nu klikt ie weer wel. Ik zie op de foto nog maar 1 punt, de andere punt zit ongeveer op dezelfde plek maar dan aan de andere kant van de kroontube.


De serials komen overeen, dus deze mechaniek hoort origineel in deze kast en dateert uit 1926

Alles in de pot en de balans gelijk in de wasbenzinepot


de veerhaak is afgebroken. Het was een t-veer, die heb ik helaas niet liggen. Ik heb wel de exact goede veer kwestie maatvoering maar dan met het gewone tong-uiteinde ipv een t-uiteinde. Dus voor ik alles in de kuismachine steek, maken we een haakje in de veertonwand zodat straks de nieuwe veer met standaard tong kan geplaatst worden.


!

Dan is alles de kuismachine in gegaan en gaan we opbouwen

Als eerste doe ik de dekplaten en het anker in een potje fixodrop om de capillariteit van de dekstenen en paletten zo dicht mogelijk bij 100% te brengen. Platines steek je normalerwijze nooit in de fixodrop, enkel dekplaten / incablocs en ankers

ik laat dat daar enkele minuten inzetten, ondertussen prepareren we de veer en veerton. 3 druppels moebius 8200 op veertonwand en -vloer. Dan plaatsen we de veer en de veertonas, na plaatsing van de veertonas voorzie je ook weer 3 druppels 8200 op de veerwindingen. dan vliegt het deksel erop en geef je de veertonas lagering in het deksel aan biede kanten een druppeltje moebius D5. Ik gebruik al jaar en dag de automatische oliegevers voor lageringen, maar het kan net zo goed met de standaard oliegevertjes

Dan gaan we terug naar de balanslagering. We halen de dekplaten en anker uit de fixodrop pot en dan leggen we een druppeltje moebius 9010 op de dekplaten. Doe ik standaard met de automatische oliegever want dan kan het gebeuren vanaf de achterzijde. Je kan dan de dekplaten monteren en langs achter geef je dan olie en zo is er geen enkel risico op verschuiven / uitlopen van de olie wat wel zo is als je handmatig olie geeft op de dekplaten en ze dan pas plaatst.

Dan gaan we naar het raderwerk

Kroonrad: D5
Veerton en middenrad: moebius D5
Tussenrad: moebius 9020
Secondenrad en ankerrad: moebius 9010

Aan de wijzerplaatzijde geef je dezelfde olie aan de lagers als aan de balanszijde. En dan ga ik ook altijd verder met het wijzer en opwindwerk vooraleer ik het anker plaats en dit om alles even goed te kunnen laten ronddraaien voor de oliezetting van de lagers

wrijvingspunten: 8200
pinions + vijs tirette: D5

De tige geef ik op dit moment geen olie omdat die nog uit het werk moet voor plaatsing in de kast. En dan ga ik naar het anker. Vooraleer ik het anker olie geef controleer ik de wijzerspanning en de tictac van het anker. Pas als de wijzerspanning ok is en de tic tac van het anker in verticale positie is ok dan pas ga ik olie geven aan de ankerpallet. Het anker krijgt moebius 941

1 druppeltje 941 op de uitgaande palet, dan 5 keer tictac doen, dan weer een druppeltje 941 op de uitgaande pallet, dan weer 5 keer tic tac doen, dan weer een druppeltje 941 op de uitgaande pallet en dan weer 5 keer tic tac doen. En dan controleren of de olie mooi op uitgaande en ingaande palet zit bij het raken van de ankerradtand.

Nu monteren we de balans en kijken we naar de timing met halfopgewonden veer. de timing die hieronder staat is al met vol opgewonden veer. Dus ik doe de timing in principe altijd 2 maal, de eerste keer met halfopgeownden veer en dan met vol opgewonden veer en doorgaans ook nog een derde keer op het laatste als ie in de kast zit.

Ziet er deftig uit denk ik

Dan steken we er de plaat en de wijzers op

En dan gaan we de kast fatsoeneren, de mechaniek plaatsen, de tige olie geven en naar de bezel vooraan kijken want dat is boechtwerk geweest van een voorganger

de tige krijgt moebius 8200 en dan alles de kast in - de 4 zijden van het rechthoekige deel elk, de inham voor de tirette, het ronde deel voor plaatsing opwindrondsel en het uiteinde van de tige 2 druppeltjes diametraal tegenover mekaar - alles met moebius 8200


Ja en dan de bezel he, dat krijg ik met de beste wil van de wereld niet meer hersteld. Een vriend-zilversmid zag het ook niet meer om er aan te beginnen, dus nadenken, hoe lossen we dat op. Er is een uitsparing in de kast, daar heeft vermeodelijk een onderdeeltje gezeten, maar dat ontbreekgt. gevolg de bezelf klikt niet meer. Een voorganger heeft dat willen oplossen door punten te zetten zoals ik achteraan deed, maar dat is niet goed gekomen want de klikrand is daardoor onherstelbaar beschadigd geraakt, vandaar ook de bergen secondenlijm die ik heb moeten verwijderen. In the end zijn er 2 mogelijke oplossingen

1 ik plaats ook secondenlijm maar dat doe ik nooit, dat is het moeilijk maken voor een volgende die aan het horloge ooit op een dag misschien gaat werken
2 de dubbelzijdige wijzerplaatfix plakkertjes gebruiken - dat is het enige dat ik kan bedenken, dus dat is het geworden



Ik heb op 4 plekken van die ronde dubbelzijdige wijzerplaatherstelplakkertjes geplaatst en dan de bezel geplaatst en goed stevig aangedrukt. Heb hem al de hele dag aan en hij doet wat moet en zit stevig vast en kan toch los gemaakt worden zonder alles krom te trekken wat je wel zou hebben als je met secondenlijm plakt.

Vlak voor begin topic schrijven eventjes fotootjes genomen van het eindresultaat en dit is ie nu

vanochtend is er al 1 horloge geleverd van de 4 die ik maar pas in januari verwachtte, dus morgen moet de diastar 1 er aan geloven en dat zal ook wel wat worden want hij loopt wel, maar het machientje registreert niets. Het is een automaat, misschien dat olieproces ook een keertje op foto zetten

In elk geval de longines is klaar en ben er eigenlijk wel heel content mee.

Voor wat betreft het olieproces, ik volg nog steeds het olieproces dat ik jaren geleden aangeleerd heb, te meer omdat alles wat ik open gooi een zekere leeftijd heeft. De nieuwe oliën en vetten van hedentendage bestonden niet ten tijde van de vintage en antieke horloges die ik meesleep van op rommelmarkten en dergelijke, daarom blijf ik bij de oliën en vetten die ik nu gebruik. Anderen zullen misschien anders olie geven, voor mij is deze methode een reeds 15 jaar beproefde methode en ik blijf er dus bij, maar dat neemt niet weg dat er verschillen kunnen zijn van hersteller tot hersteller.

Nog een laatste prentje van de hoogbejaarde longines

That’s all folks, tot een volgende keer maar weer

95 likes

Mooi verslag weer, met een prachtig resultaat!
Wat ik nog niet helemaal begrijp is de fixodrop.
Waarvoor gebruik je dat hier?

Ik dacht dat dat vooral gebruikt wordt voor het smeren van de automaat wisselraderen…

1 like

Fixodrop, ook epilame genoemd, dient om de capillariteit van dekstenen en ankerpaletten te herstellen. Als je fixodrop op de vlakken van dekstenen en paletten legt dan zal nadien je oliedruppel in een mooie bolvorm blijven liggen.

fixodrop op rubis met een gaatje in platines of op automaat wisselraderen is zinloos. Het herstelt de capillariteit op vlakken maar het smeert niet. Ik hoorde van een kennis die nog school loopt dat zijn docent zei dat je de platines in de fixodrop steken moet, dat is totaal zinloos, enkel dekstenen / invabloc / ankerpaletten zijn gebaat bij een laagje fixodrop alvorens te smeren met de daartoebestemde olie

6 likes

Helder!
Dank je voor de uitleg.

Hoe zit dat dan met automaat wissel raderen?
Ze hebben mij ooit verteld dat die in de epilaam moeten nadat ze gereinigd zijn. (?)
Bij gebrek aan epilaam doe ik er vooralsnog een drupje 9020 in…

1 like

die dat ik morgen doe is een as met automaatwieltjes met tappen, dus ik geef die gewoon olie in hun lagering. 9020 bij het rad dat ingrijpt op het kroonrad en 9010 bij de andere.

als je de cliquet wielen van eta bedoelt, na het kuisen geef ik die op 4 plekken smering: een weinig 9010 in de lagers en een weinig 8200 of D5 bij de haakjes.

Ik weet niet of je begrijpt wat ik bedoel, vooralsnog heb ik nu even geen eta cliquet automaat meer liggen, die van morgen is een as 1900 of 1700 ben het kwijt, in elk geval daar zitten geen cliquet wielen in

4 likes

Wat een ontiegelijk mooi vak is dit toch!

Elke keer lees ik een topic als hierboven met verbazing en eerbied. Maar helaas blijft het bij lezen, meer durf ik niet aan. Maar allez, genieten van het verhaal en het eindproduct is ook goed. En voor mij genoeg.

Bedankt voor dit mooie topic.

1 like

Ik refereer inderdaad naar ETA.

Het zijn deze wieltjes die ik bedoel:

1 like

ja die bedoel ik ook, maar langs die kant smeer je ze niet he

ik heb even een prentje op ebay gezocht en er de smering bij gezet zoals ik ze doe. uiteraard als ze ingebouwd zijn in de platines ook even de tappen nog een weinig 9010 geven in hun lagers


3 likes

op een rommelmarkt een paar goedkope horlogetjes opsnorren en gewoon uit mekaar gooien. maak je ze kapot is er niet veel aan verloren maar heb je wel eea geleerd :slight_smile: en wie weet krijg je de smaak te pakken en heb je er een sleutelhobby bij :slight_smile:

4 likes

Handig zo’n uitgeschreven cursus :slight_smile:

1 like

Nice

1 like

Ik heb er totaal geen verstand van, maar ik lees zo’n verhaal ademloos uit, alsof het een detective is. Die Bergeon no 4091 tang, dat het bestaat! Prachtig verhaal.

1 like

Machtig intresant verhaal…en prachtig resultaat

1 like

Ik sluit me aan bij @jan13, heb er totaal geen verstand van en geen kijk op. Daarnaast twee linker handen. Wel ademloos gelezen. Wat een vakwerk. Respect 🫡

2 likes

Hi,

Dank je wel voor het delen, dit zijn voor mij de parels van het forum. Ik zit in de hobbyfase (redelijk succesvol) maar hier leer ik ook weer van…

Die tang gaat op de lijst…

Ik kijk al weer uit naar je volgende topic.
Dank!
Serge

2 likes

Klasse! En weer een stuk geschiedenis dat een uitkijk heeft op terug 10, 20, 50 jaar leven :ok_hand: daarvoor alleen al zou je het doen.

Ik heb ook al (heel) vaak zitten kijken naar automatische oliegevers maar altijd tegengehouden. Langs de ene kant heb ik schrik om zoiets tweedehands te kopen, met die griezelig fijne buisjes klinkt het riskant voor ongeziene gebreken, en nieuw zijn ze nogal duur, zeker als je er meerdere nodig hebt. Langs de andere kant wil ik eerst het gevoel hebben dat oliën met de oliegever volledig probleemloos en vlot gaat voor ik die stap zet, nu is het nog vaak 2, 3 keer opnieuw met de oliegever in het reservoir voor de druppelgrootte naar mijn zin is. :sweat_smile:

3 likes

Prachtig verslag weer. Trouwens als jou smeermethode mooie resultataat geven , wat nogmaals blijkt, waarom zou je dan veranderen? Verandering en vooruitgaan zijn niet altijd beter hoor. In de tijd dat deze gemaakt is zullen er ook geen massa’s verschillende oliën bestaan hebben (laat staan epilame) en toch loopt hij bijna een eeuw later nog steeds.

1 like

Mooi werk!
Dank voor het delen.

1 like

Klopt, het rad lag verkeerd om, ik smeer aan de kant met de ronde gaatjes.

Maar de instructie om deze ipv zo te smeren in de epilaam te doen is dus niet juist, begrijp ik.
In dat geval hou ik het gewoon bij het oude :+1:t2:.

Olie geven blijft toch iets persoonlijks. Iedereen doet het op zijn eigen manier. Ik neem ervaringen van anderen graag ter harte.

2 likes

Dank voor een mooi gedetailleerd relaas :pray: Mooi te zien dat een horloge van bijna een eeuw oud vakkundig nieuw leven ingeblazen wordt :ok_hand:

1 like