Dit is uiteindelijk een relatief lange post met een zeer hoog nerdgehalte geworden, waarbij ik het eea heb lopen spuien, bij voorbaat excuses aan de meesten 
Wie weet is er nog een ander HF lid voor wie dit interessant is. Onderaan staat een stukje over GMT horloges 
In mijn profiel staat vermeld dat ik een voorliefde heb voor onder andere GMT horloges. Twee recente posts deden me daar weer aan denken en ik bedacht me dat ik dat eens onder woorden zou kunnen brengen.
Een deel van de voorliefde voor dit soort horloges heeft te maken met het feit dat UTC een tijd standaard is. En dan is het, vooral in mijn hoofd, handig om weer even te bedenken hoe het ook al weer zit. Ik het dit voor mijn werk ooit moeten leren, maar tijdsmeting, standaarden en dat soort dingen hebben mij wel altijd blijven interesseren om de een of andere reden.
International Atomic Time (TAI)
TAI is de primaire tijd standaard in gebruik. TAI is gebaseerd op een gecombineerde en gewogen input van meerdere atoomklokken. Ook UTC wordt van deze standaard afgeleid.
Coordinated Universal Time (UTC)
Het verschil tussen TAI en UTC is een X aantal hele seconden. Dit is om UTC in de buurt te houden van UT1, welke niet gebaseerd is op een atoomklok maar op de draaiing van de aarde.
Omdat UT1 en UTC van elkaar weg kunnen lopen is er de mogelijkheid om schrikkelsecondes in toe te passen op UTC.
Er zijn verschillende officiële schrijfwijzes van UTC. De bekendste is waarschijnlijk 4 cijfers gevolgd door een “Z”, bijvoorbeeld 1200Z. De “Z” is afkomstig van de verdeling van de aarde in 24 tijdsvakken die allemaal een letter als naam hebben. Het vak dat over de 0 graden meridiaan ligt heeft de letter “Z”.
GPS tijd
De GPS tijd was gelijk aan UTC op 1 januari 1980. Het GPS systeem heeft geen mogelijkheid om de schrikkelsecondes toe te passen. Op dit moment verschillen GPS tijd en UTC 19 seconden.
Er wordt, buiten de informatie direct nodig voor locatie bepaling, ook andere informatie uitgezonden door het GPS in de vorm van de zogenaamde almanac. Daarin wordt ook het verschil genoemd tussen GPS tijd en UTC tijd zodat ontvangers toch UTC kunnen gebruiken.
Zo kort kan het ook
UTC = TAI - schrikkelsecondes
GPS = UTC - 19 + schrikkelsecondes
GMT vs UTC
GMT was vroeger een tijd standaard, maar is dat niet meer. UTC is daar voor in de plaats gekomen. De benaming GMT bestaat nog steeds maar dan voor een tijdzone, in plaats van een tijd standaard.
Gebruik van UTC
Het mooie aan UTC is dat er geen zomertijd/wintertijd is, en het over de hele wereld het zelfde is (geen tijdzones). Als het hier 0500Z is, is het op dat moment in Miami ook 0500Z.
Voor werkvelden die op een of andere manier met meerdere locaties in de wereld te maken hebben kan dat natuurlijk heel fijn werken. Het internet, scheepvaart en luchtvaart zijn, onder andere, gebruikers van UTC.
De primaire tijdsbepaling in de meeste vliegtuigen is de GPS ontvanger, welke met de correctie de UTC tijd kan geven:
Praktisch voorbeeldje; Je wilt van Amsterdam naar Miami vliegen en je vertrekt om 1000Z in Amsterdam voor een vlucht van 10 uur.
Weerberichten in de luchtvaart zijn allemaal ook geschreven in UTC. Je hoeft dus niets om te rekenen als je wilt weten wat de weersvoorspelling is op het moment dat je zal landen.
Als de vliegtijd is 10 uur, dan zou de landingstijd 2000Z worden.
KMIA 081720Z 0818/0924 31011G18KT P6SM SCT050 SCT250
FM090000 30009KT P6SM FEW050 SCT250
FM092000 28013G20KT P6SM SCT045 SCT250
In het voorbeeld hierboven kun je dan precies lezen wat de voorspelling vanaf 2000Z is (wat wind, goed zicht en wat hogere bewolking).
Overal de zelfde tijd, geen zomertijd/wintertijd en niets om te rekenen. Hoe makkelijk en mooi is dat?!?!
Toen Rolex met de GMT master kwam, was GMT de standaard voor onder andere de luchtvaart. Vele horloges gebruiken nog steeds de naam GMT uit historisch oogpunt, maar er zijn er ook die UTC als aanduiding gebruiken. Onder andere Sinn en IWC gebruiken wel UTC tegenwoordig.
Er zijn verschillende soorten GMT uurwerken, waarbij soms de term “true GMT” gebezigd wordt. Ik heb nog nooit een officiële definitie van true GMT kunnen vinden, net zoals er zo veel onofficiële termen in de horloge wereld gebruikt worden.
Waarom het voor mij een “true GMT” uurwerk is, heeft weer met te maken met het feit dat UTC in principe nooit veranderd en overal in de wereld het zelfde is.
Bij een true GMT uurwerk kun je de 12 uurs wijzer aanpassen terwijl het uurwerk blijft lopen en je de GMT wijzer ongemoeid laat.
Dat is, wederom in mijn hoofd iig, precies wat je wilt van een GMT wijzer. Het blijft precies de standaard tijd aangeven, zelfs als je de 12 uurs hand aanpast naar een andere tijd. Wat er ook gebeurd, de standaard tijd heb je dus nog tot je beschikking.
Tudor BB GMT met een “true GMT” uurwerk. (0831Z en 1031 lokale tijd)
Wanneer je van een niet-true GMT uurwerk de tijd gaat aanpassen zal de GMT hand in eerste instantie aangepast gaan worden, en je raakt dan (even) de UTC tijd kwijt.
Farer Lander I met een “niet-true GMT” ETA 2893-2 uurwerk
Farer heeft een mooi voorbeeld daarvan gemaakt om zelf te proberen, hier (halverwege de pagina ongeveer).
Buiten bovenstaande voorbeelden zijn er nog een hele berg aan verschillende oplossingen om GMT/UTC/2e tijd weer te geven.
Heb je de UTC tijd op je horloge, dan heb je eigenlijk alles wat je nodig hebt om de wereld over te kunnen; buiten het feit dat tijd in scheepvaart/luchtvaart/etc in UTC is, zijn de meeste tijdzones gebaseerd op UTC plus of min een X tijd.
Ik realiseer me dat dat, in het geval van een mechanisch horloge, misschien wat overgeromantiseerd is; Leuk zo’n standaard tijd om je pols maar de kans dat die ook daadwerkelijk exact de standaard tijd aangeeft is ongeveer nul 
Voor mij is het dan vooral het idee van de standaard tijd, denk ik, en het feit dat in de praktijk een kleine afwijking daarvan nul effect heeft op mijn leven.
