Afgezien van email totaal simuleren, rijst toch ook de vraag hoeveel echt email dan moet kosten. Door gespecialiseerde merken wordt vaak de nadruk gelegd op hoe moeilijk het is en de failure rate. Natuurlijk zullen er verschillende kwaliteiten zijn. Ik kopieer hier even een beschrijving ingezonden door het merk Firle zelf (aan ABlogToWatch):
“Will had a sense that the only way to really reproduce these colors in all of their deep richness would be with the exquisite shine of enamel. “Enamel was especially selected for the Sennen Automatic because I wanted to have completely unique colors that were extremely rich and carried a lot of depth — colors that reflect the ocean that I drew my inspiration from. No other finish carries this level of depth, so it was the only choice,” says Will. The process requires a glaze to be painted onto the surface of the dial, then dial is fired at 800 degrees Celsius. The painting and firing process are repeated until the enamel achieves evenness, then the dial is polished to achieve a perfectly smooth surface.”
Maar hier hebben we het over een horloge van rond de 500 incl. Niet heel anders dan mijn hierboven geposte voorbeeld, mogelijk zelfs iets goedkoper. Dat proces klinkt toch aannemelijk als een authentieke vorm van emaillering, maar tegelijkertijd ook weer niet per se zo precair als ‘grand fue’ of anOrdain’s beschrijvingen. Een ander voorbeeld met toch een behoorlijk hogere vraagprijs is dan de First Pitzmann. Heel fraai horloge in klassieke zin, maar dat voor ruim dubbel de prijs. Daar zeggen ze dan weer expliciet bij dat het ‘cold enamel’ is, terwijl het proces hierboven beschreven (tenzij keihard voorgelogen) kennelijk dus al voor de helft van het geld winstgevend kan zijn.
De verwarring is dus nog niet geheel de wereld uit. Wanneer wordt emailleren dan echt lastig en kostbaar? Of is dat an sich ook al gelul?
Grondstoffen zijn voor email zijn niet duur. De dial blanks kunne dat wel zijn. Koper, zilver, goud (al dan niet met zilver of goud folie). Op zich is zilver niet wereldschokkend duur maar met hoge uitval wordt het een relatief duur grapje. Met goud al helemaal. Moet je er nog arbeid bij betalen… Dan al helemaal.
Dit is mij allemaal bekend. Maar net als dat een beetje goudfolie zo heel duur niet is (cf. Wise AD15, hetgeen reeds een dikkere laag gebruikt dan puur folie/bladgoud) kan emailleren met meerdere firings in de oven dus wellicht ook al voor rond de 500euro in een horloge. Voor mij blijft daardoor de vraag staan: wanneer wordt het dan wel kostbaar of worden we hier en daar schromelijk voor de gek gehouden? En als het allemaal legitiem is, hoe kan dan het best tussen kwaliteiten email worden gedistingeerd?
Ik heb wel eens een commentaar gelezen dat het in lagelonenlanden op grote schaal met een grote oven allemaal wel relatief goedkoop kan.
Waar je voor betaalt is de expertise, handwerk, kwaliteit en kleinschaligheid. Een meester emailleur is natuurlijk heel andere koek dan een fabriek in China waar ze één kleurtje (effen) nat email aanbrengen op koper in een oven met 100+ stuks waarvan ze van tevoren weten dat ze de helft gaan wegmikken.
Een vakman die dit doet met droog poeder in een klein oventje met edelmetaal als substraat kost veel en veel meer. En dan heb ik het nog niet eens over technieken als cloisonne en champleve.
Deze plaat is bijvoorbeeld van witgoud die met de hand wordt gegraveerd en waarbij de openingen worden gevuld met glaspoeder. Duur.
Denk bij goudfolie trouwens ook niet aan bladgoud.
Die twee dingen zijn niet hetzelfde. Goudfolie is aanmerkelijk dikker en kost gauw zo’n 100 euro voor een stukje van 10*10cm. Bladgoud zou onmiddellijk verdwijnen in een emailleeroven.
Als dergelijke productie ook mogelijk is, dan denk ik dat de denk- of argumentatiefout die vaak wordt gemaakt is dat goedkoper email per definitie ‘nep’ is en echt email per definitie duur. Ik kan heel goed begrijpen dat als iemand wijzerplaat per wijzerplaat bedenk en verhit en opnieuw en opnieuw dat dit een duur proces is, hoewel misschien nog altijd geen duizenden waard per se (misschien waar anOrdain ooit begon. Toe schrikte het nog tegen betaalbaar aan. Of zoals bij Vitreum momenteel, waar vaak ook o de basis nog handwerk zit.). Ik kan zo gauw geen argument bedenken waarom eenvoudige emaillering niet ook grotendeels kan worden geautomatiseerd. Het zou me ook niets verbazen als ik dergelijk proces de foutmarges kunnen worden geminimaliseerd. Laten we wel wezen, glazuren van aardewerk (zit ook wel een foutmarge in) wordt toch ook al eeuwen succesvol gedaan en hoef je nu ook weer niet zo’n groot specialist voor te zijn (niet dat ik het kan).
Nog steeds ben ik dan wel benieuwd, omdat daar geen eenduidige antwoorden op bestaan zonder volledige openheid van zaken, of bijvoorbeeld een email van Firle en Monbrey dan toch ‘echt geglazuurd’ email is. En kunnen we dan in dezelfde adem ervanuit gaan dat de First Pitzmann die openlijk aangeeft dat het gaat om ‘koud’ email dat niet is en dus toch waarschijnlijk te duur wordt aangeboden?
Ze verkopen het ons ook niet tegen kostprijs natuurlijk.
Waarschijnlijk gaat het in ieder geval 3 keer over de kop en waarschijnlijk meer hoe exclusiever het wordt.
Kan me voorstellen dat het lastig is om een machine te maken die om kan gaan met zo’n suspensie of poeder, kan me voorstellen dat er bij zo’n beperkte markt en legio andere technieken voor een vergelijkbaar resultaat niemand staat te springen om de R&D kosten op zich te nemen.
Is niet helemaal te vergelijken. Emailleren luistert beduidend nauwer.
Volgens beschrijving van firle op website en blogtowatch… Lijkt het om email te gaan van glas. Maar aan de andere kant gebruiken ze weer het woord ‘glaze’ en wordt ‘enamel’ ook wel eens gebruikt voor glazuur. Lekker verwarrend.
Geen idee of dit ‘echt’ is… Te weinig info, heb jij die?
Dit is duidelijk, geen traditionele email. Te duur? Het is nog steeds een slijtvast en mooi materiaal. Wat de gek er voor geeft natuurlijk. Om dit pakketje te kunnen kopen moet je de portemonnee trekken. Ik vind het denk ik te duur. 300 euro minder en ik had hem al besteld.
Goed dit is allemaal behoorlijk off topic. Sorry TS
Niet mee eens.
Vanuit de bewondering van de emaille wijzerplaten die ik ken, heb ik het topic gestart.
Wat wij hier als liefhebbers doen is antwoorden zoeken, het proces begrijpen, bewonderen van reultaten en analyseren.
Niets mis mee, sterker nog , zolang we dit op deze manier kunnen doen vind ik dat de meerwaarde van dit platform.
Dat is dan nog prima in de range van normaal vergulden. De goudprijs is hoog, maar uiteindelijk zou dit toch niet zo duur moeten zijn. Natuurlijk wel als je er vervolgens veel van moet wegkeilen.
Nee, niet dus. Daarom. Pitzmann is open over ‘koud’ email, maar ik kan daarmee niet goed duiden waarom hun horloge haast de 1200 incl. aan moet tikken en Monbreys honderden minder. (Overigens heb ik een Pitzmann II en de afwerking schaart zich onder het beste van wat ik bezit. Dwong respect af vanaf opening. Maar de Monbrey is weliswaar iets minder verfijnd, maar ook zeer keurig zo niet beter dan verwacht voor de klasse. Overigens altijd met blote oog bepaald.) Ik zou kunnen kijken of de eigenaars van Monbreys zich hierover willen uitlaten. Het idee van epoxyhars (sowieso behoorlijk naar spul) is toch minder aansprekend. Een Firle heb ik niet (te groot voor mij en de stijl) en heb dus ook nooit contact met de eigenaar gehad.
OK, automatiseren was een groot woord, misschien te groot, maar ik vermoed wel dat het zou kunnen. Als productie in serie zoals jij beschreef mogelijk is, dan ook met verder gaande automatisering denk ik. Of het dat waard is… Er zijn mogelijk veel merken te bedienen, maar misschien niet met voldoende regelmaat. Ik vind toch al dat we onder de micros veel variëteit zien met behoorlijk beperkte oplages vs meer gevestigde merken.
Over de semantiek tussen glaze en email durf ik verder geen uitspraken te doen, maar dat je met glazuren ook rijke en bijzondere effecten kunt bereiken tijdens het bakken en door te combineren is bekend. Als dat toepasbaar is op wijzerplaten, zonder dat het direct een hogere orde van artesanaal grand feu wordt, dan spreekt dat alweer meer aan dan opexyhars. Overigens luistert het bij aardewerk volgens mij ook nauw, maar zijn de eisen misschien doorgaans minder precies. De kleinschaligheid van horloges maken dat ook echt in detail wordt gekeken. Een pot draag men doorgaans niet om de pols.
De logica van de kostprijs en verkoopprijs gaat op voor ieder horloge product, dus maakt mijns inziens de casus van emaillering niet specifiek.
Alleen al het gebruikte uurwerk.
Pitzmann I : sellita sw261-1
Pitzmann 2: sellita sw300
Monbrey: Miyota 9039
Er gaat natuurlijk meer in dan alleen een wijzerplaat of uurwerk, maar dit scheelt al gauw een honderdje (ik denk wel meer).
Dat lijkt me leuk!
Zeker niet, maar dat de kostprijs van één wijzerplaatje een aantal keer hoger ligt dan bij een simpele stalen wijzerplaat sunburst met verf, is wel duidelijk. Als je dan dezelfde winstmarges aanhoudt wordt het al gauw veel duurder.
Je betaalt natuurlijk ook voor (de perceptie van) exclusiviteit
Dat klopt allemaal zonder meer. De menig en over de impact van een uurwerk lopen uiteen. Het is natuurlijk ook logisch dat het allicht meer een keuze is om dezelfde marges over een uurwerk door te berekenen. Immers alle geassocieerde moeite met betrekking tot arbeid en services blijft gelijk, alleen de financiële input verandert iets. Het lijkt me daarom ook dat we SW300 horloges zien ruim onder de prijs van zogenaamd exclusieve SW200 horloges. Uiteindelijk doet Miyota 9 dan weer totaal niet onder voor SW200, dus lijkt het verschil vaak aangegrepen voor een sprong in prijs. Ik snap daarentegen beter dat als je arbeid en moeite enorm vergroot voor emaillering dat je daarop wel je ruime marges wil halen.
Was ook niet de opdracht. Stuk voor stuk pièces unique gemaakt door Jordan P. Ficklin.
The dial is handcrafted with .999 Fine Silver and 24K gold wire using traditional cloisonné techniques. The wires which outline the cells for the enamel are hand bent and attached to the dial. Each cell is filled with vitreous (grand feu) enamel from Japan and fired multiple times in the kiln at about 1400 degrees Fahrenheit.