Ik had een tijdje terug een klein flesje One-Dip gekocht om hardnekkig smerige balansveren terug proper te krijgen. Werkte prima, handig. Nu moest ik constateren dat ergens tijdens het jaar dat ik stil heb gelegen, dat flesje toch niet 100% dicht moet geweest zijn, want op een bodempje na - net genoeg voor de Alpina onlangs - is die nu leeg.
Het is duur spul vind ik, zeker voor iets dat zo griezelig snel vervliegt. Dus eens beginnen lezen daarover. De feiten:
Bergeon heeft One-Dip uitgefaseerd voor B-Dip. Waarschijnlijk ook omwille van trademark issues (iets met One-Dip als merk in de VS), maar vooral omdat de samenstelling verplicht veranderd is.
One-Dip bestond voor 96% uit trichloroethyleen oftewel TCE. Een on-ge-lofelijk smerig goedje dat zo gevaarlijk is - denk aan permanente zenuwaantasting, elke soort kanker, doodgaan etc - dat het verboden werd in grote delen van de wereld tenzij voor heel specifieke gereguleerde industriële toepassingen.
Ter info: “a small epidemiological study found that occupational or hobby exposure to the solvent was associated with a 500% increased risk of developing Parkinson’s Disease”. Brrrrr.
De nieuwe B-dip bestaat voor 96% uit… tetrachloroethyleen oftewel perchloroethylene = PERC. Een ietwat minder agressieve schoonmaker, maar wel een klasse of twee minder gevaarlijk.
Nu goed, mits heel goed verluchten en veilig opslaan moet het dan maar. Maar het zijn dure grappen.
De huismerk-variant van Boley (die ik had) kost er 14 exbtw plus verzending.
Aan prijzen van respectievelijk 400 en 280 euro per liter maken ze er wel een pak winst op.
Nu wil het natuurlijk lukken dat je dat PERC ook gewoon kan bestellen bij de lokale chemicaliënboer… In de gewone versie, die €65 voor 2.5 liter kost:
Of een “extra pure” versie, die €75 per liter kost:
In hoeverre wij die extra puurheid nodig hebben - het ding moet niets doen buiten vet aanvallen - dat hangt wat af wat die resterende minder-dan-1% is. Zou je al moeten inzicht hebben in het productieproces. Maar het zou mij verbazen moest het een significant residu achterlaten.
Heeft iemand al zo’n uitstapje gemaakt in de “moonshine one dip”? Of nog andere alternatieven?
Ik gebruik hexaan. Literfles kost iets van 12 euro. Te krijgen bij werkenmetmerken.nl.
Op etsy zijn er aanbieders die kleine hoeveelheden aanbieden. Bv redrooster uit de UK.
trichloor wordt overigens nog vollop gebruikt door chemische wasserijen (stomerij) in gesloten systemen. Als je daar een kennis hebt dan wil die vast wel een 10 ml flesje voor je vullen!
Trihloorethyleen wordt verkocht onder de naam tri.
Vroeger was tetrachloroethyleen onder de naam tetra bekend.
Beide goede oplossers van vettigheden. Je kunt ook thinner gebruiken 1 l voor € 5.79.
Of chloroform, niet te veel inademen. Narcosemiddel.
Voordeel van de B-dip tot nu toe is dat het niet super snel vervliegt maar wel goed schoon maakt, ben er wel blij mee ondanks de zeer hoge prijs, als ik niet gemorst had er mee zou ik er nog langer mee kunnen doen.
Ik heb hier ook een liter Hexaan staan als vervanger. Nog niet gebruikt, maar had er goede berichten over gelezen. En met een prijs van 12 euro wil ik dat wel uitproberen.
Misschien een domme vraag, maar is remmenreiniger hier niet geschikt voor?
Hier zit nafta (~pure benzine) en aceton in. Ik gebruik het als ‘voorwasmiddel’ voor onderdelen die daarna in de reiniging machine gaan. Omdat het in een spuitbus zit vind ik het niet handig voor ‘dippen’. Heb wel eens carburateurreiniger gebruikt, dat kun je in een fles krijgen en is handig om te dompelen.
Nadeel van beide stoffen vind ik dat je niet precies weet wat erin zit. 99% is aceton of xyleen oid maar vaak zit er ook nog iets anders in. Dat kun je afleiden uit de opdruk van de bus. Bij carb reiniger staat er bv op dat het de onderdelen reinigt en smeert. Dat laatste wil je nou net niet.
Trihloorethyleen wordt verkocht onder de naam tri.
Vrôeger … bij de luchtmacht moest alles schoongemaakt worden met tri. Enorme bakken met tri hadden we voor radaronderdelen. En de hele compagnie kwam langs om hun caps schoon te maken. Even dippen en twee keer schudden en je cap was weer droog, schoon en als nieuw
Of chloroform, niet te veel inademen.
Dan ga je roze olifantjes zien en wordt het uurwerk heel creatief in elkaar gezet!
Heb uiteindelijk zelf goede ervaringen met Hexaan na wat alternatieven te hebben uitgeprobeerd. Trichloor zou ik door de genoemde gevaren ver van weg blijven. Ben misschien een schijtert maar dat durf ik niet. Werk zelf in een ziekenhuis en heb om die reden wel een experimenten gedaan met isoflurane en sevoflurane. Beide koolwaterstoffen, narcose damp middelen en familie van hexaan. Toch geeft hexaan nog het beste resultaat. Maar moet toegeven dat het een belabberd onderzoek was want de balansveren waren ook niet allemaal even vet of vuil.
Echte horlogemakers huffen trichloor en likken de radium van de wijzerplaat, dat weet je toch.
Dat las ik ook al inderdaad, bevat vaak een hoog percentage aan het gewilde actieve middel. Maar het pure PERC intussen gevonden voor 27 euro per liter wat goedkoper is dan die remmenreiniger:
… enkel weer gekut omdat het “hazardous cargo” verzending nodig heeft, wat duurder is dan zo’n flesje zelf.
Toch houd ik het maar op thinner. Ik gebruik daarvoor een leeg capje van een waxinelichtje. Doe dat werk in de garage, ook als het vriest, met de deur open. Nagenoeg geen last van. Het laat zich met de blazer goed droog blazen en er blijft niets achter.
Alle koolwaterstoffen zijn schadelijk en als er veel fluor in gebonden zit, zoals bij sevoflurane.en vergelijkbare stoffen zijn ze ook nog erg schadelijk voor het milieu.
Zelfs ethanol, al is dat erg lekker en als je pure ethanol ruikt, man man, wat lekker.
Gebruik je dan gewone of cellulose thinner en enkel en alleen voor de spiraal? Of kan de gehele balans met kloof en al erin zonder dat de shellac oplost?
Gewoon thinner van de Doe het zelf zaken. Tot nu toe nog nooit last gehad dat shellac zodanig oploste dat het later problemen geeft. Er zit blijkaar geen cellulose in want er blijft geen zichtbare residu achter, wat met cellulose ht geval zou zijn.
Thinner is een mengsel van tolueen, xyleen en isopropylalcohol (ruikt trouwens ook lekker), aceton, isobutylalcohol of butanon. Waarschijnlijk niet al deze stooen in één mengsel.
iso hangt af van de tijd dat de shellac er in ligt. Gooide ooit wel es een volledige balans in de iso en kwam eruit zonder problemen. Op You tube is een filmpje dat test hoelang het duurt voor de shellac oplost in iso en minder dan een min bleek totaal geen probleem te zijn. Daarboven wordt het echter link! Ik zelf laar liever anderen zo’n experimenten uitvoeren. Tot op heden kreeg wasbenzine hier alles best proper.
