Iedereen heeft ze, horloges die je zo graag zou willen hebben. Dat kan van heel generiek tot extreem specifiek. Toen ik met deze horloge hobby begon (overigens de schuld van @Honey_Badger, maar dat leg ik nog wel eens uit) wou ik gewoon een Breitling, model deed er niet eens toe.
Ondertussen heb ik er daar vier van, een redelijk compleet ingerichte semi-professionele horlogemakers werkplaats en veel te veel andere horloges. Gedurende die paar jaar ben ik vaak gewisseld van wat ik echt graag zou willen hebben. Aan de ene kant omdat iets wel of niet bereikbaar was, aan de andere kant omdat ik andere aspecten meer of minder ben gaan waarderen. Daarnaast krijg je gedurende de tijd ook steeds vaker de kans om bepaalde horloges ook eens uit te proberen. En nog steeds kom ik horloges tegen die dan met stip de top 50 binnen komen.
Toch kun je wel degelijk een aantal dimensies onderscheiden, die een horloge grailworthy maken.
Merk
Misschien wel het meest logische en tegelijkertijd minst grijpbare, het merk van een horloge maakt voor veel mensen direct de begeerte. Hoeveel mensen dromen er niet van een Rolex zonder specifek te weten welk model, de mentale (on-)haalbaarheid die aan een merk hangt maakt of je iets wel of niet zou willen hebben. Voor de een is een beroemd merk een absolute voorwaarde terwijl de ander juist kiest voor een boutique merk, om buiten de massa te staan. De merk perceptie is iets waar heel nauwkeurig aan wordt gewerkt, één misstap kan deze totaal vernietigen.
Tegelijkertijd kan een merk dat bekend staat om goedkope horloges toch ook weer hele bijzondere horloges maken, meest voor de hand liggende voorbeeld is natuurlijk Seiko met hun Grand Seiko range.
Zeldzaamheid
Het ligt voor de hand om te zeggen dat iets zeldzaams het ook altijd gewild maakt, dat is in de regel ook zo. Hoe kleiner de oplage, hoe moeilijker het is om een bepaald horloge te vinden. Echter, die vlieger gaat alleen maar op als het merk bekend genoeg is en er voldoende van is gemaakt om de moeite te nemen om deze te documenteren. Daarnaast is er vaak ook een praktische reden dat iets zeldzaam is, misschien waren er simpelweg geen klanten voor dat spuuglelijke model. Ik heb mij laatst laten vertellen dat Paul Newman Daytona’s gratis werden weggegeven bij de aanschaf van andere Rolex modellen omdat ze onverkoopbaar bleken.
Echt zeldzame horloges zijn in de regel overigens nooit verkocht maar waren vaak cadeau’s, of gewoon tools.
Periode
In sommige gevallen maakt de periode waarin een horloge is gemaakt of gebruikt het heel bijzonder, oud is natuurlijk altijd goed maar horloges gebruikt in de tweede wereld oorlog doen het nog veel beter.
Het kan natuurlijk ook zijn dat de periode van productie bijzondere nostalgie oproept, een horloge uit het geboortejaar of het horloge van die kennis uit je kindertijd.
Techniek - Firsts!
Horloges waarin iets voor het eerst werd gedaan, dat doet het eigenlijk altijd goed. Een van de drie allereerste automaat chrono’s, de Zenith El Primero, Seiko 6139 of Heuer/Breitling/Buren/Hamilton caliber 11, bijvoorbeeld. Of het eerste quartz horloge van Omega. Het ligt voor de hand om dan meteen aan vintage te denken, maar dat hoeft niet, wat te denken van het eerste horloge dat vloeistof gebruikt voor de tijdsaanduiding:
Techniek - Complex
Complicaties, hoe meer hoe beter, al kun je overdrijven. Vaak was het meest complexe horloge het topstuk in de modellijn, meestal ook het duurste en daar zijn er uiteraard maar weinig van gemaakt.
Een Patek ref 2499 bevat een chronograaf, perpetual calendar en maanfase, toch zijn deze dan weer niet heel erg zeldzaam.
Een variant daarvan is een zeldzame complicatie die nooit echt goed heeft gewerkt, Omega bedacht het model Syncho-Beat met seconde morte complicatie die alleen heel snel stuk ging. Dit model is uiteindelijk teruggetrokken. Maar ook de Rolex Tru-Beat werd vaak beroofd van deze bijzondere complicatie omdat er geen reserve onderdelen beschikbaar waren.
Beroemde eigenaars
Idealiter koop je natuurlijk gewoon het horloge van jouw idool, maar die zijn vaak net iets te duur, maar the next best thing zijn klokjes van hetzelfde model. Van raceheld, tot acteur, of gewoon allebei.
Een beroemde eigenaar verhoogt eigenlijk altijd de waarde van een horloge, hoe bekender de link hoe duurder het horloge, en gelukkig zijn er heel veel horloges nog niet van een leuke bijnaam voorzien. Dus bekijk foto’s van jouw idool en bekijk de pols nog eens nauwkeurig!
Van Jacques Cousteau kun je een kast vullen met alle horloges die hij als duiker heeft gebruikt.
http://i179.photobucket.com/albums/w285/milwatch2/vlcsnap-4772450.png
Verhaal
In het verlengde van beroemde eigenaars ligt natuurlijk het bijzondere verhaal. De maanlanding is in de geschiedenis van de mensheid een belangrijke mijlpaal, en welke horloge was er bij? Koning van het horloge verhaal is natuurlijk zondermeer de Omega Speedmaster Professional.
Design
Het ontwerp van een horloge is eigenlijk het meest in het oog springende, maar ook het minst makkelijk te duiden. Het lastige is natuurlijk dat design heel sterk smaak-afhankelijk is maar sommige horloges hebben gewoon een heel bijzonder design.
Anderen hebben een designer die het horloge grail-worthy maakt, meest beroemde voorbeeld is Gerald Genta;
Waarde
Misschien het meest banale, maar soms maakt de prijs een horloge al grail worthy, simpelweg omdat het financieel eigenlijk onbereikbaar is maakt het extra aantrekkelijk. En misschien was het horloge wat in je kindertijd onbetaalbaar was nu wel gewoon bereikbaar. Een kwestie van prioriteiten toen, en dat is nu niet anders.
Conclusie
Wat voor iemand een horloge echt tot een grail maakt, dat is natuurlijk super persoonlijk maar ik denk dat iedereen het er over eens is dat hoe meer vinkjes je van de bovenstaande categoriën kunt aankruisen des te meer bijzonder (en moeilijker te vinden) het is.
En mocht je het je afvragen mijn huidige grail is een Zenith El Primero met het allereerste automaat chrono uurwerk met triple calendar en maanfase en een beat-rate van 36000 BPH. Van dit model zijn er maar 25 gemaakt, maar wie weet…
Welke aspecten zijn voor jou doorslaggevend, of wat heb ik gemist?
en zo als ieder van ons, begin je ergens waar je ervan 
ondersteboven raakt 
en Seiko die voor mij een van de meest betrouwbare, verfijnde en betaalbare horloges levert 
.
