…Hands-on tijd!
Het heeft even geduurd voordat ik tijd en zin had, maar het is toch gelukt. Vertex? Gaat hij nou een hands-on doen van een wannabee plakmerkje? Absoluut, broer. Let me educate you. En zo niet, even doorscrollen naar onderen, slapjanus.
The Dirty Dozen
Aan de vooravond van de tweede wereldoorlog in 1939 is dit fenomeen ontstaan. De Britse industrie was voornamelijk bezig met productie voor het leger. Dat is een soort grote mensen scouting waar jij niet goed genoeg voor was. Horloges waren niet zo belangrijk, en her Majesty’s Royal Army had er niet zoveel op de plank liggen.
In de volle hevigheid van de oorlog, bleken mechanische horloges een must voor soldaten en in het
bijzonder voor specialisten als radio-operateurs en artillerie-spotters. Een of ander opperhoofd bij Defensie besefte in 1943 dat het nuttig was om een algemeen horloge te hebben voor alle strijdkrachten. Tot die tijd was dat voornamelijk persoonlijk eigendom zonder een noemenswaardige standaard, zoals een Breitling dat vandaag de dag is zeg maar.
Massaproductie was in die tijd nog niet zo wijdverspreid, dus was het Britse Ministerie van Defensie op zoek naar een manier om de troepen te voorzien van een shitload horloges. Dit resulteerde in het verdelen van orders over twaalf verschillende merken in Zwitserland.
De keuze was gevallen op de volgende twaalf bedrijven: Omega, Jaeger-LeCoultre, IWC Schaffhausen, Lemania, Cyma, Buren, Longines, Eterna, Vertex, Record, Timor, en Grana maakten de horloges die gedragen werden door de Britse militairen tijdens de duisterste jaren van onze geschiedenis.
Oorspronkelijk wilden ze Enicar ook mee laten doen in deze order, maar er werd uiteindelijk van afgezien door onbekende redenen. Naar het schijnt hadden ze niet zo’n goede ervaringen in het groene gedeelte hier.
Deze twaalf horloges zijn zeer gewild onder (vintage) verzamelaars en zowat de holy grail om ze allemaal bij elkaar te krijgen. Van de Omega’s zijn er op zich aardig wat in omloop, maar een fatsoenlijke Grana kan een zoektocht van jaren opleveren. Na het uitkomen van de oorlogsfilm “the Dirty Dozen” in 1967 is uiteindelijk de geuzennaam Dirty Dozen voor deze collectie horloges ontstaan.
Er zijn letterlijk honderden artikelen te vinden over deze collectie, maar oosterbuur Konrad Knirim is een expert op dit gebied. Voor een skere 326 euro kun je zijn bijbel op dit gebied aanschaffen: http://www.knirim.de/english.htm
Redelijk wat merken bestaan nog steeds, en er zijn er ook voldoende gesneuveld in de afgelopen eeuw. Of toch niet helemaal…
Vertex Watches
Claude Lyons was een Brit die in 1912 te Londen het merk Dreadnought Watch Company oprichtte. Gestaag groeide het uit tot een prima merk wat robuuste horloges maakte, zoals de naam waar het aan refereerde: een Dreadnought klasse slagschip van de Britse Marine. Gedurende WW1 maakte dit bedrijf zakhorloges voor het Britse leger, en in 1926 verhuisde het de productie van uurwerken naar Zwitserland. Zodoende werd het merk Vertex in Zwitserland opgericht.
Ze bleven horloges leveren aan het leger, maar na de oorlog was de vraag naar zakhorloges voor heren en wristlets voor dames groter, dus maakt Vertex voornamelijk horloges voor Nukubus. Totdat de Tweede Wereldoorlog begon, en ze die mega order kregen voor de productie van de WWW horloges.
Uiteindelijk is Vertex, net als veel andere merken overleden tijdens de quartz-crisis in de jaren '70. De achterkleinzoon van de oprichter, Don Cochrane heeft het merk nieuw leven ingeblazen. Nou is het reanimeren van dode merken op zich niet zo bijzonder, dat doet Timor ook.
En iedereen met geld kan een merk kopen en re-issues maken, maar het bijzondere van Vertex is dat het op een onverklaarbare manier wederom in het bezit van de oorspronkelijke familie terecht is gekomen. Ik ga jullie niet vermoeien met hoe die beste vent dat gedaan heeft, maar mijn ervaring is dat het een alleraardigste kerel is die na het eerste contact al je naam onthoudt. En dat zegt wat over mij, beste HF lotgenoten.
Vertex M100
Het horloge wat je niet gewoon kunt kopen. Dit is het introductiemodel waarmee Vertex in 2017 mee begon. Don heeft de eerste 60 stuks verkocht aan mensen waarvan hij vond dat
ze een M100 mochten bezitten. Een Victoria Sercret model, een professor, wat vrienden, militairen en andere beroepsgroepen zoals dwergworstelaars en dolfijnentrainers. Dus deze waren enkel te koop via een referentie van een M100 bezitter,of als je veteraan of actief dienend militair bent. Er is wel een bronzen en PVD M-serie die je wel gewoon kon kopen als zure dikke burger zonder referentie.
En dat laatste is best wel stom, laat staan een goede verkooptactiek. Maar toch, de bekende blogs hebben er toen allemaal aandacht aan besteed,deze verkoopstrategie werd volop besproken op fora met veel voor-en wellicht nog meer tegenstanders, en de mensen wilden dit ding hebben.
Ondertussen heeft Don er net zoveel verkocht als dat er Limited Edition Speedmasters zijn, en hij heeft met elke koper persoonlijk contact. Ergens werkt het dan toch als een soort olievlekstrategie.
Maar wat ik dan wel weer een hele mooie filosofie vind, is dat Don zijn eigen community rondom
dit model creëert. En dus niet per se het grote publiek met flinke zak centen, maar juist de mensen binnen de horlogecommunity die de gedachtegang achter dit model kunnen waarderen, en er daarnaast er ook nog toestemming voor moesten krijgen ook.
Het originele WWW model werd gemaakt voor gebruik in levensgevaarlijke omstandigheden. Voor jongens die nog nooit eerder een horloge hadden gedragen, die zich vanaf Normandië verder Europa in hebben gevochten,en soms aan de hand van de tijd op hun horloges beslissingen namen die het verschil tussen leven of dood kon betekenen van henzelf of de mensen om hun heen.
Dat is diepe shit maat. Een zware last bepalend door een klein instrument op je pols. De geschiedenis, de moderne re-issue en deze verkoopstrategie tezamen maken dit een hommage van postuur. Heritage +1. Looks +1. Hard to get +1. En geef toe, daar zijn we allemaal gevoelig voor. Althans, bij mij werkt dit. Laten we eens kijken wat dit “need to know someone” model nou voor iets speciaals is…
De grootste grap van dit alles: sinds een maand kan iedereen dit model gewoon kopen. Het verhaal wat ik zojuist heb getypt geldt voor de gelimiteerde variant van 600 stuks. Feitelijk betrof dit gewoon de eerste productie serie. Het verschil met het huidige model is dat deze een “simpel” ongedecoreerd uurwerk heeft en een andere caseback .
Overall is het gewoon een heel goed afgewerkt ding. Maar dat mag ook wel, want je praat hier over serieus geld voor niet eens zo’n bijzondere specs. Helaas is dat ook het resultaat van de kleine man die iets leuks in Zwitserland doet, en er lijkt me niet eens zo’n hele vieze marge op te zitten. Qua draagbaarheid is het net een Stowa Flieger klassik 40, nagenoeg dezelfde afmetingen.
Hij is 40mm groot en 11mm dik vanwege zijn ETA 7001 handwinder. Deze is afgewerkt met rhodium en Côtes de Genève finish, en een of ander radartje is exact gegraveerd zoalsbij het oorspronkelijke kaliber. Mooi, maar je ziet er geen reet van door de mwah caseback.
Met zijn 20mm lugs en flinke kroon is dit een heel praktisch ding voor de horlogenerd. De gebrushte finish en bijzonder weinig poespas passen bij het oorspronkelijke design. Beetje jammer dat er geen drilled lugs op zitten, maar ik snap de designkeuze.
De lug-to-lug maakt het met 48mm niet per se een heel klein dragend ding, maar doordat de lugs wat naar beneden aflopen is deze erg draagbaar. Hij komt in een passende Peli-case en met een tweetal straps: een uitstekend afgewerkte nato met mooie hardware en een lederen strap met quick-release springbars.
De rubberen strap met broad arrow logo heb ik er los bij besteld. Erg prettig ding met qr-springbars en prima afgewerkte hardware.
Dus al met al een leuk pakketje, paar straps erbij, kek doosje en een erg goede afwerking maar vooralsnog niet heel bijzonder. Oh ja, hij is ook nog 100 meter WR. Best wel fijn voor een handwinder, in het geval ik met mijn dronken schedel op een regenachtige zondagochtend naar huis zwalk.
Dial & Hands
Het huzarenstukje van dit apparaat. De gegoten Arabische cijfers van super-Luminova, de centrale seconde dial en fancy hands onder het gebolde saffierke. Boring, bot not so boring.
Ik had hier eigenlijk een heel betoog willen schrijven over de plaat, het glaasje en de wijzers maar ik laat de plaatjes gewoon voor zich spreken.
Dus. Dat. De beste lume ooit. Military provenance met een moderne twist. Beetje speels met de polished wijzers en de rode bolletjes op de 12. Best. Lume. Ever. Maar goed.
Ik heb wat verteld over de heritage. Ik heb wat verteld over deze hommage. Ik heb wat verteld over de ekkies x value for money. Is dat het waard? Simpel gezegd: nee. Koop voor 1k een Stowa Flieger en je hebt wat mijn betreft hetzelfde in je handen qua heritage en afwerking. Oke, hun kasten komen uit China, en Vertex is wel degelijk 100% Swiss made. Maar dan nog. Eerst nog wat plaatjes, alvorens ik mijn strenge, doch rechtvaardige oordeel vel.
Strapgame
Dat had je al kunnen zien, maar gewoon omdat het kan en aantoont dat het een bandenslet is.
Goed, waar waren we. Of deze dik 2.7K waard is. Fuck ja, neef. Het zou een beetje stom zijn om te zeggen dat het een foute koop was, dus dat doe ik niet. Want hij is elke cent waard wat mij betreft. En ondanks dat de doorgewinterde horlogeverzamelaar wel meer aan een horloge uitgeeft, blijven het veel muntjes voor een relatief simpele Swiss made handwinder van een gereanimeerd merk. Dat is ook de reden dat je ze amper ziet. Maar kijk die plaatjes. Ja, mij was dat het waard.
Tot slot nog wat wristporn, en tot de volgende hands-on! Hoe eerder iemand me een Doxa 300T of Sinn 856-B aabiedt, hoe eerder die hands-on
© Zulu tekst en fotografie. Oude plaatjes en logo’s heb ik gestolen van andere websites, dus die niet. Bedankt voor het lezen, neef!