KENISSI: TUDOR’s manufacture movements
Het is wellicht maar bij weinigen bekend dat de in-house movements van Tudor worden gemaakt door de uurwerkfabrikant Kenissi. Een aparte entiteit die is gevestigd bij Tudor, maar toch niet volledig eigendom is van Tudor. Zo heeft Chanel een belang van 20% en heeft Kenissi al sinds de prille start een actief partnerschap met Breitling vanwege hun befaamde chronograaf uurwerk wat door Breitling zelf is ontwikkeld. Het leek mij daarom leuk om eens een duik te nemen in de “in-house” movements van Tudor, of misschien beter gezegd “manufacture” movements, ook al zal ik beide termen in dit topic gebruiken.
ETA
Vanaf de oprichting van Tudor in 1926 was het de doelstelling van Hans Wilsdorf (de oprichter van Rolex) om horloges te verkopen met dezelfde betrouwbaarheid als Rolex maar tegen een lagere prijs. Vaak resulterend in goedkopere uurwerken die bij derden partijen werden ingekocht, maar verder met veel onderdelen rechtstreeks van Rolex zoals de kast en kroon. Daarom vindt je in veel vintage Tudor horloges een (oersterk en betrouwbaar) ETA uurwerk die vaak nog enkele modificaties (zeg maar gerust ‘upgrades’) heeft gehad voor nog hogere standaarden.
Foto van @ReizendeOomRoel
“ETA Top grade, with a modified balance. “Kif” shock absorbers and triovis regulator.”
Maar van die strategie om uurwerken in te kopen lijkt Tudor steeds verder van weg te stappen. Waar de Tudor Black Bay 31/36/39/41mm S&G voorheen nog waren uitgerust met een in de basis Sellita uurwerk (equivalent van ETA) is dat nu ook al een manufacture caliber is, te zien aan de tekst op de dial.
Project “in-house”
De oorsprong van Kenissi gaat terug tot het jaar 2010 toen Tudor het project starte om een in-house uurwerk te ontwikkelen. Na enkele jaren van ontwikkeling lanceerde Tudor in 2015 op Baselworld voor het eerst een horloge met het nieuwe in-house uurwerk, de MT5602. Dit uurwerk wordt nog steeds gebruikt in de Black Bay (41mm). Het voorzetsel MT staat trouwens voor “Manufacture Tudor”.
De tweede generatie van dit uurwerk is de MT5402 en is een stuk dunner en is voor het eerst gebruikt in de BB58 (gelanceerd in 2018) die kleinere dimensies heeft.
Van Tudor Black Bay ETA naar In-house
Het is wellicht nog grappig om te noemen dat de originele Tudor Black Bay, de allereerste versie in 2012 nog was uitgerust met een ETA-uurwerk. Het horloge was nog betrekkelijk plat met 12.7mm. De introductie van het eerste in-house uurwerk van Tudor in 2015 werd natuurlijk vol lof ontvangen, maar dat had ook wel direct effect op de kast die groeide naar 14.8mm. Behoorlijk aan de maat voor een time-only duiker met 200m water-resistance.
Voor de volledigheid; de publiekslieveling BB58 (2018) heeft dat weer doen slinken naar een zeer bescheiden 11.9mm. Het is voor mij persoonlijk ook een raadsel waarom Tudor het dunnere uurwerk ook niet gebruikt voor de 41mm BB en wellicht dat horloge ook meteen iets dunner maakt. Dit jaar 2022 is daar een mooie gelegenheid voor aangezien de Black Bay 10 jaar bestaat. Wellicht leuk om dit artikel van Hodinkee uit 2012 te lezen over de introductie van de Black Bay, toen alleen nog in de kleur burgundy uitgebracht. Blauw en zwart volgde pas in 2014 (blauw) en 2015 (zwart). Wellicht is het nog grappig om te noemen dat de eerste Black Bay niet eens verkrijgbaar was in Amerika. Het is pas in 2013 dat Tudor weer opnieuw voet zette in de Nieuwe Wereld na een periode van afwezigheid.
Created by Breitling for Tudor”
Het partnership met Breitling is een strategische keuze. Beide fabrikanten hebben meer capaciteit dan zij zelf gebruiken en kunnen daardoor over-produceren en de typen uurwerken met elkaar uit wisselen. Zodoende is de productie maar ook R&D veel efficiënter.
Zo is de chronograaf (MT5813) in de Tudor Black Bay Chrono gebaseerd op de B01 ontwikkeld en gemaakt door Breitling. Het origineel van Breitling is gelanceerd in 2009. Nu is het wel zo dat Tudor enkele aanpassingen (of specificaties) heeft heeft laten doen op de B01. Waaronder de afwerking (‘sand-blasted’ in plaats van ‘polished’) en… (dat kan ik helaas niet vertalen): “regulator, made up of a free sprung balance wheel with four adjustable masses”.
Maar zelfs aan de dial is al zichtbaar dat het uurwerk verschilt. Want waar Breitling kiest voor drie sub-dials met 60-minuten én 12-uren heeft Tudor een sub-dial minder en timet maximaal 45-minuten met de chronograaf functie.
Le Locle
Een andere interessante gebeurtenis speelt zich af in het stadje Le Locle in Zwitserland, dicht bij de grens met Frankrijk. De naam Le Locle doet bij sommige wellicht een belletje rinkelen… omdat deze naam verbonden is aan de plaats waar TISSOT 150 jaar geleden is opgericht. Maar ook Rolex heeft (of beter gezegd had) hier een productiefaciliteit.
Bij Rolex denken we direct aan de enorme productiefaciliteiten in Geneva en Bienne, maar tot voor kort had Rolex ook een kleinere productiefaciliteit in Le Locle waar ca. 110 mensen werkzaam waren.
Rolex heeft vorig jaar aangekondigd om na ruim 50 jaar weg te gaan uit Le Locle. Verdrietig nieuws zo zegt de burgemeester van het stadje. Maar er gloort ook direct hoop, omdat er pal naast het pand van Rolex een hele nieuwe productfaciliteit wordt gebouwd voor Tudor en de uurwerkfabrikant Kenissi.
Werknemers van Rolex in Le Locle zouden dan daar in dienst gaan of overgeplaatst worden naar de productfaciliteit van Rolex in Biel/Bienne, waar de uurwerken worden gemaakt. Het is niet volledig duidelijk waar de (betrekkelijk kleine) productiefaciliteit van Rolex in Le Locle zich op heeft gericht, maar ik vermoed dat dit ook over uurwerken gaat.
De hele bouw van de nieuwe locatie direct naast het voormalige pand van Rolex is nog in mist gehuld, onder de projectnaam "Project Gemini”. Maar dat er grote plannen zijn is wel duidelijk. Want als we de tijdslijn erbij pakken zien we dat Chanel het belang van 20% in Kenissi heeft aangekondigd rond de periode dat de bouw van het enorme pand is gestart. Het aantal banen in Le Locle zou toenemen tot 200 en in het hypermoderne nieuwe pand zou op termijn plaats zijn voor 400 medewerkers.
Ik heb nog gezocht of ik kon vinden of het pand inmiddels is opgeleverd (de planning was eind 2021), maar dat kan ik helaas niet vinden. En of dat nu ook betekent dat Tudor volledig vertrekt uit Geneva (uit het kantoor van Rolex) en verhuisd naar Le Locle is mij ook onbekend. Mocht dat wel het geval zijn kan zomaar betekenen dat de tekst “GENEVE” op de dial vervangen worden door “LE LOCLE”. Ik ben heel benieuwd!
Als je een diepe duikt neemt in de geschiedenis van Tudor ga je terug tot omstreeks 1926 toen de oprichter van Rolex het merk starte. Dus zo’n 20 jaar na de oprichting van Rolex.
Daarna rond de jaren 50 ontstonden de iconische modellen zoals de Tudor Submariner, een lijn die tot de jaren 90 nog doorliep. Maar grappig genoeg is het daarna hele lange tijd stil geweest en heeft Tudor zich tussen 2004 en 2013 zelfs nog compleet teruggetrokken van de Amerikaanse en Engelse markt. Het is eigenlijk pas sinds 2012 toen Tudor de Black Bay (nu al een iconisch model met de “burgundy bezel”) presenteerde dat het merk echt weer meedoet en zich in rap tempo ontwikkeld. Niet alleen op het gebied van uurwerken en nieuwe modellen maar bijv. ook met “mono-brand stores” ofwel boutiques in grote steden.
Terwijl ik dit schrijf bedenk ik me weer waarom ik Tudor zo’n gaaf merk vind. Ondanks dat ze altijd geremd lijken te worden door Rolex. Modellen als de Black Bay met de dieprode bezel zijn toch wel onwijs tof. 
TAG Heuer
Een erg interessante plaat kwam ik van de week tegen met een overzicht van de Kenissi uurwerken gebruikt door derden. Breitling en Chanel zijn daarbij logisch aangezien er een partnership (en/of aandeelhouderschap) is, maar Norqain is misschien al wat verder gezocht omdat het een betrekkelijk klein en nieuw horlogemerk is, zeg maar gerust een microbrand. Overigens adverteert Norqain niet met ‘Tudor movements’ maar houdt het bescheiden bij een vermelding van ‘Kenissi’.
Deze week komt daar ook de “TAG Heuer Aquaracer Professional 1000 Superdiver” bij, gepresenteerd tijdens Watches & Wonders 2022. Het is voor het eerst dat TAG Heuer (onderdeel van LVMH, waar ook Zenith en Hublot onderdeel van zijn), een uurwerk van Kenissi gebruikt voor haar modellen. Een interessante stap, met een dito prijskaartje. Het is interessant omdat TAG hiermee niet alleen maar bouwt op hun Caliber 5 wat in de basis een ETA/Sellita uurwerk is, naast hun eigen in-house movements met chronograaf (calibre 1969 en 1887, waarbij de laatste dan weer is gebaseerd op het Seiko-uurwerk 6S78 waarvan de rechten zijn gekocht).
Nu merken als Chanel, Breitling, TAG Heuer, Fortis en Norqain de uurwerken van Tudor gebruiken en Tudor lijkt te bouwen aan een nieuwe en hypermoderne productiefaciliteit in Le Locle zou je de vraag kunnen stellen:
thanks!
