Op naar een planetarium aan mijn plafond

Hoewel ik dacht dat ik wel zo’n beetje klaar was met de ontwerpfase, gooide een PM van gewaardeerd lid @Mauzer afgelopen weekend roet in het eten. Hij vroeg namelijk of ik in mijn planetarium ook rekening hield met het gegeven dat planeetbanen gezien vanaf de aarde niet in een cirkelvormige baan lopen maar in een ellipsvormige baan. Dat betekent kortgezegd dat de snelheid van de planeten in hun baan ten opzichte van het middelpunt varieert als je de baan weergeeft als een cirkel zoals ik doe in mijn planetarium. Als de planeten in de buurt van de korte as van de ellips zijn (dus relatief dicht bij de zon) lijken ze relatief snel te bewegen. In de buurt van de lange as (dus relatief ver van de zon) bewegen ze juist langzaam.

Wat volgde was een zoektocht om te kijken hoe ik dit in mijn planetarium kan opnemen. Mauzer gaf mij input over hoe dit principe eerder is verwerkt in voorgaande planetaria. Waar het kortgezegd op neerkomt is dat je tandwielen gebruikt waarbij de tanden niet in een cirkel lopen met het middelpunt in het midden van het tandwiel, maar in een cirkel waarvan het middelpunt is verschoven. Onderstaande plaatje van het tandwiel dat de baan van mercurius aandrijft maakt het hopelijk duidelijk.

De vraag was nu natuurlijk hoe ver dat middelpunt dan verschoven moest worden voor de verschillende banen. Wikipedia was zoals zo vaak weer een goed startpunt. Volgens Wikipedia kan een ellipse beschreven worden door gebruik te maken van 2 focal points. De locatie van deze focal points is de afstand tot het middelpunt van de ellips. Voor planetaire banen geldt min of meer dat de baan een ellips is met de zon in het focal point. En aangezien de zon het middelpunt van mijn planetarium is, is de locatie van het focal point per planeetbaan dus de verschuiving die ik in mijn model nodig heb. Verschillende bronnen en berekeningen later kwam ik hiermee uit op de volgende verschuivingen:

Straal / cirkel tanden (cm) / Verschuiving (cm)
Mercurius / 5,35 / 1,67
Venus / 9,85 / 0,07
Aarde / 13,65 / 0,24
Mars / 20,7 / 2,33
Jupiter / 47,25 / 2,52
Saturnus / 87 / 5,25

De uitwerking was vervolgens vooral passen en meten. Omdat de tanden op de baan van de planeet verschuiven bij het ronddraaien, moet het aandrijvende tandwiel veel langere tanden hebben om het geheel aan te kunnen drijven.

En dat gaat alleen maar goed als de as van het aandrijvende tandwiel horizontaal loopt en niet onder een hoek zoals bij mijn voorgaande ontwerp. Maar het is gelukt en dankzij Mauzer krijgt mijn planetarium dus planeetbanen waarbij rekening wordt gehouden met de variatie in omloopsnelheid.

50 likes

Goed bezig!
Alleen maar meer respect voor die Eise Eisinga :nerd_face:

1 like

Ik snap hier slechte de helft van maar wat gaaf! All the way or no way at all! Succes

5 likes

Echt top!

Ga je eerst een schaalmodel maken 3D geprint om alles uit te testen?

Momenteel één van m’n favoriete topic’s op horlogeforum trouwens!

6 likes

Zeer zeker. Tegenwoordig kun je alles gewoon op internet vinden. In zijn tijd heeft hij veel meer zelf moeten uitwerken. Eise heeft het trouwens grotendeels op een andere manier opgelost. Hij heeft de cirkelbanen in zijn planetarium verschoven, zodat de zon steeds in het focal point van de betreffende baan ligt. Je ziet dat hieronder duidelijk voor jupiter. Op die manier hoef je verder geen correctie meer toe te passen.

9 likes

Nee, ik print onderdelen uit op ware schaal om te testen. Het planetarium wordt welliswaar best groot, maar de tanden hebben bijvoorbeeld maar een diameter van 3 millimeter (2 millimeter voor de baan die de rotatie van de maan aanstuurt). Verkleinen is dus eigenlijk ook geen optie.

5 likes

Bijzonder veel waardering dat je dit zo hebt uitgezocht en verwerkt. Erg leuk. Met name voor Mercurius zal het veel uitmaken, maar vooral dát er rekening mee gehouden wordt is prachtig.

Erg leuk, en mooi om de andere enthousiaste reacties hier te lezen.

8 likes

Ondanks dat het te vinden is, moet je het alsnog kunnen toepassen. Enorm veel succes met de verdere uitwerking. Erg knap.

Dank voor het delen. Meldingen staan aan haha.

1 like

@JeR misschien een idee om het één en ander vast te leggen op YouTube? Dan leeft het wellicht nog meer voor de mensen met gering inlevingsvermogen… :slight_smile:

5 likes

Leuk idee, maar dat gaat hem denk ik niet worden vanwege tijdgebrek. Ik zal waarschijnlijk wel op den duur een website maken waarop ook wel filmpjes zullen komen van het systeem in werking.

2 likes

Erg leuk om deze oplossing en modellen te zien!

Ik heb je links hieronder gezet:

Het idee is erg leuk, omdat het relatief eenvoudig is, en elke avond gesynchroniseerd wordt.
Hoewel… eenvoudig:
“The first step in building your own Planet Spinner is easy and fun! Simply grab a laser cutter”

Zelf heb ik niet eerder met een laser cutter gewerkt.

Het idee dat de planeten niet echt draaien, maar in de avond op juiste plek gezet worden, is een creatieve oplossing, maar anders dan @JeR en andere planetaria hebben.

5 likes

Geweldig leuk topic!
Ik ben wel zo vrij even MDF af te raden. Dat materiaal is zo gevoelig voor vocht dat je na verloop van tijd bubbels, slapte en kromming krijgt.
Meestal zij de platen daarom zo dik of heel goed gecoat en dan wordt het nogal zwaar allemaal.

Veel succes! Ben erg benieuwd naar de vorderingen :partying_face:

1 like

En daar blijf ik mij over verbazen hoe die man dat destijds heeft gefixt, hij was wolhandelaar? :woozy_face:

2 likes

Wat een genot om jou topic te volgen, mooi beschreven hoe jij je planetarium aan het ontwikkelen bent. Volg het vanaf het begin, wat een techneut moet jij zijn om dit voor elkaar te krijgen :+1: en natuurlijk een like bij elke vervolgstap :smiley:.

En dan komt ook ineens @illusionmanager met zijn planetarium, man wat zijn jullie technisch. Natuurlijk wel gelijk even geabonneerd op je YouTube kanaal :+1:

2 likes

En dan in zo n klein kuthuisje een planetarium starten. :scream:
Daar kan menige huidige CEO een puntje aan zuigen

2 likes

haha, nee joh ik geniet lekker van jullie kunstwerkjes. Ben al blij als ik een spijker in de muur kan slaan :rofl:

1 like

:rofl:

p.s. 300 of 400 man in dienst, of waren dat 300 a 400 schapen ? :tongue:

2 likes

Diepe buiging hier, onnavolgbaar voor deze alfa. Ik blijf volgen.

1 like

Joh, internet is toch ook veel van “als ‘t beweegt en geluid maakt, kijkt de jeugd wel”. Jouw site is te moeilijk en moet je voor nadenken. Ik heb er iig wel bewondering voor.

Mijn neefje is in april 2019 op Youtube gestart met filmpjes hoe hij Rocket League speelt, en heeft 57k abonnees. Hengelt daar maandelijks 3 à 4 k van Google mee binnen. Gastje is 19. Leuk voor hem, maar gaat helemaal nergens over.

Wat jij doet daar is kennis voor nodig.

4 likes

Haha doet ie goed. Hopelijk besteed hij het nu wijs en verbrast hij het niet. 19 en 4k p.m. kan met goede investering best wat worden.

1 like