Wijzerplaat schoonmaken

[Jenneke]

Vandaag wat testjes gedaan met het schoonmaken van wijzerplaten.

Stofjes haal ik weg met rodico of deze siliconen stokjes. Bergeon heeft ze, maar goedkoper is de variant voor de oren op aliexpress.

Vlekken… Vaak is de beste optie om er af te blijven. Wil je toch wat proberen? De veiligste manier is speeksel op een wattenstaafje en dan over de wijzerplaat rollen. Je speeksel bevat enzymen die wat troep losmaken (verteren ). Een iets risicovollere manier is wat lauwwarm water en daarin de wijzerplaat even laten weken. Al dan niet vervolgens deppen met een oorstokje. Let op, de bedrukking kan loslaten.
Nog wat agressiever, maar kan fantastische resultaten geven, is zilverdip. Ook op niet zilveren wijzerplaten!

Zilveren Benrus wijzerplaat
Een zilveren of “platinized” dames wijzerplaatje van Benrus. Vaak zijn de emaille cijfers in de jaren 20 er op gebakken. Maar niet altijd. Het kan ook emaille verf zijn.

In meerdere rondes van 5 seconden door de Hagerty silverdip. Tussendoor beetje afvegen (steeds wat harder ) met een wattenstaafje en afspoelen in water.

Nu deze spray erop gedaan om het te beschermen.

Zilveren Gruen wijzerplaat, zwarte hard enamel cijfers en een wittige coating
Ze ziet er niet uit, dus slechter kan het niet worden.

Een lauw waterbadje met kwast doet weinig.

Maar 3x10 sec silverdip met vegen geeft dit resultaat. Voor mij genoeg (want de kast is ook niet als nieuw).

Radium cijfers en wijzers
LET OP. Doe dit alleen als je weet welke veiligheidsmaatregelen je moet nemen!!!

Van wijzerplaten kun je radium verwijderen met water en een stokje. Is de wijzerplaat van emaille (zakhorloges) of zilver (met hard enameled logo) dan kan dit makkelijker met aceton in een glazen bakje. En krabbelen met een stokje.
De before:

En after:

Een rondje door de zilverdip (nu niet gedaan) maakt ze waarschijnlijk perfect.

Ik controleer het resultaat ALTIJD met een geigerteller.

De lume is netjes achtergebleven in het glazen bakje. Aceton kun je na gebruik laten verdampen en zo veilig afgesloten inleveren.

Emaille wijzerplaten met barsten
Met een kunstgebitreiniger bruistablet schijnt dit goed te gaan. Voorbeelden zijn te vinden op Youtube. Zodra ik zelf een test heb gedaan, dan voeg ik dat toe. Heb niet van die tabletten in huis.

[lassale]

De resultaten met Silverdip zijn echt geweldig. Bedankt voor de tips.

[Anthony]

Wat een prachtig resultaat!

[Jenneke]

@lassale

De resultaten met Silverdip zijn echt geweldig.

Zijn wonderbaarlijk.

En heb het niet zelf bedacht. Voorbeeld van een jaren 40 horloge van een andere Gruen verzamelaar:

[LVA]

@Jenneke

@lassale

De resultaten met Silverdip zijn echt geweldig.

Zijn wonderbaarlijk.

Je-zus. Welke gebruik je? De instant of nog een andere?

[wbcoupe]

Prachtige resultaten inderdaad
Nu zijn deze oude wijzerplaten zoals je al zegt vaak van zilver of verzilverd dus die zwartigheid is voornamelijk zilveroxide. En dat lost prima op in zilverschoonmaakmiddelen. Denk dat de truc met een bakje sodawater en aluminiumfolie ook wel zal werken.

[Jenneke]

@LVA

Je-zus. Welke gebruik je? De instant of nog een andere?

Dit:

En dan hou ik mijn wijzerplaat met een bronzen tweezer er even in. Zit ook een mandje in. Maar HG zal ongetwijfeld ook zoiets hebben.

[LVA]

Geprobeerd hoe dat werkt met kasten? Als die wat gravering hebben als opsmuk zijn die verschrikkelijk om met de hand schoon te maken. Zou zomaar kunnen werken.

[Jero1]

Emaille wijzerplaten met barsten
Met een kunstgebitreiniger bruistablet schijnt dit goed te gaan. Voorbeelden zijn te vinden op Youtube. Zodra ik zelf een test heb gedaan, dan voeg ik dat toe. Heb niet van die tabletten in huis.

Deze doe ik heel kort in de ultrasoon dat het vuil uit de barsten is dan zie je ze minder

[Jenneke]

@LVA

Geprobeerd hoe dat werkt met kasten?

Nee, maar dat zou moeten werken. Ik gebruikte een witte smurrie van HG voor mijn gouden en zilveren vergulde kasten. En tandenstokers in combinatie met een stukje zilverpoets doek. Idd. Gedoe.

@Jero1

Deze doe ik heel kort in de ultrasoon dat het vuil uit de barsten is dan zie je ze minder

Oei, dat zou ik niet durven. Straks springt je emaille er af. Zou toch denken dat dat de barst erger maakt.

[Harco]

@Jenneke Silver Bath kon ik niet voor gebruik van wijzerplaten. Werkt dat voor alle soorten wijzerplaten?

[Jenneke]

Geen idee. Ik verzamel Gruen horloges van voor 1940. En ik heb het dus niet breed getest.

Ik kan me voorstellen dat bij simpelere merken of modernere horloges, de print niet al te vast zit. Ik zal eens kijken of ik daar wat over kan vinden. @Lexaf help je zoeken?

Mitka gebruikt volgens mij water met wat azijn, met goede resultaten.
https://watchguy.co.uk/cleaning-and-preserving-original-finish-on-dials/

En in 1 van de comments staat dit:

Ik kom bij watchrepairtalk ook zilverdip tegen als tip. Ik heb ook ergens ooit gelezen dat een wonderspons ook wonderen kan verrichten op wijzerplaten. Heb ik zelf niet geprobeerd.

Maar ik denk dat het een kwestie van testen is. Als de wijzerplaat toch al “afgeschreven” is, dan kan het geen kwaad.

[BorisK]

Fenomenaal resultaat, Jenneke!
Dapper dat je het durft.
Dank voor het delen!

[Lexaf]

@Jenneke

@Lexaf help je zoeken?

Helpen zoeken doe ik altijd graag, Jenneke. Hoewel het schoonmaken van wijzerplaten iets is waar ik niet veel expertise in heb. De trefwoorden bij mij zijn voornamelijk (in volgorde van prioriteit):

• Afblijven!
• Zacht borsteltje zoals gebruikt bij pick-up diamantjes
• Rodico
• Beetje spuug
• alcohol op een wattenstokje
  Met alle andere schoonmaakmiddelen heb ik tot nu toe vrij negatieve ervaringen, bij de (relatief) weinige pogingen die ik heb ondernomen.

Meest dramatische ervaring: Ooit, toen ik er nog echt helemaal niks van begrepen had:
Wattenstokje met Dasty (! ) op een wijzerplaat van een mooi jaren '50 LePhare horloge. Die plaat had wat kleine vlekjes. Ik dacht die haal ik even weg…
Na de behandeling nog steeds vlekjes en geen tekst meer… Gelukkig heb ik de foto’s niet meer. Het horloge heb ik als donor uurwerk nog kunnen verkopen.

Leukste en meest drastische poets ervaring: Een (goedkoop uit een lotje) horloge met een gelakte zilveren wijzerplaat waarvan de lak en de belettering waren beschadigd. Toen ik 'm binnenkreeg was de helft van de lak al weg, de helft van de letters ook en de letters die over waren zaten, hoe wonderlijk, kriskras over de wijzerplaat verspreid. Iemand was, denk ik, met een oplosmiddel bezig geweest en had waarschijnlijk halverwege de moed opgegeven.
De cijfers waren opgelegd brons of messing, de plaat zelf bleek van zilver of zwaar verzilverd en had geen krassen. Er zat een goed werkend AS 1950/51 uurwerkje in.

Ik heb de wijzerplaat van het uurwerk afgenomen en toen ben ik maar gewoon gaan poetsen tot alles glom. Motto: Als het niet kan zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan.
Geen sprake van serieus restauratiewerk natuurlijk, maar het horloge was anders toch gereduceerd geweest tot het zoveelste donor uurwerkje.
Resultaat: een leuk merkloos horloge met een mooie zilveren ‘virgin’ (virgin-belaser) wijzerplaat met strakke bronskleurige cijfertjes. Het ding was anders toch niet meer te redden en nu heb ik er een aardig en draagbaar horloge aan.

Ik zal eens wat serieuzer in de (digitale) literatuur duiken om te zien of ik wat wijzer kan worden. Als ik iets vind wat me relevant lijkt laat ik dat uiteraard hier op HF weten.

Overigens vind ik de expertise zoals @Jenneke die hierboven laat zien van een behoorlijk hoog en vakbekwaam niveau! Chapeau Jenneke voor de mooie resultaten!