Toon je “weer levend gemaakte” horloges (Deel 1)

Beste lezers,

Afgelopen week heb ik weer gewerkt aan de reanimatie van een dood verklaard horloge. Het werd aangeboden op marktplaats met de tekst, dat waarschijnlijk de veer afgebroken was.
Snel wat heen en weer gemaild en contact gelegd. Het gaat om een Elgin Selfwind shock protection met caliber Elgin 664.

Helaas heeft onze vriend Dr. Ranfft geen data van dit Amerikaanse uurwerkje en kan ik je verder uit die database geen informatie geven. Het gaat om een (formaat dameshorloge) alleraardigst rectangular kast met gebold glas, wat er op de foto’s nog mooi uitzag. Secondenwijzer ontbrak en ook de wijzerplaat was niet geheel ongeschonden. Minuutwijzer had ook wat kleur verloren.

35 euro inclusief verzenden vanuit onze Zuiderburen. Een automaat uit de Nieuwe Wereld had ik nog niet gehad en zonder leergeld te betalen leer je niets.
Na een paar dagen, zeg maar een dikke week, plofte er een envelop op de deurmat. Afzender uit Seraing.

Misschien herken je het wel, maar als er projecten binnenkomen, kunnen die niet wachten. Envelop open, op eBay had ik al een veer voor een dit caliber gevonden, en het uitpakken begint. Wat een plaatje… tuurlijk is de wijzerplaat wat sleets, maar glas en kast zijn top!

Wel wat klein, maar dat mag de pret niet drukken. Kast opengeklikt en het uurwerk was ontzettend vuil en liep inderdaad niet. Goed, met de modemburner in het achterhoofd, stap voor stap werken, van dit topic heb ik mezelf veel geleerd, begon ik aan de reis.
Wijzers eraf met zojuist gearriveerde wijzerafneemhefboompjes van ome Ali. Die moest ik nog wel even slijpen anders kreeg ik ze niet onder de wijzers… wijzerplaat eraf, urenrad met dat koperen veertje wegleggen en dan het uurwerk omdraaien.

De spanning van de veer aflaten en kijken. Vooral eerst veel kijken voordat je gaat schroeven. Hoe zit het uurwerk in elkaar? Nu was deze een automaat, dus voor de veiligheid eerst de balansbrug los en deze veilig wegleggen.
Dat is ook de eerste en grootste tip die onze vriend van het Youtubekanaal “Wristwatch Revival” meegeeft. Overigens zijn de bijdragen van hem fascinerend, heerlijk rustig vertellend knapt hij een horloge op. Echt een aanrader…

Verder, balans is er uit, dan kan de automaat brug er ook af. Dan hou je een simpele handwinder over, waarmee je makkelijker uit de voeten kan. Ik twijfel altijd of ik nu aan de brug van de radertrein moet gaan beginnen of de brug van het opwindmechanisme…tips?

Eerst het anker eruit en dan de andere bruggen. Ik koos voor de radertrein. 1e schroef, 2e schroef en ook de derde los en voorzichtig met een schroevendraaiertje de brug loswippen.

Wat! Wat is dit? Ik vind tussen het ankerrad en het tweede wiel een losse schroef… Waar komt die vandaan? Zou dat het euvel zijn?
Toch maar verder alles los gehaald en alles in de beroemde Elma. Eerst alles in de ultrasoon, het was echt een mottig vettig uurwerk en daarna een heerlijke verwenspa in de Elma, gevolgd door een föhnbeurtje. De verwarming werkt wel, maar een föhn is vlotter.

Ook gooi ik de wijzers (zonder lume!!) er ook in, daar worden ze heel mooi van. Ook geen datumschijven… lees mijn topic van m’n Roamer maar eens…alleen metaal erin met de bakansbrug erin mits er shockprotectie is, anders alleen in de wasbenzine.

Alles netjes wederom in elkaar geschroefd, olie op de plekjes waar het moet en dan de shockprotection. Voorzichtig de incabloc-achtige veertjes los gemaakt, met rodico op een tandenstoker de stenen eruit en deze in de wasbenzine laten badderen. Na contact met de wasbenzine vallen de deksteen en de andere los van elkaar en wordt olie opgelost.
Allebei eruit… zorg voor goed scherpe pincetten, die dekstenen vliegen erg ver weg en een goede controle. Leg de deksteen en de zetting op een papiertje en je ziet de benzine vervliegen. (Ventilatie!) Dan zet ik mijn vinger op de bolle kant van de deksteen en wrijf ik de onderkant schoon op een papiertje. Voorzichtig van je vinger halen en dan de olie. Geen oliegever gebruiken, die werken als katapult!

Je hebt twee mogelijkheden: olie op de binnenzijde van de deksteen en met de zetting deze deksteen ‘oppakken’ en dan omdraaien. Door de olie op de deksteen plakt deze op de zetting. Of je doet het andersom, olie op de deksteen, omdraaien en op de zetting zetten. Wat voor jou het makkelijkste is, maar ik had wel wat oefening nodig om hier handigheid in te krijgen.

Allebei de zettingen en dekstenen schoon? Wel een voor een doen om verwisseling te voorkomen en dan de veertjes weer dicht doen.
Kijken of je alles hebt vastgezet en heb je geen onderdelen over? Dan zit je goed.
Dan het moment van de waarheid. Het horloge opwinden tot je weerstand voelt bij een handwinder en bij een automaat een slag of 15. Op de timegrapher… en…

Valt stil en en balans hobbelt…denken, denken, denken…

Het hele procedé van de dekstenen van de balans en platine opnieuw.
Timegrapher geeft nu een mooie waarde voor een horloge vanuit (ws.) de jaren 40. Maar heb je meer info over dit torretje, graag!@lexaf. ?

Mooie waarden, even afregelen op plus 10 sec. en een amplitude van rond de 200 graden. Beaterror acceptabel want die moet ik aanpassen op de as en dat durf ik nog niet.
Hij loopt erg netjes en klinkt ook lekker tikkend…
Alles weer assembleren, wijzerplaat erop, twee wijzers erop en keurig uitlijnen op 12.00 uur en dan laten proeflopen.

Supertevree… maar de petite seconde laat een gapend gat achter in het geheel. Waar haal ik die nu vandaan? Elgin 664 hands laat een oorverdovende stilte achter op EBay… Peter’s website Spareparts geeft ook geen geluk. Overigens bestel ik graag bij Peter, superservice en een gigakeuze…
Echt een aanrader voor onderdelen…
Wat nu?
Nu heb ik in de loop van de tijd uurwerken als donor verzameld en ook secondewijzers… de petite seconde as ligt diep verscholen onder de plaat, dus moet de de aspijp (? Termen beheers ik nog niet 100%) diep zijn. Zou ik een grote centrale secondewijzer kunnen aanpassen naar een petite seconde?

Er is maar 1 manier en dat is proberen… wijzers er weer af en de grote centrale wijzer gepositioneerd op de petite seconde plek. Eureka!!

Die gaat rond, dus de kniptang, het pincet en inkorten maar. Even langs het schuurpapiertje om bramen weg te krijgen (pas op, kan wegvliegen!!) en passen, meten en genieten… Uur- en minuutwijzer erop en kasten maar.
Potver3… ik ben er een nachtje vier keer naar gaan kijken of hij nog liep en ja… de Elgin selfwinding Schockprotected met cal. (664) draait als een zonnetje…

Ik heb mezelf een schouderklopje gegeven… als ik verstand van YouTube had en filmen, maakte ik een kanaal aan. Nu val ik er jullie mee lastig.

Dank voor het lezen en nu de foto…
(Sorry voor de avondfoto…)
Met groet,
Serge



29 likes

Knap gedaan! Foto uurwerk was leuk geweest en wat is die website? Als ik zoek op Peter spareparts vind ik modeltreinen en onderbroeken :joy:

2 likes

Hoi,

Dank je voor de feedback. Ik maak morgen een foto van het uurwerk. Dat is een goede en waardevolle aanvulling

Google maar eens naar

Bedankt en succes

4 likes

Goeie job! Leuk gedaan met die secondenwijzer.

Torretje = caliber?
Als je een duidelijke foto van het uurwerk plaatst, kan ik een poging doen om er achter te komen. Ook Elgin gebruikte we van oorsprong Zwitserse uurwerken, die ze dan een eigen caliber nummer gaven. Als ik een duidelijke foto van het uurwerk heb kan ik een poging doen om een vergelijkbaar uurwerk te vinden, misschien toch zelfs wel bij Ranfft.

1 like

Gefeliciteerd met deze Amerikaan. Knap gedaan!

1 like

Prachtige duiker die Reglex! Mooi resultaat.

1 like

Voor de liefhebbers …@lexaf

14 likes

@Serge2 hier staat wel wat interessante info over dit type uurwerk. http://gjselgins.blogspot.com/2013/06/elgins-swiss-automatics.html
Denk dat dit horloge dus van na 1953 is.

3 likes

Er is zojuist een nieuw project gearriveerd. Een scubapro 500.

Het horloge is zoals te zien gebruikt zoals het hoort met toolwatch duikers uit de 70s. Helaas mist de bezel insert wat een Pain in the A$$ zal worden.

Zo ontving ik hem:

De wijzers zaten ook niet helemaal lekker uitgelijnd. Maar eens tijd om hem open te maken.

De pakking mist zoals te zien er is dus aan gesleuteld. Ook mist de rotor van het uurwerk deze lag los in de kast.

Nu is voor de oplettende kijker te zien waarom:

Gelukkig had ik nog een automaat brug liggen en geplaatst. (helaas wel in een iets andere goudkleur)

De wijzerplaat was alleen zichtbaar onder een glas welke onder de krassen zat. Ik weet ook niet precies watvoor glas dit is.

Foto van de wijzerplaat na uitlijnen van de wijzers:

Wat is het plan?

  • uurwerk service
  • glas opknappen
  • bezelinsert vinden --> wie kan mij daarbij helpen???
  • kast wat opknappen

Update volgt

21 likes

Na een hele hete zomer is september weer zo’n maand om aan projectjes te begonnen…
Een lotje gekocht met van alles wat… Ruhla, Pontiac, Lip en deze Habmann.

@Lexaf kan zeker meer informatie vinden over dit merk, maar is met name bekend(er) om zakhorloge.
Afijn… uurwerk liep niet maar kast, plaat en glaasje zijn nog aardig. Aan boord een AS 1716/17 uurwerk…met kogelgelagerde rotor. Kroon is wat sleets, maar ik hou hem liever authentiek.

Oei… AS 1716…die heb ik al eens eerder gehad in een Pontiac Golden Arrow bilomatic…

Deze jongen liep niet en bij de demonteren van de balans snapte ik meteen waarom… De spiraalveer was losgebroken van de balanskloof. Anker sprong lekker heen en weer, maar met een kapotte balans…

Ik had voor de Pontiac een donoruurwek uit de good old USA laten komen omdat de Pontiac ook leed aan een wispelturige balans.
Deze Amerikaan doneerde zijn balans aan de Belg en die kon ik nu gebruiken voor deze Duitser.

Alleen is de Pontiac kloof brons en de Habmann is van staal… bovendien liep de oude Pontiacbalans ook niet in de Habmann.

Wat doe je dan?

Je verzamelt al je moed en schroeft de balans los van de kloof en monteert die op de andere stalen kloof.
Geassembleerd… kloof erop… niets…stroefheid alom…

Hmmmmm denken en kijken…

De spiraal was weliswaar goed gemonteerd, maar zat toch scheef en raakte het balanswiel, waardoor deze steeds geremd werd en weer stilviel.

Met een oliegever heel (*HEEL) voorzichtig de spiraalveer gaan buigen, dat de veer rechter (horizontaler en niet scheef) komt te liggen.
Eerdere projecten van me hadden ook al spiraalveer complicaties en de ervaring was er al
( een heel klein beetje)

EurekA! De balans liep vrij, maar een zooi op de timegrapher… nog meer buigen, zweten, afstellen, loshalen, monteren, zuchten, wegleggen, buigen, proberen totdat…

Er + 10 sec op de timegrapher verscheen…
Ik blij, uurwerk gered en horloge aan de pols. Geen foto van het proces, maar wel het eindresultaat.

Bedankt voor het lezen.

23 likes

Leuk merk, elegant horloge en netjes gewerkt :+1:t3:

2 likes

Mooi ding!
En leuk om te lezen dat je al doende steeds verder komt.
Dat geeft de burger moed!
Ik zit nog in de fase vóór een Elma en timegrapher…

2 likes

Heb je al een bezel insert voor de Scubapro gevonden Martijn?

Ik heb inmiddels een andere scubapro project erbij gekocht welke ook een opknapper was. Hiermee is de planning er één mooie van te maken :smiley:

Een losse insert is onvindbaar

1 like

Laat maar zien als de scubapro is afgewerkt. En stuur me een berichtje wat je nog van de donor over hebt. Heb eventueel interesse in de kast zonder bezel (de mijne is gegraveerd in de zijkanten v/d case - de naam van de duikclub is voor mij geen probleem, maar begin mij wat te storen aan de man zijn eigen naam)


11 likes

Heb zelfs een mint wijzerplaat voor je

1 like

Ik zou me om eerlijk te zijn eerder storen aan die afgeragde bezel :sweat_smile:

1 like

Wat doe je met een vieze ouwe Junghans quartz met een kapot glaasje…?
'T is wel een echt ouwe Quartz… Een Duitse, geen Japanse, origineel Junghans…
Toch maar proberen er weer wat leven in te krijgen.

Contactjes voor de batterij schoonmaken met een glasvezelborsteltje.
Passend batterijtje zoeken en vinden. Batterijtje plaatsen… en er gebeurt niks.
Het isolatieplaatje onder de batterij is weg dus kijken of het helpt om daar een nieuwe in te zetten. Nou ja, een andere uit een sloop quartzje. Het dunne kunststof plaatje onder het contactje geprutst, batterijtje weer terug zetten en ja, hoor daar gaat ie. Dat viel dus mee. It’s Alive!
Dan ook maar proberen een nieuw glaasje te maken.

Het kapotte glaasje met een stukje dubbelzijdig tape op een stukje plexiglas plakken en de vastgeplakte combinatie voorzichtig uit het kastje drukken.

Het plastic rondom het glaasje afsnijden en op maat vijlen.
Passen, vijlen, passen, schuren, passen enz. Uiteindelijk past het. Min of meer. Ik kan het altijd nog een keer doen want het gebroken glaasje is er nog. Voor dit experiment vind ik het wel mooi zo.
De randen van het nieuwe glaasje glad polijsten en daarna het hele glaasje nog een poetsbeurt geven.
Met enkele héél kleine druppeltjes acrilaatlijm het nieuwe plexiglas plaatje in het inmiddels ultrasoon gereinigde en gepoetste kastje vastzetten.
Na enig graafwerk in de doos met overgebleven stalen bracelets vind ik zowaar ook nog een origineel Junghans bandje. En het past nog ook.

Het resultaat:

Zoals je op de foto’s kunt zien is de passing van het glaasje nog niet optimaal, dat kan nauwkeuriger, maar omdat het materiaal dat ik ervoor gebruikt heb ook niet helemaal geschikt is (polycarbonaat i.p.v. echt acrylglas) vond ik het voor een experimentje wel mooi zo. Ik had even geen zin om een plaat 0,5 mm acrylglas te moeten kopen voor een benodigd stukje van 2 x 3 cm…
Het ging me er dit geval om te kunnen zien of het vervangen van zo’n gebroken glas te doen was. De hele exercitie ga ik nog wel een keer herhalen met het juiste materiaal.
Het was in elk geval een lekker middagje knutselen!

Als iemand me nu ook nog kan vertellen uit welk jaar deze Junghans met ref. no. 20-3912 op de caseback is, ben ik helemaal blij. Ik vermoed jaren '70.

32 likes

…en wij als lezers ook … prachtig Lex :yum:

Gaaf! Top gedaan zeg!