Nadat ik in januari voor mijn verjaardag wat gereedschap heb gehad en ik op marktplaats wat goedkope mechanische horloges en uurwerkjes heb gekocht ben ik aan het prutsen geslagen.
Het lukt me zonder problemen een uurwerk tot het laatste onderdeeltje uit elkaar te halen en daarna weer in elkaar te zetten. (Waarna het uurwerk zonder problemen weer begint te lopen ook!)
Alleen heb ik 1 vraag:
Wat is de beste manier om de balans terug te zetten in een uurwerk? Ik kan me niet voorstellen dat het goed is voor die veer en het asje om het balanswiel aan de veer te laten “bungelen” en een beetje met het wiel te schuiven tot deze in het lagertje valt.
Nu ik toch aan het vragen ben; het opzetten van de wijzers. Op dit moment druk ik ze gewoon een beetje aan met een pincet en tik er dan even tegenaan om te controleren of ze vast zitten. Hoe doet een echte horlogemaker dit?
Tot ik alles echt onder de knie heb blijf ik mijn “echte” horloges trouwens gewoon naar de horlogemaker brengen voor reparaties en onderhoudsbeurten. Als ik er geld voor heb misschien toch eens zo’n avondcursus doen bij zadkine…
Leg de balanscompleet met kloof boven op je werkblad en pak hem met de spiraaltang op (onderkant van de spiraaltang onder de buitenkant van de balans en bovenkant van de spiraaltang op de kloof) en pak het hele zaakje op en schuif hem voorzichtig op z’n plek. Bij deze werkwijze hangt de balans niet aan de veer.
Heb je een balans met schoksysteem doe het ook op bovenstaande manier:alleen met het incablok boven niet gemonteert dit om de zeer dunne tappen niet te verbuigen of af te breken.
Hoop dat je het begrijpt op papier is het wat moeilijk te omschrijven.
Het zegt me zo niet zo heel veel. Maar vooral omdat ik zo snel niet weet wat een spiraaltang is.
Op het moment heb ik alleen wat standaard tangetjes die ik al voor andere dingen gebruikte; een setje goede pincetten, schroevendraaiers en wat andere gereedschapjes die ik niet bij het uurwerk ga gebruiken (wijzerafnemer, glasafnemer, kastopeners, blaasbalgje).
na wat googlen; heb ik het goed als ik denk dat je met spiraaltang een pincet bedoelt? Dan begrijp ik zo snel niet hoe ik die balans moet vastpakken daarmee… Nu pak ik hem aan de kloof of brug of hoe het ook heet en hangt die balans aan het veertje. Hoe kan ik dit met een pincet oppakken zonder dat dit zo gebeurd?
Zal het nog eens proberen. Leg de balans compleet op je werkblad met het balanswiel onder en de kloof (dat is waar de veer aan vast zit) boven. Schuif nu de spiraaltang met een bek onder het wiel en met de ander bek boven op de kloof, Nu klem de de balans en kloof samen (wel voorzichtig) en zal je merken dat je nu deze twee samen
op hun plek kan zetten zonder dat de balanswiel aan de spiraalveer hangt.
Ik heb geprobeerd om het zo simpel mogelijk te omschrijven eigenlijk zou je het moeten zien.
Maar zou je niet eerst de basiscursus praktijkuurwerk maken gaan volgen (dit kan bij Zadkine) voordat je begint
te schroeven. En voor het demonteren eerst de zaak goed bekijken hiermee bedoel ik mee: welke schroef waar
en welk rad hoort daar.
Die cursus is mij op dit moment te duur. Ik knutsel alleen maar met oude uurwerkjes die mij minder dan 15 euro hebben gekost. Zo hou ik de kosten beperkt en is het niet erg als er iets kapot gaat.
Ik begrijp nu in ieder geval wat je bedoeld, zal de volgende keer als ik weer een uurwerk uit elkaar gehaald heb deze manier proberen om de balans er weer op te zetten.
Welk schroefje en welk rad waar hoort is niet zo moeilijk te onthouden. Gewoon een beetje een slim systeem hanteren bij het uit elkaar halen… Hetzelfde bij PDA’s, computers en de andere gadgets waar ik aan werk…
Een fotootje zegt altijd meer, het is moeilijk uit te leggen in woorden:
Dit is de manier die Gert bedoelt:
Als dit de manier is waarop het tegenwoordig op een horlogereparatie-opleiding geleerd wordt, dan zal dat wel OK zijn, maar ik zie eerlijk gezegd wel wat voordelen aan de standaard (Ouderwetse??) manier: alleen de kloof vasthouden en de balans los “erin hangen”:
Het gewicht van de balans zal de veer niet vervormen (tenslotte hangt de balans ook vrij onder de kloof als je de positie van de spiraal wilt verdraaien om het uurwerk “rechtlijnig te laten tikken”) je loopt natuurlijk wel risiko als je eraan gaat trekken met de balans vastgehaakt in het uurwerk.
Een voordeel van de ouderwetse methode is dat je direkt kan zien of de onderste tap in het lager valt en of dat je de balans goed plaatst tov het anker; de balans begint namelijk direkt te bewegen als hij op zijn plaats valt, je ziet dat de positie OK is, daarna laat je de kloof pas zakken.
Bij de eerste methode met zowel balans als de kloof tussen de pincet is het maar gokken of het op de juiste plaats zit, je laat alles los, en als het niet helemaal OK zit moet je gaan schuiven met de balans om de tap in het lager te krijgen?
Maar beide manieren werken, dus ik zou denken: doe wat jou het beste ligt!
In alle gevallen moet je er rekening mee houden dat dit het hart van het uurwerk is, en dat er toch wel wat kan misgaan bij de montage: een tap is zo gebroken, en een spiraal richten is behoorlijk lastig!
Dus: vooral niet gestresst zijn; CD van Norah Jones op de achtergrond; een paar yoga oefeningen en dan pas gaan knutselen…
‘Mijn’ manier van de balans terug op z’n plek zetten is dus die laatste, het leek mij alleen dat er een betere manier zou zijn, omdat ik toch altijd wat moet zoeken om het lagertje in de kloof goed op de balansas te krijgen…
Bedankt Paul, foto’s zeggen inderdaad meer dan woorden.
Ik zelf plaats de balans op beide manieren, heb ik een kleine balans doe ik het op de eerste en met een grotere balans doe ik het op de tweede manier. Ik heb alleen het idee als iemand dit voor het eerst doet volgens de ouderwetse manier dat hij meer oog heeft om hem in in het onderste lager te laten vallen en dat hierbij de laatse winding van de spiraal bovenop het centraalseconderad komt te liggen.
Maar je opmerking wat betreft de eerst manier van het op zijn plek schuiven is juist maar persoonlijk heb ik hierbij
het idee dat ik het meer onder controle heb.
Voor het opzetten van de wijzers heb je dus een wijzeropzetter en voor het afnemen van de wijzers is er ook een handig stukje gereedschap. NOOIT op de wijzers tikken om ze vast te zetten, je kan er meer kapot mee maken dan andersom.
Het gereedschap is niet echt duur en scheelt je enorm veel hoofdpijn, mocht je interesse hebben laat het mij dan maar weten.
Groetjes,
Miguel
