Van één van de mede forum leden kreeg ik de vraag of ik een zakhorloge met repeater kon repareren. Na een aantal mails en telefonisch contact hebben we gisteren afgesproken bij mij thuis.
Wauw, wat een mooi zakhorloge; een gouden 18k verge fusee zakhorloge met repetitie slagwerk. En dit alles in zeer mooie staat. Behalve dat het uurwerk niet loopt en het slagwerk slechts deels werkt…
De vraag die natuurlijk beantwoord moest worden is; “is hij weer te maken”. De eigenaar was al bij verschillende horlogemakers/juweliers geweest maar nergens konden ze hem helpen.
In bijzijn van de eigenaar hebben we gekeken naar eventuele direct zichtbare mankementen. Wat direct opviel was dat de snek ketting niet meer aan de veerton bevestigd was. Waarschijnlijk is het kettinkje gebroken… De balans lijkt in orde en beweegt vrij. Het repetitie werk begint te slaan maar komt niet overeen met de tijd en loopt ook niet erg lekker.
Afgesproken is om het uurwerk nader te bekijken en te zien waardoor het uurwerk niet loopt en het repetitie uurwerk niet naar behoren functioneert.
Ik zal stap voor stap het uurwerk demonteren en jullie een kijkje geven tijdens de reparatie van dit geweldige uurwerk!
Zo, het uurwerk moet uit de kast dus we gaan aan de slag. De binnendeksel moet eerst verwijderd worden. Dit wordt gedaan door de 3 kleine palletjes weg te draaien.
Het uurwerk komt via de glaszijde vrij. Dit gebeurt door het losdraaien van de kastschroef. Ik heb de gongen weer even teruggeplaatst voor het idee.
Dan wordt de wijzerplaat eraf gehaald. Dit is altijd een lastig geval. De wijzerplaats is namelijk van heel dun materiaal en zit er onder spanning op. Het betreft een bolle plaat welke met kleine uitstekende pinnetjes wordt vast gehouden. Je kunt de gaatjes in de plaat zien zitten.
En dan komt het altijd bijzondere mechanisme tevoorschijn…
Hoi Erik, heel bijzonder om op afstand te zien hoe mijn horloge uit elkaar wordt gehaald. Voor mij als leek ziet het er erg schoon en onbeschadigd uit, en dat na een paar honderd jaar. Ik blijf het volgen!
Een leuk en leerzaam topic waarbij mij al lezend een vraag kwam bovendrijven…
Tegenwoordig zetten we onze horloges op de atoomklok, dus in principe lopen allen gelijk, + of - de tijdzones.
Hoe ging dat vroeger, laten we zeggen tussen 1750 en 1900? Veel mensen droegen een horloge, maar ik kan me zo voorstellen dat deze vele minuten verschil gaven onderling. Was de kerkklok het referentiekader en precieze uurwerk? Zonlicht? Hoe werd de ‘standaard’ bepaald …
Zo, we beginnen met het verwijderen van de balans. Het gaat hier om een verge fusse dus het is oppassen met de balansas. Deze kent namelijk geen gewone as maar heeft een tweetal lipjes die in het kroonwiel grijpen.
let op het lengt verschil van de schroeven. Onlangs kwam dit ergens op het forum aan bod dat je niet altijd uit kunt gaan dat bepaalde schroeven altijd dezelfde lengte hebben.
Gaaf ding, en leuk om je demonteerwerk te zien…
Er zijn toch nog wel passende tandwielen te vinden hier voor ??
En voor wat betreft Ernst zijn vraag, ik heb ooit gelezen dat horloges in die tijd op de uurwerken in kerken gelijk gesteld werden (later werd dat nauwkeuriger toen de treinen verschenen). Ook al liepen die net zo onnauwkeurig als de zakhorloges. De kerken hadden iemand die ze geregeld gelijk stelden met een zonnewijzer en de mensen reisden toen niet zo veel als nu.
Toen de kerkklokken eenmaal goed waren ingevoerd ontstonden er ook veel meer tijdzones als nu. Wij zitten pas sinds 1940 volgens mij op de duitse tijd, daarvoor hadden we een verschil per plaats.
Hoi Erik, shokerend om de ravage te zien in het horloge. Het horloge heeft 25 jaar in een kluis gezeten. Voor die tijd in bezit geweest van mijn opa. Na ruggespraak met mijn neef wist hij te vertellen dat hij, mijn opa, het horloge wilde laten herstellen in een juwelierszaak in Hilversum. Toen is het horloge open gemaakt. Waarschijnlijk door een loodgieter. Maar wie die ravage heeft aangericht, geen idee, misschien door mijn opa. Ik hoop dat het nog een kans heeft, de reparatie, met vriendelijke groet, Lex Kleijn
Hoi Erik
Wou, wat een genot om dat te volgen, lijkt net alsof ik voor eerste keer naar een piepschouw kijk :?:Den dan weer een munt moet ingooien om nieuwe belden te mogen zien.
Man wat een monnikenwerk om dat te kunnen maken, en te bedenken dat ze het vroeger deden bij de olielamp licht.
Erik succes en je doet ons heel veel plezier met dit bijdrage.:~
Groet
Iwan