In een lotje met oud horlogemaker gereedschap zaten ook wat dingen die ik niet ken. Hopelijk zien jullie gelijk wat voor soort gereedschap het is.
#1 de katapulterende timer
In een doosje van 3 bij 5,5 zit dit intrigerende ding. Het wijzertje kun je verplaatsen. Met de schijf draai je iets van een veer op (want met palletje onderin kun je de schijf laten “lopen”. Aan het eind tikt deze dan tegen een palletje bovenop. Wat weer het soort rechte schuifmaatje “unlocked”. En aan de zijkant zit de geleide waarmee je de “knop” aan de bovenkant bij indrukken vastzet. En zit nog een los blauw radje bij.
#2 doosje vloerbedekking
Een leuk glimmend doosje met daarin een soort dicht hoogpolig vilt tapijt. Aan de zijkant zitten in het onderste blikje bovenin lucht gaten. Misschien om je schroevendraaier mee schoon te maken?
#3 tang
Een metalen knijper die hol is. Dus rond van binnen.
#4 schroevendraaier
Voor een klok? Maar waarom zit er een gleuf in?
#5 cannon pinion remover
Het ging mij in het lotje om dit ding. Ik heb nog wel eens ruzie met vastzittende pijpjes en bij Offrei staat deze als cannon pinion remover genoemd. Knijpen en het bekje gaat recht uit elkaar. Maar hoe en of dit ding te gebruiken is bij een uurwerk, is mij niet duidelijk.
Geen flauw idee, voor mij heel onbekende gereedschappen. Dus ik ga dit draadje volgen. Ben benieuwd.
Misschien dat de wat rijpere horloge sleutelaars, zoals @Inca, @vinwat of @brunod hier duidelijkheid kunnen brengen? @HorloG misschien? Die heeft al wat gereedschappen voorbij zien komen.
Het eerste ding is inderdaad een losse zelfontspanner voor een oud type foto camera.
Ik herkende 'm meteen, want ik heb op mijn rariteiten plankje in de boekenkast ook zo’n ding liggen.
Ooit gekocht op een koninginnemarkt voor 1 euro. Geen idee wat 't was, maar ik vond het een grappig klein machientje ( het ding is niet groter dan ca. 7 x 2,5 cm). Enig onderzoek leerde mij wat het was. Ik vond er zojuist op het interweb zelfs nog eentje te koop:
Zo bevestig je hem (m.b.v. een draadontspanner) aan de sluiter van je camera.
Het tweede item, lijkt me een potje waar je kleine gereedschappen of onderdelen insteekt. Onderin het potje wat olie zodat ze beschermd blijven en klaar voor gebruik. In ieder geval zo gebruikte mijn grootvader een dergelijk potje
De timer functie had ik ook al bedacht en daar is ook door o.a. @Lexaf uitgebreid op geantwoord.
Het doos ik zou niet weten waarvoor ik het zou gebruiken. Mijn pillen doosje is van kunststof, doorzichtig en zonder gaatjes.
De tang is voor mij ook onbekend, ik zou niet weten wat ik ermee moest aanvangen.
Met deze schroevendraaier zal ik niet direct aan een dames horloge werken.
Deze zal vermoedelijk voor grote uurwerken bedoeld zijn, of voor het plaatsen van een uurwerk in een grote ombouw of anders soortige kast.
De gleuf is vermoedelijk erin gemaakt om er een sleutel als hefboom op te zetten waardoor je meer kracht kan zetten bij het open/dicht draaien van een schroef.
Dit tooltje gebruik ik nooit, vind ik erg onhandig.
De relatie met de fotografie is er natuurlijk wel in dit item en met name bij dit timertje, toch gaat het me te ver om dit - ‘ook een fotoforum’ - zo te veronderstellen (no offence, Jenneke).
Om te beginnen is IMHO de relatie tussen (mechanische) horloges en mechanische cameratechniek evident. Met name de instelling van de tijden voor de mechanische sluiter wordt bedient door een constructie die in feite een klokwerk is. De mechanische constructies in sommige camera’s zijn soms zelfs gecompliceerder dan bij de meeste klok- en horloge uurwerken. Ook hier zien we piepkleine onderdeeltjes en schroefjes als suikerkorrels. Denk bijvoorbeeld aan het mechaniekje wat in een oude Leica kleinbeeld camera de meetzoeker bestuurt: het draaien aan de lens voor de scherpstelling bedient binnen in de camera een systeem dat er voor zorgt dat twee beelden samenvallen in de zoeker op het moment dat de optimale scherpte t.o.v de afstand tot het te fotograferen object bereikt is. Dit gebeurt d.m.v. een ingenieuze bediening van twee draaibare prisma’s die twee beelden over elkaar heen projecteren. Van de nauwkeurigheid en vereiste degelijkheid van zo’n constructie, die ook nog eens een lange levensduur moet hebben, kunnen veel horloge ontwerpers en constructeurs nog wel wat leren.
Hierboven mijn oude Leica IIIF kleinbeeld camera uit 1934 die nog steeds functioneert.
Aardig detail m.b.t. het kleine apparaatje waar het in dit topic over gaat: die zelfontspanner zit in deze camera al ingebouwd, maar werkt met een zelfde veer opwind systeem als het externe ding, maar dan van binnen uit: de dial rechts naast de lens (voor de kijker links) kun je op de gewenste tijd stellen, dan het hendeltje daarnaast naar beneden draaien om de veer op te winden. Op de sluiterknop drukken en… rrrrrrrrrrt…klik! De foto is gemaakt met x seconden vertraging.
Het kleine zelfontspanner hulpstukje waar het in dit topic o.a. om gaat is dus helendalwelzotamelijk een horloge gerelateerd ding: het is in wezen een klokje. Dat klokje bedient een meganiekje dat op zijn beurt een sluiterknop van een camera kan indrukken, na het verlopen van een ingesteld aantal seconden. Een klok (uur)werkje voor pakweg max. 10 seconden zeg maar.
Alles bij elkaar naar mijn idee een aardig onderwerp dat zonder off topic te geraken heel goed past op een horlogeforum en daarbij laat zien dat er soms meer onder de zon is aan ‘clockwork’ dan alleen horloges. Ik vind het leuk om te laten zien dat er meer is om van te genieten dan alleen dat wat er bestaat in het gebied tussen Ruhla en Rolex.
Sorry voor het lange verhaal, maar het leek me leuk om dit stukje kennis uit een ver verleden / vorig leven als fotograaf te delen.
Had nav je eerste post al wat rondgekeken en dit apparaatje lijkt uit de jaren 30 te zijn. En de link met uurwerken… jazeker! Ik ben niet geheel zeker over de fabrikant (was nogal leentjebuur), maar deze lijkt begonnen te zijn met het maken van uurwerkonderdelen (wielen). https://autoknips.jimdofree.com/selbstauslöser-deutschland/morat/
Leuk, Jenneke, die link naar Autoknips!
Op die van mij staat ook een merknaam: Ferdax.
Blijkt een ding te zijn van Frans fabrikaat.
Die van mij heeft helaas niet het mooie blikken doosje waarin ze kennelijk werden verkocht.
Heb over het merk verder niks terug kunnen vinden, maar ze zijn denk ik niet echt zeldzaam. Ze worden nogal eens aangeboden o.a. op Ebay Frankrijk
[RETARDATEUR MECANIQUE FERDAX FONCTIONNEL | eBay]
Edit:
Ik heb nog even verder gelezen op Autoknips (wat een leuke site is dat, hieruit blijkt dat die dingen an sich dus óók een verzamelobject zijn! )
Wat verder op bij de rubriek ‘Selbstauslöser Frankreich’ wordt de Ferdax ook genoemd.
Ik herken geen van de getoonde gereedschappen, dus van mij wordt je niet wijzer.
Wellicht kan dit je verder helpen.
Vorig jaar was jcbraat op dit forum actief. Nu is dat een anonnummer account geworden, dus geen idee of die nog meeleest.
Dit (ex?)lid handelt in gereedschappen en (volgens mij) horloges, onder de naam jcbraat op marktplaats. Het marktplaats account is nog actief.
Wellicht kun je daar nog wat informatie vinden.
Ik zie geen nut om dit te gebruiken om een oliegever schoon te maken, ik denk dat er dan ook wel iets van een residu op het oliegedeelte van de naald achterblijft en dat is volgens mij nu juist niet de bedoeling.
Ik gebruik daarvoor pith wood, daar zet ik ook mijn oliegevers in na het gebruik, dat is een veilige manier en wordt de oliegever ook vetvrij en vrij van ongewilde residu aanslag.
Voor de geïnteresseerde kijker, de metalen pennen met geribbeld handvat zijn acupunctuur naalden die ik tot oliegever heb omgevormd. Hier heb ik enige tijd geleden een topic over gemaakt.
Kijk eens op de volgende link; Van acupunctuur tot oliegever.
De pillen zou ik niet in dit doosje doen, alhoewel het niet naar olie ruikt @hoefnix. Maar klinkt wel als aannemelijk dat het een schroevendraaier-oliegever-poetspotje is. Of het verhaart… zal ik even moeten testen.
Kijk, maar bekend is het dus wel. En hoe hoor je dit onhandige ding precies te gebruiken? Moet het ergens onder, moet er iets tussen en dan waar precies.
Wel, een cannon pinion remover zegt het eigenlijk al, een cannon pinion is het minuten rad en dat ding is dus om dat rad van het centrum rad af te halen.
De opening gaat onder het verdikte gedeelte van dat rad en door de handel in te knijpen zal de kromming op de platine rusten en door de druk het rad van het centrum rad naar boven lichten.
Veel minuten raderen hebben geen verdikt gedeelte maar is een glad stukje buis, veelal plaatst de horlogemaker dan de sleuf gedeeltelijk onder de tanden van dat rad en drukt het dan omhoog, waarbij de kans bestaat dat de tanden worden beschadigd en als dat rad behoorlijk vast zit kunnen er zelfs tanden afbreken. Ga je dan ook nog eens wat scheef, dan kan de as van het centrum rad afbreken en dan ben je ineens heel ver van huis.
En dan heb je weinig opties, of nieuwe onderdelen aanschaffen of naar een horlogemaker gaan die wel verstand heeft van zaken.
Conclusie, in horlogemakers jargon een lorre ding.
Kijk eens op de volgende link, dan kan je zien hoe zoiets in elkaar zit;
Het wijzertje kun je verplaatsen. Met de schijf draai je iets van een veer op (want met palletje onderin kun je de schijf laten “lopen”. Aan het eind tikt deze dan tegen een palletje bovenop. Wat weer het soort rechte schuifmaatje “unlocked”. En aan de zijkant zit de geleide waarmee je de “knop” aan de bovenkant bij indrukken vastzet. En zit nog een los blauw radje bij.
