Mijn nieuwste aanwinst is een Universal Geneve Polerouter (s20214-4). In aanloop naar de aankoop heb ik aardig wat gelezen over dit horloge en naast mijn beknopte bevindingen en ervaringen met het horloge zelf (sinds vandaag in bezit), wilde ik de opgedane kennis met jullie delen:
Op een donderdag in 1894 in het Zwitserse Locle, om precies te zijn op 18 januari om 8 uur in de ochtend trokken de net afgestudeerde horlogemakers Numa-Emile Descombes en Ulysse Georges Perret de stoute schoenen aan en richtten het bedrijf “Universal Watch op”. Nog in datzelfde jaar patenteerden ze al hun eerste uitvinding: een 24 uurshorloge. Slechts 3 jaar later overleed Numa-Emile Descombes op 34 jarige leeftijd en vanaf dat moment nam Louis Edouard Berthoud zijn rol over. Universal Watch was een van de eerste bedrijven die de meerwaarde van het polshorloge inzag, en chronografen in het bijzonder. Al in 1898 werd hun eerste polshorloge met 30 minuten teller geïntroduceerd. Het bedrijf maakte al snel naam en verhuisde in 1919 naar het Mekka van de horlogewereld: Geneve. Als een van de eersten ontwikkelde Universal Watch automatisch opwindende horloges (1925: het auto rem systeem) In 1935 verhuisde het bedrijf dat ondertussen Universal heette en werd een buren met een ander horlogemerk van wereldfaam: Patek Philippe.
In de jaren ’30 volgden de befaamde Compur, de Aero Compax en Tri-compax modellen. In de loop der jaren veranderde het bedrijf nog meerdere malen van naam en ook het logo werd hierbij aangepast.
De faam van het bedrijf ontging destijds ook de Nederlandse Koninklijke familie niet. Koningin Wilhelmina bepaalde dat het bedrijf hofleverancier werd en dat het voor het Nederlandse leger horloges mocht maken. Op deze horloges stonden dan ook de initialen van onze koningin. ( https://www.fratellowatches.com/history-on-the-wrist-a-dutch-army-watch-by-universal-geneve/ )
Het meest beroemde horloge uit de naoorlogse dagen is toch wel de Polerouter. Het iconische design kwam van Gerald Genta, die in de tijd dat hij de Polerouter ontwierp nog maar aan het begin van zijn carrière stond. Later in zijn carrière zou hij vele iconische horloges ontwerpen zoals Omega’s Constellation (1959), Patek Philippe’s Golden Ellipse (1968), Audemars Piguet’s Royal Oak (1970), IWC’s Ingenieur (1976), Patek Philippe’s Nautilus(1976); and Cartier’s Pasha de Cartier (1985).
De Polerouter (in het eerste jaar de Polarouter genaamd) werd ontworpen ter ere van de vluchten van het luchtvaartbedrijf SAS (Scandinavian Airlines System) die als pioniers over de poolcirkel tussen Californië en Europa vlogen, met een tussenstop in Groenland. Door deze alternatieve en gewaagde vluchtroute wisten ze de vliegtijd van Kopenhagen naar Los Angeles te reduceren van 36 uur naar 22 uur. Zowel voor navigatie als tijdmeting was het enorme magnetische veld over de poolcirkel een uitdaging. Op basis van het werk dat Universal Geneve destijds al had verzet op het gebied van anti-magnetische horloges, werd het uitgekozen tot leverancier van polshorloges voor de piloten van SAS.
Moe van al het lezen? Ga direct door naar de foto’s onderaan de post.
Hou je het nog vol: blijf hier, en neem een bier! Ook Carlsberg, het jullie allen bekende biermerk, profiteerde mee van deze primeur en bracht een special edition uit (toen nog wel heel bijzonder).
De eerste officiële vlucht, door een Douglas DC-6B propellervliegtuig (“Helge Viking”) met ruimte voor zo’n 50-75 passagiers, vertrok op 15 november 1954 om 19:18 uur. Een reservevlucht (“Leif Viking”) vloog de reservevlucht in de andere richting.
In 1954, na de succesvolle eerste vlucht, werd het eerste commerciële model van de Polerouter uitgegeven, dat toen nog de Polarouter heette. Dit model was uitgerust met het caliber 138SS bumper uurwerk.
In 1955 werd het horloge omgedoopt tot Polerouter, maar bleef het bumper uurwerk nog even tikken in het hart van dit horloge. Na een klein jaar verving het befaamde micro-rotor uurwerk (caliber 215S) de bumper variant. De horloges met het micro-rotor uurwerk, zijn het bekendst en er zijn er ook meer van in omloop en het was destijds een technisch hoogstandje. De Polarouters en Polerouters met bumper uurwerk zijn technisch misschien wat minder hoogstaand, maar het zijn wel de polerouters van het eerste uur en dus zeker niet minder verzamelwaardig. Omdat er rondom de patentzaak van de micro-rotor een geschil was met Buren (Hamilton/Buren had de “planetary” rotor in hun Thin-o-Matic), kun je op de eerste varianten van dit bumper uurwerk onder de rotor de tekst “Patented rights pending” vinden.
De micro-rotor werd geoptimaliseerd en de 2e, verbeterde variant met vooral betere fijnafstelling was caliber 218. De volgende generatie calibers, de 68 en 69 hadden een destijds ongekende powerreserve van 55 uur. Uitgebreide specificaties van de verschillende calibers vindt je hier: en meer tekst en uitleg hier
Caliber 138
Caliber 215
De Polerouter was destijds echt een high-end horloge. Om je een idee te geven: de prijs van lag in de jaren ‘50/’60 op hetzelfde niveau als die van de Rolex Explorer. Naast de reguliere en de datum variant zijn er in de loop der jaren nog vele andere variaties binnen deze lijn bij gekomen, zoals de Polerouter Jet, Polerouter de luxe, Polerouter Super, Polerouter Genève, Polerouter Compact, Polerouter Day-Date, Polerouter “NS”, Polerouter III en de Polerouter Sub. Een overzicht van alle varianten vindt je hier: .
En als je echt de diepte in wil gaan en serieus onderzoek wilt doen naar de echtheid van een dial, dan is dit stuk horloge journalistiek misschien wat voor je: https://omegaforums.net/threads/polarouter-polerouter-polerouter-date-dials-a-brief-survey-with-some-observations.35888/
Tot slot een aantal prachtige advertenties:
Mijn nieuwe aanwinst is de s20214-4. Dit is dus de eerste variant die zichzelf Polerouter mocht noemen en direct ook de laatste variant met een bumperuurwerk. Het model is goldcapped met een dikke laag goud van 300 micron (uitleg gold plated/capped/filled: https://www.wabistraps.com/blogs/journal/different-types-of-gold-watches). De staat van het horloge is zeer netjes. Er zijn enkele kleine beschadigingen op de kast aanwezig, maar alles bij elkaar is hij nog in een prachtige staat. De kroon is origineel, het glaasje mooi helder en ook de wijzerplaat en wijzers verkeren in mooie vintage staat. Met een recente service achter de kiezen is hij technisch ook nog eens tip-top in orde (met vintage garantie tot de voordeur natuurlijk)
Waarom dit horloge? Daar kan ik kort over zijn: het verhaal/de geschiedenis erachter zijn fantastisch en geven het horloge enorm veel karakter. Daarnaast is het design perfect in zijn eenvoud. Bij twee recente horlogemeetings met wat mede forumleden, kreeg ik de polerouters bijna niet van de pols. De kastvorm en lugs zijn werkelijk prachtig en sluiten erg mooi aan op mijn vintage formaat pols en de combinatie van wijzerplaat en chapterring zijn een lust voor het oog.
Moet mijn vriendin zich zorgen maken? Nee, daar gaan horloges het niet van winnen.
Ben ik weg van dit horloge met prachtige zijn stijl en “Heritage”? JA!
En (met toestemming) nog 2 foto’s van de vorige eigenaar Andy (@septentrio)
.
