Opknappen vroege waterdichte Tissot

Werd weer hoog tijd voor een projecttopic; maar eerst een klein stukje geschiedenis.

Net als veel andere horlogefabrikanten was Tissot in de jaren 30 bezig met het ontwikkelen van waterdichte horloges.
Het eerste waterdichte Tissot horloge dat begin jaren 30 op de markt kwam is de “marine”, een gezamenlijke ontwikkeling met Omega. Dit model werd ook als Omega verkocht; uiteraard zat er dan geen Tissot maar een Omega uurwerk in:


(archieffoto van internet, dit model ontbreekt helaas nog in mijn collectie)

Het eerste waterdichte “eigen” model van Tissot is de Camping, die als schokbestendig, waterbestendig, anti-magnetisch en roestvrij werd aangeprezen:

Net als de “marine” kom je deze vroege Camping weinig tegen, maar laatst spotte mede-Tissotverzamelaar @JimSoul er een in een lotje met slechts deze matige foto en de beschrijving het om een kapotte Tissot ging:

Staat is vrij lastig te beoordelen op deze foto, maar toch maar een gokje gewaagd.

Eenmaal binnen zag het er ook niet meteen heel florissant uit; stift en kroon ontbreken, al lijkt er door het lelijke glaasje heen een vrij nette wijzerplaat te schemeren:

Eerst maar beginnen met het uurwerk uit de kast halen. Dat valt nog niet mee omdat eerst de metalen spacer eruit moet, en die spacer wil er slecht uit omdat ooit iemand een deuk in de achterrand van de kast heeft geslagen. Uiteindelijk lukt het door het kroonrad te demonteren zodat ik het uurwerk goed kan beetpakken aan het opwindrad en genoeg kracht kan zetten om het uurwerk met spacer en al langs de deuk te wrikken.
Uurwerkje is een Tissot in-house kaliber 21.7 met shock resist. Serienummer van het uurwerk dateert het op omstreeks 1937.

Het uurwerk gaat even aan de kant en eerst de kast eens bekijken. Helaas is die een beetje mishandeld door iemand die het nodig vond om er vaste bandpennen in te zetten. Daarvoor zijn de lugholes iets groter geboord, en eentje helaas te diep waardoor er een gaatje aan de buitenkant van de lug zit:

Verder zijn ze beide pennen alweer aan een kant losgescheurd:

Dus de brander erbij en de lugs roodgloeiend gestookt om de hardsoldeer te smelten en de pennen te verwijderen.
Het gaatje aan de buitenkant van de lug moet eigenlijk natuurlijk dichtgelast met rvs maar daar heb ik niet de juiste lasapparatuur voor. Dus besluit ik het gaatje maar met zilver hardsoldeer dicht te solderen. Geeft net een klein beetje kleurverschil maar erg opvallend is dat niet. Verder is een van de lugholes erg lelijk uitgeboord dus die repareer ik ook door het gat met hardsoldeer dicht te solderen en vervolgens weer te boren.
Na al het gesoldeer zijn de lugs aardig zwartgeblakerd dus dat moet weer blank gemaakt worden. Dat doe ik met fijn schuurpapier, scotchbrite en een doekje autopolish om het oppervlak zo goed mogelijk te laten overeenkomen met de “gebruikte” staat van de rest van de kast.
Wat volgens mij redelijk gelukt is:

Volgende uitdaging is de kroon. De kast heeft namelijk een bijzondere afdichting bij de kroon; in tegenstelling tot bij het gros van de latere waterdichte horloges zit de afdichting niet in de kroon maar in de kasttube. Hierdoor is de kasttube bijna 4 mm dik en past geen enkele moderne kroon daar omheen.
Weet even niet waar ik zo’n kroon moet vinden dus de hulp van het forum ingeroepen en die kwam van @TKH die ter plekke een duik nam in z’n voorraadje kronen en zowaar een mooi passend exemplaar opdook en die kosteloos op de post deed. Waarvoor nogmaals dank :pray:
De kroon past perfect, dus dat probleem is ook de wereld uit:

Nu verder met het uurwerk. Eerste uitdaging is het verwijderen van de wijzers zonder de wijzerplaat te beschadigen. De zwarte lak van de cijfers is namelijk uiterst fragiel en ligt bijna los op de wijzerplaat. Kom ik wel eens vaker tegen bij zulke oude wijzerplaten.

Ik let goed op dat ik met de wijzerafnemers niet in de buurt van de zwarte lak kom, maar zelfs het neerleggen van het stukje folie voor het beschermen van de wijzerplaat veroorzaakt al dat er hier en daar wat stukjes van de lak verdwijnen. Het is niet anders. Als het zo los zit is het misschien ook maar beter dat het van de wijzerplaat af gaat, anders verdwijnt het later in het uurwerk.

Na demontage van de wijzerplaat aan de slag met demontage van het uurwerk en inspectie van de onderdelen. Geen spectaculaire dingen, het uurwerk is vrij smerig maar er mankeert verder niks aan. Enige wat ik doe is vervangen van de oude bruine veer door een moderne veer. Dat is wel altijd een beetje een gok; als je dezelfde afmetingen neemt als die van de originele veer loop je het risico dat de amplitude te hoog wordt door de grotere voorspanning van de moderne veren. Daarom kies ik meestal een of twee maatjes dunner.
Alles schoongemaakt en klaar voor de montage:

Het uurwerk weer in elkaar; radertrein:


Keyless work:

Nieuwe veer in de ton:

Shock resist systeem in elkaar en balans op de kloof:


En dan zit het uurwerk in elkaar maar daar heb ik blijkbaar geen foto van gemaakt… :grimacing:
Helaas blijkt m’n gokje voor de veerdikte de verkeerde, de amplitude komt amper boven 200 graden uit, dat is wel heel mager. Dus maar een veer in de originele dikte besteld en weer wachten.

Intussen en nieuw glaasje in de kast geplaatst. Meestal deed ik dat gewoon met de hand maar als de overmaat wat te groot is lukt dat niet. Had al een poosje zo’n Chinese schroefpers waar het mee moest kunnen, maar had even geen idee hoe. Dankzij uitleg van @Floris155 nu wel; waarvoor uiteraard dank :pray: :blush:

Nieuwe veer brengt een prima amplitude dus verder met de montage; wijzerplaat en de prachtige geblauwde wijzers erop:

Spacer weer op het uurwerk:

Kast erop; de deuk in de achterrand had ik intussen al even wat teruggetikt en vlakgevijld dus dat is geen probleem meer:

Omdraaien de boel en vastzetten:

Deksel erop:

Nog even een bandje erop en nu genieten van het resultaat.

Allemaal bedankt voor het kijken :blush:

92 likes

Prachtig! Weer in ere hersteld.
Vooral die wijzers vind ik echt heel mooi!

1 like

Wow wat een resultaat en intresant om te lezen :clap:

1 like

Een pracht van een topic, met een top resultaat, dank voor het delen :+1:

1 like

Knap gedaan en leuk horloge!

1 like

Mooi! Eer van je werk…

1 like

Wow! Wat een pracht van een horloge en wat een reddingsoperatie, knap gedaan! Leuk om te lezen, dank je wel :ok_hand:

1 like

Mooi werk! Bijzonder model, erg gaaf om zo’n vroeg waterdicht model te hebben.

1 like

Weer als nieuw, mooi hoor :+1:

1 like

Heel erg gaaf gedaan!

Heb je foto’s van je soldeerwerk aan de kast?

Dank allemaal voor de leuke reacties :pray:

Dit type wijzers ben ik ook gek op, echt prachtig :smiling_face_with_three_hearts:

Ja ben ook blij met deze aanwinst. Ontbrak nog in de collectie; bijna alles uit de 30’s en 40’s wat ik heb is nog niet eens stofdicht :sweat_smile:

Had ik nog niet gemaakt; bij dezen :blush:


9 likes

Mooi resultaat en wat een fantastische look zo met die wijzerplaat en wijzers! Loopt hij een beetje goed nu?

1 like

Wilko, hartelijk dank voor deze mooie bijdrage.
Je hebt weer prachtig werk geleverd door deze Tissot zo mooi te restaureren.
Ik geniet erg van dit soort topics die voor mij de pareltjes van het HF zijn.

1 like

Dank je; het blijft natuurlijk een horloge van bijna 90 jaar oud, dus wel een beetje wapper in de rate en wat positionele verschillen, maar ik ben niet ontevreden.

Dank je; ik kan ook altijd wel genieten van andermans restauratietopics dus af en toe moet ik gewoon ook even tijd maken om zelf ook een verslagje te schrijven.

9 likes

Prachtig als je dit allemaal kan met een prachtig resultaat. Bedankt om dit te delen

1 like

Dat is een prachtige Tissot. Het werk aan de kast heb je wel heel netjes gedaan. Klasse hoor.Ondanks de kwetsbaarheid van de wijzerplaat, ziet ie er wel heel netjes uit.
Is zoiets niet te fixeren? Zou zonde zijn als het nog verder gaat bladderen.

1 like

Prachtig! Hier ook weer in de weer met ouwe meuk (ik krijg bijna alleen maar vintage Omega aangeboden, recent calibers 711 (Omega’s platste automaat ooit) en 211 (heel klein dameswerkje zonder Incabloc)) en als het dan eens een keertje allemaal mee zit, is dat echt genieten.

Super resultaat met deze Tissot!
:+1:

3 likes

Heerlijk verhaal weer en man die wijzerplaat en wijzers! En dat bijna 87 jaar oud :heart_eyes:

1 like

Ja goede vraag. Ik durf er niet zo goed mee te gaan experimenteren. Misschien dat je er wel blanke vernis onder zou kunnen laten trekken o.i.d. Maar als de lak daar dan in oplost ben je verder van huis. Eigenlijk zou ik een lelijke wijzerplaat met dit probleem moeten vinden om te oefenen. Zal eens kijken in de rommelbak of ik wat heb :thinking:

3 likes

Dank je.

Ja het kunnen aardige uitdagingen zijn dat oude spul. Vooral als er al te veel aan gerommeld is :sweat_smile:

1 like