Ik hoor al een paar mensen zich hardop afvragen, wat moet hij nou met een Grand Seiko? Of is het voor iemand anders? Nope, hij is zelfs van mij; lees hoe het zover gekomen is…
Ik zit al een poosje rond te kijken naar een 36000 bph horloge, daar wil ik ook eens aan gesleuteld hebben. M’n favoriete merk Tissot heeft die nooit uitgebracht (afgezien van wat stopwatches) dus het wordt buiten de bekende paadjes zoeken. Een Zwitser heeft natuurlijk de voorkeur, dus ik laat van alles de revue passeren, Zodiac, Favre Leuba, Zenith, Cyma, Mido, etc. Helaas zijn de meeste daarvan duidelijk kinderen uit de jaren 70 en dus netvliesverschroeiend lelijk . Komt er eindelijk een keer een acceptabel model langs, is het afgeragd of stervensduur; kortom deze zoektocht kan nog even duren.
Verder word ik continu overspoeld met een enorm aanbod Lord Marvels, King Seiko’s en hoe al dat Japanse gespuis mag heten, maar ik wil geen Seiko!!
Tot op een dag op ebay mijn oog op deze foto valt:
Hmm, wat is dat? Ziet er eigenlijk helemaal niet verkeerd uit. Prijs is behapbaar, nette kast, nette wijzerplaat en wat problemen met het uurwerk. Klinkt als een kolfje naar mijn hand. Zal ik?..
Neeeee, ik wil nog steeds geen Seiko, en al helemaal niet uit de VS, niet mijn favoriete land om iets te kopen, laten lopen dat ding…
Dus ik laat hem lopen, Iemand anders biedt, ding is weg, klaar, niet meer aan denken.
2 dagen later, plop, ding weer aangeboden; koper heeft blijkbaar afgehaakt. Hmm…
Ik kan zelf met Google overweg maar toch ook nog even Seiko-Goeroe @Koekoek om advies gevraagd, maar ook hij ziet geen grote rode vlaggen. Zal ik… OK, kogel is door de kerk, ik wil dat ding hebben.
Zit alleen ebay global shipping nog in de weg, maar één mailtje later is dat ook opgelost; verkoper wil ook best zonder global shipping verkopen. De postbedrijven en douane laten zich zowaar van hun beste kant zien dus ligt er een week later een pakje in de bus met m’n eerste Seiko…
Op basis van de foto’s en beschrijving van de verkoper had ik al een lijstje problemen opgesteld:
- Dagaanduiding functioneert niet meer.
- Uurwerk loopt veel te langzaam, waarschijnlijk lage amplitude door opgedroogde olie.
- Ik zie aanloopsporen van de rotor op de platine, dus waarschijnlijk is het rotorlager aan den avond.
- Medaillon op het achterdeksel ontbreekt.
Met het horloge in de hand worden meteen al een paar dingen bevestigd; dagschijf reageert inderdaad nergens op en het draaien van de rotor klinkt ongeveer als roeren in een bak knikkers dus die heeft z’n beste tijd wel gehad.
Ding even op de timegrapher gezet en die laat inderdaad een lage ampitude en een rate flink in de min zien.
Meteen maar aan de bak; na het openen van de kast de rotor en de automaatmodule verwijderen.
Daarna kroon eruit, de boel omdraaien en het uurwerk eruit.
Bij het bestuderen van de dagschijf en het verzetmechaniek daarvan zie ik niet direct waarom dit niet werkt, er is niets kapot. Even googelen leert echter dat er een clipje bovenop de dagschijf hoort te zitten om hem op z’n plek te houden Nu dit ringetje ontbreekt wordt de schijf simpelweg opgewipt in plaats van verdraaid. Bingo! Met een nieuw clipje is dit probleem zo opgelost.
Nu verder met de demontage van het uurwerk.
Verwijderen van de bruggen en raderen.
En het datum-, wijzerverzet en opwindsysteem.
Het opschrift van de veerton is niet voor meerderlei uitleg vatbaar, maar gezien het feit dat er van dit uurwerk geen nieuwe veertonnen meer leverbaar zijn negeren we dit maar even. De ton zit licht dichtgefelst dus openen kost iets meer kracht dan normaal, maar dat levert verder geen problemen op. De oude veer heeft een knik opgelopen dus die krijgt een enkeltje rond archief.
Nog even de steengaten uitpennen en dan kan de boel de schoonmaakmachine in. Dat ging alleen even anders dan gepland; bij het verwijderen van het clipje van de ankerrad-deksteen let ik even niet goed op en voor ik er erg in heb heeft het ding het luchtruim gekozen. Na een klein uur gereedschap verplaatsen, over de vloer kruipen en steeds harder mopperen komt m’n vrouw kijken en vraagt wat er weggeschoten is. Ze pakt een zaklamp en begint de vloer af te speuren. Pak hem beet 7 seconden later zegt ze: hier ligt ie. WTF…
Ik ben niet overal goed in zullen we maar zeggen.
Maar ik kan gelukkig weer verder.
Nadat alle onderdelen een ritje in de schoonmaakmachine gemaakt hebben kan de montage weer beginnen; ik begin met het plaatsen van de nieuwe veer.
Deksel sluiten geeft ook geen problemen, zo, niks gebeurd.
Stift erin en wijzerverzetsysteem plaatsen.
Omdraaien en centrumrad en veerton plaatsen.
Ankerrad en hacking-hefboom. Bij het uittrekken van de kroon raakt de hefboom de balans waardoor deze stopt met draaien.
Raderen plaatsen.
Raderkloof erop en tappen olie geven. Daarna radertrein testen; alles loopt mooi soepel.
Palrad, anker en ankerkloof.
En de balans erop; hij begint gelijk te lopen ondanks dat de shocks er nog niet in zitten.
Shocks smeren en plaatsen. Diashock veertjes; geen fan van, is een hoop gepiel om ze op hun plek te krijgen, maar gelukkig geen vliegende onderdelen deze keer.
Even de boel goed opwinden en op de timegrapher. Ben niet meteen helemaal wild enthousiast als ik de amplitude zie, al weet ik dat Seiko’s meestal wat lager zitten dan Zwitserse uurwerken.
Ik loop nog even de smering van het anker na maar die is in orde. Radertrein had ik zonder anker al getest en die draaide mooi terug dus dat kan het probleem haast niet wezen. Enige dat ik kan bedenken is dat het aan de smering van de veertonwand ligt. Ik heb Moebius 8217 gebruikt, misschien had ik een taaier vet moeten hebben, al geeft dat wel weer risico op een verbuigende veer. Hier loop ik wel meteen tegen een groot nadeel van dit uurwerk aan, als je de veerton eruit wilt halen moet het hele uurwerk weer uit elkaar…
Na veel wikken en wegen besluit ik het zo te laten; het uurwerk loopt ook bij deze amplitude snaarstrak en met de automaatbrug erop komt er nog een 10-15 graden amplitude bij.
Nu nog even de automaatbrug uit elkaar. Bij dit uurwerk zit het rotorlager vast in de automaatbrug. Dat lager is compleet versleten dus moet vervangen, en dat kan alleen door de hele brug te vervangen. Gelukkig blijkt die bij Seiko gewoon nog leverbaar, dus daar gaat een nieuwe op. Eerst het “magic lever” systeem smeren en dan de brug op het uurwerk.
Even de rotor erop en testen of het netjes beide kanten op werkt.
Rotor er weer af en verder met de andere kant; datumsysteem monteren.
En even testen of het werkt, zowel normaal- als snelverzet.
Dagschijf erop en zekeren met een “nieuw” veertje. Die blijken helaas niet meer nieuw leverbaar, maar gelukkig had @Floris155 er nog een in z’n voorraad die hij wilde afstaan.
Wijzerplaat en wijzers erop. Hier kan ik met m’n oogloepje op echt wel van genieten, die wijzerplaat en wijzers zijn echt fraai afgewerkt, zeker voor een horloge uit 1969…
Uurwerk is klaar en kan gaan proefdraaien, maar intussen ook bezig geweest met de kast.
Het missende medaillon is nergens meer te krijgen dus daar moet ik iets anders voor bedenken. Nu is het tegenwoordig ook mogelijk om metalen te laten 3D printen, dus dat ga ik maar eens proberen.
Met wat foto’s en vector logo’s van internet een 3D model van het Medaillon gemaakt en geüpload naar Shapeways. Heb wel hier en daar wat kleine concessies moeten doen om aan de design rules voor messing te voldoen maar heel opvallend is dat niet.
Nog geen twee weekjes later heb ik het resultaat in huis en het valt me zeker niet tegen, je kunt aan de printstapjes wel zien dat het geen originele is, maar het is zeker geen vormeloos klompje geworden.
Voor de geïnteresseerden: bepaalde metalen kunnen al direct geprint worden met Selective Laser Melting, maar dat geldt niet voor messing; dat wordt gegoten met behulp van een 3D geprint verloren wasmodel.
Omdat de minimum printdikte veel groter is dan wat ik moet hebben eerst een halve avond dat medaillon over stukken schuurpapier trekken tot de gewenste dikte bereikt is. Verder de letters nog even met de hand gepolijst.
En m’n handverguldsetje erbij om een laagje goud op te brengen, anders lost dat ding zo weer op bij huidcontact.
En zo ziet dat eruit op het deksel.
Tijd voor het huwelijk, kast en uurwerk weer bij elkaar. Ik ben nogal een poetser, maar deze kast is nog mooi origineel, de originele borsteling is nog te zien op de platte vlakken en alle lijnen zijn nog scherp dus hier gaat geen gepoets aan te pas komen, ik maak de kast alleen maar schoon.
Glaasje wel gepolijst. Ik had een nieuw glas besteld wat na veel zoeken en navragen correct moest zijn volgens de boeken van Seiko, maar de vorm week zo af dat ik dat geen optie vond; dus weer even een uurtje schuren en boenen op het oude glas.
Uuwerk in de kast en stift er weer in.
Rotor erop.
En kastje weer dicht
Dit is nog niet helemaal mijn type horloge dus ik vind het wat lastig om hier een band bij te kiezen; gewoon een zwarte croco vind ik te dressy voor deze robuuste kast dus ik kies een iets sportievere band.
En om de pols geslingerd. Nu maar eens kijken of deze Seiko en ik vrienden kunnen worden of dat het uitloopt op een vechtscheiding.
Vandaag in elk geval al een dagje om gehad en een kiekje gemaakt in de spaarzame zonnestralen.
Die secondewijzer glijdt echt echt prachtig en het uurwerk tikt in het ritme van een stoomtrein op volle snelheid. Collega’s moeten zich wel afgevraagd hebben waarom ik de halve dag met m’n hand aan m’n oor zat.
Allemaal bedankt voor het kijken. @Koekoek bedankt voor het advies bij aankoop en de hulp bij het zoeken naar het juiste glas en @Floris155 bedankt voor de tips bij de service van het uurwerk en de hulp bij het vinden van onderdelen.
Groet, Wilko