Opknappen PR516 GL; Hoe ver moet je gaan?

Sinds mijn oefenprojectje aan de PR516 GL met “gouden” dial toont mijn schoonvader bijzondere belangstelling voor dat klokje. Ik wil er alleen nog geen afscheid van nemen, dus ik heb heimelijk het plan opgevat om een andere voor hem te zoeken. Nu komen ze niet heel vaak langs, dus het is vooral wachten. Op een gegeven moment kwam er een langs op ebay, en de prijs was goed, dus maar toegehapt. Ik had wel al wat twijfel, omdat ik op de niet al te scherpe foto’s kon zien dat er mee gerommeld was, de index-ring lag strak op de dial en de wijzers zaten boven de indexen, wat ook niet klopt.
Na het gebruikelijke wachten op de post kwam de grote schrik bij het uitpakken en inspecteren van het klokje, wie is hier bezig geweest! :grimacing:

Even een kleine opsomming van de problemen:

  • Kastschroeven van het uurwerk ontbreken
  • Verkeerde kastring om het uurwerk, deze houdt het uurwerk helemaal niet goed op z’n plaats
  • Niet passend glas, wat met iets van bison-kit samen met de indexring zit vastgelijmd in de kast.
  • Er is zoveel lijm gebruikt dat de dial met het uurwerk ook vastgelijmd zitten in de kast.
  • Glaspakking ontbreekt
    Verder is op een paar kleine plekjes de verguldlaag op de kast doorgesleten. Daar was ik al een beetje bang voor maar dat is niet te wijten aan een de klungelaar die hiermee is bezig geweest.

De moed zonk me aardig in de schoenen, ik had al half besloten het hele zootje in de donorbak te gooien en verder te gaan zoeken. Maar toen ik van de eerste schrik bekomen was toch maar besloten er gewoon aan te beginnen, als het niet lukt heb je het in elk geval geprobeerd.

Na het verwijderen van de kroon en kastring wil het uurwerk er dus niet uit omdat de dial zit vastgelijmd. Dus de achterdeksel er weer op en proberen met luchtdruk het glas eraf te blazen. Eerst voorzichtig begonnen uiteraard, maar dat werkt niet echt, pas als ik de luchtspuit tegen de kastopening zet en flink open trek neemt het glas met een harde knal afscheid. Ik had wel m’n hand erboven dus de onderdelen blijven redelijk in de buurt.
Doordat de dial aan het glas gelijmd zat is die bij de knal losgerukt van het uurwerk (dat kan bij dit uurwerk, zit alleen geklemd) en bungelen de wijzers er nog aan samen met het urenrad en de minuutpijp. Dit is niet de manier waarop normaal gesproken uurwerken demonteer. :grin:

Ik had alleen even de minutenwijzer moeten verzetten, die stond namelijk precies boven een index en heeft daardoor een oplawaai gekregen en is nu nog krommer dan hij al was. Mijn eigen dommigheid. :persevere:

Alleen zit nu nog de index-ring vast in het glas. Omdat ik daar niet teveel kracht op wil zetten en het glas toch een verkeerde is dat niet past is besluit ik maar het glas te splijten.

Nu alles uit elkaar is kan de grote schoonmaak beginnen.
Bagger in de kast:

Bagger op de indexring:

Na het nodige probeerwerk blijken de lijmresten het best op te lossen in spiritus. Helaas lost de verf op de indexring daar ook langzaam in op; dat had ik eerst niet in de gaten dat levert dus wat schade op aan de streepjes. Het “swiss T made” opschrift raakt zodanig beschadigd dat ik het maar helemaal verwijderd heb. Balen.

Nu eerst de kast aanpakken, om de kanten mooi vlak te houden gebruik in een vijl omwikkeld met P2000 schuurpapier. Daarna verder met P3000.

En de bekende truc op de voorkant, hier eerst met P400 schuurpapier en nabehandelen met rode scotchbrite.

Handmatig polijsten:

En het resultaat. Het mag duidelijk zijn dat het grootste gedeelte van de goudlaag nu als fijn poeder op m’n werkmat ligt.

Daar moet dus een nieuwe laag op komen. Eerst de binnenkant afdekken omdat die niet verguld hoeft te worden. Een oud potje nagellak van m’n vrouw komt hier van pas.

En dan een poosje pruttelen in de bak electrolyt. Het resultaat is wat grof, ik moet toch denk ik toch maar investeren in een betere, regelbare voeding.

Dus nog maar even wat na-polijsten. Doordat dit hobby-vergulden alleen met 24k goud kan is de kleur een fractie donkerder dan het origineel (waarschijnlijk 18k o.i.d.).

Nu verder met het uurwerk. Het betreft hier een Tissot 784-2 caliber, een automaat met datumaanduiding.

Eerst de rotor verwijderen.

En de automaatbrug. De tweede schroef die ik probeer los te draaien breekt af bij de eerste aanraking. de vorige knutselaar heeft dus blijkbaar teveel kracht gezet bij het vastzetten en is gestopt toen hij voelde dat het ging breken. De overige schroeven zitten ook knap vast. Gelukkig is de schroef net onder de kop gebroken, zodat er nog een stukje uitsteekt wat ik beet kan pakken.

Nu de automaatbrug eraf ligt is het eigenlijk gewoon een handopwinder die nagenoeg identiek is aan de 782-1 die ik als oefenwerk heb gebruikt.
Eerst even de veer ontspannen en dan het uurwerk uit elkaar

Na het verwijderen van het kroonrad kan ik goed bij de afgebroken schroef die er gelukkig makkelijk uit gaat.

Alle kloven eraf en de veerton eruit

Nu naar de wijzerplaatzijde

En het datumsysteem eraf

Veer uit de veerton halen; voorzichtig vanuit het midden eruit trekken.

En dan om- en om je duim weghalen en een halve slag laten wegglijden. Zo voorkom je dat de veer ervandoor gaat.

Na het schoonmaken van alle delen weer beginnen met de kale platine. Eerst het opwindstift monteren met een likje vet op de draaipunten.

Tirette, hebel en hebelveer plaatsen. Goed afschermen als je de hebelveer achter de hebel haakt, wegschieten is zo gebeurd.

Centrumrad gemonteerd

En het derde rad, secondenrad en ankerrad.

Raderkloof erop en dan net zolang pielen tot alle raderen in de lagers vallen. Hier zit het ankerrad nog scheef, dat is bij mij altijd de dwarsligger.

En de lagers olie geven (Moebius 9010)

Nu is de veer aan de beurt. Duidelijk is hier het sleepstuk te zien aan het uiteinde van de veer dat typisch is voor de veer van een automaat, omdat deze moet kunnen slippen in de veertrommel.

Oppassen bij het opwinden van het sleepstuk, je wilt hem er niet dubbel tussen hebben zitten.

De veer opgewonden in de winder.

Hier gaat het ook een beetje anders dan bij een handwinder, vanwege het slippen van de veer in de trommel moet de cilindrische binnenwand van de trommel gesmeerd worden met speciaal frictie-vet, ik heb daar Moebius 8217 voor gebruikt.

En de veer met arbre in de trommel. Nog een paar druppeltjes D5 op de veer.

Trommel weer dicht.

En in het uurwerk.

Tonkloof erop.

Palveer, pal, palrad en kroonrad er weer op. De tweede schroef van het kroonrad komt er pas weer in bij het monteren van de automaatbrug.

Smeren van het anker. Een minuscuul druppeltje op de uitgangspalet. Ik heb hier D5 gebruikt omdat ik nog even geen andere olie heb, maar hier zou ik voor het mooie denk ik een iets dikkere olie moeten hebben. Volgende keer. :sunglasses:

Smeren van het shocksysteem, deksteen en chaton met een drupje 9010. Dit blijft een ongelofelijk gepiel, ik heb het denk ik wel 5 keer opnieuw gedaan.

En de balans met shocksysteem weer erop. Even opletten dat je het nokje van de balans aan de juiste kant van het anker plaatst; als het anker naar links staat, moet je het nokje ook aan de linkerkant plaatsen, anders gaat hij niet lopen. (ik had hem dus eerst weer aan de verkeerde kant zitten)

Tweede poging was wel goed, hij begint meteen te lopen.

Nu verder aan de wijzerplaatzijde. Ik heb er even een donoruurwerk bij gepakt omdat de datumring ooit een vette kras heeft opgelopen bij 26. Die vervangen we dus maar even.

Rondsel, minuutpijp, wisselrad, datumverzetrad en datum-meenemer geplaatst. Geen gesteende lagers en geen sneldraaiende raderen, dus gesmeerd met D5. Datumblokkering krijgt een likje vet.

En de datumring en opsluitplaatjes gemonteerd.

Uurrad erop en testen of de datum goed verspringt.

De automaatbrug uit elkaar. Het lipje tegen het kleine radertje zorgt ervoor dat het opwindsysteem maar een kant kan opdraaien. Hoewel hier niet alles gesteend is heb ik wel alles met 9010 gesmeerd. Dat leek me het beste omdat de snelheden relatief hoog zijn en er misschien beter niet teveel weerstand op de rotor kan zitten.

De rotoras erop.

En de automaatbrug er weer op . De afgebroken schroef vervangen door eentje uit het donoruurwerk.

Rotor erop en even testen of het beide kanten op werkt. Ook de rotoras gesmeerd met 9010.

Nu verder met de wijzerplaat. Die is flink mishandeld, hoe krijg je toch zoveel krassen op een wijzerplaat? Heel voorzichtig begonnen met tandpasta en een wattenstaafje om de krassen er iets uit te poetsen. Het gaat goed, maar na uitpoetsen blijkt het eigenlijk niks geholpen te hebben. Dus ietsje harder poetsen …en hoppa… de lak eraf. Ik had al vaak gelezen dat dials heel kwetsbaar zijn, en het is echt waar, die lak kan niks hebben. Gelukkig was ik wel zo wijs geweest om de stukken met tekst met rust te laten.
Op hoop van zegen m’n potje humbrol vernis erbij gepakt en het missende stuk lak weer bijgetipt. Gelukkig blijkt de kleur heel mooi te matchen, de ziet er weinig meer van.
Maar erg blij ben ik niet met deze dial. Hier moet eigenlijk een vervanger voor komen.

Met de wijzers is het niet veel beter gesteld…

Het grootste deel van de lume is al verdwenen dus de laatste restjes ook maar verwijderd. (met een beetje voorzorgsmaatregelen, het is weliswaar maar Tritium, maar het is misschien nog wel ietsje radioactief)
De nieuwe lume tot een prutje mixen:

En vanaf de achterkant aanbrengen. Hier blijkt weer, schilderen en plamuren is niet mijn ding.

Het resultaat is wat te klonterig, en doordat ik ze op een stukje tape geplakt heb zijn ook wat stukjes lak verdwenen. Dit moet over.

Tweede poging, en weer moet m’n potje Humbrol uitkomst bieden. Dit keer is het resultaat beter. 100% is het niet, maar ik laat het er even bij.

En weer even terug naar het uurwerk. De beschermring eromheen.

Wijzerplaat erop.

En de wijzers.

Daarna het uurwerk afgeregeld met de timegrapher app.

Een poosje priegelen later heb ik dit resultaat:

In de tussentijd heb ik nog wat 3D CAD werk gedaan. Even een nieuwe glaspakking en kastring getekend en 3D laten printen.

Toch nog Sternkreuz glas gevonden dat enigszins past, dus het geheel samengesteld. Glas zit naar mijn smaak eigenlijk iets te los, je kunt hem er met een vinger van binnenuit uit drukken. Misschien toch nog een maatje groter proberen?

En het uurwerk weer in de kast plaatsen.

De geprinte kastring.

En nieuwe kastschroeven.

Samengesteld ziet dat er zo uit. De geprinte kastring was toch een fractie te dik, maar een schuurpapiertje deed wonderen. Misschien toch niet helemaal goed gemeten bij het tekenen.
Opwindstift er ook weer in.

Rotor er weer op en borgen met het clipje, nieuwe o-ring op de deksel, en dicht met die handel.

Nieuwe Diloy rally strap erop.

En klaar.

En even genieten van het resultaat. :smile:

Nu uitpuffen en mezelf afvragen of ik hier wel aan had moeten beginnen. Het is een mooie klok, maar ik ben niet 100% tevreden met het resultaat. Eigenlijk moet ik een donor hebben om de beschadigde wijzerplaat en wijzers te vervangen. En als die er toch ligt, gelijk ook maar de index-ring zodat er weer swiss T made op staat. En een origineel glas…
Of ben ik een zeikerd? :smirk: :smile:

Ik elk geval blijft de klok in de buurt en mocht ik een goede donor op de kop tikken dan vorder ik het klokje gewoon even terug.

Het is een heel verhaal geworden, iedereen bedankt voor het kijken, en hopelijk zijn jullie niet halverwege in slaap gevallen. :smile:

166 likes

Damn wat een vakmanschap! Petje af hoor, erg leuk om dit verhaal te hebben gelezen en plaatjes bekeken te hebben :smile:

Bedankt voor het delen :+1:

En nu lekker van het horloge genieten en dragen!

Wijzers zou ik misschien wel nog vervangen… Maar ach zo slecht ziet het er niet uit!

Grtz

1 like

Sow knap hoor!

En respect voor je uitgebreide reportage

1 like

Geweldig. :+1:

1 like

Complimenten! Jammer van de dial, maar die was waarschijnlijk toch niet goed te redden geweest.

1 like

Ik heb niks met goud… maar ik vind het prachtig!

1 like

Wat kan ik genieten van zulke berichten!!
Bedankt!

1 like

Wat kan ik hier van genieten zeg, hoelang heb je over dit project gedaan?
En ook dat je de moeite neemt om het hier te delen, zo gedetailleerd, prachtig!

1 like

Wow, indrukwekkend resultaat!

1 like

Wow, hier ben ik wel even stil van.
Wat een prachtig resultaat.

1 like

Awesome! Serieus @wbcoupe, dit is publiceerbaar werk! Vakmanschap, zeer gedetailleerde en waardevolle uitleg, lichte en luchtige noten tussendoor waar ik een glimlach niet kan onderdrukken (“hand erop, schiet zo weg”) en in combi met de mooie foto’s, prachtig! Boekje maken van al je ventures, ben de eerste die 'm besteld bij je. Groet, Victor

1 like

Erg mooi om te zien hoe je dit “afdankertje” een 2e leven geeft. Respect voor het vakmanschap!

1 like

Ik heb het horloge begin december gekocht, dus ik heb er een kleine 3 maanden over gedaan. Uren heb ik niet geteld, maar uiteraard was het niet elke avond en weekend, ik heb ook nog andere bezigheden. :smile:

Ik vind het zelf ook leuk om zulke verslagen van anderen te lezen, dus probeer ik er af en toe een te plaatsen. Maar ook in het schrijven gaat wel wat tijd zitten. :sunglasses:

1 like

Zeker niet in slaap gevallen. Prachtig (en indrukwekkend) verslag!

1 like

Dank je voor de complimenten, het is leuk dat het gewaardeerd wordt.
Ik vind het best leuk om zo’n stukje te schrijven, maar ik heb verder geen aspiraties om er een boek van te gaan uitgeven. Ik houd het maar even bij af en toe een stukje of het forum. :smile:

Wat een geweldig stuk leesvoer op de donderdagavond. Tnx. En met mooie foto’s erbij. Mooi werk!

1 like

gewoon even 3d laten printen. Sweet!

1 like

Fantastisch verslag en puik werk als je 't mij vraagt. Niet perfect? Wat mij betreft wel hoor, hij mag best een beetje karakter tonen, toch?

1 like

Ik ben zwaar onder de indruk. :+1:

1 like

Met zulke kleine onderdelen is dat nog best te betalen, je betaalt namlijk per kubieke cm. De kastring was 7 Euro en de pakking 6. En dan nog een paar Euro handling en verzendkosten.