Ik zag zo gauw nog geen verslag van de “good old” 2824-2, een van de kurken waar “het” moderne mechanische horloge op drijft.
Ik kreeg van @Ruud toestemming om de voor hem, van zijn 656 gemaakte, foto’s te gebruiken. Sommigen zijn nog beter in het nemen van macro-foto’s; maar je hebt dan vaak drie handen nodig om iets toe te lichten, al doende…
Ruud kwam bij me langs om het horloge te brengen; het was al snel duidelijk dat het geen safe-queen was die hij afleverde. 
Gewoon een gebruiksvoorwerp, dat wel weer zo goed mogelijk afgeregeld moest worden. Op het moment van schrijven ben ik daar nog mee bezig (eerste etmaal leverde -3s/24h op) maar dat komt helemaal goed - het werkje loopt namelijk weer als een naaimachientje, en laat zich vrij makkelijk sturen in de goede richting.
Het horloge kwam binnen met de klacht, van 20 seconden per dag achter te lopen. De Weishi gaf dat (maar dat gebeurt echt niet vaak) ook echt precies aan. Amplitude van 250, dus gewoon een service. De veer slipte ook wat rauw in de veerton; de (als het goed is) gesmeerde veertonwand was duidelijk droog komen te staan.
Eenmaal geopend, bleek de vorige horlogemaker destijds nog een potje grafietvet te hebben staan; en dat moest kennelijk op… 
Smerig, zwart vet dat ik zelf nooit gebruik; omdat er IMO betere alternatieven zijn. De enige plek waar hij het had mogen gebruiken, was die veertonwand - maar het zwarte spul zat echt overal in het uurwerk; tot op de rader-tanden aan toe.
Dus eerst de boel maar eens uit elkaar halen.
Op de plek van het hier al verwijderde kroonrad (rechts op het uurwerk), bleek dat vooral daar de zwarte prut gesmeerd was:
Helaas vond ik ook een minuscuul barstje in het glas, ter hoogte van de onderste punt van het penhoutje. Eigenlijk niet op de foto te zien. Potentieel een probleem voor de waterdichtheid.
Kast, kroon en deksel terug uit de ultrasoon in de keuken (een hele hoop trappen op en af, houdt me jong); al gedroogd.
Alle onderdelen in de - wat verweerde, maar dat komt door het huisgemaakte brouwsel dat de vorige eigenaar gebruikte - korf met de drie mandjes:
De hele schoonmaak- en droogcyclus in de trouwe Elma. Ik taal niet naar een automatische schoonmaakmachine; dit uurwerk was zeer vuil en blijft dan gewoon zo lang in het eerste bad als ik nodig acht. Een automaat denkt niet na en levert nog wel eens een niet-echt-superschoon resultaat.
Naderhand alles soort-bij-soort klaarleggen, werkt wel zo makkelijk.
Voor de automaat-wisselaar-raderen (of gewoon wisselaars) bestaat er subliem smeermiddel van ETA zelf. Eigenlijk het enige dat echt goed werkt; en ik heb daarvoor heel wat geprobeerd. Hier het badje…
…en de raderen na het drogen (het is een soort Teflon-laagje dat je aanbrengt) op de ontvochtiger in het atelier.
Hier de dekstenen en chatons voor de balans-astappen:
De dekstenen krijgen bij mij altijd een bad in Fixodrop. Een soort kaarsvet-achtig effect gevende vloeistof die een onzichtbaar laagje achterlaat; waarop een druppeltje olie een enorm hoge oppervlakte-spanning krijgt - en dus heel bol wordt. Oftewel - niet uitloopt na het aanbrengen; wat anders echt hopeloos kan zijn. Spul giet ik na gebruik in het kleine potje weer terug in de fles; is nogal vluchtig en zeer prijzig.
De oude veer…
…moest natuurlijk door een verse vervangen worden.
Even voorzichtig de veerton geklemd in een damesuurwerk-houdertje. Hier de nieuwe veer al in de ton geduwd, uit zijn aluminium spacer. Is een klusje dat heel soms ook wel eens mis gaat. Dan zit je met een kluwen verenstaal die een meter ver springt. 
De arber, de as zeg maar, ontbreekt hier nog.
Vooraf heb ik de veertonwand ingevet met een van de twee vetsoorten die ik daarvoor heb; de gele gebruik ik voor uurwerken die van nature al hoog in de amplitude zitten, de rode variant voor o.a. Seiko (de enkele keer dat ik me daar nog aan waag 
) of bijvoorbeeld de Omega 500/700 serie, die komen dan tenminste nog boven de 270 uit.
Dat veertonwandvet zorgt ervoor, dat de veer op het juiste moment (enkele tientallen amplitude-graden voordat het uurwerk gaat galopperen/prellen) doorslipt - in een automaat-uurwerk. Een handopwinder-veer slipt - zoals bij de meesten wel bekend - niet. Bij een automaat zou de rotor, die immers altijd maar blijft draaien, raderen vernielen door te blijven opwinden terwijl de veer geheel opgewonden is.
Dichtdrukken met de achterkanten van mijn houten leerlatjes. Geeft gegarandeerd geen beschadigingen.
Hier de eerste onderdelen gemonteerd; grondrad, veerton, balansrem (zie je hier niet) voor “hacking”, en de veertonkloof.
Na het monteren van de raderen en de raderkloof, altijd even met een blaasbalgje kijken hoe goed de radertrein vrij loopt. Moet als een dolle rond draaien met slechts een klein kneepje in de balg.
Palrad en (nu met minder goor vet gesmeerd ) kroonrad ook gemonteerd.
Met deze zwarte oliegever (ik gebruik 4 maten/kleuren) doe ik bijna alles. Hier smering van het grondrad, daarvoor gebruik ik dikkere olie dan voor de sneller draaiende raderen.
Het automaat-kloofje (vanaf de onderkant gezien) met de overbrengings-raderen, en de eerder genoemde wisselaars. Het rad in de links-boven positie wordt af-fabriek eigenlijk altijd te schraal gesmeerd. Levert vaak na een paar jaar na aankoop al zichtbare slijtage op.
De wijzerplaat-zijde, met het wijzerverzetwerk al gemonteerd, en het chaussee-rad al gemonteerd.
En de hele datum-reut er ook al op. Waar ik bij de 2824-2 altijd op let, is het datumschijf-verzet-veertje. Bij het met de hand testdraaien van de snelverzetting, viel me op dat de datum wat lafjes doorschoof. Even het veertje er weer uit, iets naar buiten buigen met een pincet, en weer terug. Kan dan net te strak staan, dan moet het nog een keer… Hielp hier perfect. Het zit ter hoogte van de 1 op de datumschijf, op deze foto. Tevens smeer ik de tanden van de datumschijf met een fractie dikke olie; telkens een half druppeltje op het verzetveertje en dan weer 5 tanden doordraaien.
Loopt zoals eigenlijk elke goed geservicede 2824-2 met een nieuwe veer - snaarstrak, en met een amplitude rond tot iets boven de 300 graden. Heb hier wel zelf al afgeregeld, en de beat-error verwijderd.
De extreem kwetsbare (matte lak!) wp en wijzers waren hier wel een uitdaging. Als laatste de secondenwijzer…
Natte WD-test; hier voor de veiligheid nog zonder uurwerk. Vertrouwde dat barstje in het glas niet zo. Ging toch goed.
Vlak na het eindeloos verwijderen van micro-stofjes, en vlak voor het samenvoegen van werk en kast:
Alles weer fris en fruitig, klaar om afgesloten te worden. Ook de 5 rotor-kogellagers hebben elk een klein stipje olie gehad. De wat oudere groene Sinn-pakking leek me, zeker eenmaal vers ingevet, nog prima in orde. De tweede WD-test ging dan ook weer goed.
En even aan een eigen bandje, in overleg aan eigen pols enkele dagen testdragen!
Enjoy!
Dat gele vet wat jij gebruikt voor de veerton wand, wat voor soort is dat? Bij mijn opleiding (Schoonhoven) gebruiken ze ook nog grafietvet, maar ik vind dat niet fijn werken. Ik gebruik Moebius 8217, ook een blank/geel soort vet.
