OMG! Jacobus! Heb je dat zelf gemaakt? Wat knap en wat bijzonder en wat fraai.
Kunstwerk. Diepe buiging.
4 likes
Leuk om te lezen was na de “discussie” in het topic welke vintage dragen we vandaag ook wel nieuwsgierig geworden naar het verhaal achter de lange P.
Bedankt nu wil ik ook een Pontiac.
1 like
Hallo, ik heb een ouder Pontiac horloge ca 1970 en wil er wel een foto van opsturen maar ik weet niet hoe ik een foto kan uploaden
René
1 like
op het ‘pijltje omhoog’ drukt (zie het rode pijltje)
Kun je van daar uit je foto('s) uploaden.
Ter aanvulling:
Bij het zoeken op het grote web naar een mooie strakke afbeelding van het Pontiac logo, om die in de introductie van mijn bovenstaande openings post te presenteren, kwam ik er achter dat het nog niet meeviel om wat bruikbaars te vinden. Bij vrijwel alle afbeeldingen die ik op het web kon vinden waren er wel afbeeldingen van Pontiac horloges en als ik al een duidelijk te reproduceren merkbeeld tegenkwam was het steeds weer het ‘gewone’ woord Pontiac, zònder de lange P waar het me nu net om ging. Uiteindelijk vond ik, dicht bij huis, in het HF draadje ‘Pontiac Only’ een weergave van een kranten advertentie waar het gezochte Pontiac logo enigszins reproduceerbaar opstond. Niet ideaal, want het moest nogal worden uitvergroot, dus bleef het niet helemaal scherp, maar dat heb ik toen toch maar gebruikt.
Nog veel lastiger om iets bruikbaars te vinden op het grote web, is dat je eigenlijk alleen maar afbeeldingen en verwijzingen te zien krijgt naar het bekende merk met dat andere Pontiac logo: dat van de gelijknamige legendarische en iconische Amerikaanse automobiel met die naam.
Daar zijn er dus echt een heleboel van en het doet me realiseren dat zo’n horlogemerk dat eigenlijk alleen heel lokaal betekenis heeft door het wereldwijde Google nauwelijks wordt opgemerkt en dus ook niet geïndexeerd wordt. Want hoe groot zijn NL en BE nu eigenlijk samen. En wat is de betekenis qua bekendheid van het merk Pontiac in de Internationale horlogewereld? Bijna nul ( 0 ) nada, zero dus.
Ga je zoeken op ‘Pontiac horloges’ dan kijkt Google in het Nederlandstalige gebied en krijg je veel Pontiac horloges te zien, maar gek genoeg nog steeds … Logo’s Ho Maar! Ook vervelend: ga je daarna zoeken op ‘Pontiac watches’, dan krijg je de zelfde foto’s te zien, want Google is semi intelligent, gebruikt cookies en ‘leert’. Dus zet het A.I. algoritme van Google dan dezelfde plaatjes voor je neus.
Ga je bijv. in eBay zoeken op ‘Pontiac watches’, dan gebeurt er iets grappigs: dan krijg je naar mijn smaak meestal afschuwelijke nare in China geproduceerde quartz horloges te zien, die voor het publiek bedoeld zijn als een tribute, hommage of what’s in a name, gewijd aan de beroemde Amerikaanse automobielen met het logo met de ster in een pijltje! De leverancier van het hier bijgevoegde plaatje hieronder links levert ook precies dezelfde horloges voor de merken Maserati, Fiat 500, Harley Davidson, Mini Cooper, Ford, Cadillac, Chrysler, Toyota, Lexus, BMW… en ga zo maar door. Bijna alle automerken zijn te koop. Hartstikke exclusief man! En dat voor het schattige prijsje van US$17,95 + US$7,00 verzendkosten. Uit Indonesië…
(Plaatjes van eBay)
Een andere vogel uit Indonesië doet het nog veel voordeliger: Zijn Chinese “High Quality, Unisex watch, Material 100% Stainless Steel, Japan Miyota movement made by Citizen” gedrochten (rechter afbeelding) kosten slechts US$24,99 plus (!) US$25,99 voor de verzending… En dan zijn het (zo aan de foto’s te zien) nog gebruikte exemplaren ook.
Dat schiet niet op. En ik heb het dus maar gehouden op de wat mottige reproductie van het plaatje uit de oude krant.
Maar er is meer Pontiac onder de zon! En dat wil ik dan graag ook nog even laten zien. Behalve horloges verzamel ik namelijk ook, en al veel langer, vintage vulpennen. In mijn (deel)collectie vooroorlogse celluloid vulpennen van Nederlands fabricaat bevinden zich ook enkele exemplaren met het merk… jawel: Pontiac. De achtergrond of herkomst heeft niets te maken met het horloge merk. Degenen die destijds eind jaren ’30 van de vorige eeuw de nooit bekend geworden vulpennen met dat merk geïntroduceerd hebben vonden het waarschijnlijk gewoon een mooie merknaam.
Na alle omzwervingen via horloges, Zwitserse industrie catalogi met oude advertenties, Amerikaanse automobielen en twijfelachtige Indonesische kermishorlogehandelaren (3x woordwaarde!) toon ik hier nu:
Mijn kleine collectie Pontiac vulpennen van Nederlandse bodem.
De grijs gewolkte celluloid vulpen heb ik ooit eens van iemand op Marktplaats gekocht en is waarschijnlijk gemaakt bij een kleine zelfstandige vulpenfabrikant, meneer W. Hollestein van de firma Maho in Tilburg, ca. 1935.
De ook van celluloid gemaakte blauwe, groene en bruine pennen zijn van volstrekt onbekende herkomst en heb ik ooit eens als lotje van zo’n totaal 50 stuks plus een zak losse onderdelen in drie kleuren gekocht van een antiekhandelaar in Limburg. De lot pennen was een prototype serie, met onderling kleine verschillen, handgemaakt, maar het waren slechts halffabrikaten zonder clip, penpunt en rubber zakjes voor het vulsysteem. Die pennen heb ik toen gecompleteerd met penpuntjes, nieuwe rubber zakjes en clips (in diverse uitvoeringen, want ik had niet zoveel dezelfde passende clipjes in voorraad). Slechts één van die pennen droeg een merk, het blauwe exemplaar dat bovenop ligt op de onderste foto: Pontiac!
Ik heb van alle 3 de kleuren er zelf 2 behouden, de rest is weer verkocht en er lopen dus nu wereld wijd misschien nog zo’n 40 eigenaren rond van een zeer exclusieve handgemaakte vintage celluloid vulpen waarvan ik alleen weet dat het eigenlijk pennen hadden moeten zijn van het merk Pontiac.
What’s in a name…
14 likes
Dag Lex en alle anderen (oorspronkelijk had ik goede morgen geschreven maar het heeft iets langer geduurd dan gedacht om alles te vinden en te schrijven).
Mag en moet je aan een uitstekend geschreven verhaal nog iets toevoegen of relativeren?
Eigenlijk niet maar eigenwijs als ik ben doe ik het toch.
Over die lange P heb ik nooit veel nagedacht, die was er gewoon en hoorde bij Pontiac. De diverse veranderingen van het logo heb ik altijd jammer gevonden, naar mijn smaak waren het altijd veranderingen om iets te veranderen met als excuus een modernisering van het optreden.
Eén keer heb ik enkele woorden over die P geschreven, nl. hier:
Pontiac only - Algemene Horlogepraat - Horlogeforum.nl - het forum voor liefhebbers van horloges
Voor diegenen die geen zin hebben om te klikken hier de foto waar het om gaat
Ik schreef toen dat die speld met de lange P volgens mij uit ca. 1937 komt.
Helaas zit ik nu op mijn berg en heb niet al mijn gegevens bij de hand maar ik weet nog wel waar ik dat vermoeden op gebaseerd heb.
Ik heb thuis een tekst uit een Frans tijdschrift uit die tijd waarin iemand kritiek uit op een advertentie van de firma Kinsbergen in Brussel waarin die haar verhuizing aankondigt.
De schrijver vond het ongepast (misschien terecht) dat de tekst erg leek op een aankondiging van een verhuizing van een ander bedrijf.
Hoe dan ook, er was een foto bij geplaatst van de gevel van de nieuwe vestiging van Kinsbergen met daarop zichtbaar een logo met net zo een lange P als op de speld.
En de verhuizing wasn rond die tijd, vandaar.
Als ik goed kijk naar de speld (en naar mijn herinnering van de bovenvermelde advertentie) kan ik me voorstellen dat één van de heren Kinsbergen of een graficus de combinatie van de letter P en een horloge tot een P met lange lus heeft gemaakt. Het horloge in de lus is om wat voor reden dan ook weggevallen/weggelaten resp. het design is geminimaliseerd of hoe dat vandaag ook heten mag.
Een P met lange lus 2.0 avant la lettre 
Maar:
Dit logo kennen ook mensen die niets met horloges (te maken) hebben
En als we deze chronologie van het logo bekijken
zien we dat een eerste - voor mijn smaak nog een beetje plompe - versie al in 1910 ontstaan is.
En vanaf 1914 zien we de lange slanke lus zoals die bij Pontiac ca. 20 jaar later opduikt.
Is het bewust of onbewust overgenomen of gekopiëerd?
Boze toetsenborden zouden beweren dat het net zo gekopiëerd is als de verhuisadvertentie.
Zoals Lex al schreef werd het merk Pontiac in 1936 gedeponeerd.
Hier nog als toevoeging de officiële publicatie in het dagblad van het Zwitserse handelsregister.
Daarin werden vroeger niet alleen de gegevens over alle Zwitserse bedrijven gepubliceerd maar ook merken en gedeponeerde modellen.
Heeft Lex daar niet enkele woorden aan gewijd onlangs?
Lex schrijft
Ik geef daar een andere verklaring voor:
De heren Kinsbergen waren gevestigd in Amsterdam, Brussel, Biel en Batavia (Voor de jongere lezers: zo heette Jakarta ooit).
In Biel was Suprécis Watch SA, de onderneming die de Pontiac horloges maakte en die eigendom was van de familie Kinsbergen.
Tot ca. 1955 toen S.Kinsbergen de Zwitserse nationaliteit kreeg liep dat eigendom via een stroman aangezien buitenlanders geen horlogefabrieken in eigendom mochten hebben. Misschien schrijf ik daar nog eens uitvoeriger over.
Verder was in Biel de onderneming S.Kinsbergen Sàrl die de Pontiac horloges van Suprécis kocht en ze naar de bedrijven in Brussel, Amsterdam en Jakarta exporteerde.
In Brussel was A.Kinsbergen SA onder leiding van Ali Kinsbergen.
In Amsterdam was A.Kinsbergen NV (later BV) onder leiding van M. Kinsbergen en J. Kinsbergen. M.Kinsbergen is in 1949 om het leven gekomen toen de Franeker neerstortte in de buurt van Bombay. Over dat vliegtuigongeluk is veel geschreven, naar het schijnt ook veel onzin.
Ook het bedrijf in Batavia, Hvn Gebr. Kinsbergen, stond tot 1949 onder de leiding van J. en M. Kinsbergen.
Tot 1949 reisden beiden afwisselend heen en weer tussen de twee steden, daarna stonden Amsterdam en Batavia onder leiding van J.Kinsbergen.
Het bedrijf in Batavia/Djakarta/Jakarta is tussen 1950 en 1956 overgedaan aan een medewerker die nog tot in de jaren zeventig Pontiac horloges naar Indonesië importeerde.
En als ik schrijf «onder leiding van» betekent dat niet dat de desbetreffende persoon alleenheerser was. Alle broers waren aandeelhouders over en weer, er was regelmatig contact en er werd samengewerkt op vrijwel elk gebied.
Ik heb alleen vastgesteld dat er tussen België en Nederland een enorm verschil was in de vorm en frequentie van de reclame.
Ook daar zal ik later misschien uitvoeriger op in gaan.
Kortom, de eigenaars waren weliswaar niet (allen) Zwitsers, maar het bedrijf dat de horloges maakte wel. Dus mag Pontiac een Zwitsers merk genoemd worden zoals Lex al schreef.
Dat het niet in de Davoine gidsen verschijnt heeft een andere reden.
Als ik schrijf dat de Zwitserse horlogeindustrie destijds enorm gereglementeerd was is dat een understatement. Er waren voorschriften voor van alles en nog wat.
De bedrijfsgrootte werd gecontroleerd. Als een horlogefabriek(je) meer personeel wilde aannemen en daardoor in een andere categorie zou komen, moest eerst toestemming aangevraagd worden om naar de hogere categorie te mogen wisselen (thuis heb ik ergens een kopie van een epistel mbt zo een stap van – als ik me niet vergis – maximaal 11 naar 12 – 18 medewerkers.
In de hoogtijdagen maakte Suprécis Watch SA ca. 70`000 horloges per jaar met 20 personen in het atelier. Daar kwamen dan nog wel de externe vrije medewerksters bij zoals de régleuses. Resolute vrouwen die precies wisten hoe belangrijk hun werk (het uitbalanceren van de onrust) was en die zich niets lieten vertellen.
Aangezien daarmee met moeite aan de vraag uit de Benelux en Jakarta voldaan kon worden en het lastig was om het bedrijf te vergroten niet alleen vanwege de vele voorschriften maar ook vanwege de schaarste aan personeel (uit die tijd heb ik vele advertenties van Suprécis waarin ze personeel zoeken) was er geen aanleiding om naar verdere landen te exporteren. En dus ook geen aanleiding om reclame te maken in gidsen als Davoine enz.
Je vind wel de namen Suprécis Watch SA en S.Kinsbergen in de Davoine en soortgelijke gidsen, maar vrijwel alleen in de opsomming van bestaande bedrijven en niet of nauwelijks in de vorm van reclame.
Hier bijv. in de gids van 1959
Zoals je ziet, op hetzelfde adres.
Ik blijf zoeken
Edit:
Intussen heb ik nog iets gevonden wat niets met het eigenlijke thema (de lange P) te maken heeft maar ik plaats het als fun fact oid
Een Pontiac Company uit Newark heeft twee jaar na Kinsbergen het merk Pontiac in Zwitserland laten registreren.
Maar het ook zeer snel weer laten verwijderen
Was dat de Automobielfabriek? Ik Zoek nog steeds verder
13 likes
Als professioneel logo-ontwerper kan ik dit soort topics alleen maar toejuichen.
2 likes
Niet alleen maar toejuichen, ook zeggen welke verklaring je het meest plausibel vind
1 like
Lex bedankt heel interessant artikel. Lange P design is geweldig.
1 like
De automobielfabriek sluit ik na enig zoekwerk uit.
Ik heb namelijk ontdekt dat ooit de firma Gemex die horlogebanden maakte slechts enkele huizen verder namelijk in nr. 144 gevestigd was.
En ik weet ook dat Gemex horlogebanden onder de merknaam Pontiac gemaakt heeft.
En ook dat A. Kinsbergen SA in Brussel Gemex banden geïmporteerd heeft.
Advertentie uit het Laatste Nieuws van 30-11-1947
Wat was daar aan de hand?
Ik zoek verder
5 likes
leuk, en wat een geschiedenis reeds,
ben zeker een pontiac liefhebber maar dat er zo’n geschiedenis achter steekt was en is me totaal aan voorbij gegaan 
ik ben nu aan het genieten van dit topic 
2 likes
1 like
Wat een leuke verhaal 
Al di leuke verhalen hier op de forum, zouden ingebonden moeten worden in een 
voor nageslacht
Groeten Iwan 
1 like
Zeer leuk
1 like
Ha die @Maurits !
Dank je, ik ben vereerd om dat van jou te mogen horen.
Gelukkig maar.
Aan eigenwijze mensen heeft de wereld meer dan aan al die lui die maar gewoon hun mond houden.
En dan: Als het om het speurneuzen gilde gaat op HF, dan ben jij de Meester Speurneus!
Wat grappig dat jij komt met het Pirelli verhaal!
Wat grappig dat velen, met name ouderen in de horlogecommunity die overeenkomst nooit gesignaleerd hebben.
Nu je mij er op gewezen hebt, en hoe, met dat fraaie Pirelli reclamebord, was er sprake van een absolute AHA erlebnis!
Welke puber in mijn tijd stond niet te kwijlen bij de plaatjes van de nieuwe Pirelli kalender?
Er is een mooi boek over gepubliceerd voor de echte liefhebbers:
Als oud archivaris voel ik daar wel wat voor, maar ja…
Voorzichtige conclusie: De Kinsbergentjes waren misschien niet zo bang voor een lekker stukje plagiaat. Beter goed gejat dan slecht bedacht… En wat de benefits of Pirelli betreft, dat zal dan altijd wel een jongensdroom blijven.
Lees hier verder: 
Tsja, dan waren ze bij Pirelli wel een stukje eerder en valt mijn hele theorie dat ‘ze’ dat soort typografische grappen vóór de jaren 30 niet deden volledig in duigen. Ook grappig of bijzonder dat Pontiac / Van Kinsbergen daar m.b.t. het merkenrecht nooit door Pirelli op aangesproken is. Maar misschien lagen de werelden van rubberboer Pirelli en horlogemaker Pontiac zo ver uit elkaar, dat men dat gewoon niet relevant heeft gevonden.
Alle gekheid op een stokje: Buitengewoon boeiend wat je schrijft over de zaken van de familie Van Kinsbergen, hun relaties met Zwitserland, de reden waarom ze niet als Pontiac, maar wel als Kinsbergen in de Davoine staan en de verklaring waarom ze zich liever op de Nederlandse en de (destijds) koloniale markt in Indonesië richtten, dan op de brede Europese markt. Kwalitatief maakten ze dermate goede horloges, dat ze wat dat betreft best hadden kunnen concurreren met de betere Zwitserse, Duitse en Franse merken. Maar kennelijk was de macht van de Zwitserse kartels zo groot, mede omdat de Zwitserse wetgeving die kartels steunde, dat het voor niet Zwitserse fabrikanten niet opportuun was om daarmee te concurreren. De Duitsers en de Fransen hadden een nationale markt die groot genoeg was om te kunnen betaan, ook met zelfstandige manufactuur producenten. Maar landen als Nederland, Denemarken en Zweden hadden daar een te kleine ‘home-market’ voor. Dat verklaart naar mijn mening ook waarom in Nederland maar tevens in de Scandinavische landen de situatie is ontstaan dat men daar wèl in eigen land gerenommeerde (handels)merken kon hebben, maar met horloges die in met name Zwtserland werden geproduceerd. In iets mindere mate werd er ook wel met Duitse en Franse fabrikanten gewerkt. Die merken werden in Zwitserland zèlf niet verkocht of geregistreerd. De wèl geregistreerde Zwitserse fabrikanten verkochten dan de spullen aan de eigenaars van die ‘buitenlandse plakmerken’ en de producten werden dan ook nog eens vaak als ‘Swiss Made’ op de markt gebracht. Mede dankzij de truc dat bij wet was bepaald dat als de horloges in Zwitserland met een bepaalde minimum hoeveeldheid echt Zwitserse onderdelen in elkaar ware gezet, dat het dan ook een Swiss Made horloge mocht worden genoemd. Dat stond er dan meestal ook op. Op vóór- en achterkant.
Ik noem voor het gemak maar even een paar merken waarbij dat mogelijk ook het geval was: Prisma in NL, Leijona in Finland, Svalan in Zweden en Siduna in Denemarken.
Het was een kwestie van de markt verdelen en dat paste prima in de Zwitserse stijl van zaken doen door middel van kartelafspraken.
Van de geschiedenis van de Nederlandse horloge handelsmerken heb jij, Maurits, trouwens veel meer verstand en kennis, dus het kan ook hier zo zijn dat ik met mijn speculatieve theorietjes weer helemaal fout zit. Het is in deze tijden natuurlijk ook allemaal trivia om dat nog te willen weten en uit te pluizen. Maar als hobby wel leuk!
Die grap met de Amerikaanse Pontiac Company is ook een aardige.
Ik ga weer even lekker speculeren.
Als ik nog eens naar de Mikrolisk vermeldingen kijk zie ik iets eigenaardigs.
De registratie van de Amerikaanse Pontiac Company uit Newark staat in Mikrolisk op 1930 (!)
De registratie van de Gamex horlogebandentoko staat op 1935
De registratie van wat ik aanneem de Amerikaanse vestiging van Van Kinsbergen in New York staat op 1936
Dan zijn er verschillende mogelijkheden: Andreas Schröter (de maker van Mikrolisk) heeft zich vergist en bedoelde niet 1930, maar 1938, want dan klopt het met de scan uit jouw KvK gegevens. Ze taaien in 1939 weer af. Het zal niet de eerste keer zijn dat er een datumfoutje in de Mikrolisk lijsten zit. Ook wijlen de wijze Dr. Roland Ranfft kleunde wel eens mis met de productiejaren van de uurwerken.
Of… Gemex en de Amerikaanse Pontiac Company uit Newark hadden heibel (merkenrecht?) met Van Kinsbergen… The Pontiac Company uit Newark trekt zich dan terug omdat ze een samenwerkings deal hebben gemaakt met Van Kinsbergen die zich inmiddels in 1936 heeft laten registreren in New York… !! ?? Wat denk jij? Is dit onzin?
3 likes
Had ook op de grille van een Pontiac gekund!
2 likes
Wat een leuk stukje Lex. Voor mij is de hobby begonnen met een Pontiac en ondanks dat er al aardig wat horloge zijn vertrokken, zijn de meeste horloges van dit sympathieke merk gewoon gebleven.
De lange P is niet alleen door Pontiac gebruikt. Ik heb ooit eens, bij wat bladeren door de pagina’s van Mikrolisk, wat horlogemerken gevonden met een soortgelijke P. Helaas nooit een horloge van een van deze merken gevonden.
3 likes
Oh en @Lexaf , als we het toch over lettertypes en lange dingen hebben.
Hier is nog een raadsel waarvan ik de oplossing zoek.
behalve dit horloge van Jay aka @_ponTiac ben ik er in de afgelopen bijna drie jaar nog twee andere tegengekomen met een lange T
Het waren andere modellen dan dat van Jay, de eigenaars schreven dat ze de nummers niet konden lezen en die horloges waren te duur voor mij om zomaar te kopen, dus helaas geen kans om iets te achterhalen.
4 likes
Hear hear!!
2 likes
Is Olma ook niet zoiets?
1 like