Restauratie van een oude Raketa

Jaren geleden heb ik voor mijn bruiloft een klokje gekocht, een Raketa. Ik vond 'm mooi, en heb hem een aantal jaren gedragen, maar hij liep steeds langzamer. Ik heb 'm daarna een paar jaar in de kast laten liggen, maar ik merk dat ik graag weer een klokje zou willen hebben om dag, datum en tijd snel te zien, zonder een telefoon te moeten pakken.

Natuurlijk kan ik een nieuwe kopen, maar wat is daar de lol nou van? Enneh… Dat deed ik eigenlijk wel, had een Seiko5 Frankenwatch uit India maar daar liep de kroon in een dag vanaf, en in een poging dat zelf te herstellen heb ik die “kapotgerepareerd”. Daarover later in een ander topic meer. Nu had ik gewoon zin om mijn oude horloge te herstellen.

Kan ik dat dan? Dat gaan we meemaken! Ik heb wat cheapo spulletjes gekocht om mee te werken, en ik had al een ultrasoundreiniger en wat andere tools. Olie was het lastigst om aan te komen (zie Hulp gevraagd voor gelegenheidsreparateur. Kleine hoeveelheid olie? ) maar dat is ondertussen gefixt met dank aan een verkoper op ebay. Later heb ik daar nog wel een vraag over.

Natuurlijk weet ik dat ik heel schoon moet werken. Maar ja, mijn schuur is mijn houtwerkplaats, dus dat ligt vol met krullen, stof, slijpsel. Ik heb dus een “horlogemeubel” gemaakt:

en die kan ook dicht:

Dit is het horloge waar ik aan werk, de kast heb ik natuurlijk ook, maar nu even geen plaatje van.

Ik volg de werkwijze van deze video: https://www.youtube.com/watch?v=FgWTzfYZSPg voor het uit elkaar halen.

Er is genoeg om schoon te maken:

Uiteindeljik alles uitelkaar gekregen, alleen het middelste wiel zit er nog in.

Tijdens de demontage was alleen het “yoke” veertje me weggesprongen. De volgende dag vond ik 'm op de vloer (gelukkie!), zie tussen de pincetpunten:

Het schoonmaken doe ik ook op een budgetmanier, met een potje met gedemineraliseerd water in een heet badje in de ultrasound, daarna 2x afspoelen in IPA. Drogen doe ik met mijn desoldeerfohn, die is zowel op warmte als op blaaskracht instelbaar.

Eerste resultaat is fijn:

23 likes

Ik heb wel een paar vragen:

  • Ik heb nu D5, 9010 en 9045 gekocht. Ik zie alleen ook veel mensen Molykote DX of een ander vet gebruiken (vooral voor keyless works), maar lees ook dat D5 daar in vintage horloges gebruikt wordt. Klopt dat? DX kan ik evt nog wel aanschaffen, maar als D5 goed genoeg is vind ik dat prima. Het hele “oilen” moet ik mezelf nog aanleren.
  • Voor het herassembleren volg ik deze youtube video: https://www.youtube.com/watch?v=5-yfMWbzkB0 . Daar zetten ze de main spring in de houder (sorry voor waarschijnljik incorrect taalgebruik) gewoon weer terug, zonder open te maken of schoon te maken. Wat is daar aan te raden voor mij om te doen? Toen ik de pallet fork eruit haalde zat er nog flink wat beweging in het uurwerk…
3 likes

Heb ik ook wel al eens gedaan als ik de veerton niet open kreeg zonder risico op brokken, maar nee, dat hoort niet echt. De veer er voorzichtig uithalen met twee duimen, slag per slag (zeker niet in één keer ongecontroleerd of zo’n kreng kan je een oog kosten), kijken of die nog oké is of vermoeid, schoonmaken met de rest indien nog bruikbaar, veerton of de veer zelf smeren (heb beiden gezien, en beiden klinken goed, ik laat de meer ervaren personen daarover beslissen), veer (terug)plaatsen in de ton, ton dicht, appeltje eitje (grapje hoor. Kost wel wat oefenen :smile:).

Voor je begint eerst de spanning van de veerton halen. Opwindbeweging doen met de kroon of met een schroevendraaier op de veerton, vooral niet loslaten, click tegenhouden met een houtje, pincet,… en rustigaan de spanning lossen tot die helemaal weg is. Een restspanning kan inderdaad de hele trein in het wilde weg doen lopen, niet bijster goed, en al helemaal niet voor een uurwerk waarvan de smering twijfelachtig is. :slightly_smiling_face:

3 likes

Of je veerton vliegt onvindbaar weg zoals bij mij kort geleden, ik heb kleinere onderdelen terug gevonden maar deze is spoorloos hahahaha.

4 likes

Over olie en vet kun je uren bomen. Iedere horlogemaker doet dit anders.

Ik gebruik 9010, microgliss D5 (vergeljjkbaar met hp1300) en molykote DX. En 9415 voor ankerstenen/rad.
DX smeer ik op liggend en staand opwindrad en de opwindstift. En soms op wrijvende delen als die wat “groter” zijn. Maar meestal smeer ik daar D5.

Owja, molykote is erg goedkoop. :wink:

3 likes

Ik gebruik weer 9504 op de keyless op alles wat schuift en Hp1300 op wat draait, nu las ik laatst dus ergens dat de onderdelen die Hp1300 krijgen beste in epilaam gelegd kunnen worden om te voorkomen dat het wegloopt.

1 like

Dat is toch ook de reden dat sommige liever D5 gebruiken dan HP1300, die zou minder de neiging hebben tot uitlopen.

2 likes

Moet daar nog eens even goed naar kijken want het weglopen van 1300 gebeurd volgens mij voornamelijk als je te veel er van gebruikt maar zal eens wat experimenteren er mee op oud uurwerk kijken hoe lang het goed blijft zitten en daarna onderdelen met epilame behandelen.

1 like

Ben benieuwd!

Ik heb ondertussen een beetje Molykote besteld, komt morgen binnen. Dure hobby hoor. Nu moet ik wel heel veel oude horloges repareren om de kosten eruit te krijgen :slight_smile:

2 likes

Het zal vast goedbedoeld zijn (pun intended), maar geld erop verdienen zal lastig worden, zeker als je aan gereedschap begint… geloof me smeermiddelen is echt maar het topje van de ijsberg.

3 likes

7 likes

Haha

Ik heb nu een poging gewaagd met naaimachine olie…we gaan het zien.

1 like

Ik volg dit topic al een paar dagen met interesse, DJV. Ik stel mezelf dezelfde vragen, alleen heb ik inmiddels een tiental horloges liggen die een service kunnen gebruiken. En er volgen er waarschijnlijk meer. Dus ik schaf binnenkort de vloeistoffen aan. Maar ik had ook het idee om eens voor de oefening en voor de gein met naaimachineolie aan de gang te gaan. Hoe lang zou het klokje erop lopen? Hoe nauwkeurig? Zo’n oefenklokje schoonmaken kan altijd weer. Ik ben benieuwd. En een beetje vloeken in de kerk is best grappig :face_with_hand_over_mouth:

PoorShockedGadwall-size_restricted

Nee. Gewoon… nee.

4 likes

Je kunt het ook anders zien. Bijvoorbeeld bij mijn verzameling is het wel handig, als je dingen zelf kunt. Anders word je arm om alle horloges te servicen… Ik zie het dus als het reduceren van de kosten. En daarbij vind ik het ook leuk om te doen. Maar ik heb niet de intentie om echt alles zelf te kunnen doen, dat laat ik graag over aan anderen, die het beter kunnen dan mij. Zo doe ik het met veel dingen. Auto’s, apparaten, hengelspullen. Ik ga tot een zekere hoogte, en geef het dan over aan iemand anders met meer kennis. Dat is een realiteit, die je ook moet kunnen inzien. Weten waar je limiet ligt.

5 likes

Helemaal waar! Maar als ik niet kon sleutelen had ik ook niet zoveel horloges gehad :grimacing:
Dan was het gewoon kritisch zijn en de kosten voor een service slikken.

Nou daarom. Hij lijkt nu goed te lopen. Paar keer bezig geweest om de wijzers recht te buigen, die liepen tegen elkaar aan. Ik heb een nieuwe subseconde wijzer er op gezet, de oude was ingekort. Maar lijkt vooralsnog allemaal goed.

4 likes

Mooie discussie hier :slight_smile: Vanochtend heb ik ook gereedschap moeten kopen om m’n auto te repareren. Was iets heel simpels, een bougiesleutel. Hoewel het geld kost, kost het aanzienlijk minder dan de garage.

Voor luxeitems zoals horloges is dat wat anders natuurlijk. Maar goed, ik maak ook dingen van hout. Een lijstje bij de IKEA is goedkoop en vaak niet mooi passend, maar met een werkbank, schaven en eikenhout en een goede afwerking maak ik iets moois. Diezelfde tools gebruik ik echter ook om in en om het huis werkzaamheden uit te voeren. Om alle oliën en andere spullen te verantwoorden MOET ik dus wel heel veel horloges gaan kopen en herstellen want mijn fiets ga ik niet smeren met 9010 :stuck_out_tongue:

Het is ook niet rationeel te verantwoorden voor mezelf. Horloges vind ik vaak te duur, maar ik besteed blijkbaar makkelijk dat bedrag aan spullen om een oud uurwerk te redden. Misschien gaat het voor mezelf om het leren van nieuwe skills?

Wat dat betreft: ik heb de veertien uitelkaar en de veer had wel wat liefde nodig


Ik vrees dat ik jullie weer verdrietig ga maken door molykote dx als braking grease te gebruiken, ik weet dat dat er niet voor is maar iets anders heb ik niet.

3 likes

Ook hiervoor… naaimachine olie gebruikt :sweat_smile: We gaan het zien. Is ook een knutselhorloge

2 likes