Abandon all hope, ye who enter here.
De bovenstaande zin is een zin uit de Goddelijke Komedie van de Italiaanse dichter Dante Alighieri. Waarom heb ik hem geplaatst? Omdat het onderwerp dat ik ga aansnijden wellicht gevoelig ligt voor sommige, maar ook omdat de zin mijn relaas helpt te illustreren en hoewel het nog niet over horloges lijkt te gaan. Wees gerust dat breng ik er later prima in.
Voor Dante om de goddelijke komedie te schrijven waren er een aantal dingen nodig denk aan: taal, schrijfletters, schrijfwaren en misschien ook wel waardering voor kunst, want ik denk niet dat Dante dit meesterwerk had kunnen schrijven als hij de eerste dichter was. Kan ook zijn dat ik het fout heb hoor. Verder zullen er ook nog wel andere dingen nodig zijn maar ik wil het niet te ingewikkeld maken.
De taal spreekt voor zich, maar is op zich terug te schroeven naar het moment dat mensen wellicht voor het eerst gingen communiceren. Misschien met klikgeluiden, wijzen of oerkreten.
De schrijfletters / een alfabet, zijn wat ingewikkelder, er moet ook kunnen worden geschreven op iets, anders is er geen noodzaak voor schrijfletters. Deze uitvinding hangt dus nauw samen met de schrijfwaren die weer terug zijn te voeren op het moment toen de mens misschien voor het eerst een stok in de hand pakte en er een termietenhoop mee ging lastig vallen voor lunch.
De waardering voor kunst komt denk ik pas later, daar zoiets hoog in de piramide van Maslov staat.
In principe zou je kunnen zeggen dat Dante Alighieri een hoop heeft te danken aan deze gezamenlijke menselijke geschiedenis en de cultuur die deze mensen hebben opgebouwd. Ik type nu dit topic en sta in direct contact met die mens en zijn eerste stok met daartussenin een Dante Alighieri en wie weet wat nog allemaal.
Wanneer ik echter naar horloges kijk zie ik vaker het woord ‘heritage’ vallen. Vaak wordt dit dan gekoppeld aan een merk of de geschiedenis van een merk. Maar vaak heb ik het idee dat dit meer ‘marketing’ is dan heritage.
Wat ik namelijk bedoel is het volgende: Al die horloges die nu gemaakt zijn en gemaakt worden zijn ook terug te voeren naar die eerste mens die een stok ging gebruiken als gereedschap. Vandaaruit zijn gereedschappen geboren, gereedschappen die steeds verfijnder werden tot ze op een gegeven moment ook de tijd konden zeggen. Er zijn voordat de horloges kwamen andere instrumenten geweest waaraan men de tijd kon aflezen. Denk aan zonnenwijzers, zandlopers of bepaalde mechanismes die met water een passage van tijd konden duiden.
Het valt mij op dat deze hele geschiedenis aan de kant wordt geschoven wanneer het om heritage gaat. Heritage begint bij Rolex en eindigt bij Rolex. Begint bij Seiko en eindigt bij Seiko. Het is alsof al die bedrijven zelfstandig van 0 naar 100 zijn gegaan. Terwijl ze in werkelijkheid bij 90 zijn begonnen om vervolgens het sprongetje naar 100 te maken.
Wanneer ik het woord heritage zie: lees ik eigenlijk ‘company heritage.’ En volgens mij wordt dit ook vaak bedoelt. Ergens vind ik dit wel jammer en ook wel verbijsterend. Opeens is een horloge meer waard vanwege de company heritage. Maar het voelt voor mij een beetje als een klap in het gezicht van een hele menselijke historie.
Ook denk ik dat veel horloges die historisch geïnspireerd zijn soms bruut worden weggerukt van hun historie. Neem een Marine horloge of een Piloten horloge gebruikt in de oorlog. Bij dit soort horloges wordt gekeken naar welk merk de originele maakte. Het menselijke aspect wordt vaak vergeten. Maar was het Laco die de B-uhr tot een culthit maakte of is het onze menselijke passie voor onze geschiedenis en afkomst?
Aan de andere kant zie ik soms wel weer dat het menselijke een attribuut krijgt is bij Seiko het horloge beter bekend als Captain Willard staat in Japan bekend als: het Naomi Uemura horloge. Naomi was een ontdekkingsreiziger en hij gaf het horloge een beetje meer naam, karakter en persoonlijkheid. In die zin wordt er even niet gekeken naar Seiko, maar naar een persoon die hem gebruikte en een schepje bovenop het horloge deed.
En dat vind ik jammer dat heritage eigenlijk pas om 10 voor 12 gaat gelden wanneer het er allemaal al is, maar dat er niet terug wordt gekeken. Ik wil niet zeggen dat je je een Luftwaffe navigator moet wanen met je B-Uhr horloge, of dat je opeens nazi idealen moet gaan uitstralen. Maar ik wil zeggen: Het horloge is meer dan een maatje waaraan je de tijd kan aflezen.
Een horloge is een memento, een herinnering aan donkere tijden, denk aan de horloges populair in oorlogen.
Maar een horloge is ook een symbool. Een symbool voor technologische vooruitgang en een menselijke obsessie met de tijd.
Er zijn nog meerdere opties mogelijk, je kan er meer memento’s in zien, meer symbolen en ook nog andere dingen, maar ik beperk me even omdat de frietenketel opstaat en als ik langer blijf schrijven zit ik met zwartgeblakerde frieten.
Conclusie: Ik vind het jammer dat dit vaak totaal vergeten wordt en men het woord heritage gebruikt voor de geschiedenis van een merk alsof het daar pas allemaal begon. Ja bij een merk ligt een begin maar dat is een heel ander begin. Heritage is veel meer dan dat.
Bedankt voor het lezen.
?