De gepatineerde wijzerplaat en de schoonheid van de tandjes des tijds

Al vaker is er op dit forum geschreven over patina bij horloges en met name patina op wijzerplaten.
Omdat ik het aardig vind om dit onderwerp een beetje op te rakelen start ik maar weer eens een nieuw topic hier over. Wel in het bruine deel omdat ik denk dat in de meeste situaties waarin wijzerplaten gepatineerd zijn -of als zodanig beschouwd worden - er sprake is van Vintage horloges.

Om het verband met wat er al eens eerder over is geschreven niet te vergeten of te negeren geef ik eerst een paar linkjes naar enkele vroegere draadjes over dit onderwerp.


Let op! “Patina is prachtig…” is al een hele oude post uit 2012, er zijn daar nogal wat foto’s verloren gegaan. Het Internet is niet echt vriendelijk voor oude data. Je kunt dat ook zien als digitale patina…

Er is nog veel meer maar daarvoor heb je het zoek icoontje rechtsboven: image

Het gaat mij in dit nieuwe topic niet zozeer over de zin of de onzin van patina en ook niet over de discussie over het verschil tussen patina en schade. Ik leek mij leuk om weer eens wat plaatjes boven water te krijgen van horloges van forumleden waar duidelijk de tand des tijds zijn bijdrage heeft geleverd aan de schoonheid of het karakter of de identiteit van het horloge.

Het horloge als artefact.
Ter verduidelijking: In de archeologie wordt de term ‘artefact’ gebruikt om voorwerpen of sporen aan te duiden die door mensen zijn veroorzaakt. Incidenteel wordt de term ook wel gebruikt als synoniem voor ‘kunstwerk’, zowel in artistieke zin als ook in bouwkundige (technische)zin.
(zie ook: Artefact - Wikipedia )
Iets, of veel eenvoudiger gezegd: ik wil gewoon mooie plaatjes zien van horloges - en met name wjjzerplaten - waarin de tandjes des tijds aan het werk zijn geweest.

Ik trap af met een close up van mijn (enige) Mauthe horloge. Als ik nog meer horloges met een mooie ‘vieze’ wijzerplaat tegenkom in de verzameling zal ik er misschien af en toe nog wel een aan toe voegen. Maar ik hoop ook dat er nog vele mooi voorbeelden van andere forum leden mogen volgen.


Mauthe uit ca. 1960 met manufactuur kaliber 612 uurwerk.

15 likes

omega 30T2 uit 1945

14 likes

jumbo uit de 50 er jaren

10 likes


Pontiac Nageur met ETA 1260 uit 1955.

10 likes

Oudere foto van een van mijn polerouters.

16 likes

8 likes


Mijn Jaren 70 Seiko GS met wat vlekjes op de wijzerplaat

3 likes

Patina geeft mij altijd de nodige cognitieve dissonantie :blush: :innocent: Ik houd niet van patina en heb m’n horloges het liefst als nieuw. Maar ik houd wel van oude horloges, dus als ik geen patina tolereer blijft er weinig over om te verzamelen :grimacing: :sweat_smile:
Dus zitten er wel een aantal horloges in m’n collectie met de nodige patina :innocent:

15 likes

Valt reuze mee :wink: .

Ik vind ze stuk voor stuk erg nice. Patina is voor mij denk ik een mooie egale aantasting. Ik houd niet van vlekken op de plaat… of sleepsporen. Dat zie ik dan meer als schade.

5 likes

En mooi zijn ze Wilko. Dit gaat het niveau van ‘meuk is leuk’ ver te boven.

Zie het maar zo:

Jij ondervindt misschien cognitief wat dissonantie,
Maar oud vormt met nieuw wel een discrepantie.
Echter, wat oude meuk
In je collectie is best leuk.
Op “z.g.a.n.” heb je toch ook geen garantie.

Die oude horloges hebben toch wel charisma,
Beter dan dat goedkope nieuw spul uit China.
Geniet dus ook van klassiek,
Mooi vintage of waarlijk antiek.
En daarbij hoort nu eenmaal ook wat patina!


Merk onbekend, met een kaliber AS 960 cylindergang uit ca. 1930.
Uurwerk gerestaureerd door @Tokes

Links: Ervoor. Rechts: Erna.

9 likes

Ik sluit me aan bij @wbcoupe. Gezien de verzamelwoede hier toch ook wat duidelijk zichtbaar patina binnengedruppelt. Voor de liefhebbers de meest charmante op een rij:

Zentra met sterrenhemel

Guilloche Enicar, met versleten duraluminium kast


Wie kan mij helpen aan een betere kast?

Afrika reiziger Helvetia. Vieze wijzerplaat en sleepspoor (stalen kast is stoffig van het klussen).

En de laatste aanwinst, een zeer nostalgische Pontiac.


Een van de weinige waar de patina voor mij zelfs wel iets lijkt toe te voegen.

10 likes

Prachtige limerick weer :+1::smiley::smiley:
Patina kan inderdaad charme toevoegen, mits mooi egaal :sunglasses:

1 like

hoedje af voor de limerick
mijn bijdrage:

6 likes

Waarom Geert? ? Zo’n goudkleurig geëloxeerd alu kastje is redelijk zeldzaam en op de foto te zien nog best in een redelijke staat. Zeker als je de kwetsbaarheid (zacht en corrosiegevoelig) van alu in aanmerking neemt. Als dit het originele kastje is bij deze mooie Enicar, die ik schat op eind jaren '50 (?), dus zo’n 70 jaar oud, zou ik 'm zeker koesteren als bijzonder en ik denk inderdaad zeldzaam collectors item! Ik heb mooie horloges gezien in slechtere verchroomde kastjes die nog steeds verzamelwaardig zijn. Het zou jammer zijn om de authenticiteit van dit horloge te verliezen door het in een niet originele stalen, chromen of doublé kast over te zetten. RVS is mooi, maar je kan nu eenmaal niet altijd alles hebben…

Ik ben nu al zo’n 15 jaar horloges aan het verzamelen en ik heb in al die tijd nog maar twee horloges met een aluminium kastje kunnen verwerven die ik de moeite waard vond. Omdat (vintage) aluminium en patina goed samen gaan zal ik die hier ook nog even laten zien, want on topic, hoewel ik er al eerder eens over op HF heb geschreven.


Hier nog eens de plaatjes van mijn twee alu beauties:


Het Swiss made “Zurich” penanker horloge in een geëloxeerd aluminium schoenpoetsdoos kastje.


Het zeldzame Villeroy horloge.

Oorspronkelijk was de aluminium kast waarschijnlijk ook goudkleurig geëloxeerd, maar de tandjes des tijds hadden dat er voor 95% al afgesloopt, waardoor alleen het pure aluminium nog zichtbaar is. Op de foto is dat niet zo duidelijk vast te leggen maar (oud) aluminium heeft een heel andere uitstraling als chroom, nikkel of roestvrij staat, mede door het bijzondere patina wat aluminium krijgt omdat het altijd vrij snel een beetje oxideert en daarmee een mooie semi mat grijze glans krijgt, die je kunt benadrukken door af en toe het materiaal met bijvoorbeeld een zilverdoekje voorzichtig op te wrijven.

En verder over patina gesproken: in het juiste licht laat de wijzerplaat van dit horloge ook wel wat fraais zien.

4 likes

Hier een paar voorbeelden van een heel andere patina: Verkleuring. Deze horloges zijn oorspronkelijk blauw en rood geweest, maar zijn door de tijd heen egaal paars en oranje geworden. En daarmee zijn ze eigenlijk nog mooier geworden, dan ze uit de fabriek kwamen. Deze kleuren kun je nooit namaken, en dat maakt ze dan ook echt uniek! In het zonlicht zijn ze een lust voor het oog, en niet alleen door de vorm van de kast en bezel.

En dan heb je ook nog oxidatie van de zilveren laag op de wijzerplaat, zoals op deze Seiko Crown.

9 likes

Prachtige voorbeelden, Patrick! Ik doe nog even met je mee met ook een ouwe Rus.
Mijn Slava 2414 (met een uurwerk met dubbele veerton).
Door de magische werking van de tijd is de oorspronkelijk rode wijzerplaat verkleurd naar een fascinerend diep oranje vuurgloed. Samen met de prachtig bewaard gebleven zwaar vergulde kast een schitterende combinatie. Een vondst op de Rikketik beurs van april 2019.

5 likes

Dat zijn zeker beauties Lex!
De bovenzijde van mijn Enicar is inderdaad nog acceptabel verweerd, de lichte gouden kleur heeft wel wat. Probleem is vooral dat de bandaanzetten helaas nagenoeg volledig weggesleten (fixoflex of concurrenten bedankt!). Wordt nu gecamoufleerd door een te brede lederen band.
Ik heb mijn horloges ook om te dragen, en dat voelt nu juist niet zo lekker met nauwelijks houvast voor de bandpennetjes! Ook is de schroefrand van het deksel bijna helemaal weggevreten, dus ook dat zit maar net dicht.

Ik sta achter je punt deze artefacten zo origineel mogelijk te houden maar ik wil ze wel kunnen dragen. De voorkeur gaat dan ook uit naar een
jaren 50 Enicar kast. Uiteraard gooi ik het oude kastje niet weg!

Oud blank aluminium heeft inderdaad echt charme! Ik ken het van Franse jaren 40 en 50 fietsonderdelen. Was daar toen ook helemaal hip om te gebruiken voor spatborden, pompjes (Zefal Duraluminium), gereedschapsdoosjes en wat al niet meer. Heel gaaf!


(Achterlicht en Peugeot gereedschapsdoosje Frans jaren 40-50. Spatborden 3 jaar oud, Japans fabrikaat naar nostalgisch Frans recept.)

6 likes

Ook de Zweden/Zwitsers konden er wat van. Ik heb hier nog een Tidéna in een prachtige purperen kleur. Maar onlangs kwam ik erachter, dat deze blauw moet zijn geweest. Op de foto kun je het nog net zien aan de rand aan de rechterkant. Daar zie je nog wat blauw zitten.


Ik denk, dat dit horloge in allebei de kleuren mooi zijn (geweest).

3 likes

Ja, dat verandert de zaak. Misschien een suggestie: Via e-bay kun je vaak voor een heel redelijke prijs uit India (vintage?) HMT horloges kopen. Ik ga hier niet de Mumbay Special litanie opnieuw opstarten, maar het geval wil, even los van de kwaliteit van die HMT horloges, dat ze vaak in hele mooie, soms z.g.a.n. RVS kastjes zitten. De maat en de vormgeving van die kastjes is vrij algemeen voor veel jaren 50 en 60 horloges. Waar je wel op moet letten is de caseback. Soms zijn dat klikdekseltjes (voor de meest recente /laatst geproduceerde HMT’s; die moet je dus niet hebben. De wat oudere exemplaren hebben een schroefdeksel. Die hebben soms een HMT gemerkte beschrifting, die moet je dus ook niet hebben, maar vaak zijn ze ook neutraal / generiek. Als de inbouwmaat klopt, heb je daar dan een mooie kast aan voor je Enicar, voor een lief prijsje, denk aan twee of 3 tientjes…
Op die manier heb ik een keer een vintage Onsa horloge nieuw leven in kunnen blazen. Dat zat in een nogal vergaan messing verchroomd kastje en ik had nog - overgehouden van een Mumbay Special miskoop - een als nieuw HMT kastje dat paste.


Links ervoor… Rechts erna…


Hier de grote kastjes verwisseltruc.

Als je hier meer over wil lezen ter info, kijk dan hier:

1 like

Dat is een goede tip!
Die Onsa is mooi “omgekast”. Het model kast past er goed bij.
Ik was laatst al getriggerd door een van je schrijfsels over HMT horloges wat ik bij een zoekopdracht op het forum tegenkwam.
Zal daar binnenkort eens wat Ebay uurtjes insteken.

1 like