Gisteren heb ik een nieuwe YouTube video geplaatst over het uitdraaien van de tonbrug, het draaien van een bus en het inpersen daarvan. Het gaat om een Omega 30T2 PC uurwerkje uit de jaren 40.
Onlangs vond er op het forum een interessante discussie plaats of dit soort bewerkingen wel of niet wenselijk zijn, en wat de beste aanpak zou kunnen zijn. In de video laat ik zien hoe ik het zelf aanpak, een methode waarvan ik denk dat het de enige juiste is. Hopelijk heeft iemand hier iets aan de beelden.
Ik hoor vaak dat dit soort klussen nog maar zelden of niet worden gedaan. Doet iemand hier nog dit restauratie werk? Ik ben benieuwd naar jullie aanpak! Foto’s ter onderbouwing zijn uiteraard welkom
Kritische opmerkingen of andere inzichten zijn welkom, graag wel met wat toelichting en onderbouwing.
Heb de discussie gemist, maar ik kan me niet voorstellen dat wanneer het gat in brug uitgesleten is, er een andere oplossing is (ja de brug vervangen maar die optie is er niet altijd).
Voorbeeld is de internationale 17j versie van het Seiko 6139 kaliber. Daar is dit echt een veel komend probleem. Meestal plaatsen ze wel een lager steen ipv een bus maar enfin, dat is om en even.
Dank voor het delen kerel. Je gaat echt een toppertje worden.
Veel horlogemakers, zowel professioneel als hobbymatig, zijn tegenwoordig eigenlijk monteurs. Simpelweg vervangen wat niet goed is ipv daadwerkelijk repareren/restaureren.
Vaak is dit ook een economische keuze. Het is simpelweg voordeliger (indien onderdelen voorradig). Hiermee gaat helaas wel een ambacht verloren.
Bijna gelijk maar ik zou het gat in de platine als uitgangspunt voor het centreren gebruikt hebben. Je bent dan zeker dat de gaten in lijn liggen. Moeilijke hierbij is het plaatsen van de kloof. Je kunt dan één van de 3 planschijf klemmen lossen en de kloof erop zetten. Wel zorgen dat de andere 2 vast zitten en niet op een plek waar de kloof komt. 3e klem terug plaatsen en een controle doen van het gat in de kloof. Het gat is namelijk uitgesleten naar een kant en geeft dan een vertekend beeld bij het centreren
Erg mooi hoe je de camera als microscoop op de draaibank hebt geplaatst
Dank alle! Allemaal aanmoedigende reacties, leuk om te lezen!
Juist, en voor moderne servicecentra is dat ook gewoon de beste keuze denk ik. Als ik de prijzen van onderdelen zie slaat het nergens op om dit allemaal uit te voeren.
Zon ‘mandrel’, zoals het vroeger genoemd werd komt niet heel nauw (uiteraard let op slijtage). Uiteindelijk ben je niet afhankelijk van een losse kop die uitgelijnd moet zijn t.o.v. de vaste kop voor de accessoires die je op de draaibank kan gebruiken.
Zon vaste kop zit er vaker niet bij dan wel helaas. Deze unit heb ik ook op een later moment bij kunnen kopen.
Ja, het zou zonde zijn als restauraties als deze vergaan. Zelf vond ik er eigenlijk helemaal niets of nauwelijks over op het internet, en wat ik vond, stond ik niet altijd helemaal achter. Ik heb er wel even over nagedacht omdat mensen misschien dingen zouden gaan doen o.b.v. wat een hobbyist hier aan het doen is, want die figuren hebben we namelijk al meer dan genoeg op het internet… maar ik heb alle stappen goed overwogen en gezien mijn eigen achtergrond kan ik denk ik best stellen dat het overwogen is en wat kan bijdrage, dat was in ieder geval mijn doel hierachter Daarnaast geef in in het begin van die video direct aan waar ik in het horloge avontuur sta, dus de betrouwbaarheid mag ieder zelf beoordelen haha.
Neem dus niet alles als waarheid aan zou ik zeggen en blijf lekker kritisch, dan doe ik ook . Ieder heeft uiteindelijk toch zijn eigen strategie. Maar als ik een voorbeeld mag noemen, vele hebben mij verteld: gebruik de ‘wobbly stick’ methode. Ik ben ervan overtuigd dat door het ei-vormige gat, dit niet werkt. Je stick zal altijd bewegen door het eig vormige gat zodra het originele gat gecentreerd is, je wordt dus eigenlijk voor de gek gehouden door die methode. Bij een niet ingesleten gat zal dit best prima werken. Mocht je geen centering scope hebben, kun je deze methode gebruiken aan je platine kant zoals @Horloge24 benoemd, en dat de brug erop zetten. Volgens mij wordt die wobbly stick methode nog uitgelegd op de scholen in Zwitserland dat ik op internet zie maar voor welke toepassing durf ik eerlijk gezegd niet te zeggen. Misschien wat ik benoem via het platine gat? Mogelijk iemand hier die deze methode kent een een concrete toepassing kent?
Dank Bas! Toch zijn dit geen dingen die we daar doen, wat ik goed begrijp. Daar leren we het zuiver servicen van een modern uurwerk, afstellen, herkennen van fouten en eventueel waar nodig onderdelen te vervangen. Iets was @Nash eigenlijk ook aan geeft.
Dit is erg fijn om te horen. Het was een flinke zoek en denktocht hoe ik dit zelf het beste kan doen. De busjes afsteken was niet 123 zoals ik wilde. Het afsteken van de bus was een flinke uitdaging om enigszins fatsoenlijk te doen om een forse braam te voorkomen (hij laat namelijk sneller los dan de braam kan breken). Uiteindelijk, met een punt vormige beitel, ging dit naar tevredenheid. Hoe hebben jullie dit geleerd? Ik heb ook vele gesproken over Bergeon bussen aan de maat draaien, maar dan moet ik altijd tussen twee centers gaan draaien wil ik het echt netjes doen, en dan lijkt dit met sneller en makkelijker.
Dankje! Ik ben ook echt blij dat het uurwerk nu weer een beetje fatsoenlijk is. Ik kwam hiernaast helaas wel meer gekke dingen in tegen.
Ja juist, helemaal mee eens, dank voor de tip. Het was helaas lastig de gehele gedachte achter de centreer methode in de video toe te lichten. Het komt inderdaad best sketchy over om een gat uit te lijnen met zware slijtage . Ik zal proberen wat meer toelichting te geven over hoe ik dit probleem probeer te omzeilen. Ik heb zelfs eerder een video gemaakt van wat je in je berichtje verteld
Dit heb ik eerder ook ervaren met de onderzijde omdat het onderste deel van het gat aan de platine kant nog vaak goed is (aan de wijzerplaat kant) omdat de ton as niet volledig doorsteekt tot de wijzerplaat kant. Ik heb ook een tijdje terug de platine kant uitgedraaid (bij een oud ETA1256 uurwerkje) en een bus gezet, hier zie je dat echt de wijzerplaat kant nog volledig intact is omdat het geen loopvlak heeft. Ik had toen een korte video van de centreer methode aan deze platine kant gepost (deze was ook helemaal ei vormig uitgesleten). Hier zie je mooi met een cirkel het resultaat geïllustreerd. Dit gat heb ik op dezelfde manier door middel van een rodico punt op het scherm gecentreerd en levert dus best een mooie center op t.o.v. het originele gat. Zie video:
Hiernaast heb ik ook een vergelijkbare video gemaakt vanaf de brugzijde, precies zoals bij de Omega, waarbij ik dezelfde rodico-puntmethode (als ik het een naam mag geven) heb gebruikt om te centreren. Door de opname later terug te kijken en er een cirkel overheen te illustreren, wordt de werking heel duidelijk zichtbaar. Geometrisch klopt het ook goed: door de rand uit te lijnen ten opzichte van het rodico-puntje en alleen te kijken naar het onbeschadigde deel, kun je het gat vrij nauwkeurig centreren. Het is daarbij cruciaal om het ingesleten gedeelte goed te herkennen, doe je dat niet, dan lukt het op deze manier nooit zoals @Horloge24 terecht benoemd en zul je terug moeten vallen op een juiste referentie zoals in de video van de platine te zien.
Na het centreren via de brug met deze method, bevindt geen enkel punt op de rand van het gat zich aan de binnenzijde van het rodico-puntje, alleen de uitgesleten zijde (die ik heb gemarkeerd) wat we hierbij ook zouden verwachten (het gat is daar immers groter geworden). Met andere woorden: het rodico-puntje ligt altijd op de rand of binnen het gat op het scherm. Daarmee kun je eigenlijk stellen dat de centrering altijd correct is. Het is lastig om dit schriftelijk goed uit te leggen; met pen, papier en een klein tekeningetje is het een stuk eenvoudiger te tonen. De hele afstelling doe ik op basis van de halve booglengte van het gat, aan de tegenovergestelde kant van de gemarkeerde (uitgesleten) zijde. Hopelijk maakt deze uitleg de video ook wat duidelijker.
Uiteraard heb ik ook hier een video van gemaakt en dan het gehele centreer process bekeken door de camera opname. Het vette aan deze video vind ik dat je door het mee illustreren van de cirkel ook echt goed ziet wat weggesleten is. Omdat een groot deel van de rand van het gat samenvalt met de cirkel, kun je eigenlijk ook wel concluderen dat zuiver 1 zijde uitgesleten is. Ofwel, als we de vergelijking maken met een cirkel moeten alle punten van de rand van het gat, op de cirkel of daarbuiten vallen (het laatste is dan het uitgesleten deel).
Het leek mij inderdaad ook een uitdaging zoals je aangeeft om de platine zo op te spannen dat ik maar met 1 klem op de tonbrug zat (de klemmen zijn niet echt in een driehoek verdeeld). Ik ga het toch is proberen, en kijken of er een afwijking ontstaat zodra ik het op mijn manier doe, t.o.v. het gat in de platine. Dus als ik hem centreer zoals in de video, en dan de brug er af haal. Enige waar je denk ik afwijking in kan krijgen is als het uurwerk toch een kleine fractie krom ligt in je klemmen en het dus niet parallel ligt (wat ik adresseer op minuut 2:42). Dit zou er voor kunnen zorgen dat als 1 gat netjes centrisch draait, de andere niet meer centrisch ligt. Maar bij uurwerken met een mooi platte platine zal dit onwaarschijnlijk zijn. Die ETA1256 had wel een hele vervelende platine, die had namelijk afgeschuinde kanten. Wat ik nu ook zit te denken is om de focus van de lens op de scope te verleggen op het onderste gat nadat ik de brug heb gecentreerd terwijl de brug er nog wel op zit. Ik zou bijna denken dat dit ook moet gaan aangezien het gat in de platine vaak veel kleiner is dan de brug. Nogmaals dank voor je input, het zet me goed aan het denken!
Klinkt als een plan wel onder de voorwaarde dat jij ook komt. Bij Syntra moeten ze Omega certificering hebben en dat heb ik nog lang niet . Dit was wel een Omega, zou dat helpen om Eric te overtuigen?
Ook niet echt het plan op het moment. De investering is enorm, en ik kom al weinig aan de hobby toe helaas. Hiernaast heb ik ook vernomen dat het niet mogelijk is op het moment en er ook geen uitzichten zijn op wanneer wel.
. Dit was wel een Omega, zou dat helpen om Eric te overtuigen? 