Met de nadruk op even. Heb eens een balansveer een week laten hangen en kan je zeggen, dan rekt die echt wel uit.
1 like
Valt reuze mee hoor. Ik heb wel eens een bolle spiraal geprobeerd terug te buigen door hem de andere kant op uit te rekken en daar is echt veel meer voor nodig. Je moet hem dan echt wel minstens 3-4x deze lengte uitrekken voordat er ook maar iets gebeurt. 
2 likes
Staal heeft geen last van kruip, dus hoe lang je hem laat hangen maakt niet uit. Als hij het 1 seconde volhoudt, dan ook een week of een maand. 
1 like
Tja, heel herkenbaar, daar heb ik heel veel foto’s van, althans van kruipende clinicers zwaaiend met diverse lampen onder de tafel en rond de werkplek.
I.v.m. de privacy kan ik de foto’s helaas niet plaatsen, maar het is wel hilarisch om dat te zien.
De wegschietende onderdeeltjes zijn overigens wel weer terug gevonden.
Dus eind goed al goed.
3 likes
Je zou er haast blij van worden als het in je oog springt, hoef je niet zo lang te zoeken. 
1 like
Tja, met één oog minder zeker prettig🤔
1 like
Ik ben er stiekem ook heel blij mee! Robin zit vooraan (ik iets verder naar achteren) en hoort het kennelijk allemaal goed wat Gert-Jan doceert. De tekst en foto’s van Robin gaat gekopieerd mijn werkmap in😜
3 likes
We zijn weer een weekje verder, en dus; een nieuwe update! Les 8 deze week; draaien, herhalen, en schade. 
Ik ben vandaag voor de verandering eens vroeg in Schoonhoven. Tot nu toe was het me niet gelukt om vóór, pak hem beet, kwart over zes op school te zijn maar vandaag dus wel. Betekend gelijk dat ik ontspannen kan kletsen met de andere vroege vogels van onze groep en rustig mijn avondmaaltijd naar binnen kan werken, in plaats van schrokken, omdat ik nog maar 5 minuten tijd over heb.
Vandaag staat als eerste draaibanktechniek op het programma. We verhuizen naar de ruimte naast ons leslokaal, want daar staan de machines en materialen. In ons lokaal staan alleen een twintigtal horlogemakers-werkbanken en alles wat daarbij nodig is.
Gertjan legt ons uit en laat ons gelijk zien hoe een draaibank werkt en waar je op moet letten. We krijgen deze uitleg aan de hand van een Shaublin Type 70 uit 1980. Die machine is dus een kleine 40 jaar oud, maar een goede kwaliteit gepaard met goed onderhoud gaat dus lang mee! Niet voor niets zijn er horlogemakers die draaibanken hebben die meer dan 100 oud zijn en nog steeds héél precies werken. Mooi stukje vakmanschap achter het uiteindelijke product!
Hij legt ons uit hoe je een draaibank in moet stellen, waar je op moet letten, en natuurlijk welke veiligheidsvoorschriften gelden. De bedoeling is dat we allemaal een plexiglas staaf in onze horlogekit hebben gehad, maar dat is helaas niet het geval. Wordt geregeld, maar dat betekend dat we het vandaag alleen kunnen aanschouwen en niet zelf kunnen proberen. Gertjan spant een staaf op in de draaibank om uiteindelijk een punt aan te kunnen draaien onder een hoek van 40 graden. Deze kunnen we straks gebruiken om onderdelen e.d. op zijn plaats te houden of krijgen tijdens het werk aan het uurwerk zonder dat we iets beschadigen. We gebruiken hier ook al penhoutjes voor maar die zijn soms niet sterk genoeg vergeleken met deze kunststof variant en kunnen kleine beetjes stof achterlaten en dat wil je niet.
(de persoon op de foto heeft mij toestemming gegeven deze te delen
)
Er zit wat ervaring met draaibanken in onze groep en één van ons wordt aangewezen om uiteindelijk de punt aan het staafje te draaien. Voorzichtig wordt er een eerste beetje materiaal weggedraaid, en nog een beetje, en nog een beetje. Steeds meer, vanuit de rand naar het hart werkend, totdat er een mooie, scherpe punt ontstaat. Het is belangrijk vooral rustig te werken en niet te veel materiaal tegelijk te willen afdraaien om beschadigingen e.d. te voorkomen, zowel aan beitel als aan werkstuk.
Volgende week zorgt Gertjan dat we allemaal zo’n staafje krijgen dus dan kunnen we zelf ook aan de bak. We gaan weer terug naar onze werkbanken en beginnen aan het werk aan de uurwerken. Monteren, demonteren, monteren, demonteren… het houdt niet op. Ik merk dat ik vandaag niet scherp ben. Ik moet even zoeken waar ik ook alweer was en welke stap nu komt in de montage/demontage. Ik ben moe van de drukte van mijn afgelopen weken en dus is de concentratie wat minder. Binnen no time zit er dan ook een mooie kras naast één van de schroeven in een kloof. Van binnen loop ik te vloeken, en ik probeer me even te resetten.
Door met de volgende stappen in het werk, het terugplaatsen van de hebel met hebelveer en tiretteveer. Precies, datgene waar ik vorige week mee de mist in ging en dus mijn hebel mocht zoeken. Extra opletten dus, en deze keer springt alleen de hebelveer weg. Gelukkig niet ver, namelijk uit mijn uurwerk en op mijn werkmat. Poging twee gaat soepel en alles zit weer op zijn plek. Wie dit ooit bedacht heeft……
De rest gaat wat soepeler en als laatste wil ik de minuutpijp terugzetten. Dat moet met wat kracht tot je een ferme “klik” hoort, aan de wijzerplaatzijde van het uurwerk. De minuutpijp moet in het minutenrad grijpen. Belangrijk is om de tandjes uit te lijnen voordat je druk gaat zetten om hem op zijn plaats te klikken. Had ik zal gezegd dat ik minder scherp was vandaag? Ik druk, en er gebeurt ogenschijnlijk niks. Ik druk iets harder, en zie ineens dat ik twee tandjes van het onderliggende rad heb verbogen. Niet veel, maar mijn eerste echte schade aan het uurwerk is een feit. Wederom loop ik van binnen te vloeken, het ging zo goed de afgelopen weken! Nog eens proberen, en nu beter opletten op het uitlijnen. Nu lukt het, en gelukkig werkt alles nog. De tandjes zijn licht verbogen en het rad en het rondsel op de minuutpijp grijpen nog in elkaar en werken nog soepel. Maar het is wel te zien…
Ik vraag Gertjan voor inspectie en de bijbehorende krabbel en geef aan wat er gebeurt is. Gelukkig kan ik, als we wat verder zijn, een nieuw rad krijgen waardoor alles weer tip-top in orde is. Voor nu werkt het nog allemaal, dus gaan we gewoon door. Met nog een break op de avond lukt het me uiteindelijk om het uurwerk volledig te monteren, wederom volledig te demonteren en bijna een tweede keer volledig te monteren. Ik merk dat na de break het ook beter gaat met de concentratie dus het tempo zit er nu lekker in. Het enige wat nu nog moet gebeuren voor de volgende krabbel is de balans terugplaatsen. Daar is nu geen tijd meer voor, dus opruimen maar!
Volgende week weer verder, en dan hoop ik dat het weer wat soepeler gaat want dit was een behoorlijk frustrerende sleutel-sessie!
Gr, Robin.
30 likes
Doe je goed…
Ik ben vorige week begonnen met de balansveer bij te plooien zodat je weer een mooie ronde en vlakke veer hebt.
Vandaag moet ik daar helaas verder aan werken en ik vrees dat ik over 3 jaar nog steeds vast zit in dit hoofdstuk. Wat een ellende.
4 likes
Robin, weer een mooi verslag. Je kent jezelf kennelijk behoorlijk goed; je bent eerlijk. Ik hoop, dat je je wat makkelijker gaat ontspannen, zodat je volgende keer weer helemaal fris en fruitig aan de les begint! Succes!
1 like
Bedankt voor het delen! Hier wordt ik nou blij van, van dit soort verslagen. 
1 like
volgende keer eerst de minuutpijp monteren en daarna het verzetrad plaatsen
wat betreft het draaien: ik heb bij Gert-Jan de 2 cursus horlogemakersdraaibank gevolgd en heb ook op de wat nieuwere Shaublin 70 draaibanken gewerkt bij de Vakschool , als je daar mee gaat beginnen dan ben je er gelijk aan verkocht , het is zo ontzettend leuk de cursussen ,en Gert-jan (de Leraar) doet dat zo gepassioneerd , ik zou het je zeker aanraden om dat te gaan doen, maar weer een mooi verslag , en het gaat je zeker lukken . groeten !
3 likes
Ik heb ze ook gedaan… heerlijk!! Zou er liefst elke dag zijn!
2 likes
Heb je de horlogemakers cursus gedaan bij Gert-Jan?
1 like
Ja daar ben ik pijnlijk achter gekomen, die volgorde 
1 like
Ja alle cursussen horlogemaken. En de draai cursussen… fantastisch om te doen!
2 likes
Alle bij Gert Jan idd
2 likes
In de tijd dat ik op de toenmalige LTS zat, zei een leraar toen ik voor het eerst ging draaien bij een draaibank. Een machine is net een paard, als je even niet oplet bijt hij. Die ene zin is mij altijd bij gebleven en het is met alles zo. even niet opletten. Machines doen niet wat je hoopt en uurwerken raken beschadigd. Het blijft dus altijd zaak om je te focussen.
2 likes
Mooi verslag Robin, brengt mij weer jaren terug in de tijd😁
Ik heb op de vakschool ook het nodige gereedschap moeten draaien en vijlen en gebruik het nog steeds.
En het rode stokje heb ik niet zelf gemaakt is van Bergeon en idd erg handig.
Succes met de volgende lessen ik blijf je verslagen lezen.
Groeten Jeroen
3 likes
Ja inderdaad Jeroen, jaren terug in de tijd was het inderdaad ook voor mij. In 1983 op de MTS ook leren draaien en frezen. Grotere machines maar ook verfijnd, zeker de computer gestuurde freesmachines. Die bestonden toen al. En ik heb ook nog steeds werkstukjes die ik af en toe gebruik 
Aankomende dinsdag zijn wij (Robin en ik) misschien ook in de gelegenheid om te gaan draaien.
Mijn vraag aan jou is wat de 5 werkstukjes van jou voorstellen en waarvoor jij die gebruikt /inzet?
Hartelijke groet, Carlo
1 like